Direktorla
rning
javobgarli
gi
MCHJ to’g’risidagi qonunning
42- moddasi:
Jamiyat oldida solidar
javobgarlik;
Fuqarolik javobgarlikning
qo’llanilishi;
Ish muamolasi odatlaridan
kelib chiquvchi javobgarlik.
AJda Direktorlarning
javobgarligi
chalg‘ituvchi axborot yoki bila turib yolg‘on axborot taqdim etganlik;
Axborot taqdim etish tartibini buzganlik;
jamiyatga zarar yetkazilishiga sabab bo‘lgan yirik bitimlarni va (yoki)
amalga oshirilishidan manfaatdorlik mavjud bo‘lgan bitimlarni
tuzishni taklif etganlik;
jamiyat bilan bunday bitimlar tuzilishi natijasida o‘zlari yoki o‘z
affillangan shaxslari tomonidan foyda (daromad) olish maqsadida
bitimlar tuzishni taklif etganlik.
Direktorlarning
javobgarligi
Buyuk Britaniya
amaliyoti
172-modda "Kompaniya muvaffaqiyatini butun a'zolari manfaati uchun
rag'batlantirish majburiyati“
173-modda "Mustaqil hukm chiqarish majburiyati“
174-modda "Oqilona ehtiyotkorlik, mahorat va mehnatsevarlik majburiyatlari“
175-modda "Manfaatlar to'qnashuvining oldini olish majburiyati“
176-modda "Uchinchi shaxslardan imtiyozlarni qabul qilmaslik majburiyati“
177-modda "Taklif etilayotgan bitimdan manfaatdorlikni bildirish majburiyati"
"Oqilona ehtiyotkorlik, mahorat
va mehnatsevarlik
majburiyatlari“
(1) Kompaniya direktori oqilona g'amxo'rlik, mahorat va tirishqoqlikni
namoyon qilishi kerak.
(2) Bu oqilona mehnatsevar shaxs tomonidan amalga oshiriladigan
g'amxo'rlik, mahorat va mehnatsevarlikni anglatadi:
(a) kompaniyaga nisbatan direktor tomonidan bajariladigan
funktsiyalarni bajaruvchi shaxsdan oqilona kutilishi mumkin bo'lgan
umumiy bilim, ko'nikma va tajriba;
(b) direktorning umumiy bilimi, malakasi va tajribasi.
Re D’Jan of London Ltd [1994] 1
BCLC 561
Janob D'Jan Guardian Royal Exchange Assurance plc bilan yong'indan sug'urta
qilish bo'yicha sug’urta shartnomasini imzoladi.
Janob D'Jan sobiq kompaniyalarning avvalgi to'lovga layoqatsizligi haqida
noto'g'ri ma'lumot bergan.
Sug'urtalovchilar kompaniya binolarida 174 000 funt sterlinglik yong'in uchun
javobgarlikni rad etishdi.Natijada kompaniya nochor bo'lib qoldi
Sud qarori: Ob'ektiv va sub'ektiv testda janob D'Jan shartnomani imzolashda
(uni o'qimagan) oqilona tirishqoqlik ko'rsatmadi va shuning uchun u kompaniya
oldidagi burchini buzdi.
Re Barings plc (No
5) [1999]
Nik Lison, Barings' Singapur filialining
"yolg'on savdogar" (old ofisda) o'zining
For-Ex bitimlarini imzolaydi (back-ofisda).
London direktorlari bunday amaliyotlarni
to'xtatish kerakligini aytishdi.
Lisonning ruxsatsiz savdosi 827 million
funt sterling yo'qotishga olib keladi.
Davlat
kotibi
direktorlarni
diskvalifikatsiya qilishni so'radi,
Re Barings plc (No 5) [1999]
Jonatan
Parker
LJ,
direktorlar
"noloyiq" (ya'ni beparvo) edilar,
chunki
ular
auditga
e'tibor
bermadilar va etarlicha jiddiy
nazoratni
amalga
oshira
olmadilar.
Jonatan Parker LJ: "Agar menejer
o'zi
boshqarmoqchi
bo'lgan
biznesni to'g'ri tushunmasa, u
bilan
bog'liq
boshqaruv
qarorlarini qabul qila olmasligi
haqiqatdir".
Lexi Holding plc (in admin) v.
LuQman [2009]
Lexi
kompaniyasining
boshqaruvchi
direktori
janob
Said
Luqmon
kompaniyaning
60
million
funt
sterlingga yaqin pulini nohaqlik bilan
o'zlashtirgan.
U firibgarlikni amalga oshirish uchun
vosita
sifatida
kredit
hisobidan
foydalangan.
Apellyatsiya sudi ikki nodavlat direktor
Manuza va Zaurianning harakatsizligini
beparvolik deb topdi.