R E J A : • Taalluqlilik tushunchasi va turlari. • Fuqarolik ishlarining taalluqliligini belgilash qoidalari. • Fuqarolik, mehnat, oila va boshqa huquqiy munosabatlardan kelib chiqadigan nizolarning sudga taalluqliligi. • Alohida tartibda ko‘riladigan ishlarning sudga taalluqliligi. • Sudlovlilik tushunchasi va uning taalluqlilikdan farqi • Sudlovlilik turlari • Ishni bir suddan boshqa sudga o`tkazish asosalri va tartibi • Taalluqlilik va sudlovlilik qoidalariga rioya qilmaslik oqibatlari Аdabiyotlar: • Shoraxmеtov Sh.Sh. O`zbеkiston Rеspublikasining fuqarolik protsеssual huquqi. –Тоshkеnт: Аdolat, 2007. b.122-141. • Шорахметов Ш.Ш.Ўзбекистон Республикасининг Фуқаролик процессуал кодексига шарҳлар. – Тошкент: ТДЮИ, 2010.- 960 б. • Мамасиддиқов М.М. Фуқаролик процессуал ҳуқуқи. Дарслик. Умумий қисм. – Тошкент: ТДЮИ, 2010. Б.250-282. • Фуқаролик ишлари бўйича судга мурожаат қилиш тартиби. Амалий қўланма. –Тошкент. Baktria press, 2016. TAALLUQLILIK • FUQAROLIK ISHLARINI KO’RISH, HAL ETISH SUD YOKI BOSHQA DAVLAT ORGANLARI, JAMOAT TASHKILOTLARIGA TEGISHLILIGIDIR. TAALLUQLILIKNING TURLARI QAT’IY ALTERNATIV SHARTLI • Fuqarolik ishlari bo‘yicha sudga quyidagi ishlar taalluqlidir: • 1) fuqarolik, oila, mehnat, uy-joy, yer to‘g‘risidagi va boshqa munosabatlardan yuzaga keladigan nizolar bo‘yicha ishlar, agar taraflardan hech bo‘lmaganda bittasi fuqaro bo‘lsa, bundan qonunda shunday nizolarni hal qilish boshqa sudlarga yoki boshqa organlarga topshiriladigan hollar mustasno; • 2) FPKning 293-moddasida sanab o‘tilgan alohida tartibda yuritiladigan ishlar; • 3) FPKning 18-bobida ko‘rsatilgan va buyruq tartibida hal etiladigan ishlar; • 4) hakamlik sudlarining hal qiluv qarorlari yuzasidan nizolashish to‘g‘risidagi va hakamlik sudlarining hal qiluv qarorlarini majburiy ijro etish uchun ijro varaqasi berish haqidagi ishlar; • 5) chet davlat sudlarining hamda chet davlat hakamlik sudlarining (arbitrajlarining) hal qiluv qarorlarini tan olish va ijroga qaratish to‘g‘risidagi ishlar. • 6) корхоналар, муассасалар, ташкилотлар, жамоат бирлашмаларининг маъмурий ва бошқа оммавий ҳуқуқий муносабатлардан юзага келмайдиган қарорлари ҳамда улар мансабдор шахсларининг шундай ҳаракатлари (ҳаракатсизлиги) юзасидан низолашиш тўғрисидаги ишлар. • Sudlarga qonun bilan ularning vakolatiga kiritilgan boshqa ishlar ham taalluqlidir. TAALLUQLILIKNI BELGILASH ASOSLARI NIZONING PREDMETI HUQUQIY MUNOSABAT ISHTIROK ETUVCHI SHAXSLARNING TURLARI NIKOHDAN AJRATISH TO’G’RISIDAGI ISHLAR TAALLUQLI ORGANLAR 1 • FUQAROLIK ISHLARI • BO’YICHA SUDLAR 2 • FHDYo ORGANI ALIMENT UNDIRISH TO’G’RISIDAGI ISHLAR TAALLUQLI BO’LGAN ORGANLAR FUQAROLIK ISHLARI BO’YICHA SUDLAR NOTARIUS OTALIKNI BELGILASH TO’G’RISIDAGI ISHLAR TAALLUQLI ORGANLAR FHDYo FUQAROLIK ISHLARI BO’YICHA SUDLAR UY-JOYGA OID HUQUQIY MUNOSABATLARDA KELIB CHIQADIGAN ISHLAR TAALLUQLI ORGANLAR FUQAROLIK ISHLARI BO’YICHA SUDLAR PROKURA TURA MAHALLIY HOKIMIYAT ORGANLARI MEHNATGA OID HUQUQIY MUNOSABATLARDAN KELIB CHIQADIGAN ISHLAR TAALLUQLI ORGANLAR FUQAROLIK ISHLARI BO’YICHA SUDLAR MEHNAT NIZOLARI KOMISSIYASI • Sudlovlik deb sudlarga taalluqli bo‘lgan hamma ishlarning sud tizimi bo‘g‘inlari o‘rtasida taqsimlanishiga aytiladi. • Ishning sudlovligini belgilash-mazkur ishni aynan qaysi sud ko‘rishga va hal etishiga vakolatli bo‘lishligini belgilash demakdir. • Muayyan aniq bo‘lgan ishni hal qilishga qaysi sud vakolatli bo‘lishligini belgilashda sudlovlik ikki turga bo`linadi: • turdosh sudlovlik • hududiy sudlovlik