HAYVON TО‘QIMASIDAGI NUKLEIN KISLOTALARNING UMUMIY MIQDORINI ANIQLASH

Yuklangan vaqt

2024-04-07

Yuklab olishlar soni

1

Sahifalar soni

4

Faytl hajmi

39,5 KB


HAYVON TО‘QIMASIDAGI NUKLEIN KISLOTALARNING UMUMIY MIQDORINI ANIQLASH Metod purin va pirimidin asoslari ultrabinafsha nurlarining 260-280 nm to‘lqin uzunligidagi qismini yutishga asoslangan. Hayvon to‘qimasidagi umumiy nuklein kislotalarining mikdorini aniqlash metodini A.S.Spirin yaratgan bo‘lib, kislotada eruvchi nukleotidlar sovutilgan 0,2 n perxlorat kislotasi bilan ajratib olinadi, nuklein kislotalarning ekstraksiyasi va gidrolizi 0,5 n xlor kislotasi bilan 100°C da olib boriladi, ekstraktlarning optik zichligi 270 va 290 nm to‘lqin uzunligida aniqlanadi va formula bo‘yicha hisoblanadi. Kerakli asboblar: probirkalari bilan shtativ; pipetkalar; sentrifuga; spektrofotometr; suv hammomi. Reaktivlar. 1. Perxlorat kislotasining 0,2 n va 0,5 n eritmasi. Ishning borishi. 100-200 mg to‘qima tortib, maydalanadi va sentrifuga stakaniga solib, unta 5-10 ml sovutilgan 0,2 n perxlorat kislotasi eritmasidan qo‘shiladi. Stakanlardagi suyuklik yaxshilab aralashtiriladi, so‘ngra 3000 ayl/min tezligida 5 minut sentrifuga qilinadi. Sentrifugat tashlab yuboriladi, cho‘kmaga esa 5-10 ml 0,5 n HClO4 kislotasini eritmasidan qo‘shiladi va probirkalar qaynab turgan suv hammomiga 20 minut qo‘yiladi. Gidrolizat sovutilib, sentrifuga qilinadi hamda spektrofoto-metrda 270 va 290 nm to‘lqin uzunligida kontrol 0,5 n HClO4 eritmasiga nisbatan o‘lchanadi, optik zichligi aniqlanadi. 1 ml tekshirilayotgan eritmaning nuklein kislotasidagi fosfor miqdori mkg da hisoblanadi. 19 ,0 290 270 D D P С i мкг   Bunda 0,19 -1 ml eritma nuklein kislota tarkibidagi fosforning (1 mkg) optik zichlik ko‘rsatkichi. HAYVON TО‘QIMASIDAGI NUKLEIN KISLOTALARNING UMUMIY MIQDORINI ANIQLASH Metod purin va pirimidin asoslari ultrabinafsha nurlarining 260-280 nm to‘lqin uzunligidagi qismini yutishga asoslangan. Hayvon to‘qimasidagi umumiy nuklein kislotalarining mikdorini aniqlash metodini A.S.Spirin yaratgan bo‘lib, kislotada eruvchi nukleotidlar sovutilgan 0,2 n perxlorat kislotasi bilan ajratib olinadi, nuklein kislotalarning ekstraksiyasi va gidrolizi 0,5 n xlor kislotasi bilan 100°C da olib boriladi, ekstraktlarning optik zichligi 270 va 290 nm to‘lqin uzunligida aniqlanadi va formula bo‘yicha hisoblanadi. Kerakli asboblar: probirkalari bilan shtativ; pipetkalar; sentrifuga; spektrofotometr; suv hammomi. Reaktivlar. 1. Perxlorat kislotasining 0,2 n va 0,5 n eritmasi. Ishning borishi. 100-200 mg to‘qima tortib, maydalanadi va sentrifuga stakaniga solib, unta 5-10 ml sovutilgan 0,2 n perxlorat kislotasi eritmasidan qo‘shiladi. Stakanlardagi suyuklik yaxshilab aralashtiriladi, so‘ngra 3000 ayl/min tezligida 5 minut sentrifuga qilinadi. Sentrifugat tashlab yuboriladi, cho‘kmaga esa 5-10 ml 0,5 n HClO4 kislotasini eritmasidan qo‘shiladi va probirkalar qaynab turgan suv hammomiga 20 minut qo‘yiladi. Gidrolizat sovutilib, sentrifuga qilinadi hamda spektrofoto-metrda 270 va 290 nm to‘lqin uzunligida kontrol 0,5 n HClO4 eritmasiga nisbatan o‘lchanadi, optik zichligi aniqlanadi. 1 ml tekshirilayotgan eritmaning nuklein kislotasidagi fosfor miqdori mkg da hisoblanadi. 19 ,0 290 270 D D P С i мкг   Bunda 0,19 -1 ml eritma nuklein kislota tarkibidagi fosforning (1 mkg) optik zichlik ko‘rsatkichi.
Nuklein kislotalarning miqdori ularning tarkibidagi fosforga qarab hisoblanadi va bunda o‘rtacha hisoblash koeffitsienti 10,3 qo‘llanadi. CmkgNK = CmkgPi •10,3 10,3 - o‘rtacha hisoblash koeffitsienti. Nukleoproteinlar Nukleoproteinlar prostetik guruhlari nuklein kislotalar bo‘lib, DNK yoki RNK dan iborat. Nukleoproteinlar ishqoriy sharoitda yaxshi eriydi va kislotalar ta’sirida cho‘kmaga tushadi. Dezoksiribonukleoproteinlr kichik konsentratsiyali tuz eritmasida cho‘kadi, yuqori konsentratsiyali tuzlar eritmasida esa eriydi. Nukleoproteinlar suyultirilgan kislotalar bilan chala gidroliz qilinganda ulardan oqsil va nuklein kislota ajralib chiqadi. Nuklein kislotalarning o‘zi gidrolizlanganda birin-ketin quyidagi parchalanish mahsulotlari hosil bo‘ladi: Nuklein kislotalarning miqdori ularning tarkibidagi fosforga qarab hisoblanadi va bunda o‘rtacha hisoblash koeffitsienti 10,3 qo‘llanadi. CmkgNK = CmkgPi •10,3 10,3 - o‘rtacha hisoblash koeffitsienti. Nukleoproteinlar Nukleoproteinlar prostetik guruhlari nuklein kislotalar bo‘lib, DNK yoki RNK dan iborat. Nukleoproteinlar ishqoriy sharoitda yaxshi eriydi va kislotalar ta’sirida cho‘kmaga tushadi. Dezoksiribonukleoproteinlr kichik konsentratsiyali tuz eritmasida cho‘kadi, yuqori konsentratsiyali tuzlar eritmasida esa eriydi. Nukleoproteinlar suyultirilgan kislotalar bilan chala gidroliz qilinganda ulardan oqsil va nuklein kislota ajralib chiqadi. Nuklein kislotalarning o‘zi gidrolizlanganda birin-ketin quyidagi parchalanish mahsulotlari hosil bo‘ladi: