Davlat boshqaruvining ma’muriy-huquqiy shakllari

Yuklangan vaqt

2025-09-03

Yuklab olishlar soni

1

Sahifalar soni

14

Faytl hajmi

715,5 KB


Davlat boshqaruvining ma’muriy- huquqiy shakllari Davlat boshqaruvining ma’muriy- huquqiy shakllari Logotip
KAZUS Toshkent shahri Olmazor tumanida yashovchi fuqaro K.Komilov o‘ziga qarashli yer uchastkasida 6 xonadan iborat turar-joy binosi qurdi. Oradan 10 yil o‘tgach fuqaro K.Komilovning hovlisi joylashgan hududdan avtomobil magistral yo‘li qurish loyihasi davlat dasturiga kiritildi. Mazkur holat bo‘yicha hokimiyat vakili fuqaro K.Komilovga qarashli yer o‘rniga boshqa yer berilishini, uy-joy qurish uchun esa mablag‘ berilmasligini taʼkidlab o‘tdi. Bundan norozi bo‘lgan fuqaro Toshkent shaxri Olmazor tuman hokimiyatiga uy qurish uchun mablag‘ taʼminlash yuzasidan murojaat qildi. Tuman hokimiyati masʼul xodimi murojaatni asossiz deb topib, sabab sifatida uyning qurilishi ruxsatsiz amalga oshirilganini maʼlum qildi. Mazkur holatga huquqiy baho bering. KAZUS Toshkent shahri Olmazor tumanida yashovchi fuqaro K.Komilov o‘ziga qarashli yer uchastkasida 6 xonadan iborat turar-joy binosi qurdi. Oradan 10 yil o‘tgach fuqaro K.Komilovning hovlisi joylashgan hududdan avtomobil magistral yo‘li qurish loyihasi davlat dasturiga kiritildi. Mazkur holat bo‘yicha hokimiyat vakili fuqaro K.Komilovga qarashli yer o‘rniga boshqa yer berilishini, uy-joy qurish uchun esa mablag‘ berilmasligini taʼkidlab o‘tdi. Bundan norozi bo‘lgan fuqaro Toshkent shaxri Olmazor tuman hokimiyatiga uy qurish uchun mablag‘ taʼminlash yuzasidan murojaat qildi. Tuman hokimiyati masʼul xodimi murojaatni asossiz deb topib, sabab sifatida uyning qurilishi ruxsatsiz amalga oshirilganini maʼlum qildi. Mazkur holatga huquqiy baho bering. Logotip
Ma’muriy-huquqiy shakl deganda nima tushuniladi? Boshqaruvning shakli – aniq subʼektlar tomonidan amalga oshiriladigan maʼlum bir harakatlarda ifodalanib, boshqaruv faoliyatining, boshqaruv taʼsirining mazmunini yoritib beradi. Boshqaruv shakllari huquqiy mazmunga ega, yaʼni normativ huquqiy akt orqali o‘rnatiladi. Baʼzi hollarda boshqaruv shakllari normativ o‘rnatilmagan bo‘lishi ham mumkin va bularni boshqaruvning huquqiy shakllari jumlasiga kiritish mumkin emas. Ma’muriy-huquqiy shakl deganda nima tushuniladi? Boshqaruvning shakli – aniq subʼektlar tomonidan amalga oshiriladigan maʼlum bir harakatlarda ifodalanib, boshqaruv faoliyatining, boshqaruv taʼsirining mazmunini yoritib beradi. Boshqaruv shakllari huquqiy mazmunga ega, yaʼni normativ huquqiy akt orqali o‘rnatiladi. Baʼzi hollarda boshqaruv shakllari normativ o‘rnatilmagan bo‘lishi ham mumkin va bularni boshqaruvning huquqiy shakllari jumlasiga kiritish mumkin emas. Logotip
Maʼmuriy-huquqiy shakllarning qanday turlari mavjud? Ma’muriy- huquqiy shakllar Huquqiy shakllar Nohuquqiy shakllar Huquqiy (normative va individual) aktlarni qabul qilish Ma’muriy-huquqiy shakllar Yuridik ahamiyatli boshqa harakatlarni amalga oshirish boshqaruvning huquqiy shakllariga asoslanuvchi va ularning amalga oshirilishiga xizmat qiluvchi shakllar bo‘lib, tashkiliy va moddiy- texnik tadbirlar orqali namoyon bo‘ladi Maʼmuriy-huquqiy shakllarning qanday turlari mavjud? Ma’muriy- huquqiy shakllar Huquqiy shakllar Nohuquqiy shakllar Huquqiy (normative va individual) aktlarni qabul qilish Ma’muriy-huquqiy shakllar Yuridik ahamiyatli boshqa harakatlarni amalga oshirish boshqaruvning huquqiy shakllariga asoslanuvchi va ularning amalga oshirilishiga xizmat qiluvchi shakllar bo‘lib, tashkiliy va moddiy- texnik tadbirlar orqali namoyon bo‘ladi Logotip
Boshqaruv akti deganda nima tushuniladi? Boshqaruv akti – bu boshqaruv qarorlarining huquqiy ko‘rinishi bo‘lib, maʼmuriy huquqning tegishli subʼekti (ijro hokimiyati organi, korxona va muassasa maʼmuriyati, mansabdor shaxs) tomonidan bir tomonlama tartibda erkni ifodalash aktidir; Boshqaruv akti deganda nima tushuniladi? Boshqaruv akti – bu boshqaruv qarorlarining huquqiy ko‘rinishi bo‘lib, maʼmuriy huquqning tegishli subʼekti (ijro hokimiyati organi, korxona va muassasa maʼmuriyati, mansabdor shaxs) tomonidan bir tomonlama tartibda erkni ifodalash aktidir; Logotip
Boshqaruv huquqiy aktlariga qanday talablar o‘rnatiladi? Konstitutsiya va qonunlarga, Przident farmonlariga zid kelmasligi Ijro hokimiyati subyektlari o’rtasida faoliyat yo’nalishi va vakolatlarning taqsimlanganligini inobatga olish Yuqori ijro hokimiyati organlari huquqiy aktlarini inobatga olish Kompetensiya doirasida tegishli davlat organi (mansabdor shaxs) tomonidan qabul qilinishi Huquqiy asoslantirilgan bo’lishi, ya’ni unda huquqiy akti qabul qilishning maqsadi, asoslari va ulardan kelib chiqadigan yuridik oqibatlar aniq ko’rsatib o’tilgan bo’lishi Boshqaruv huquqiy aktlariga qanday talablar o‘rnatiladi? Konstitutsiya va qonunlarga, Przident farmonlariga zid kelmasligi Ijro hokimiyati subyektlari o’rtasida faoliyat yo’nalishi va vakolatlarning taqsimlanganligini inobatga olish Yuqori ijro hokimiyati organlari huquqiy aktlarini inobatga olish Kompetensiya doirasida tegishli davlat organi (mansabdor shaxs) tomonidan qabul qilinishi Huquqiy asoslantirilgan bo’lishi, ya’ni unda huquqiy akti qabul qilishning maqsadi, asoslari va ulardan kelib chiqadigan yuridik oqibatlar aniq ko’rsatib o’tilgan bo’lishi Logotip
Boshqaruv huquqiy aktlariga qanday talablar qo’yiladi? Davlat boshqaruv tizimidagi quyi organlar kompetensiyasini va operativ mustaqilligini cheklashi yoki buzishi mumkin emas Davlat boshqaruvi sohasida fuqarolar va nodavlat tuzilmalarining qonunchilik hujjatlari bilan o’rnatilgan huquqlari va qonuniy manfaatlarini cheklashi yoki buzishi mumkin emas Boshqaruvning huquqiy aktlariga o’rnatilgan qoidalar (jarayonlar)ga rioya qilgan holda qabul qilinishi Boshqaruv huquqiy aktlariga qanday talablar qo’yiladi? Davlat boshqaruv tizimidagi quyi organlar kompetensiyasini va operativ mustaqilligini cheklashi yoki buzishi mumkin emas Davlat boshqaruvi sohasida fuqarolar va nodavlat tuzilmalarining qonunchilik hujjatlari bilan o’rnatilgan huquqlari va qonuniy manfaatlarini cheklashi yoki buzishi mumkin emas Boshqaruvning huquqiy aktlariga o’rnatilgan qoidalar (jarayonlar)ga rioya qilgan holda qabul qilinishi Logotip
Ma’muriy-huquqiy shartnoma nima? Maʼmuriy-huquqiy shartnoma bu – maʼlum bir boshqaruv vazifalari va funksiyalarni amalga oshirishning maʼmuriy tartibini o‘rnatishga qaratilgan, boshqaruv organlari tomonidan nazoratning amalga oshirilishini nazarda tutadigan, majburiyatlarni o‘z zimmasiga olgan ikkinchi tomonning o‘z majburiyatlarini bajarmagani yoki lozim darajada bajarmaganida, davlat organi (mansabdor shaxs)ning shartnomani bir tomonlama tartibda bekor qilish imkoniyatiga ega bo‘ladigan, vujudga kelgan nizolarni maʼmuriy yurisdiksiya organlarida va sudda hal etish imkoniyatini o‘rnatadigan ommaviy-huquqiy shartnomaning bir turidir Ma’muriy-huquqiy shartnoma nima? Maʼmuriy-huquqiy shartnoma bu – maʼlum bir boshqaruv vazifalari va funksiyalarni amalga oshirishning maʼmuriy tartibini o‘rnatishga qaratilgan, boshqaruv organlari tomonidan nazoratning amalga oshirilishini nazarda tutadigan, majburiyatlarni o‘z zimmasiga olgan ikkinchi tomonning o‘z majburiyatlarini bajarmagani yoki lozim darajada bajarmaganida, davlat organi (mansabdor shaxs)ning shartnomani bir tomonlama tartibda bekor qilish imkoniyatiga ega bo‘ladigan, vujudga kelgan nizolarni maʼmuriy yurisdiksiya organlarida va sudda hal etish imkoniyatini o‘rnatadigan ommaviy-huquqiy shartnomaning bir turidir Logotip
Boshqaruv faoliyatining nohuquqiy shakllari deganda nima tushuniladi? Boshqaruv faoliyatining nohuquqiy shakllari – ijro hokimiyati organlarining davlat-hokimiyat vakolatlarini amalga oshirish bilan bog‘liq bo‘lmagan, qo‘llanishi yuridik oqibatlarni keltirib chiqarmaydigan, maʼmuriy-huquqiy munosabatlarni vujudga keltirmaydigan yoki ularni o‘zgartirmaydigan huquqiy shakllardir. Shu sababli ham, bu shakllar “nohuquqiy” deb ataladi. Nohuquqiy shakl – huquqqa (qonunga) xilof shakl degani emas, balki biron bir huquqiy oqibatni keltirib chiqarmaydigan shakllardir. Boshqaruv faoliyatining nohuquqiy shakllari deganda nima tushuniladi? Boshqaruv faoliyatining nohuquqiy shakllari – ijro hokimiyati organlarining davlat-hokimiyat vakolatlarini amalga oshirish bilan bog‘liq bo‘lmagan, qo‘llanishi yuridik oqibatlarni keltirib chiqarmaydigan, maʼmuriy-huquqiy munosabatlarni vujudga keltirmaydigan yoki ularni o‘zgartirmaydigan huquqiy shakllardir. Shu sababli ham, bu shakllar “nohuquqiy” deb ataladi. Nohuquqiy shakl – huquqqa (qonunga) xilof shakl degani emas, balki biron bir huquqiy oqibatni keltirib chiqarmaydigan shakllardir. Logotip