4-sinf Ona tili
FE’L YASOVCHI QO‘SHIMCHALAR.
DARS MAQSADLARIGA QO‘YILADIGAN TALABLAR
• o‘quvchilar fe’l
yasovchi
qo‘shimchalar haqida
ma’lumotlarni bilib
oladilar,-la, -illa,kabi
fe’l yasovchi
qo‘shimchalar bilan
tanishadilar.
aniqlik
• Daftar
• Darslik
• Tarqatmalar
• Taqdimotlar
• Videorolik
reallik
• -la, -illa, -lash, -
sira,- lan kabi fe’l
yasovchi
qo‘shimchalar
orqali yasalish
usullarini bilib
oladilar.
diagnostika
TINGLAB TUSHUNISH, GAPIRISH, O‘QISH VA YOZISH
Gapirish
Tinglab tushunish
O‘qish
Yozish
Maqsadlar: O‘quvchilar fe’l yasovchi qo‘shimchalar haqida
ma’lumotlarni bilib oladilar.
Fe’l yasovchi qo‘shimchalarining amalda qo‘llash va og‘zaki
nutqda uning o‘rni haqida ma’lumotga ega bo‘ladi
Fe’l yasovchi qo‘shimchalari -la, -illa, -lash, -
sira,- lan kabi
qo‘shimchalar orqali yasalish
usullarini mashg‘ulotida ta’limiy, didaktik o‘yin va
og‘zaki, yozma mashqlar yordamida bajaradi
Baholash (o‘quvchilar natijalari)
yozma mashqlar, testlar, og‘zaki topshiriqlar
« ASSISMENT » METODI
Testni bajaring.
1. Fe’l- so‘z turkumi qanday so‘roqlarga
javob bo‘ladi?
A) Kim? Nima?
B) Qanday? Qanaqa?
D) Nima qildi? Nima qiladi?
E) Qancha? Nechta?
2.Fe’l -so‘z turkumi gapda qanday vazifani
bajaradi?
A) Ega
B) Kesim
D)Ikkinchi darajali bo‘lak
E) Ega va kesim
3.Bo‘lishsiz fe’l qanday hosil qilinadi?
A) –ma qo‘shimchasi qo‘shiladi.
B) Qo‘shimcha qo‘shilmaydi.
S) –lar qo‘shimchasi qo‘shiladi.
D) Hosil qilinmaydi.
Muammoli vaziyat
Shaxslarning harakatini aniqlang.
1.Shifokor haydaydi.
2.Bog‘bon ta’lim tarbiya beradi.
3.Haydovchi davolaydi
4.O‘qituvchi parvarish qiladi.
Amaliy ko‘nikmaAmaliy ko‘nikma
Fe’l-
so‘z
turkumi
harakatni
anglatishni,
gapda
kesim
vazifasini
bajarishini bilish.
Simptom( belgisi)
------------------------------
BAHOLASH
Hamma o‘quvchilar topshiriqni bajarib bo‘lganlaridan
so‘ng o‘qituvchi to‘g‘ri javobni ko‘rsatadi.
O‘quvchilar o‘zlarini baholaydilar.
HUSNIXAT DAQIQASI
Qo‘lingdan kelsa yaxshilik qil.
Kelmasa yomonlik qilma.
FE’L YASOVCHI QO‘SHIMCHALAR
Salom- odobning boshi. Odob- salomlashishdan
boshlanadi
salom-salomlash, bosh- boshlan
FE’L YASOVCHI QO‘SHIMCHALAR
So‘z ko‘rki – maqol.
Ko‘z qo‘rqoq, qo‘l
botir. Askardek biyron so‘zla, So‘zlaganda
mazmunni ko‘zla. (Quddus Muhammadiy)
ko‘z – ko‘zla, so‘z – so‘zla
FE’L YASOVCHI QO‘SHIMCHALAR
So‘z asosiga –la, -lan, -sira, –illa
(-ulla),-lash yasovchi
qo‘shimchalarini qo‘shish bilan
fe’l hosil qilinadi.
Ajratib ko‘rsatilgan so‘zlarni bir-biri bilan qiyoslab,
bu
so‘zlardagi
asos
va
yasovchi
qo‘shimchalarni
tegishlicha belgilash kerak.
MUSTAQIL ISH
FE’L YASOVCHI QO‘SHIMCHALAR
Buyuk bobolarning ulug`vor ishlari bilan faxrlan.
Sizga muhtojlik sezgan kishilarga
yordamlashing.
Agar joningni Vatanga fido qilolmasang, o‘zingni
vatanparvar hisoblama
Yagona yaxshi maqsad yo‘lida birlashing.
305-MASHQ
Bahor so‘zi
Toglar bag‘ri-adirlarda
Lolaman, lovullayman.
Ko‘piraman, guvullayman,
Sho‘x soyday shovullayman.
Uyg‘onaman, ko‘z ochaman,
Go‘zal sirli tong bo‘lib.
Tovlanaman kamalakday,
Turfa-turfa rang bo‘lib.
Rauf Tolib
“JADVALGA JOYLASHTIR” O‘YINI
lash
lan
la
illa
ulla
ta’riflashgan
So‘zlar:
ta’riflashgan,
vaqillaydi,
tanlanadi,
saqlashdi,
tozalaydi,
shovullagan,
boshlamoqchi,
ovqatlanishdi,
lovullamoq, vishillamo.
305-MASHQ
Lovullayman,
qarsilla,
guvullayman,
uyg‘onaman,
ochaman, tovlanaman
” ZAFARGA YETAKLOVCHI ZINAPOYA” MASHQI
Arra, taq ,viz , so‘z, vaq , toza, chap , dasta.
Namuna: oqla
shaqilla
XALQ TA’LIMI VAZIRLIGI HUZURIDAGI
RESPUBLIKA TA’LIM MARKAZI
BOSHLANG‘ICH TA’LIM
BO‘LIMI
Uyga vazifa: 307-mashq
UYGA VAZIFA:
307-mashq
Keyingi darsda ko‘rishguncha…