Avesto ajdodlarimiz yaratgan ilk tarixiy manba

Yuklangan vaqt

2024-03-08

Yuklab olishlar soni

4

Sahifalar soni

14

Faytl hajmi

3,9 MB


5-sinf Tarixdan hikoyalar
fanidan
‘’Avesto-ajdodlarimiz yaratgan
ilk tarixiy manba’’
5-sinf Tarixdan hikoyalar fanidan ‘’Avesto-ajdodlarimiz yaratgan ilk tarixiy manba’’
O`quv jarayonining maqsadi:
Talimiy :o`quvchilarga   Zardushtiylik 
dinining vujudga kelishi,Avesto 
kitobining mazmuni,Yurtimizda 
Avestoning 2700 yilligining 
nishonlanishi to`g`risida mal`umot 
berish.
Tarbiyaviy:Avesto kitobining 
mazmunidan kelib chiqqan holda 
o`quvchilarga ezgulik va 
yovuzlik,tabiatni asrab avaylash,halol 
mehnat qilish tushunchalarini 
tushuntirish.
Rivojlantiruvchi:O`quvcilarda 
mustaqil fikrlash,tahlil qilish ,baho 
berish, xulosa chiqarish ko`nikmalarini 
shakllantirish.
O`quv jarayonini amalga 
oshirish texnologiyasi:
Metod:Noan`anaviy,interfaol
Usul:”Sirli eshiklar ‘’o`yini ichida 
:’’navbatchi harf’’metodi,’’o`tmishga 
sayohat’’metodi,’kalit so`zni top’’metodi.
shakl:yakka,juftlikda,guruhlarda
Vosita:Darslik,xarita,slaydlar,didaktik 
materiallar.
:
Shakllantiriladigan 
TKE:
*TK1
*TK2
*TK3
*TK4
*TK5
*TK6
FK1,FK2
O`quv jarayonining maqsadi: Talimiy :o`quvchilarga Zardushtiylik dinining vujudga kelishi,Avesto kitobining mazmuni,Yurtimizda Avestoning 2700 yilligining nishonlanishi to`g`risida mal`umot berish. Tarbiyaviy:Avesto kitobining mazmunidan kelib chiqqan holda o`quvchilarga ezgulik va yovuzlik,tabiatni asrab avaylash,halol mehnat qilish tushunchalarini tushuntirish. Rivojlantiruvchi:O`quvcilarda mustaqil fikrlash,tahlil qilish ,baho berish, xulosa chiqarish ko`nikmalarini shakllantirish. O`quv jarayonini amalga oshirish texnologiyasi: Metod:Noan`anaviy,interfaol Usul:”Sirli eshiklar ‘’o`yini ichida :’’navbatchi harf’’metodi,’’o`tmishga sayohat’’metodi,’kalit so`zni top’’metodi. shakl:yakka,juftlikda,guruhlarda Vosita:Darslik,xarita,slaydlar,didaktik materiallar. : Shakllantiriladigan TKE: *TK1 *TK2 *TK3 *TK4 *TK5 *TK6 FK1,FK2
Dars bosqichlari
Vaqt
Tashkiliy qism.
3 
daqiq
a
O’tigan mavzuni takrorlash
10 
daqiq
a
Yangi mavzuni tushuntirish
15 
daqiq
a
Yangi mavzuni mustahkamlash
12 
daqiq
a
Baholash
3 
daqiq
a
Uyga beriladigan topshiriqlar
2 
daqiq
a
Darsning 
texnik chizmasi
DARSNINIG BORISHI
1.Tashkiliy qism.
a)Salomlashish, 
b)tozalikni aniqlash, 
d)davomatni       
aniqlash 
c) darsga 
tayyorgarlik ko`rish 
va dars rejasi
Dars bosqichlari Vaqt Tashkiliy qism. 3 daqiq a O’tigan mavzuni takrorlash 10 daqiq a Yangi mavzuni tushuntirish 15 daqiq a Yangi mavzuni mustahkamlash 12 daqiq a Baholash 3 daqiq a Uyga beriladigan topshiriqlar 2 daqiq a Darsning texnik chizmasi DARSNINIG BORISHI 1.Tashkiliy qism. a)Salomlashish, b)tozalikni aniqlash, d)davomatni aniqlash c) darsga tayyorgarlik ko`rish va dars rejasi
2.O`tilgan   mavzuni mustahkamlash.  
Bugungi darsimizni ‘’Sirli eshiklar’’ o`yini asosida olib boramiz .Buning
uchun sinfimizni 3-guruhga bo`lamiz:
1-guruh ‘’yosh tarixchilar ‘’2-guruh ‘’Arxeologlar’’ 3-guruh 
‘’Manbashunoslar.’’
Siz guruhingiz bilan birgalikda dars davomida 3-ta sirli eshikni ochishingiz
va kalitlarni qo`lga kiritishingiz lozim .Buning uchun esa savol va
topshiriqlarni bajarishingiz kerak bo`ladi.3-ta eshikni ochgan guruh g`olib
bo`ladi va bilimlar dunyosiga kiradi.
2.O`tilgan mavzuni mustahkamlash. Bugungi darsimizni ‘’Sirli eshiklar’’ o`yini asosida olib boramiz .Buning uchun sinfimizni 3-guruhga bo`lamiz: 1-guruh ‘’yosh tarixchilar ‘’2-guruh ‘’Arxeologlar’’ 3-guruh ‘’Manbashunoslar.’’ Siz guruhingiz bilan birgalikda dars davomida 3-ta sirli eshikni ochishingiz va kalitlarni qo`lga kiritishingiz lozim .Buning uchun esa savol va topshiriqlarni bajarishingiz kerak bo`ladi.3-ta eshikni ochgan guruh g`olib bo`ladi va bilimlar dunyosiga kiradi.
O`quvchilar siz 1-eshikni 
ochishingiz uchun o`tgan mavzuga
doir savollarimizga javob
berishingiz lozim,shundagina
kalitni qo`lga kiritasiz.Bu qaysi
guruh ishtirokchilari ko`proq
rag`bat kartochkalarini
to`plaganiga bog`liq bo`ladi
O`quvchilar siz 1-eshikni ochishingiz uchun o`tgan mavzuga doir savollarimizga javob berishingiz lozim,shundagina kalitni qo`lga kiritasiz.Bu qaysi guruh ishtirokchilari ko`proq rag`bat kartochkalarini to`plaganiga bog`liq bo`ladi
O`tilgan mavzuni ‘’ Yozuv 
–insoniyatning buyuk 
kashfiyoti’’ 
mavzusinimustahkamlash
da Navbatchi harf 
usulidan 
foydalanamiz.bunda 
navbatchi harflarimiz 
tizilib turishadi ,o`quvchi 
ulardan birini tanlaydi va 
o`qituvchi o`tgan mavzuga 
doir javobi shu harf bilan 
boshlanuvchi savol beradi 
.
Z
N
T
X
S
L
K
F
G
A
J
NAVBATCHI HARF
METODI.
F
O`tilgan mavzuni ‘’ Yozuv –insoniyatning buyuk kashfiyoti’’ mavzusinimustahkamlash da Navbatchi harf usulidan foydalanamiz.bunda navbatchi harflarimiz tizilib turishadi ,o`quvchi ulardan birini tanlaydi va o`qituvchi o`tgan mavzuga doir javobi shu harf bilan boshlanuvchi savol beradi . Z N T X S L K F G A J NAVBATCHI HARF METODI. F
Eng ko`p rag`bat
kartochkalarini
to`plagan guruhimiz
u.n 1-sirli eshigimiz
ochildi va ular 1-
kalitni qo`lga
kiritishdi.barakalla
bolajonlar.bu
eshigimiz orqali biz 
o`tmishga sayohat
qilamiz
Eng ko`p rag`bat kartochkalarini to`plagan guruhimiz u.n 1-sirli eshigimiz ochildi va ular 1- kalitni qo`lga kiritishdi.barakalla bolajonlar.bu eshigimiz orqali biz o`tmishga sayohat qilamiz
Yangi mavzu bayoni
«Avesto» - O’rta Osiyoning eng qadimgi 
yozma manbasi. Miloddan avvalgi VII—
VI asrlarda qadimgi Xorazm diyorida 
zardushtiylik dini paydo bo‘ldi. Bu 
dinning nomi uning payg‘ambari 
Zardusht nomidan olingan. 
Zardushtiylik dinida Ahuramazda 
(«Donishmand»,«yuksak»,«daholi») 
oliyxudo deb e’tirof etiladi. Muqaddas 
kitobi esa «Avesto» deb ataladi. Avesto 
Ahuramazda so‘zlari ekanligiga 
ishoniladi.
Yodda tuting
«Avesto» o'zbek tilida «qat’iy 
o'rnatilgan qonun-qoidalar» degan 
ma’noni anglatadi. «Avesto» 2700 yil 
avval Xorazmda yaratilgan.
Yangi mavzu bayoni «Avesto» - O’rta Osiyoning eng qadimgi yozma manbasi. Miloddan avvalgi VII— VI asrlarda qadimgi Xorazm diyorida zardushtiylik dini paydo bo‘ldi. Bu dinning nomi uning payg‘ambari Zardusht nomidan olingan. Zardushtiylik dinida Ahuramazda («Donishmand»,«yuksak»,«daholi») oliyxudo deb e’tirof etiladi. Muqaddas kitobi esa «Avesto» deb ataladi. Avesto Ahuramazda so‘zlari ekanligiga ishoniladi. Yodda tuting «Avesto» o'zbek tilida «qat’iy o'rnatilgan qonun-qoidalar» degan ma’noni anglatadi. «Avesto» 2700 yil avval Xorazmda yaratilgan.
Yangi mavzu bayoni
«Avesto» 12 ming qoramol terisiga tilla bilan bitilgan 
va Eron podshosi Doro III xazinasida saqlangan.
Keyinchalik, makedoniyalik Aleksandrning 
bosqinchilik yurishlari chog‘ida uning katta qismi 
yoqib yuborilgan. Astronomiya, falsafa va tibbiyot 
ilmlariga oid qismlarini esa grek tiliga tarjima 
qildirgan.
Oradan bir necha asrlar o‘tib, arablar Eron va 
Vatanimizni bosib olgach, zardushtiylik dinini 
taqiqlab qo‘yganlar. Uning sobiq tarafdorlarini 
quvg‘in qilganlar. Quvg‘in qilinganlarning bir qismi 
Hindistonga ketib jon saqlaganlar.
«Avesto»ning bizgacha yetib kelgan qismi 4 ta kitob 
qilinib saqlanib kelinmoqda.«Avesto» faqat diniy 
kitobgina emas. U O‘rta Osiyo, birinchi navbatda, 
O‘zbekistonning o‘tmish tarixi haqidagi eng qadimgi 
yozma manba hamdir.
«Avesto» tarix fani uchun o‘sha davrdagi jamiyat 
hayoti haqida ham qimmatli ma’ lumotlar beradi.
Yangi mavzu bayoni «Avesto» 12 ming qoramol terisiga tilla bilan bitilgan va Eron podshosi Doro III xazinasida saqlangan. Keyinchalik, makedoniyalik Aleksandrning bosqinchilik yurishlari chog‘ida uning katta qismi yoqib yuborilgan. Astronomiya, falsafa va tibbiyot ilmlariga oid qismlarini esa grek tiliga tarjima qildirgan. Oradan bir necha asrlar o‘tib, arablar Eron va Vatanimizni bosib olgach, zardushtiylik dinini taqiqlab qo‘yganlar. Uning sobiq tarafdorlarini quvg‘in qilganlar. Quvg‘in qilinganlarning bir qismi Hindistonga ketib jon saqlaganlar. «Avesto»ning bizgacha yetib kelgan qismi 4 ta kitob qilinib saqlanib kelinmoqda.«Avesto» faqat diniy kitobgina emas. U O‘rta Osiyo, birinchi navbatda, O‘zbekistonning o‘tmish tarixi haqidagi eng qadimgi yozma manba hamdir. «Avesto» tarix fani uchun o‘sha davrdagi jamiyat hayoti haqida ham qimmatli ma’ lumotlar beradi.