MA’LUMOT AXBOROT HUJJATLARI VA ULARNING XUSUSIYATLARI (Hujjat turlari va xususiyatlari: ariza va zaruriy qismlari, Tarjimayi hol hujjatining zaruriy qismlari, Bildirishnoma hujjatining zaruriy qismlari)

Yuklangan vaqt

2024-05-13

Yuklab olishlar soni

1

Sahifalar soni

11

Faytl hajmi

25,0 KB


Ilmiybaza.uz MA’LUMOT AXBOROT HUJJATLARI VA ULARNING XUSUSIYATLARI Reja: 1. Hujjat turlari va xususiyatlari: ariza va zaruriy qismlari 2. Tarjimayi hol hujjatining zaruriy qismlari 3. Bildirishnoma hujjatining zaruriy qismlari Ilmiybaza.uz MA’LUMOT AXBOROT HUJJATLARI VA ULARNING XUSUSIYATLARI Reja: 1. Hujjat turlari va xususiyatlari: ariza va zaruriy qismlari 2. Tarjimayi hol hujjatining zaruriy qismlari 3. Bildirishnoma hujjatining zaruriy qismlari Ilmiybaza.uz Tayanch so‘z va iboralar: hujjatlat turlari, uslub, nutq uslublari, hujjat turlari,ichki va tashqi hujjatlar, hujjatlarning o‘ziga xos xususiyatlari, ariza, tarjimayi hol, bildirishnoma, tilning lug‘at tarkibi, so‘z boyligi. Hujjatlar avvalo tuzilish o‘rniga ko‘ra 2 xil bo‘ladi: ichki va tashqi hujjatlar. Tashkilotning o‘zida foydalaniladigan hujjatlar ichki hujjatlar dеyilsa, tashkilotlararo qo‘llanuvchi hujjatlar tashqi hujjatlar sanaladi. Mazmuniga ko‘ra hujjatlar sodda va murakkab bo‘lsa, mazmun bayonining shakli jihatdan xususiy, namunaviy va qolipli hujjatlar farqlanadi. Tеgishlilik jihatiga ko‘ra rasmiy va shaxsiy hujjatlar ajratiladi. Tayyorlanish xususiyat va darajasiga ko‘ra qoralama, asl nusxa, ikkinchi nusxa (dublikat), ko‘chirma hujjatlar farqlanadi. Ma'muriy-boshqaruv faoliyatida xizmat mavqеiga ko‘ra hujjatlar quyidagicha tasniflanadi: tashkiliy hujjatlar, farmoyish hujjatlari, ma'lumot- axborot hujjatlari, xizmat yozishmalari. Ma'lumot-axborot hujjatlari ARIZA Ma’lum bir davlat tashkiloti, xususiy korxona, huquqni muhofaza qilish idoralari rahbarlari, mansabdor shaxslar nomiga iltimos, taklif yoki shikoyat mazmunida yoziladigan rasmiy hujjat. Shikoyat mazmunidagi arizalar kelib tushgan tashkilot tomonidan tegishli tartibda ro‘yxatdan o‘tkaziladi. Ariza ish, o‘qish, yashash joylarida eng ko‘p qo‘llanadigan hujjatlar turiga kiradi. Ariza alohida bir shaxs yoki bir qancha kishilar tomonidan jamoa bo‘lib yozilishi ham mumkin. Bu hujjat mahalla raisiga, jamoat tashkiloti rahbariga, bog‘cha mudirasiga, maktab, litsey, kollej direktoriga, oliy o‘quv yurti rektoriga, xo‘jalik, tashkilot, korxona, muassasa boshliqlariga, tuman, shahar, viloyat hokimlari yoki respublika miqyosidagi rahbarlar, mansabdor shaxslarga yo‘llanishi mumkin. Arizalarning mazmuni va hajmi turli-tuman bo‘lsa-da, ularning barchasi uchun xos bo‘lgan umumiy zaruriy qismlar muvjud. Ularga quyidagilarni kiritish mumkin: Ilmiybaza.uz Tayanch so‘z va iboralar: hujjatlat turlari, uslub, nutq uslublari, hujjat turlari,ichki va tashqi hujjatlar, hujjatlarning o‘ziga xos xususiyatlari, ariza, tarjimayi hol, bildirishnoma, tilning lug‘at tarkibi, so‘z boyligi. Hujjatlar avvalo tuzilish o‘rniga ko‘ra 2 xil bo‘ladi: ichki va tashqi hujjatlar. Tashkilotning o‘zida foydalaniladigan hujjatlar ichki hujjatlar dеyilsa, tashkilotlararo qo‘llanuvchi hujjatlar tashqi hujjatlar sanaladi. Mazmuniga ko‘ra hujjatlar sodda va murakkab bo‘lsa, mazmun bayonining shakli jihatdan xususiy, namunaviy va qolipli hujjatlar farqlanadi. Tеgishlilik jihatiga ko‘ra rasmiy va shaxsiy hujjatlar ajratiladi. Tayyorlanish xususiyat va darajasiga ko‘ra qoralama, asl nusxa, ikkinchi nusxa (dublikat), ko‘chirma hujjatlar farqlanadi. Ma'muriy-boshqaruv faoliyatida xizmat mavqеiga ko‘ra hujjatlar quyidagicha tasniflanadi: tashkiliy hujjatlar, farmoyish hujjatlari, ma'lumot- axborot hujjatlari, xizmat yozishmalari. Ma'lumot-axborot hujjatlari ARIZA Ma’lum bir davlat tashkiloti, xususiy korxona, huquqni muhofaza qilish idoralari rahbarlari, mansabdor shaxslar nomiga iltimos, taklif yoki shikoyat mazmunida yoziladigan rasmiy hujjat. Shikoyat mazmunidagi arizalar kelib tushgan tashkilot tomonidan tegishli tartibda ro‘yxatdan o‘tkaziladi. Ariza ish, o‘qish, yashash joylarida eng ko‘p qo‘llanadigan hujjatlar turiga kiradi. Ariza alohida bir shaxs yoki bir qancha kishilar tomonidan jamoa bo‘lib yozilishi ham mumkin. Bu hujjat mahalla raisiga, jamoat tashkiloti rahbariga, bog‘cha mudirasiga, maktab, litsey, kollej direktoriga, oliy o‘quv yurti rektoriga, xo‘jalik, tashkilot, korxona, muassasa boshliqlariga, tuman, shahar, viloyat hokimlari yoki respublika miqyosidagi rahbarlar, mansabdor shaxslarga yo‘llanishi mumkin. Arizalarning mazmuni va hajmi turli-tuman bo‘lsa-da, ularning barchasi uchun xos bo‘lgan umumiy zaruriy qismlar muvjud. Ularga quyidagilarni kiritish mumkin: Ilmiybaza.uz - ariza yo‘llanayotgan tashkilot nomi, rahbarining lavozimi, familiyasi, ismi; - ariza yozuvchining ish, o‘qish yoki yashash joyi, lavozimi, familiyasi, ismi, otasining ismi; - hujjat nomi – ariza; - matn (iltimos, taklif yoki shikoyat mazmunidagi ariza uchun asos bo‘lgan fikr-mulohazalarning qisqagina bayoni); - ilova hujjatlar ro‘yxati (mavjud bo‘lsa yoki talab etilsa); - ariza yozuvchining imzosi, familiyasi, ismi, yozilgan sana. Ariza imkon qadar qisqa, ma’lumotlarga asoslangan holda, tushunarli uslubda yozilishi lozim. Ariza bevosita rahbarning o‘ziga yoki shu ishlar bo‘yicha mutasaddi kishiga topshiriladi. Arizada bayon etilgan iltimos, talab, taklif yoki shikoyat amaldagi qonunlarda belgilangan tartibda muddatda hal etiladi. NAMUNA Samarqand davlat universiteti tabiiy fanlar fakulteti talabalar kasaba uyushmasi byurosi rasi S.Anorovga shu fakultet biologiya bo‘limi I kurs rus guruhi talabasi Rahmonova Dildoradan ARIZA Guruhimiz talabalari bilan Prezident ta’tili paytida, ya’ni 2006-yil 28-29- dekabr kunlari mamlakatimizning qadimiy shaharlaridan Buxoro hamda Qarshi shaharlariga jamoa bo‘lib sayohatga borishni rejalashtirganmiz. Viloyat sayohat byurosi bilan kelishib, guruhimiz talabalari uchun ikki kunga 25 o‘rinli avtobus olishimizga yordamlashishingizni so‘rayman. Yo‘l xarajatlarini naqd pul bilan to‘laymiz. 2019.19.12. imzo RAHMONOVA D. TARJIMAYI HOL Ilmiybaza.uz - ariza yo‘llanayotgan tashkilot nomi, rahbarining lavozimi, familiyasi, ismi; - ariza yozuvchining ish, o‘qish yoki yashash joyi, lavozimi, familiyasi, ismi, otasining ismi; - hujjat nomi – ariza; - matn (iltimos, taklif yoki shikoyat mazmunidagi ariza uchun asos bo‘lgan fikr-mulohazalarning qisqagina bayoni); - ilova hujjatlar ro‘yxati (mavjud bo‘lsa yoki talab etilsa); - ariza yozuvchining imzosi, familiyasi, ismi, yozilgan sana. Ariza imkon qadar qisqa, ma’lumotlarga asoslangan holda, tushunarli uslubda yozilishi lozim. Ariza bevosita rahbarning o‘ziga yoki shu ishlar bo‘yicha mutasaddi kishiga topshiriladi. Arizada bayon etilgan iltimos, talab, taklif yoki shikoyat amaldagi qonunlarda belgilangan tartibda muddatda hal etiladi. NAMUNA Samarqand davlat universiteti tabiiy fanlar fakulteti talabalar kasaba uyushmasi byurosi rasi S.Anorovga shu fakultet biologiya bo‘limi I kurs rus guruhi talabasi Rahmonova Dildoradan ARIZA Guruhimiz talabalari bilan Prezident ta’tili paytida, ya’ni 2006-yil 28-29- dekabr kunlari mamlakatimizning qadimiy shaharlaridan Buxoro hamda Qarshi shaharlariga jamoa bo‘lib sayohatga borishni rejalashtirganmiz. Viloyat sayohat byurosi bilan kelishib, guruhimiz talabalari uchun ikki kunga 25 o‘rinli avtobus olishimizga yordamlashishingizni so‘rayman. Yo‘l xarajatlarini naqd pul bilan to‘laymiz. 2019.19.12. imzo RAHMONOVA D. TARJIMAYI HOL Ilmiybaza.uz Shaxsning butun hayoti va mehnat faoliyati bilan bog‘liq muhim sanalar, ijtimoiy kelib chiqishi, oilaviy ahvoli bayon etiladigan rasmiy hujjat. Tarjimayi holning rasmiy va badiiy turlari mavjud. Rasmiy tarjimayi hol o‘qish yoki ishga kirayotganda har qanday shaxs tomonidan yozilishi mumkin. Badiiy tarjimayi hol esa mashhur so‘z san’atkorlari – shoir va yozuvchilar, olmlar tomonidan yozilishi mumkin. Bunday tarjimayi hollar sirasiga Zahiriddin Muhammad Boburning “Boburnoma”, Sadriddin Ayniyning "Esdaliklar", Muso Toshmuhammad o‘g‘li Oybekning "Bolalik", Abdulla Qahhorning "O‘tmishdan ertaklar", Nazir Safarovning "Ko‘rgan-kechirganlarim" kabi biografik-memuar asarlarini misol qilib keltirish mumkin. Shuningdek, umumta’lim maktablarning o‘quv qo‘llanmalari, darsliklari, majmualari uchun taniqli shoirlar, yozuvchilar tomonidan taqdim etilgan tarjimayi hollarni ham bu hujjatning badiiy turiga kiritish mumkin. Tarjimayi holning qat’iy bir andozasi belgilanmagan. Tarjimayi hol talabga ko‘ra to‘liq yoki qisqacha tarzda yozilishi mumkin. Shunga qaramasdan tarjimayi holda qayd etilishi lozim bo‘lgan shunday ma’lumotlar borki, o‘z tarjimayi holini yozayotgan har bir kishi ulardan xabardor bo‘lishi kerak. Quyidagilarni tarjimayi holning zaruriy qismlariga kiritish mumkin: · Hujjat nomi - tarjimayi hol. · Shaxs hayoti va ish faoliyatini qamrab oluvchi matn: - shaxsning familiyasi, ismi, otasining ismi; - uning tug‘ilgan yili, kuni, oyi va manzili; - ijtimoiy kelib chiqishi, milliati; - ota-onasi, aka-ukasi, opa-singlisi (ularning familiyasi, ismi, tug‘ilgan yili, ma’lumoti, ish joyi, lavozimi); - o‘zining ma’lumoti ( o‘qigan maktabi, o‘quv yurti, tahsil olgan yillari, mutaxassisligi); - ish faoliyatining turlari, oxirgi ish joyi, lavozimi; - rag‘batlantirilganligi va olgan mukofotlari haqida ma’lumot; - ish, o‘qish yoki yashash joyidagi jamoatchilik ishlari; Ilmiybaza.uz Shaxsning butun hayoti va mehnat faoliyati bilan bog‘liq muhim sanalar, ijtimoiy kelib chiqishi, oilaviy ahvoli bayon etiladigan rasmiy hujjat. Tarjimayi holning rasmiy va badiiy turlari mavjud. Rasmiy tarjimayi hol o‘qish yoki ishga kirayotganda har qanday shaxs tomonidan yozilishi mumkin. Badiiy tarjimayi hol esa mashhur so‘z san’atkorlari – shoir va yozuvchilar, olmlar tomonidan yozilishi mumkin. Bunday tarjimayi hollar sirasiga Zahiriddin Muhammad Boburning “Boburnoma”, Sadriddin Ayniyning "Esdaliklar", Muso Toshmuhammad o‘g‘li Oybekning "Bolalik", Abdulla Qahhorning "O‘tmishdan ertaklar", Nazir Safarovning "Ko‘rgan-kechirganlarim" kabi biografik-memuar asarlarini misol qilib keltirish mumkin. Shuningdek, umumta’lim maktablarning o‘quv qo‘llanmalari, darsliklari, majmualari uchun taniqli shoirlar, yozuvchilar tomonidan taqdim etilgan tarjimayi hollarni ham bu hujjatning badiiy turiga kiritish mumkin. Tarjimayi holning qat’iy bir andozasi belgilanmagan. Tarjimayi hol talabga ko‘ra to‘liq yoki qisqacha tarzda yozilishi mumkin. Shunga qaramasdan tarjimayi holda qayd etilishi lozim bo‘lgan shunday ma’lumotlar borki, o‘z tarjimayi holini yozayotgan har bir kishi ulardan xabardor bo‘lishi kerak. Quyidagilarni tarjimayi holning zaruriy qismlariga kiritish mumkin: · Hujjat nomi - tarjimayi hol. · Shaxs hayoti va ish faoliyatini qamrab oluvchi matn: - shaxsning familiyasi, ismi, otasining ismi; - uning tug‘ilgan yili, kuni, oyi va manzili; - ijtimoiy kelib chiqishi, milliati; - ota-onasi, aka-ukasi, opa-singlisi (ularning familiyasi, ismi, tug‘ilgan yili, ma’lumoti, ish joyi, lavozimi); - o‘zining ma’lumoti ( o‘qigan maktabi, o‘quv yurti, tahsil olgan yillari, mutaxassisligi); - ish faoliyatining turlari, oxirgi ish joyi, lavozimi; - rag‘batlantirilganligi va olgan mukofotlari haqida ma’lumot; - ish, o‘qish yoki yashash joyidagi jamoatchilik ishlari; Ilmiybaza.uz - oilaviy ahvoli ( xotini yoki eri, bolalari, familiyasi, ismi, tug‘ilgan yili, mashg‘uloti); - yashash joyi ( viloyat, shahar, tuman, ko‘cha, hovli yoki xonadoni, telefoni). - Yozilgan sana, muallifning imzosi va familiyasi. Tarjimayi hol ko‘pincha oddiy qog‘ozga qo‘lda yoziladi. Ba’zan o‘qishga yoki ishga kirayotganda maxsus ish qog‘oziga to‘ldiriladi. Matn birinchi shaxs nomidan bayon etiladi. Unda yil, oy, kunlarga doir ma’lumotlar qat’iy davriylik asosida yoritiladi. Tarjimayi holda keltirilgan ma’lumotlar aniq, bayon etilayotgan fikrlar esa barchaga tushunarli va ravon uslubda bo‘lishi lozim. NAMUNA TARJIMAYI HOL Men, Ortiqov San’at Qudratovich, 1960-yil 20-fevralda O‘zbekiston Respublikasining Samarqand viloyati Jomboy tumanidagi Jo‘yimulk qishlogida ziyoli oilasida tug‘ilganman. Otam – Ulug‘ov Qudrat, 1936-yil Samarqand viloyati Kattaqo‘rg‘on tumanida tug‘ilgan, Samarqand davlat chet tillar instituti professori. Onam – Ulug‘ova Shohsanam Muhammadaliyevna, 1938-yil Narpay tumanining Mirbozor qishlog‘da tug‘ilgan, uy bekasi. Oilamizda ikki akam, bir opam, bir singlim va bir ukam bor. Ularning barchasi oilali. 1968-yidan 1975-yilgacha Samarqand shahridagi 9-o‘rta umumta’lim maktabida, 1975-yidan 1978-yilgacha Jizzax shahridagi 5-o‘rta umumta’lim maktabida o‘qidim. 1978-yilda Samarqand davlat universitetining huquqshunoslik fakultetiga o‘qishga kirib, uni 1983-yili imtiyozli diplom bilan tamomladim. 1983-1984-yillarda Jizzax viloyat ijroiya qo‘mitasining adliya boshqarmasida devonxona mudiri, 1984-1987 yillarda Jizzax shahar sudining sud ijrochisi, stajor- sudyasi, sudyasi, 1987-1990-yillarda G‘allaorol tuman ichki ishlar bo‘limi operativ xodimi, 1990-1991-yillarda Samarqand viloyat agrasanoat kapital qurilishi Ilmiybaza.uz - oilaviy ahvoli ( xotini yoki eri, bolalari, familiyasi, ismi, tug‘ilgan yili, mashg‘uloti); - yashash joyi ( viloyat, shahar, tuman, ko‘cha, hovli yoki xonadoni, telefoni). - Yozilgan sana, muallifning imzosi va familiyasi. Tarjimayi hol ko‘pincha oddiy qog‘ozga qo‘lda yoziladi. Ba’zan o‘qishga yoki ishga kirayotganda maxsus ish qog‘oziga to‘ldiriladi. Matn birinchi shaxs nomidan bayon etiladi. Unda yil, oy, kunlarga doir ma’lumotlar qat’iy davriylik asosida yoritiladi. Tarjimayi holda keltirilgan ma’lumotlar aniq, bayon etilayotgan fikrlar esa barchaga tushunarli va ravon uslubda bo‘lishi lozim. NAMUNA TARJIMAYI HOL Men, Ortiqov San’at Qudratovich, 1960-yil 20-fevralda O‘zbekiston Respublikasining Samarqand viloyati Jomboy tumanidagi Jo‘yimulk qishlogida ziyoli oilasida tug‘ilganman. Otam – Ulug‘ov Qudrat, 1936-yil Samarqand viloyati Kattaqo‘rg‘on tumanida tug‘ilgan, Samarqand davlat chet tillar instituti professori. Onam – Ulug‘ova Shohsanam Muhammadaliyevna, 1938-yil Narpay tumanining Mirbozor qishlog‘da tug‘ilgan, uy bekasi. Oilamizda ikki akam, bir opam, bir singlim va bir ukam bor. Ularning barchasi oilali. 1968-yidan 1975-yilgacha Samarqand shahridagi 9-o‘rta umumta’lim maktabida, 1975-yidan 1978-yilgacha Jizzax shahridagi 5-o‘rta umumta’lim maktabida o‘qidim. 1978-yilda Samarqand davlat universitetining huquqshunoslik fakultetiga o‘qishga kirib, uni 1983-yili imtiyozli diplom bilan tamomladim. 1983-1984-yillarda Jizzax viloyat ijroiya qo‘mitasining adliya boshqarmasida devonxona mudiri, 1984-1987 yillarda Jizzax shahar sudining sud ijrochisi, stajor- sudyasi, sudyasi, 1987-1990-yillarda G‘allaorol tuman ichki ishlar bo‘limi operativ xodimi, 1990-1991-yillarda Samarqand viloyat agrasanoat kapital qurilishi Ilmiybaza.uz birlashmasida bosh huquqshunos-maslahatchi, 1991-1992-yillarda Jizzax viloyat hokimligi adliya boshqarmasining katta maslahatchisi, 1992-1999-yillarda Samarqand viloyat hokimligi adliya boshqarmasining katta va bosh maslahatchisi, 1999-2001-yillarda Samarqand viloyat Tayloq tuman sudining sudyasi, 2001-yildan hozirgacha Samarqand viloyat Bulung‘ur tuman jinoiy ishlar bo‘yicha sudi raisi lavozimida ishlab kelyapman. O‘z soham va Bulung‘r tumani miqyosidagi jamoat ishlarida qatnashib boraman. Partiya a’zosi emasman. Oilaliman. Uch nafar farzandim bor. Xotinim – Shomurodova Shoira, 1961-yilda Samarqand viloyati Past Darg‘om tumanida tug‘ilgan, oily ma’lumotli, Samarqand shahridagi 9-o‘rta umumta’lim maktabida tarix fanidan dars beradi. O‘g‘lim – Qudratov Abdusaidbek, 1983-yil tugilgan, Toshkent davlat axborot texnologiyalari universitetining Samarqand filiali talabasi. Qizim – Qudratova Durdona, 1987-yilda tug‘ilgan, Samarqand davlat universiteti fakulteti talabasi. Qizim – Qudratova Mastona, 1990-yilda tugilgan, Samarqand shahridagi 37- o‘rta umumta’lim maktabining 9-sinf o‘quvchisi. Mening hozirgi turar joym: Samarqand shahri, Firdavsiy ko‘casi, 129-uy. Telefon: 25656562. 2017.10.01. imzo ORTIQOV S.Q. BILDIRISHNOMA Bildirishnoma xodimning ma’muriyatga, korxona, tashkilot, muassasa rahbariga biror-bir voqea-hodisa (ijobiy yoki salbiy), ishda yuz bergan uzilishlar, yo‘l qo‘yilgan biror bir kamchilik, nuqson, shuningdek mehnat ta’tilidan, homiladorlik ta’tilidan, betoblikdan so‘ng vazifasini bajarish uchun ishga chiqqanligini ma’lum qilish to‘g‘risida taqdim etadigan yozma axboroti. Shuningdek, bildirishnomalar quyi bo‘g‘in mutasaddilari tomonidan o‘qish, ish, Ilmiybaza.uz birlashmasida bosh huquqshunos-maslahatchi, 1991-1992-yillarda Jizzax viloyat hokimligi adliya boshqarmasining katta maslahatchisi, 1992-1999-yillarda Samarqand viloyat hokimligi adliya boshqarmasining katta va bosh maslahatchisi, 1999-2001-yillarda Samarqand viloyat Tayloq tuman sudining sudyasi, 2001-yildan hozirgacha Samarqand viloyat Bulung‘ur tuman jinoiy ishlar bo‘yicha sudi raisi lavozimida ishlab kelyapman. O‘z soham va Bulung‘r tumani miqyosidagi jamoat ishlarida qatnashib boraman. Partiya a’zosi emasman. Oilaliman. Uch nafar farzandim bor. Xotinim – Shomurodova Shoira, 1961-yilda Samarqand viloyati Past Darg‘om tumanida tug‘ilgan, oily ma’lumotli, Samarqand shahridagi 9-o‘rta umumta’lim maktabida tarix fanidan dars beradi. O‘g‘lim – Qudratov Abdusaidbek, 1983-yil tugilgan, Toshkent davlat axborot texnologiyalari universitetining Samarqand filiali talabasi. Qizim – Qudratova Durdona, 1987-yilda tug‘ilgan, Samarqand davlat universiteti fakulteti talabasi. Qizim – Qudratova Mastona, 1990-yilda tugilgan, Samarqand shahridagi 37- o‘rta umumta’lim maktabining 9-sinf o‘quvchisi. Mening hozirgi turar joym: Samarqand shahri, Firdavsiy ko‘casi, 129-uy. Telefon: 25656562. 2017.10.01. imzo ORTIQOV S.Q. BILDIRISHNOMA Bildirishnoma xodimning ma’muriyatga, korxona, tashkilot, muassasa rahbariga biror-bir voqea-hodisa (ijobiy yoki salbiy), ishda yuz bergan uzilishlar, yo‘l qo‘yilgan biror bir kamchilik, nuqson, shuningdek mehnat ta’tilidan, homiladorlik ta’tilidan, betoblikdan so‘ng vazifasini bajarish uchun ishga chiqqanligini ma’lum qilish to‘g‘risida taqdim etadigan yozma axboroti. Shuningdek, bildirishnomalar quyi bo‘g‘in mutasaddilari tomonidan o‘qish, ish, Ilmiybaza.uz ilmiy, ijodiy va jamoat ishlaridagi faolligi uchun talaba, ishchi, xizmatchi xodimlarni moddiy yoki ma’naviy rag‘batlantirish haqida korxona rahbari nomiga yozilishi ham mumkin. Bildirishnomalar yuqori idora, rahbarlik qiluvchi tashkilotlar, mansabdor shaxslarga ham yo‘llanishi mumkin. Shunga ko‘ra bildirishnomalar tashqi va ichki bildirishnomalar kabi turlarga bo‘linadi. Korxonadan tashqariga yo‘llanadigan bildirishnomalar tashqi bildirishnomalar sanalsa, korxona doirasida qo‘llanadigan bildirishnomalar uning ichki turiga mansub bo‘ladi. Ish qog‘ozlari yuritish jarayonida ko‘proq ichki bildirishnomalardan foydalaniladi. Ichki bildirishnomalar odatda qo‘lda yoziladi. Ehtiyoj va imkoniyat bo‘lganda yoki fakultet, bo‘lim rahbariyati nomidan boshqaruv rahbariyatiga yuborilayotganda kompyuterda yozilishi ham mumkin. Bunday bildirishnomalarda yaxshi xizmatlari uchun xodimlarning nomzodi moddiy, ma’naviy rag‘batlantirishga tavsiya etilsa, yol qo‘yilgan nuqsonlar uchun uni yozishga sabab bo‘lgan voqea, holat, xatti-harakat bayon etilib, unga munosabat hamda takliflar aks ettiriladi. Ichki bildirishnomalarining zaruriy qismlari: - hujjat taqdim etilayotgan tashkilot, korxona, muassasa nomi, rahbarining lavozimi, familiyasi, ismi va otasining ismi; - hujjat yozayotgan kishining ish joyi, lavozimi, familiyasi, ismi va otasining ismi; - hujjat nomi – bildirishnoma; - matn (unda ma’lum qilinayotgan voqea-hodisa, yo‘l qo‘yilgan kamchilik, nuqson, erishilgan yutuqlar, unga munosabat hamda takliflar aks etadi); - ilovalar ro‘yxati (kasallik varaqasi, ma’lumotnoma, tushuntirish xati va boshqalar); - bildirishnoma yozayotgan shaxsning, familiyasi, ismi, imzosi va yozilgan sana. NAMUNA Ilmiybaza.uz ilmiy, ijodiy va jamoat ishlaridagi faolligi uchun talaba, ishchi, xizmatchi xodimlarni moddiy yoki ma’naviy rag‘batlantirish haqida korxona rahbari nomiga yozilishi ham mumkin. Bildirishnomalar yuqori idora, rahbarlik qiluvchi tashkilotlar, mansabdor shaxslarga ham yo‘llanishi mumkin. Shunga ko‘ra bildirishnomalar tashqi va ichki bildirishnomalar kabi turlarga bo‘linadi. Korxonadan tashqariga yo‘llanadigan bildirishnomalar tashqi bildirishnomalar sanalsa, korxona doirasida qo‘llanadigan bildirishnomalar uning ichki turiga mansub bo‘ladi. Ish qog‘ozlari yuritish jarayonida ko‘proq ichki bildirishnomalardan foydalaniladi. Ichki bildirishnomalar odatda qo‘lda yoziladi. Ehtiyoj va imkoniyat bo‘lganda yoki fakultet, bo‘lim rahbariyati nomidan boshqaruv rahbariyatiga yuborilayotganda kompyuterda yozilishi ham mumkin. Bunday bildirishnomalarda yaxshi xizmatlari uchun xodimlarning nomzodi moddiy, ma’naviy rag‘batlantirishga tavsiya etilsa, yol qo‘yilgan nuqsonlar uchun uni yozishga sabab bo‘lgan voqea, holat, xatti-harakat bayon etilib, unga munosabat hamda takliflar aks ettiriladi. Ichki bildirishnomalarining zaruriy qismlari: - hujjat taqdim etilayotgan tashkilot, korxona, muassasa nomi, rahbarining lavozimi, familiyasi, ismi va otasining ismi; - hujjat yozayotgan kishining ish joyi, lavozimi, familiyasi, ismi va otasining ismi; - hujjat nomi – bildirishnoma; - matn (unda ma’lum qilinayotgan voqea-hodisa, yo‘l qo‘yilgan kamchilik, nuqson, erishilgan yutuqlar, unga munosabat hamda takliflar aks etadi); - ilovalar ro‘yxati (kasallik varaqasi, ma’lumotnoma, tushuntirish xati va boshqalar); - bildirishnoma yozayotgan shaxsning, familiyasi, ismi, imzosi va yozilgan sana. NAMUNA Ilmiybaza.uz Samarqand davlat universiteti rektori professor R.I.Xalmuradovga filologiya fakulteti o‘zbek filologiyasi yo‘nalishi amaliy tilshunoslik, o‘zbek tili va adabiyoti o‘qitish metodikasi kafedrasi o‘qituvchisi Sh.Oxunovadan BILDIRISHNOMA Meni homiladorlik hamda farzandim 3 yoshga to1`gunicha qarash uchun olgan haq to‘lanmaydigan ta’tildan so‘ng 2018-yil 28-avgustdan o‘z vazifamni bajarishga kirishgan deb hisoblashingizni so‘rayman. 2018-yil 28-avgust. imzo Oxunova Sh. Samarqand davlat universiteti filologiya fakulteti dekani prof.J.D.Eltazarovga universitet jismoniy tarbiya kafedrasi katta o‘qituvchisi O‘.Sh.Samandarovdan BILDIRISHNOMA Siz rahbarlik qilayotgan fakultetning o‘zbek filologiyasi bo‘limi 1-kurs 04- guruh talabalari: Xolmurodova Bibisora, Norqulova Shirin, Xudoyberdiyeva Adolat 2018-yil 4- va 11-yanvar kunlari universitet talabalarining qishki spartakiadasiga tayyorgarlik mashg‘ulotlariga sababsiz ravishda qatnashmadi. Bu talabalarga nisbatan tegishli chora ko‘rishingizni so‘rayman. 2018-yil 11-yanvar. imzo Samandarov O‘.Sh. Ilmiybaza.uz Samarqand davlat universiteti rektori professor R.I.Xalmuradovga filologiya fakulteti o‘zbek filologiyasi yo‘nalishi amaliy tilshunoslik, o‘zbek tili va adabiyoti o‘qitish metodikasi kafedrasi o‘qituvchisi Sh.Oxunovadan BILDIRISHNOMA Meni homiladorlik hamda farzandim 3 yoshga to1`gunicha qarash uchun olgan haq to‘lanmaydigan ta’tildan so‘ng 2018-yil 28-avgustdan o‘z vazifamni bajarishga kirishgan deb hisoblashingizni so‘rayman. 2018-yil 28-avgust. imzo Oxunova Sh. Samarqand davlat universiteti filologiya fakulteti dekani prof.J.D.Eltazarovga universitet jismoniy tarbiya kafedrasi katta o‘qituvchisi O‘.Sh.Samandarovdan BILDIRISHNOMA Siz rahbarlik qilayotgan fakultetning o‘zbek filologiyasi bo‘limi 1-kurs 04- guruh talabalari: Xolmurodova Bibisora, Norqulova Shirin, Xudoyberdiyeva Adolat 2018-yil 4- va 11-yanvar kunlari universitet talabalarining qishki spartakiadasiga tayyorgarlik mashg‘ulotlariga sababsiz ravishda qatnashmadi. Bu talabalarga nisbatan tegishli chora ko‘rishingizni so‘rayman. 2018-yil 11-yanvar. imzo Samandarov O‘.Sh. Ilmiybaza.uz Nаmunа Farg‘ona iqtisodiyot va serviz instituti rеktоri, prоf. B.Botirovga Boshqaruv fаkultеtining dеkаni dоts. S.Mamatqulоvdаn Bildirishnоmа Tаlаbаlаr uyining аhvоli hаqidа Sizning ko‘rsаtmаngizgа binоаn iqgisоdiy mаsаlаlаr bo‘yichа rеktоr o‘rinbоsаri N.Rаhimоv bilаn birgаlikdа shu yil 5-7-yanvаr kunlаri Boshqaruv fаkultеti tаlаbаlаri yashаydigаn 3-tаlаbаlаr uyini tеkshirib chiqdik. Bаrchа xоnаlаr, umumаn оlgаndа, tаlаb dаrаjаsidа. Lеkin qish kunlаri bo‘lsа- dа, isitish tаrmоqlаrining yaxshi ishlаmаyotgаnligini аlоhidа tа`kidlаymаn. Birinchi qаvаtdа dеrаzа оynаlаrini o‘rnаtish, buzilgаn eshiklаrni sоzlаsh zаrur dеb hisоblаymаn. Mаzkur kаmchiliklаrni tuzаtishdа yordаm bеrishingizni so‘rаymаn Boshqaruv fаkultеtining dеkаni: (imzо) dоts.S.Mamatqulоv B I L D I R G I Bildirgi - ishgа tushgаnlik, muаyyan vаzifаni bаjаrgаnlik hаqidа mаnsаbdоr shаxs nоmigа yozilаdigаn qisqа аxbоrоt bеruvchi rаsmiy hujjаt. Ijtimоiy fаоliyatdа bildirgi kеng qo‘llаnilаdi. Mеhnаt tа`tilidаn, turli sаbаblаr bilаn xizmаt sаfаridаn qаytgаndа, bа`zаn bеtоb bo‘lib sоg‘аygаch, muаssаsа rаhbаrlаrini xаbаrdоr qilish mаqsаdidа yozilаdi. Bildirgi quyidаgi zаruriy qismlаr аsоsidа yozilаdi: Ilmiybaza.uz Nаmunа Farg‘ona iqtisodiyot va serviz instituti rеktоri, prоf. B.Botirovga Boshqaruv fаkultеtining dеkаni dоts. S.Mamatqulоvdаn Bildirishnоmа Tаlаbаlаr uyining аhvоli hаqidа Sizning ko‘rsаtmаngizgа binоаn iqgisоdiy mаsаlаlаr bo‘yichа rеktоr o‘rinbоsаri N.Rаhimоv bilаn birgаlikdа shu yil 5-7-yanvаr kunlаri Boshqaruv fаkultеti tаlаbаlаri yashаydigаn 3-tаlаbаlаr uyini tеkshirib chiqdik. Bаrchа xоnаlаr, umumаn оlgаndа, tаlаb dаrаjаsidа. Lеkin qish kunlаri bo‘lsа- dа, isitish tаrmоqlаrining yaxshi ishlаmаyotgаnligini аlоhidа tа`kidlаymаn. Birinchi qаvаtdа dеrаzа оynаlаrini o‘rnаtish, buzilgаn eshiklаrni sоzlаsh zаrur dеb hisоblаymаn. Mаzkur kаmchiliklаrni tuzаtishdа yordаm bеrishingizni so‘rаymаn Boshqaruv fаkultеtining dеkаni: (imzо) dоts.S.Mamatqulоv B I L D I R G I Bildirgi - ishgа tushgаnlik, muаyyan vаzifаni bаjаrgаnlik hаqidа mаnsаbdоr shаxs nоmigа yozilаdigаn qisqа аxbоrоt bеruvchi rаsmiy hujjаt. Ijtimоiy fаоliyatdа bildirgi kеng qo‘llаnilаdi. Mеhnаt tа`tilidаn, turli sаbаblаr bilаn xizmаt sаfаridаn qаytgаndа, bа`zаn bеtоb bo‘lib sоg‘аygаch, muаssаsа rаhbаrlаrini xаbаrdоr qilish mаqsаdidа yozilаdi. Bildirgi quyidаgi zаruriy qismlаr аsоsidа yozilаdi: Ilmiybaza.uz 1. Bildirgi yo‘llаngаn shаxsning lаvоzimi, ismi vа оtа ismining bоsh hаrflаri hаmdа jo‘nаlish kеlishigidаgi fаmiliyasi. 2. Bildirgi muаllifining lаvоzimi, ismi vа оtа ismining bоsh hаrflаri hаmdа chiqish kеlishigidаgi fаmiliyasi. 3. Hujjаt nоmi ( Bildirgi). 4. Mаtn. 5. Sаnа vа bildirgi muаllifining imzоsi vа fаmiliyasi. Nаmunаlаr "Hаqiqаt" fеrmеr xo‘jаligi rаisi M.T.Rаsulоvgа mаzkur fеrmеr xo‘jаligi аgrоnоmi G‘.B.Аlimоvdаn Bildirgi Mеn mеhnаt tа`tilidаn so‘ng 2018-yil 2-sеntabrdаn, bоshlаb o‘z vаzifаmni bаjаrishgа kirishgаnligim to‘g‘risidа xаbаr bеrаmаn. 2018.29.08. (imzо) G‘.Аlimоv TOPSHIRIQLAR 1. Til va tafakkur, til va nutq, jamiyat va shaxs tushunchalari haqidagi fikrlaringizni yozma bayon eting. 2. Ichki va tashqi hujjatlarning farqi nimada? Sodda va murakkab hujjatlar qanday farqlanadi? 3. Xususiy hujjatlar haqida nima bilasiz? Namunaviy hujjatlar qanday bo‘ladi? 4. Qolipli hujjatlar haqida fikringiz qanday? 5. Mavzuning zaruriy qismlari va berilgan namunadan foydalanib o‘z tarjimayi holingizni yozing. Ilmiybaza.uz 1. Bildirgi yo‘llаngаn shаxsning lаvоzimi, ismi vа оtа ismining bоsh hаrflаri hаmdа jo‘nаlish kеlishigidаgi fаmiliyasi. 2. Bildirgi muаllifining lаvоzimi, ismi vа оtа ismining bоsh hаrflаri hаmdа chiqish kеlishigidаgi fаmiliyasi. 3. Hujjаt nоmi ( Bildirgi). 4. Mаtn. 5. Sаnа vа bildirgi muаllifining imzоsi vа fаmiliyasi. Nаmunаlаr "Hаqiqаt" fеrmеr xo‘jаligi rаisi M.T.Rаsulоvgа mаzkur fеrmеr xo‘jаligi аgrоnоmi G‘.B.Аlimоvdаn Bildirgi Mеn mеhnаt tа`tilidаn so‘ng 2018-yil 2-sеntabrdаn, bоshlаb o‘z vаzifаmni bаjаrishgа kirishgаnligim to‘g‘risidа xаbаr bеrаmаn. 2018.29.08. (imzо) G‘.Аlimоv TOPSHIRIQLAR 1. Til va tafakkur, til va nutq, jamiyat va shaxs tushunchalari haqidagi fikrlaringizni yozma bayon eting. 2. Ichki va tashqi hujjatlarning farqi nimada? Sodda va murakkab hujjatlar qanday farqlanadi? 3. Xususiy hujjatlar haqida nima bilasiz? Namunaviy hujjatlar qanday bo‘ladi? 4. Qolipli hujjatlar haqida fikringiz qanday? 5. Mavzuning zaruriy qismlari va berilgan namunadan foydalanib o‘z tarjimayi holingizni yozing. Ilmiybaza.uz ADABIYOTLAR 1. Абдураҳмонов Ғ., Мамажонов С. Ўзбек тили ва адабиёти. – Тошкент: Ўзбекистон, 2002. 2. Аминов М., Мадвалиев А., Маҳкамов Н., Маҳмудов Н. Иш юритиш. Амалий қўлланма. – Тошкент: ЎзМЕ, 2000. 3. Ирисқулов М., Тилшуносликка кириш. – Тошкент: ўқитувчи, 1992. 4. Каримов С. ўзбек тилининг бадиий услуби. – Самарқанд: Зарафшон, 1992. 5. Қўнғуров Р., Бегматов Э., Тожиев Й. Нутқ маданияти ва услубият асослари. – Тошкент: ўқитувчи, 1992. 6. Содиқов . Уйғур ёзуви тарихи. – Тешкент: Маънавият, 1997. 7. Mahmudov N. va bosh. Ish yuritish asoslari. – Toshkent: O‘zME davlat ilmiy nashriyoti, 2006. 8. Mahmudov N., Rafiyev A., Yo‘ldoshev I. Davlat tilida ish yuritish. – Toshkent, 2015. 9. To‘xliyev N. Ish yuritish. – Toshkent, 2017. 10. Davlat tilida ish yuritish, hujjatchilik va atamashunoslik. Tuzuvchi: Boltayev M. – Samarqand, SamDU nashri, 2007. Ilmiybaza.uz ADABIYOTLAR 1. Абдураҳмонов Ғ., Мамажонов С. Ўзбек тили ва адабиёти. – Тошкент: Ўзбекистон, 2002. 2. Аминов М., Мадвалиев А., Маҳкамов Н., Маҳмудов Н. Иш юритиш. Амалий қўлланма. – Тошкент: ЎзМЕ, 2000. 3. Ирисқулов М., Тилшуносликка кириш. – Тошкент: ўқитувчи, 1992. 4. Каримов С. ўзбек тилининг бадиий услуби. – Самарқанд: Зарафшон, 1992. 5. Қўнғуров Р., Бегматов Э., Тожиев Й. Нутқ маданияти ва услубият асослари. – Тошкент: ўқитувчи, 1992. 6. Содиқов . Уйғур ёзуви тарихи. – Тешкент: Маънавият, 1997. 7. Mahmudov N. va bosh. Ish yuritish asoslari. – Toshkent: O‘zME davlat ilmiy nashriyoti, 2006. 8. Mahmudov N., Rafiyev A., Yo‘ldoshev I. Davlat tilida ish yuritish. – Toshkent, 2015. 9. To‘xliyev N. Ish yuritish. – Toshkent, 2017. 10. Davlat tilida ish yuritish, hujjatchilik va atamashunoslik. Tuzuvchi: Boltayev M. – Samarqand, SamDU nashri, 2007.