Кўрув аьзоси анатомияси

Yuklangan vaqt

2025-09-05

Yuklab olishlar soni

1

Sahifalar soni

47

Faytl hajmi

6,6 MB


Кўрув аьзоси анатомияси
Logotip
Кўрув аьзоси анатомияси
Инсон кўзи - мураккаб оптик 
қурилма
Кўрув аьзоси - кўз олмаси ва ёрдамчи қисмлардан иборат
Logotip
Инсон кўзи - мураккаб оптик қурилма Кўрув аьзоси - кўз олмаси ва ёрдамчи қисмлардан иборат
Кўз олмаси
Ёруғлик нурларининг йўналиши, 
уларнинг нерв импулсларига 
айланиши ва мияда визуал 
тасвирни яратиш учун масъул 
бўлган орган.
Огирлиги ~ 7,5 г
Куз олмаси узунлиги ~ 24,00 мм
Кундаланг кесими- 23,6 мм
Вертикал баландлиги- 23,3 мм
Logotip
Кўз олмаси Ёруғлик нурларининг йўналиши, уларнинг нерв импулсларига айланиши ва мияда визуал тасвирни яратиш учун масъул бўлган орган. Огирлиги ~ 7,5 г Куз олмаси узунлиги ~ 24,00 мм Кундаланг кесими- 23,6 мм Вертикал баландлиги- 23,3 мм
Куз олмаси
Олдинги кесма 
Орканги кесма
Logotip
Куз олмаси Олдинги кесма Орканги кесма
Рангдор парда
Корачик
Гавхар
Корачик
Склера
Склера
Лимб
Конъюнктива
Шох парда
Олдинги кесма
Цилиар
тана
Лимб
Шох парда
Logotip
Рангдор парда Корачик Гавхар Корачик Склера Склера Лимб Конъюнктива Шох парда Олдинги кесма Цилиар тана Лимб Шох парда
Куз олмаси
Олдинги кесма
Олд камера
Орка камера
Logotip
Куз олмаси Олдинги кесма Олд камера Орка камера
Куз олмаси
Орка сегмент
Тур парда
Курув нерви
Кон томир кавати
Марказий артерия ва
Тур парда марказий венаси
Склера
Шишасимон 
тана
Logotip
Куз олмаси Орка сегмент Тур парда Курув нерви Кон томир кавати Марказий артерия ва Тур парда марказий венаси Склера Шишасимон тана
Куз олмаси
Каватлари :
1. Ташки - фиброз 
2. Урта – кон томир
3. Ички – тур парда
Куз ички 
структуралари .
◦
Куз ички суюклиги.
◦
Гавхар
◦
Шишасимон тана
1
2
3
Logotip
Куз олмаси Каватлари : 1. Ташки - фиброз 2. Урта – кон томир 3. Ички – тур парда Куз ички структуралари . ◦ Куз ички суюклиги. ◦ Гавхар ◦ Шишасимон тана 1 2 3
Куз каватлари
Фиброз .
◦ Шох парда.
◦ Склера.(оксил парда)
Кон томир.
◦ Рангдор парда
◦ Киприксимон тана
◦ Хусусий томирли парда (хориоидея)
Тур парда.
Logotip
Куз каватлари Фиброз . ◦ Шох парда. ◦ Склера.(оксил парда) Кон томир. ◦ Рангдор парда ◦ Киприксимон тана ◦ Хусусий томирли парда (хориоидея) Тур парда.
Шох парда
Вазифалари:
◦
Химоя.
◦
Нур синдириш.
нур синдириш кучи 40 D
Хусусиятлари:
•Шаффоф
•Тиник
•Ботик
•Кон томирлардан мустасино
•Сезгирлиги юкори 
• Калинлиги 0.52 мм.
• Харорати 30 °
• Кимёвий таркиби: 
80% сув
18% коллаген
2% мукополисахаридлар,    
липидлар, витаминлар
Тузилиши:
Шох парда
Гавхар
Рангдор парда
Logotip
Шох парда Вазифалари: ◦ Химоя. ◦ Нур синдириш. нур синдириш кучи 40 D Хусусиятлари: •Шаффоф •Тиник •Ботик •Кон томирлардан мустасино •Сезгирлиги юкори • Калинлиги 0.52 мм. • Харорати 30 ° • Кимёвий таркиби: 80% сув 18% коллаген 2% мукополисахаридлар, липидлар, витаминлар Тузилиши: Шох парда Гавхар Рангдор парда
Шох парда 5 каватдан иборат:
- Епителий
- Олдинги чегара мембранаси 
(Боумен)
- Строма
- Орка чегара мембранаси
( Десцемет)
- Ендотелий
Logotip
Шох парда 5 каватдан иборат: - Епителий - Олдинги чегара мембранаси (Боумен) - Строма - Орка чегара мембранаси ( Десцемет) - Ендотелий
Шох парда епителийси
 Калинлиги 40 - 50 мкм.
 5-7 катор хужайралардан ташкил топган
 Регенерация хусусияти – жарохатланганда 1-3
кунда кайта тикланади
Васифаси:
- химоя,
- шох пардада 
метоболизимни 
таьминлайди
Logotip
Шох парда епителийси  Калинлиги 40 - 50 мкм.  5-7 катор хужайралардан ташкил топган  Регенерация хусусияти – жарохатланганда 1-3 кунда кайта тикланади Васифаси: - химоя, - шох пардада метоболизимни таьминлайди
Боумен кавати
 Калинлиги 8-14 мкм
 Хусусияти:
-Жарохатдан сунг кайта тикланмайди
-Инфекцияга карши курашиши суст
 Вазифаси: Шох парда шаклини саклаб туриш
Logotip
Боумен кавати  Калинлиги 8-14 мкм  Хусусияти: -Жарохатдан сунг кайта тикланмайди -Инфекцияга карши курашиши суст  Вазифаси: Шох парда шаклини саклаб туриш
Строма
 Шох парда калинлигини 9/10 кисмини ташкил
килади
 Таркиби:
- коллоген толалар
- фибробластлар
Лейкоцитлар – иммунитетни таьминлайди
Logotip
Строма  Шох парда калинлигини 9/10 кисмини ташкил килади  Таркиби: - коллоген толалар - фибробластлар Лейкоцитлар – иммунитетни таьминлайди
Десцемет кават
 Гомоген еластик мембранадан ташкил топган.
 Калинлиги 10-12 мкм
 У шох пардада юзага келадиган юкумли жараёнларга
чидамли, йирингли екссудатнинг литик таьсирига
чидамли ва яхши тикланади.
Вазифаси: бариер, химоя
Logotip
Десцемет кават  Гомоген еластик мембранадан ташкил топган.  Калинлиги 10-12 мкм  У шох пардада юзага келадиган юкумли жараёнларга чидамли, йирингли екссудатнинг литик таьсирига чидамли ва яхши тикланади. Вазифаси: бариер, химоя
Эндотелий кавати
 500 минг хужайрадан ташкил топган
 Зарарланганда шох пардада шиш пайдо булади ва
шаффофлиги бузилади.
 Вазифаси:
шох
парда
ва
олдинги
камера
уртасидаги
моддалар
алмашинувини
таьминлайди
Logotip
Эндотелий кавати  500 минг хужайрадан ташкил топган  Зарарланганда шох пардада шиш пайдо булади ва шаффофлиги бузилади.  Вазифаси: шох парда ва олдинги камера уртасидаги моддалар алмашинувини таьминлайди
Шох парда
Лимб.
- Шох парданинг склерага утиш чегараси.
- Кенглиги 1 мм юкори ва пастги сегменти 2 мм.
- Артерия ва вена чигаллари
Лимб
Logotip
Шох парда Лимб. - Шох парданинг склерага утиш чегараси. - Кенглиги 1 мм юкори ва пастги сегменти 2 мм. - Артерия ва вена чигаллари Лимб
Шох парда
Кон томирлардан 
мустасино.
Шох пардада моддалар алмашинуви:
1. Куз ёш (ташкаридан).
2. Куз ички суюклиги (ичкаридан)
3. Лимбнинг чекка томир тармоги.
Logotip
Шох парда Кон томирлардан мустасино. Шох пардада моддалар алмашинуви: 1. Куз ёш (ташкаридан). 2. Куз ички суюклиги (ичкаридан) 3. Лимбнинг чекка томир тармоги.
Склера
(оксил парда)
Кузнинг ташки химоя кобиги.
Куз шаклини саклаб туриш.
Куз ички босимини саклаш
Калин-1.2 мм, ок, шаффоф, 
эластик.
Склера
Logotip
Склера (оксил парда) Кузнинг ташки химоя кобиги. Куз шаклини саклаб туриш. Куз ички босимини саклаш Калин-1.2 мм, ок, шаффоф, эластик. Склера
Склера каватлари:
Еписклерал – кон томирларга бой кават
Склера тукимаси – зич коллаген толалардан иборат кават
Ички – юпка коллаген толалардан ташкил топган кават
Logotip
Склера каватлари: Еписклерал – кон томирларга бой кават Склера тукимаси – зич коллаген толалардан иборат кават Ички – юпка коллаген толалардан ташкил топган кават
Кон томир кавати
Таркиби:
1. Рангдор   
парда.
2. Киприксимон 
тана. 3.Хусусий 
томирли парда 
(хориоидея).
1
2
3
Logotip
Кон томир кавати Таркиби: 1. Рангдор парда. 2. Киприксимон тана. 3.Хусусий томирли парда (хориоидея). 1 2 3
Кон томир кавати
Хориоидея
Вазифаси:
Кузнинг кон 
томирларсиз 
тузилмаларини 
озиклантириш.
Тур парданинг энергия 
базаси
КИС чикариш
Офтальмотонусни 
саклаш
Хориоидея
Склера
Сетчатка
Logotip
Кон томир кавати Хориоидея Вазифаси: Кузнинг кон томирларсиз тузилмаларини озиклантириш. Тур парданинг энергия базаси КИС чикариш Офтальмотонусни саклаш Хориоидея Склера Сетчатка
Киприксимон тана
Тузилиши:
◦
Киприксимон 
тана усимтаси
◦
Ясси катлам
◦
Киприксимон 
мускул
Цилиарное
тело
Радужка
Склера
Хрусталик
Роговица
Отростки 
цилиарного тела
Цинновы  связки
Logotip
Киприксимон тана Тузилиши: ◦ Киприксимон тана усимтаси ◦ Ясси катлам ◦ Киприксимон мускул Цилиарное тело Радужка Склера Хрусталик Роговица Отростки цилиарного тела Цинновы связки
Киприксимон тана
Вазифаси:
Аккомодация. Якин 
ва узокни аник 
куриш кобиляти. 
Офтальмо -
тонусни саклаш                
Цилиарное тело
Радужка
Склера
Хрусталик
Роговица
Logotip
Киприксимон тана Вазифаси: Аккомодация. Якин ва узокни аник куриш кобиляти. Офтальмо - тонусни саклаш Цилиарное тело Радужка Склера Хрусталик Роговица
Рангдор 
парда
Кон томир трактини олдинги кисми
Харакатланувчи диафрагма.
Марказида корачик жойлашган
Миоз – корачикни торайиши
Мидриаз – корачикни кенгайиши
Рангдор парда куз рангини белгилайди
Кўз ички суюклигини ултрафилтацияси ва чикишида 
иштирок етади
Зрачок
Logotip
Рангдор парда Кон томир трактини олдинги кисми Харакатланувчи диафрагма. Марказида корачик жойлашган Миоз – корачикни торайиши Мидриаз – корачикни кенгайиши Рангдор парда куз рангини белгилайди Кўз ички суюклигини ултрафилтацияси ва чикишида иштирок етади Зрачок
Рангдор 
парда
Рангдор парда 
мускуллари:
◦ Сфинктер . Айлана 
мускул, корачикни 
торайиши ( миоз)
◦ Дилятатор. Радиал 
мускул, Корачикни 
кенгайиши ( мидриаз)
Дилятатор
Сфинктер
Logotip
Рангдор парда Рангдор парда мускуллари: ◦ Сфинктер . Айлана мускул, корачикни торайиши ( миоз) ◦ Дилятатор. Радиал мускул, Корачикни кенгайиши ( мидриаз) Дилятатор Сфинктер
Тур парда вазифаси
Тур парда тасвирни идрок 
этиш  уни              нерв 
импулсларига айлантириш  ва 
пустлок ости курув марказига 
утказиш 
Стекловидное
тело
Хрусталик
Сетчатка
Logotip
Тур парда вазифаси Тур парда тасвирни идрок этиш уни нерв импулсларига айлантириш ва пустлок ости курув марказига утказиш Стекловидное тело Хрусталик Сетчатка
Тур парда
Куриш инпулсини тур 
пардадан марказга етказувчи  
4 та нейрон булиб , улардан 3 
тасини хужайралари тур 
пардада жойлашган
1.
Фоторецепторлар  
(таёкчасимон, кулбачасимон)
2.
Биполяр хужайралар
3.
Ганглиоз хужайралар
1
2
3
Logotip
Тур парда Куриш инпулсини тур пардадан марказга етказувчи 4 та нейрон булиб , улардан 3 тасини хужайралари тур пардада жойлашган 1. Фоторецепторлар (таёкчасимон, кулбачасимон) 2. Биполяр хужайралар 3. Ганглиоз хужайралар 1 2 3
Тур парда
Фоторецепторлар.
1.  Колбачасимон.
◦ Факат макула худудида жойлашган
◦ 6.5 миллион.
◦ Марказий куриш ва рангларни идрок этиш.
2.  Таёкчасимон.
◦ Бутун тор парда худудида жойлашган 
◦ 120 миллион. 
◦ Периферик ва коронгуликда куришни 
таминлайди.
Колбочки
Палочки
Logotip
Тур парда Фоторецепторлар. 1. Колбачасимон. ◦ Факат макула худудида жойлашган ◦ 6.5 миллион. ◦ Марказий куриш ва рангларни идрок этиш. 2. Таёкчасимон. ◦ Бутун тор парда худудида жойлашган ◦ 120 миллион. ◦ Периферик ва коронгуликда куришни таминлайди. Колбочки Палочки
Logotip
Куз ички суюклиги.
Гавхар.
Шишасимон тана
Logotip
Куз ички суюклиги. Гавхар. Шишасимон тана
Гавхар
Вазифалари:
1.Нур синдриш ( 19-
33 диоптрий)
2. Химоя
3.Аккомадация
Logotip
Гавхар Вазифалари: 1.Нур синдриш ( 19- 33 диоптрий) 2. Химоя 3.Аккомадация