Konfliktlarning olini olish va bartaraf etish asoslari.
Yuklangan vaqt
2024-10-01
Yuklab olishlar soni
1
Sahifalar soni
4
Faytl hajmi
29,5 KB
Ilmiybaza.uz
Konfliktlarning olini olish va bartaraf etish asoslari.
Reja:
1. Pedagogika konfliktlarning kelib chiqishi sabablari.
2. O‘zaro munosabatlarni keskinlashtiruvchi pedagogik vaziyat.
3. To‘qnashuv, qarama-qarshiliklar motivi
4. Ta’lim tarbiya jarayonidagi majburiylik
5. Konfliktning ijobiy va salbiy tomonlari.
Konfliktlarning kelib chiqish sabablari guruhdagi har bir shaxsning fe’l
atvoridagi xatti-harakatlarida shaxsga mansub bo‘lgan millat, xalq xudud
xususiyatlarida namayon bo‘ladi.
Pedagogik konflikologiya vfanining yuzaga kelishining ruxiy madaniy asoslari
bilan tanishi ya’ni pedagogik ziddiyatlarni kelib chiqish sabablarini bilgisi, shu
o‘rinda turli pedagogik ziddiyatlarni kelib chiqish sabablarini bilishi, shu o‘rinda
turli pedagogik ziddiyatlarni oldini olishi va bartaraf etish usullari haqidagi nazariy
bilimlarni amaliyotda keng tadbiq etishlari talablar bilimlariga quiylgan asosiy
talablardan biri sanaladi. Pedagogik konfliktologiya fanining kelib chiqish
sabablaridan yana biri pedagogik madaniyatni rivojlantiradi. Pedagogik konfliktlarni
yuzaga keltirmasligi uchun ziddiyatlarni, muammolarni oldini olishda o‘qituvchi
pedagogika qobiliyat va mahorat o‘qituvchilik ishida muvaffaqiyatga erishish uchun
har bir muallim pedagogik mahoratni egallashlari zarur. Pedagogk faoliyatning
samarali bo‘lishi uchun o‘qituvchida qobiliyatning qo‘ydagi turlar mavjud bo‘lmog‘i
lozim. Bilish-qobiliyati o‘z mutaxassisligini kuchli bilishi, o‘z fani sohasida
kashfiyotlarni hamisha ko‘zatib borishi kerakdir. Tushuntira olish qobiliyati- o‘quv
Ilmiybaza.uz
materialini o‘quvchilarga tushunarli qilib yetkazib bera olish muammoli ziddiyatli
mavzularni hayotiy misollar asosida tushuntirib berish: kuzatuvchanlik qobiliyati-
o‘quvchining tarbiyalanuvchining ichki dunyoga kira olishi, o‘quvchi shaxsini va
uning vqtinchalik ruhiy holatlarini yaxshi tushinish bilish bilan bog‘liq bo‘lgan
kuzatuvchanlikka ham e’tiborini qaratish.
Ta’lim jarayonida o‘qituvchi konfliktlarni yuzaga keltirmasligi uchun
o‘quvchini yosh va individualxuchuchiyatlariga ham e’tibor berish lozim. Har bir
guruh talabalarini xarakteri, tempromentga qarab munosabatga kirishsa, o‘qituvchi
va o‘quvchilar o‘rtasida konfliktlar yuzaga kelmaydi.
O‘zaro munosabatlarni keskinlashtiruvchi pedagogik vaziyat.
Pedagogik vaziyat ta’lim-tarbiya jarayonida yuz beradigan turli xil shart-
sharoitlardir. Pedagogik vaziyatda shunday holatlarga duch kelishimiz mumkin.
Ta’lim jarayoni olib borilayotgan ya’ni o‘qituvchi ma’ruza o‘tayotgan paytda
talabalarimiz tushunmagan narsalarni o‘z vaqtida domlaning fikrini to‘xtatib
savolini beradi. Agar pedagog o‘z fanini puxta egallagan bo‘lsa, savolga javob berib,
keyin ma’ruzani davom ettira oladi. Bunday pedagogik vaziyatda ayrim
pedagoglarimiz fikrim bo‘lindi deb talabalarga tanbeh beradi. Bu vaziyatdan
chiqishga qiynalib qoladilar. Ayrim gurug‘larda iqtidorli talantli talabalarimiz borki,
ularning fikrlari juda keng turli hil mavzudagi savollarni o‘rtacha tashlaydilar,
bunday vaziyatda o‘qituvchi nima qilishi kerak o‘qituvchi biladi lekin talabaga
kengroq umumiyroq tushuntirma yana savol beraveradi. Bunday vaziyatda
o‘qituvchi darsni bahs munozara tarzda tashkil qilsa, guruh talabalaridan yangi yangi
fikrlarni eshitishi va so‘ng umumiy xulosa qilib o‘z fikrlarini bildirishi lozimdir.
Pedagogik vaziyatlarda ham pedagogik konfliktlarni ko‘rishimiz mumkin darsni
bahs munozara shaklida qarama-qarshilik tafovut, mojoralarni oldini olishda
talabalar bir-biri bildirayotgan fikrlarini ba’zan umuman rad qilib tashlaydila.
Pedagogik vaziyatda har talabani ham fikrlarini qaysidir tomonlama to‘g‘riligini
ta’kidlash pedagogni pedagogik vaziyatdagi yutug‘idir.
To‘qnashuv
qarama-qarshiliklar
motivi.
To‘qnashuv
qarama-qarshilik
ziddiyatlar guruhlarda jamoalarda vujudga keladi. Shaxsning jamiyatdagi o‘rni
o‘zini qanday tutishi egallangan mavqey ham sababsiz o‘z-o‘zidan ruy bermaydi.
Faoliyatni amalga oshishi va shaxs xulq atvorini tushuntirish uchun pedagogik