1. Damping: asosiy tushuncha
2. Manbalar
3. Asosiy g’oya
4. "Eksport narxi“
5. Demping marjasini hisoblash
7. Mahalliy sanoatga etkazilgan zararni aniqlash
8. Antidemping tekshiruvi
Demping - bu tovarning import qiluvchi mamlakatdagi narxiga nisbatan
eksport qiluvchi mamlakatdagi narxi va qiymatidan pastligi,ya’ni xalqaro narx
diskriminatsiyasi holati. 1994 yilgi GATTning VI moddasi va Antidemping
bitimining 2.1 moddasida demping deganda tovarni boshqa davlat savdosiga
uning “oddiy qiymati” ()tan narxidan past narxda kiritish tushuniladi.
JST qonunchiligi dempingni taqiqlamaydi.
GATT 1994 ning VI moddasi quyidagilar qayd etilgan:
1. Kelishuvchi tomonlar bir mamlakatning tovarlari boshqa mamlakat bozoriga
tovarlarning normal qiymatidan past narxda joylashtiriladigan demping, agar u
sanoatga moddiy zarar yetkazsa yoki yetkazish xavfi tug‘dirsa, qoralanishi
kerakligini tan oladilar.
JSTning demping va antidemping choralari to'g'risidagi qonuni
GATT 1994 ning VI moddasida va 1994 yilgi GATTning VI
moddasini amalga oshirish to'g'risidagi JST bitimida ko'rsatilgan
bo'lib, odatda Antidemping kelishuvi deb ataladi. GATT va
Antidemping bitimining VI moddasi.
Caselaw: US – Softwood Lumber V, US– Stainless Steel, EC –
Fasteners, US – Hot-Rolled Steel, US – Zeroing, China – GOES
JST qonunchiligi dempingni taqiqlamaydi. Aslida, mahsulot narxlari odatda xususiy
kompaniyalar tomonidan belgilanadiganligi sababli, "demping" o'zi JST qonunchiligi
bilan tartibga solinmaydi. Umuman olganda, JST qonunchiligi faqat majburiyatlarni
yuklaydi va dempingga javoban JST a'zolarining ko'rishi mumkin bo'lgan choralarini
va harakatlarini tartibga soladi.
JST a'zolaridan antidemping qonunchiligini qabul qilishlari yoki antidemping
tekshiruvlarini o'tkazish va antidemping choralarini qo'llash tizimiga ega bo'lishlari
shart emas. Biroq, agar a'zo davlat dempingga qarshi choralarni qo'llash foydasiga
siyosiy tanlov qilsa, Antidemping kelishuvining 1-moddasida quyidagilar aytiladi:
Dempingga qarshi chora faqat GATT 1994 ning VI moddasida nazarda tutilgan
hollarda hamda ushbu Bitim qoidalariga muvofiq boshlangan va o‘tkazilgan
tekshiruvlarga muvofiq qo‘llaniladi.
Eksport narxi odatda eksport qiluvchi mamlakatdagi ishlab
chiqaruvchi mahsulotni import qiluvchi mamlakatdagi importerga
sotadigan bitim narxiga asoslanadi.
Yuqorida ta'riflanganidek, demping mavjudligi yoki yo'qligini
aniqlash uchun eksport narxi odatdagi qiymat bilan taqqoslanadi.
Dempingga qarshi bitimning 2.4-moddasida:
Eksport narxi va normal qiymat o'rtasida adolatli taqqoslash kerak.
1. Demping mavjudligini isbotlanishi kerak
2. Like product/ o’xshah mahsulot borligini
3. Demping marji hisoblanishi kerak
AntiDemping bitimning 2.4.2-moddasi birinchi jumlasida demping
marjasini hisoblash odatda yoki o‘rtacha og‘irlikdagi “normal
qiymat”ni barcha solishtiriladigan eksport operatsiyalarining
o‘rtacha og‘irlikdagi bahosi bilan solishtirishni talab qiladi (ya’ni
W-W metodologiyasi). ); yoki "normal qiymat" va eksport narxlari
operatsiyalari o'rtasidagi taqqoslash (ya'ni, T-T metodologiyasi).
2.4.2-modda tergov organlaridan "barcha taqqoslanadigan eksport
operatsiyalari" ni solishtirish asosida demping marjasini belgilash
uchun o'rtacha vaznli metodologiyadan foydalanishni talab qiladi.