PEJA:
1.Sud buyrug‘i asosida qarzni undirish. Sud
buyrug‘ini chiqarish bo‘yicha talablar
2.Sud buyrug‘ini chiqarish to‘g‘risidagi
arizaning shakli va mazmuni
3. Sud buyrugMni chiqarish to‘g‘risidagi
arizani qabul qilishni rad etish
4. Sud buyrug‘ini chiqarish tartibi, muddati
va mazmuni
5. Sud buyrug‘ini bekor qilish
Sud buyrug‘i undiruvchining pul mablag'larini undirish
to‘g‘risidagi yoki ko‘char mol-mulkni nizosiz talablar
bo‘yicha qarzdordan talab qilib olish to‘g‘risidagi arizasi
yuzasidan sudyaning sudda ishni ko'rmasdan chiqargan
hujjatidir.
Fuqarolik ishlari bo‘yicha sud buyruqlari qonunchilikda
belgilangan qat'iy qoidalar asosida, faqat mulkiy
usdagi talablar yuzasidangina chiqariladi.
Mulkiy tusda boMmagan yoki ko'chmas mol-mulklarni
undirishga qaratilgan talablar yuzasidan sud buyruqlari
chiqarilishiga qonun yo‘l qo‘ymaydi.
Mamlakatimizning fuqarolik
protsessual qonunchiligida,
sud buyruqlarini
chiqarishning quyidagi
talablari o‘z ifodasini topgan:
1) agar talab notarial
tasdiqlangan bitimga
asoslangan bo‘lsa;
2) agar talab yozma bitimga
asoslangan va qarzdor tomo-
nidan tan olingan bo‘lsa, shu
jumladan, agar kommunal xiz-
matlar to‘lovi bo‘yicha qarzni
undirish haqidagi talab arz
qilin- gan boMsa;
3) agar voyaga yetmagan
bolalar uchun alimentlar
undirish haqidagi, otalikni
belgilash bilan yoki uchinchi
shaxslarni jalh etish zarurati
bilan bogMiq boMmagan
talab arz qilingan bo'lsa;
4) agar hisoblangan, lekin
xodimga tolanmagan ish
haqini va unga
tenglashtirilgan to‘lovlami
undirish haqidagi talab arz
qilingan bo'lsa;
5) agar fuqarolardan soliqlar
va boshqa majburiy to‘lovlar
bo'yicha qarzlarni undirish
haqidagi talab arz qilingan
bo‘lsa (FPKning 2382-
moddasi).
Sud buyrug'ini chiqarish to‘g‘risidagi arizalar FPKning 145- moddasiga
ko‘ra, sudlovga taalluqlilikning umumiy qoidalari bo‘yicha beriladi. Unga
ko‘ra, sud buyrug'ini chiqarish to‘g‘risidagi arizalar javobgar doimiy
yashab turgan yoki doimiy mashg'ul bo‘lgan joydagi sudga beriladi.
Tashkilotlarga nisbatan sud buyrug'ini chiqarish to‘g‘risidagi arizalar esa
ulaming organlari joylashgan hududdagi sudga beriladi.
Xususan, aliment undirish haqidagi talab bilan arz qilinganda, arizalar
FPKning 241-moddasiga ko‘ra, arizachi yashab turgan joydagi sudga ham
taqdim etilishi mumkin.
Demak, sud buyrug‘ini chiqarish to‘g‘risidagi arizada talablar bayon
qilinib, uni asoslovchi holatlar va tasdiqlovchi hujjatlami ilova qilish bilan
kifoyalanadi. Lekin shunday bo‘lsa-da, sud buyrug‘ini chiqarish to‘g‘risidagi
arizalarning mazmuniga alohida e’tibor berish lozim. Unda ariza
berilayotgan sudning nomi, undi- mvchi va qarzdor shaxsning aniq manzili,
joylashgan joyi va agar ulardan biri yuridik shaxs bo‘lsa, uning rekvizitlari,
undimvchining talabi va talabga asos bo'lgan holatlar, arz qilingan talabni
tasdiq- lovchi va ilova etilayotgan hujjatlar ro'yxati ko'rsatilishi lozim. Agar
undiruvchi tomonidan ko‘char mol-mulk talab qilinayotgan bo'lsa, arizada
ushbu mol-mulkning qiymati ham ko'rsatilishi talab etiladi.
Sudya sud buymgMni chiqarish
to‘g‘risidagi arizani qabul qilishni
FPKning 152-moddasida nazarda
tutilgan asoslar bo‘yicha rad
etadi. Bundan tashqari, sudya
quyidagi hollarda arizani qabul
qilishni rad etishga haqli, agar:
1) arz qilingan talab FPKning
2382-moddasida nazarda tutil-
magan boMsa;
2) qarzdor 0‘zbekiston
Respublikasi sudlari yurisdiksiyasi
doirasidan chetda boMsa;
3) arz qilingan talabni
tasdiqlovchi hujjatlar taqdim
etilmagan boMsa;
4) huquq to‘g‘risida nizo mavjud
deb hisoblansa;
5) arizaning shakli va mazmuni
FPKning 2383-moddasi
talablariga javob bermasa;
6) ariza berganlik uchun davlat
boji to'lanmagan bo'lsa.
Sud buyrug‘ining kirish qismida quyidagilar ko'rsatiladi:
1.ish yuritish tartib raqami va buyruq chiqarilgan sana;
2. sudning nomi, buyruq chiqargan sudyaning familiyasi hamda ismi, otasining ismi
bosh harflari;
3. undiruvchining nomi (familiyasi, ismi, otasining ismi), yashash joyi va joylashgan yeri;
4. qarzdorning nomi (familiyasi, ismi, otasining ismi), yashash joyi va joylashgan
Sud buyrug‘ining xulosa qismida quyidagilar ko'rsatilishi lozim:
1. talabni qondirish uchun asos bo‘lgan qonun;
2. undirilishi lozim bo‘Igan pul summasining miqdori yoki talab qilib olinishi lozim
bo‘lgan ko'char mol-mulkning qiymati ham ko‘rsatilgan holdagi belgisi:
3. agar qonunda yoki shartnomada neustoyka undirish nazarda tutilgan bo‘lsa,
neustoyka miqdori;
4.qarzdordan undirilishi lozim bo‘lgan davlat bojining summasi;
5.arz qilingan talabga qarshi qarzdor tomonidan e’tiroz bildirish muddati va tartibi.
