KORPORATSIYANING TA'SIS HUJJATLARI Adabiyotlar: • Корпоративное право: учебник / Е.Г. Афанасьева, В.Ю. Бакшинскас, Е.П. Губин и др.; отв. ред. И.С. Шиткина. 2-е изд., перераб. и доп. М: КНОРУС, 2015. С. 9-77 • Paul L. Davies, Sarah Worthington. Gower’s Principles of Modern Company Law 10th ed (eBook). Sweet & Maxwell Ltd. 2016. • R. Romano. Foundations of Corporate Law. New York: Oxford Univ. Press, 1993. • Carsten Gerner-Beuerle, Michael Anderson Schillig. Comparative Company Law. OUP Oxford. 2019. • Суханов Е.А. Сравнительное корпоративное право. М. Статут 2014. Normativ-huquqiy hujjatlar • O‘zbekiston Respublikasi Fuqarolik kodeksi • «Aksiyadorlik jamiyatlari va aksiyadorlar huquqlarini himoya qilish to‘g‘risida»gi qonun (AJ to‘g‘risidagi qonun) • «Mas’uliyati cheklangan va qo‘shimcha mas’uliyatli jamiyatlar to‘g‘risida»gi qonun (MCHJ qonun) • O‘zbekiston Respublikasi Prezidentining PQ-415-son Qarori. 08.11.2022 • Vazirlar Mahkamasi qarori № 66 ot 09.02.2017. Xo‘jalik jamiyatlarini tashkil etish • Xo‘jalik jamiyatlari: • Ta’sisi etish • Bir yoki bir nechta yuridik shaxslarni qayta tashkil etish • yo‘llari bilan tashkil etilishi mumkin AJ/MCHJ tashkil etish bosqichlari • Ta’sis hujjatlari ishlab chiqish; • Jamiyatni ta’sis etish to‘g‘risida qaror qabul qilish (ta’sis yig‘ilishi o‘tkazish, shuningdek jamiyat organlarini shakllantirish); • Jamiyatni davlat ro‘yxatidan o‘tkazish; • Jamiyat ustav fondini belgilangan muddatda shakllantirish. Ta’sis yig‘ilishida quyidagi masalalar bo‘yicha qaror qabul qilinadi: • jamiyatni ta’sis etish; • ustavni tasdiqlash; • jamiyat ustav fondiga kiritilayotgan hissalar pul bahosini tasdqilash; • jamiyat boshqaruv organlari hamda ko‘maklashuvchi organlar (nazorat-taftish komissiyasi)ni saylash Ta’sis shartnomasi nima? • Ta’sischilarning ulushlari va uni qo’shish muddati hamda usulini belgilovchi hujjat; • Ta’sischilarning qo’shgan ulushlarining foizlardagi nisbatini belgilovchi hujjat; • Jamiyatning nomi hamda uning yuridik manzilini belgilovchi hujjat Ta’sischilarning ulushlari va uni qo’shish muddati • Ulushlar nisbati foizlarda ko’rsatiladi; • Ulushlar birgalikda ustav kapitalini tashkil etadi; • Ulush boshqaruvda va direktorni saylashda ovoz berish huquqini beradi; • Ulush jamiyat mulkiga egalik huquqini bermaydi; • Ustav kapitali summasi turg’un emas; Jamiyat ustavi • Jamiyat nomi; • Jamiyat faoliyat yo’nalishi (object clause); • Direktorni saylash tartibi; • Jamiyat boshqaruvi: a)Jamiyatni umumiy yig’ilish orqali boshqarish tartibi; b)Jamiyatni director tomonidan boshqarish tartibi Ulushlarni o’tkazish va sotish tartibi; Divedent berish tartibi Jamiyat ustavining eng muhim vazifasi nima? Direktorning boshqaruvdagi vakolatini cheklash mumkinmi? Howard Smith Ltd v Ampol Petroleum Ltd “Miller” aksiyadorlik jamiyatini “Ampol Petrolium” aksiyadorlik jamiyati to’liq sotib olmoqchi bo’ladi. Shundoq ham “Ampol Petrolium” AJ, “Miller” Ajning 55 foiz aksiyasiga egalik qilar edi. Biroq, “Miller” Ajning direktori jamiyatni “Ampol Petrolium” tomonidan to’liq sotib olinishini hamda jamiyatni tugatib yuborilishini oldini olish maqsadida “Miller” AJ nomidan “ishlab chiqarishni rivojlantirish uchun” qo’shimcha aksiyalar chiqaradi va uni “SMITh” MCHJga sotadi. Sud xulosasi: Direktor o’z vakolati doirasida har qanday qaror qabul qilishga haqli. Buni ta’sischilar cheklay olmaydi. Faqat mazkur qaror kompaniya manfaatida (Bona fide) amalga oshirilgan bo’lishi kerak