MUSTAQIL ISH
IES DEAEARATOR QURILMALAR SUV
TAYYORLASH TEXNOLOGIYALARI
Reja:
1.IES va IEM larning ishlashida suvning ahamiyati
2.Deaearator qurilmalar
3.Suv tayyorlash texnologiyalari
Respublikamizda halq ho‟jaligini, sanoat tarmoqlarini elektr energiyasi bilan
ta„minlashda issiqlik elektr stantsiyalari (IES) va issiqlik elektr markazlari (IEM)
asosiy manba hisoblanadi. Issiqlik (KES) hamda issiqlik tarmoqli, turbinali elektr
markazlariga (IEM) bo‟linadi.KES larda faqat elektr energiyasi, IEM larida elektr
energiyasi bilan bir qatorda sanoat korxonalarni bug‟ bilan, shahar issiqlik
tarmoqlarini issiq suv bilan ta„minlash ko‟zda tutiladi. Suv issiqlik elektr
stantsiyalarida elektr energiyasi hosil qilish ishlatiladigan bug‟ni oli sh uchun
ishlatiladigan asosiy texnologik xom ashyodir
Issiqlik elektr stantsiyalarida qurilmalarda doimo ishlatiladigan, tashqi omillar
ta„sirida o‟zgarib fizik va kimyoviy xossalari bilan bir-biridan farq qiladigan
quyidagicha nomlanadi:a) Tabiiy suv manbalaridan nasoslar yordamida olinib, suv
tozalash inshoatiga yuboriladigan suvlar dastlabki suv Dd.s kimyoviy va termik
usullarda tozalanib, issiqlik elektr stantsiyalarida yo‟qolgan bug‟ va kondensat
o‟rnini to‟ldirish uchun yuborilayotgan toza suv, qo‟shimcha suv Dq.sdeb bug‟
qozoniga bug‟lanayotgan suv sarfini qoplash uchun deaerator, ekonomayzer orqali
bug‟ qozoniga yuborilayotgan suv bug‟ qozoni ta„minot suvi Dt.sdeb bug‟
qozonida uzluksiz bug‟ga aylanayotgan suv qozon suvi deb ataladi.
b) Turbina kondensatorida suvga aylanayotgan bug‟ turbina kondensatiDt.kdeb
atalib, issiqlik elektr stantsiyasini bug‟ qozonlariga berilayotgan ta„minot suvini
asosiy qismini tashkil qiladi va uning tarkibida mineral moddalar miqdori ko‟p
emas, ishlatilgan bug‟ni suvga aylantirish uchun turbina kondensatoriga beriladigan
sovitish suvi deyiladi Ds.s.Issiqlik elektr stantsiyalarining uzluksiz ishlashi
jarayonida bug‟ qozonida, deaeratorda, bug‟ turbinasida, kondensatorda va uning
nasoslarida bug‟ va suv qizdirgichlarda bug‟ va kondensatning ma„lum bir qismi
yo‟qotiladi. Bu ishlab chiqarilayotgan bug‟ miqdorining 1-3% ini tashkil qiladi. Shu
suv miqdorining to‟ldirish uchnu bug‟ qozoniga yuborilayotgan ta„minot suvini har
soatdagi miqdori Dts=Dtk+Dqs tashkil qiladi. Bu yerda Dts– ta„minot suvi, t /soat,
Dtk– turbina kondensati, t/soat, Dqs
–qo‟shimcha suv miqdori, t/soat.Ba„zi ishlab chiqarish korxonalaridan, tashqi
manbalaridan issiqlik elektr markazalari qaytayotgan kondensat nihoyatda
ifloslanib, hatto tabiiy suv iflosligidan ham katta bo‟lib ketadi. Bu kondensatni
yuqori darajada tozalash ining asosiy qismi qo‟shimcha suvdan iborat bo‟ladi.juda
qimmatga tushgani uchun ular oqava suvlarga qo‟shilib,
.
Suv sarfi stantsiyadagi bloklar soni va quvvatiga, hamda qanday yoqilg‟i
ishlatilishiga bog‟liqbo‟ladi. Respublikamizda 160, 200, 300, 800 MVt issiqlik
elektr stantsiyalari mavjud. Issiqlik elektr stantsiyalarining ishonchli va samaradorli
ishlashi ishlatilayotgan suv va bug‟ning kimyoviy tarkibiga va sifat
ko‟rsatkichlariga bog‟liq. Ma„lumki, suv yaxshi erituvchi modda bo‟lganligi
sababli, tarkibida turli xil erigan, erimagan moddalar har xil miqdorda bo‟ladi. Suv
tarkibida har xil kimyoviy moddalar ko‟p bo‟lsa issiqlik o‟tkazuvchi yuzalarda
shuncha ko‟p zang va qo‟yqa qatlamlar hosil bo‟ladi.Quvur devorlarida hosil
bo‟lgan qatlamlarning issiqlik o‟tkazuvchanligi metallnikiga nisbatan kichik
bo‟lganligi natijasida:1. Quvurlar yuzasi torayib, issiqlik o‟tkazuvchanlik
xususiyati va chidamliligi pasayadi.2. Bug‟ qozonining bug‟ ishlab chiqarish
quvvati kamayib, yoqilg‟i ortiqcha miqdorda sarflanadi.
Agar qozon suvida har xil kremniy birikmalari va metall oksidlarining
kontsentratsiyasi me„yoridan ortiq bo‟lsa, bug‟ qozonida bug‟ olish jarayonida bu
moddalarning bug‟ fazasiga o‟tishi ko‟payib, turbina kuraklari va devorlarida zang
va qatlamlar hosil qilib, bu turbina quvvatining keskin kamayishiga va turbina
parraklarining tez ishdan chiqishiga sabab bo‟ladi.Issiqlik elektr stantsiyalarini
sifatli suv bilan ta„minlashning asosiy vazifalari:
a) bug‟ hosil qiluvchi va qizdirilayotgan yuzalarda Kalsiy va magniy birikmalari,
temir oksidlari turbina kuraklarida mis, kremniy birikmalarining qatlamlari hosil
bo‟lishini kamaytirish;
b) bug‟ va suv bilan muloqatda bo‟ladigan asosiy va qo‟shimchauskunalarning
hamda issiqlik tarmoqlarining zanglashiga yo‟l qo‟ymaslik.
Suv tayyorlash jarayonida quyidagi talablar bajarilishi zarur:
a) kam harajat sarflab, suv va kondensatni ishlatish me„yorlari talabidatozalash;
b) suv tayyorlash jarayonida oqava suvlarning suv havzalariga qo‟shilishiga yo‟l
quymaslik;
v) zamonaviy va arzon uskunalardan foydalanib suv tayyorlash qurilmalarining
uzluksiz
ishlashini ta„minlash.
Issiqlik elektr stantsiyalarida suv quyidagi maqsadlarda ishlatiladi:
a) bug‟ qozonida va boshqa moslamalarda bug‟ olish uchun;
b) ishlatilgan bug‟ni turbina kondensatorida sovutish;
v) issiq suv ta„minoti, issiqlik tarmoqlarida issiqlik tashuvchi sifatida;
g) issiqlik elektr stantsiyasi sexlarida amalga oshiriladigan ishlarni suv bilan
ta„minlashda.
Dearator
Kondensat, ozuqa va tarkibidagi suvda erigan havo tarkibida korroziyali gazlar
(kislorod, karbonat angidrid) mavjud bo'lib, ular elektr stantsiyasining uskunalari va
quvurlari korroziyasini keltirib chiqaradi. Suv harorati va bosimi oshishi bilan
korroziya kuchayadi.Kislorod va erkin karbonat angidrid ozuqa suviga havo yutish
bilan kondensatorga va vakuum ostida bo'lgan regenerativ tizim uskunasiga va
qo'shimcha
suv
bilan
kiradi.Himoyalash
uchun gaz
korroziyasi suvning
deaeratsiyasi ishlatiladi, ya'ni. unda erigan havoni olib tashlash yoki suvni
gazsizlantirish, ya'ni. unda erigan korroziv gazni yo'q qilish.Erigan havoni olib
tashlash uchun foydalaning termal deaeratsiyasuv, bu eritilgan gazlarni suvdan
tozalashning asosiy usuli hisoblanadi. Termal deaeratsiyadan keyin suvda qolgan
kislorod uni bog'lash orqali qo'shimcha ravishda zararsiz bo'ladikimyoviy
reaktiv (ammiak
birikmalari).Suvning
termal
deaeratsiyasi
quyidagilarga
asoslanadi. Genri-Dalton qonuniga ko'ra, suvda erigan gazning muvozanat
konsentratsiyasi, mg / kg, bu gazning uning yuzasi ustidagi qisman bosimiga
mutanosib va \u200b\u200bboshqa gazlar mavjudligiga bog'liq emas.bu erda gaz
turiga, uning bosimi va haroratiga bog'liq bo'lgan mutanosiblik koeffitsienti, mg /
(kg ּ Pa). Ushbu qonunga muvofiq havo suvda eritilganda gazlarning nisbiy tarkibi
ularning havodagi tarkibidan farq qiladi. Shunday qilib, 0 ° C haroratda va normal
bosim suv tarkibida 34,9% kislorod (havoda 21%), 2,5% karbonat angidrid (0,04%
havoda), azot va boshqa faol bo'lmagan gazlar 62,6% (havoda 78,96%)
mavjud.Suvda erigan gaz kontsentratsiyasini muvozanat qisman bosimi orqali
ifodalash mumkin:Suvning ustki qismidagi gazning qisman bosimi muvozanatdan
past bo'lganda< происходит десорбция (выделение) газа из раствора; если > ,
suvning adsorbsiyasi (yutilishi) sodir bo'ladi, tenglik \u003d bilan, dinamik
muvozanat holati paydo bo'ladi. Shunday qilib, unda erigan gazning suvdan
chiqarilishini ta'minlash uchun uning atrofdagi kosmosdagi qisman bosimini
pasaytirish kerak. Bunga bo'shliqni suv bug'lari bilan to'ldirish orqali erishish
mumkin. Bunday holda, eritmadan gazni desorbsiya qilish jarayoni suvni
to'yinganlik haroratiga qadar isitish bilan birga bo'ladi. Gaz desorbsiyasi
jarayonining harakatlantiruvchi kuchi deganda havodagi suvning muvozanatli
qisman bosimi va uning bug 'muhitidagi qisman bosimi o'rtasidagi farq tushuniladi.
Deaeratsiya ozuqa suvi bug 'qozonlari va isitish tarmoqlarining suvi barcha
qozonxonalar uchun majburiydir. Deaeratorlar suvda erigan kondensatsiz gazlarni
suvdan olib tashlash uchun mo'ljallangan. Besleme va bo'yanish suvida kislorod va
karbonat angidrid gazining borligi ozuqa quvurlari, qozon quvurlari, qozon
barabanlari va tarmoq quvurlari korroziyasiga olib keladi, bu esa jiddiy avariyaga
olib kelishi mumkin. Hatto azot kabi inert gazlarning mavjudligi ham juda
istalmagan, bu issiqlik uzatilishiga xalaqit beradi va isitgichlarning isitish
ko'rsatkichlarini pasaytiradi.
Bug 'qozonlarining ozuqa suvidagi O 2 va SO 2 ning qoldiq miqdori
Gosgortexnadzor qoidalari bilan qat'iy tartibga solinadi. Shunday qilib, 1,4 MPa
gacha bosimdagi po'lat ekonomizatorli qozonlarda O 2 tarkibi 30 mg / kg dan
oshmasligi kerak. Deaeratorlardan keyin ozuqa suvida erkin karbonat angidrid (CO
2) bo'lmasligi kerak.Qozonxonalarda ozuqa suvini havosizlantirish uchun reaktiv
aralashadigan termal deaeratorlardan foydalaniladi. Deaeratorda saqlanadigan
bosimga qarab, yuqori bosimli deaeratorlar, atmosfera va vakuumli deaeratorlar
farqlanadi. 4,0 MPa gacha bo'lgan bosim uchun bug 'qozonlari bo'lgan
qozonxonalarda atmosfera deaeratorlari ishlatiladi.
Deaerator- texnik qurilma, bu ma'lum bir suyuqlikning (odatda suvning) deaeratsiya
jarayonini amalga oshiradi, ya'ni uni tarkibidagi kiruvchi gaz aralashmalaridan
(kislorod va karbonat angidrid) tozalash. Suvda eriganida, bu gazlar qozonning
besleme quvurlari va isitish yuzalarini zanglaydi, natijada uskunalar ishdan chiqadi.
Bug 'turbinasi stantsiyalarida suvning termal deaeratsiyasi qo'llaniladi.Termal
deaeratorlarning ishlash printsipi shundan iboratki, suyuqlik ustidagi absolyut bosim
gazlar va bug'ning qisman bosimlari yig'indisidir.Agar siz bug'ning qisman bosimini
oshirsangiz, bug'ni olib tashlash paytida (bu suvdan chiqarilgan gazlar aralashmasi
va oz miqdor deaeratordan evakuatsiya qilinadigan bug '), natijada biz gazlarning
umumiy qisman bosimini olamiz. Keyinchalik, Genri qonuniga ko'ra (eritmadagi
gazlarning muvozanat massa kontsentratsiyasi eritmaning ustidagi gaz muhitidagi
qisman bosimga mutanosib), ya'ni erigan gazlar yo'q. Bug 'qisman bosimining
oshishiga, o'z navbatida, ma'lum bir bosimdagi suv haroratini to'yinganlik Deaerator
haroratiga oshirish orqali erishish mumkin
Shakl: Aralashtirish turi atmosfera deaeratori: 1 - rezervuar (akkumulyator), 2 -
idishdan chiqadigan suv chiqishi, 3 - suvni ko'rsatadigan stakan, 4 - bosim
o'lchagich, 5, 6 va 12 - plitalar, 7 - suvni drenaj idishiga tushirish, 8 - avtomatik
regulyatorkimyoviy tozalangan suv ta'minoti, 9 - bug 'sovutgichi, 10 - atmosferaga
bug' chiqishi, 11 va 15 - quvurlar, 13 - deaerator kolonu, 14 - bug 'tarqatuvchi, 16
