Karbon kislotalar va ularning tibbiyotda qo’llaniladigan pereparatlari

Yuklangan vaqt

2024-09-14

Yuklab olishlar soni

1

Sahifalar soni

5

Faytl hajmi

759,0 KB


 
 
 
 
 
 
Karbon kislotalar va ularning tibbiyotda qo’llaniladigan pereparatlari 
 
 
 
Kerakli asboblar va reaktivlar: Xiniofen, sulfadimezin, streptotsid, bromli 
suv, distillangan suv, natriy gidroksid eritmasi, bariy xlorid BaCl2, suyultirilgan 
xlorid kislota HCl, temir III xlorid FeCl3, kobalt II xlorid CoCl2, mis II sulfat CuSO4, 
probirkalar, 100 ml o‘lchov kolbasi, ajratuvchi kolba, kimyoviy stakan, pipetka, filtr 
qog’oz, suv hammomi, anlitik tarozi, quritish uchun elektr plitka. 
Nazariy qism.  
 
 
Karbon kislotalar va ularning tibbiyotda qo’llaniladigan pereparatlari Kerakli asboblar va reaktivlar: Xiniofen, sulfadimezin, streptotsid, bromli suv, distillangan suv, natriy gidroksid eritmasi, bariy xlorid BaCl2, suyultirilgan xlorid kislota HCl, temir III xlorid FeCl3, kobalt II xlorid CoCl2, mis II sulfat CuSO4, probirkalar, 100 ml o‘lchov kolbasi, ajratuvchi kolba, kimyoviy stakan, pipetka, filtr qog’oz, suv hammomi, anlitik tarozi, quritish uchun elektr plitka. Nazariy qism.  
 
 
 
trat va natriy sitrat turli kasalliklarni davolashda qo’llanadi. Ular turli usullar 
yordamida olinadi. Masalan, kaliy atsetatni odatdagicha, sirka kislotasini kaliy 
karbonat yoki kaliy gidrokarbonat bilan neytrallab olinadi: 
2CH3COOH + K2CO3→2CH3COOK+ CO2 +H2O 
Natriy 
ν-oksibutirat 
olishda 
avval 
quyidagi 
tenglama 
bo'yicha 
1.4-butandiolni mis katalizatori ishtirokida 300°C haroratgacha qizdirib, ν- 
butirolaktonga o'tkaziladi, so'ngra unga natriy gidroksid eritmasi ta’sir ettirib 
preparat olinadi: 
 
trat va natriy sitrat turli kasalliklarni davolashda qo’llanadi. Ular turli usullar yordamida olinadi. Masalan, kaliy atsetatni odatdagicha, sirka kislotasini kaliy karbonat yoki kaliy gidrokarbonat bilan neytrallab olinadi: 2CH3COOH + K2CO3→2CH3COOK+ CO2 +H2O Natriy ν-oksibutirat olishda avval quyidagi tenglama bo'yicha 1.4-butandiolni mis katalizatori ishtirokida 300°C haroratgacha qizdirib, ν- butirolaktonga o'tkaziladi, so'ngra unga natriy gidroksid eritmasi ta’sir ettirib preparat olinadi:  
 
 
 
 
Kaliy tartrat yoki vino kislotasining kaliyli tuzi tabiatda juda ko‘p tarqalgan 
bo'lib, ayniqsa, vino ishlab chiqarishda uzum shirasini bijg'itish natijasida bochkalar 
tagiga cho'kma holida ajralib chiqadi. Uni vino toshi deb ham ataladi. Tibbiyotda 
ishlatiladigan kaliy tartratni vino toshidan qayta kristallab olinadi. Uni yana vino 
kislotasini kaliy karbonat bilan neytrallab ham olinadi. Bunda avval vino 
kislotasining suvda eruvchan normal tuzi hosil bo'ladi. Keyinchalik unga yana 
ma’lum miqdorda vino kislotasini qo'shib, tibbiyotda ishlatiladigan nordon tuzga 
o'tkaziladi: 
 
Kaliy tartrat yoki vino kislotasining kaliyli tuzi tabiatda juda ko‘p tarqalgan bo'lib, ayniqsa, vino ishlab chiqarishda uzum shirasini bijg'itish natijasida bochkalar tagiga cho'kma holida ajralib chiqadi. Uni vino toshi deb ham ataladi. Tibbiyotda ishlatiladigan kaliy tartratni vino toshidan qayta kristallab olinadi. Uni yana vino kislotasini kaliy karbonat bilan neytrallab ham olinadi. Bunda avval vino kislotasining suvda eruvchan normal tuzi hosil bo'ladi. Keyinchalik unga yana ma’lum miqdorda vino kislotasini qo'shib, tibbiyotda ishlatiladigan nordon tuzga o'tkaziladi:  
 
 
 
 
 
Amaliy tavsiyalar. Talabalar tomonidan karbon kislotalar va ularning 
tibbiyotda qo’llaniladigan moddalarni kimyoviy farmakologiyasi va kinetikasi 
haqidagi ma’lumotlarni internet orqali o’rganib amaliy mashg’ulot daftarlariga qayd 
etish tavsiya qilinadi. 
Amaliy tavsiyalar. Talabalar tomonidan karbon kislotalar va ularning tibbiyotda qo’llaniladigan moddalarni kimyoviy farmakologiyasi va kinetikasi haqidagi ma’lumotlarni internet orqali o’rganib amaliy mashg’ulot daftarlariga qayd etish tavsiya qilinadi.