6-SINF MATEMATIKA
AYLANA UZUNLIGI VA DOIRANING YUZI
MAVZUSIDA TAYYORLAGAN TAQDIMOTI
Aylana – Tayin bir nutdadan teng uzoqlikda
yotuvchi nuqtalar to’plamiga aylana deyiladi
Aylananing uzunligini topish uchu uning
diametrini n soniga ko’payrtirish kerak.
Bu natijaning isboti G’iyosiddin Al-Koshiyning
“Aylana haqida risola” asarida bayon etilgan.
Amaliyotda mashqlar bajarishda soddalik
uchun ko’pincha quyidagicha olinadi:
Aylananing uzunligini topishga
doir masalalar
Doiraning yuzini topish uchun quyidagi
formuladan foydalaniladi:
Doiraning yuzini topishga
doir masala
•Radiusi 40 cm bo’lgan aylananing uzunligini
toping.
•Aylana radiusi 3 dm ga orttirildi shu alananing
uzunligi qanchaga ortadi.
•Radiusi 6 cm bo’lgan doiraning yuzini toping.
•Berilgan doiraning aylanasining uzunligi 20 cm
bo’lsa. Shu doiraning yuzini toping.
Aylananing uzunligi
Doiraning yuzi
•Aylana deb nimaga aytiladi?
•Aylananing uzunligi qanday topiladi?
•Doira deb nimaga aytiladi?
•Doiraning yuzi qanday topiladi?