fuqarolik protsessual majburlov
choralari
Reja:
1. Fuqarolik protsessual majburlov choralari tushunchasi va
maqsadi
2. Majburlov choralari turlari
3. Majburlov choralari qo‘llanilishining o‘ziga xos jihatlari
1. Fuqarolik protsessual majburlov choralari
tushunchasi va maqsadi
Fuqarolik protsessual
majburlov choralari – bu
sud jarayonida tartib-
intizomni ta’minlash va
protsess ishtirokchilarini
o‘z majburiyatlarini
bajarishga majbur qilish
uchun qo‘llaniladigan
qonuniy vositalar. Ular
sudning samarali
faoliyatini ta'minlash va
adolatli qarorlar qabul
qilishda muhim o‘rin
tutadi.
Majburlov choralari
maqsadi
•Sud jarayonida qonuniy tartib va intizomni
saqlash.
•Protsess ishtirokchilarining qonuniy
majburiyatlarini o‘z vaqtida va to‘liq
bajarishini ta'minlash.
•Sudning huquqiy qarorlari ijrosini
kafolatlash.
•Jarayonni kechiktirish yoki noqonuniy
harakatlarning oldini olish.
Misol: Agar guvoh sudga chaqirilsa, lekin
kelmasa, uni majburan olib kelish tartibi
qo‘llaniladi. Bu sud jarayonining uzluksizligini
ta'minlaydi va haqiqatni aniqlash uchun muhim
bo‘lgan dalillarni olishga yordam beradi.
Qo‘llanilish
sohalari
•Sud chaqiruvlariga rioya qilmaslik holatlari.
•Dalillarni taqdim etishdan bosh tortish yoki
yashirish.
•Sud majlisida tartibni buzish.
Huquqiy asos: O‘zbekiston
Respublikasining Fuqarolik
protsessual kodeksida ushbu
choralarning aniq qo‘llanilish
tartibi va asoslari belgilangan.
Sudyalarning ushbu choralarni
qo‘llashi qat’iy qonuniy
me’yorlarga asoslangan bo‘lishi
kerak.
2. Majburlov choralari turlari
Jarima solish
•Qachon qo‘llaniladi:
•Jarima – bu sud jarayonida
protsessual majburiyatlarni
bajarmagan yoki sud tartibini
buzgan shaxslarga nisbatan
qo‘llaniladigan iqtisodiy
chora.
•Guvoh, ekspert yoki mutaxassis sud chaqiruviga
kelmaganda.
•Sudning qonuniy talablarini bajarmagan shaxslarga.
•Dalillarni yashirish yoki noto‘g‘ri ma’lumotlar taqdim
etish holatlarida.
Jarima miqdori: Fuqarolik protsessual kodeksida
belgilangan miqdorlarga muvofiq, sud tomonidan
belgilanadi.
Bu chora, sudning chaqiruviga rioya qilmagan
guvoh, tomon yoki boshqa zarur shaxslarni
majburan sudga olib kelish uchun qo‘llaniladi.
Asoslar:
Sud chaqiruv qog‘oziga qaramay, asosli sababsiz
sudga kelmaslik.Amalga oshirish tartibi:
Sud ijrochilari yoki huquqni muhofaza qilish organlari
orqali bajariladi.
a majburiy olib kelish (majburiy chaqiruv)
Bu chora sud majlisida tartibni buzgan yoki sud
jarayonini to‘xtatishga sabab bo‘lgan ishtirokchilarga
nisbatan qo‘llaniladi.
Qachon qo‘llaniladi:
•Sud tartib-intizomiga amal qilmaslik.
•Hurmatni buzuvchi harakatlar sodir etish (masalan,
haqorat qilish, sudning faoliyatiga to‘sqinlik qilish).
Natijasi:
•Sud jarayonidan vaqtincha chiqarib yuborish.
Ishdan chetlashtirish:
