ELEKTR MAYDON TENGLAMALARI (Maksvell-Lorens tenglamalarining birinchi jufti, Elektromagnit maydon uchun ta’sir integral)
Yuklangan vaqt
2024-05-12
Yuklab olishlar soni
4
Sahifalar soni
4
Faytl hajmi
35,2 KB
ilmiybaza.uz
ELEKTR MAYDON TENGLAMALARI
REJA:
1. Maksvell-Lorens tenglamalarining birinchi jufti.
2. Elektromagnit maydon uchun ta’sir integral.
TAYANCH SO’Z VA IBORALAR
Gradient, rotor, divergensiya, yopiq sirt, vektor oqimi, Gauss tenglamasi, Stoks
teoremasi, maydon sirkulyatsiyasi, ta’sir integrali, superpozitsiya, variatsiya, betta
funksiya, uzluksiz funksiya, uzluksizlik tenglamasi, fazoviy cheksizlik, eng kichik
ta’sir prinsipi, siljish toki, magnit zaryadi, energiya-impuls tenzori.
ilmiybaza.uz
1-savol bayoni: Maksvell-Lorens tenglamalarining
birinchi jufti.
Elektromagnit maydon qonunlarini aniqlovchi asosiy tenglamalarni aniqlashga
kirishamiz. Vektor analiz kursidan ma’lumki birorta vektorning divergensiyasi va
rotori ma’lum bo’lmasa, u aniqlangan bo’ladi Elektr va magnit maydonga berilgan
matematik ta’rifiga ko‘ra
Bu ifodalarning birinchisidan rotor olamiz:
O‘ng tomonidagi birinchi had aynan nolga tengligini hisobga olib, elektr
maydonni aniqlovchi quyidagi tenglamani olamiz:
(1)
Bu yerda
ni hisobga oldik. Bu tenglamadan quyidagi xulosa kelib chiqadi:
Vaqt bo‘yicha o‘zgaruvchi magnit maydon uyurmali elektr maydonni
yuzaga keltirib chiqaradi.
Endi magnit maydon aniqlovchi birinchi tenglamani hosil qilamiz. Buning
uchun, magnit maydon kuchlanganligidan divergensiya olamiz va
ekanligini hisobga olib, quyidagini hosil qilamiz:
(2)
Bu tenglama magnit maydonni hosil qiluvchi manba - magnit zaryadlari
yo‘qligini ko‘rsatadi. (1) va (2) -Maksvell-Lorens tenglama-larining birinchi
jufti deyiladi.
Bu tenglamalar hali elektr va magnit maydonni to’liq aniqlamaydi. Birinchidan,
yuqorida ta’kidlaganmiizdek
va
larni aniqlovchi tenglamalar yo‘q,
ikkinchidan. (1) tenglamada magnit maydonning vaqt bo‘yicha o‘zgarishi ishtirok
rot A
H
t
A
c
grad
E
,
1
t
A
rot
c
rot grad
rotE
1
t
H
c
rotE
1
rot A
H
rot A 0
div
H 0
div
E
div
H
rot