MA'MURIY HUQUQ SUBYEKTLARI

Yuklangan vaqt

2025-09-07

Yuklab olishlar soni

1

Sahifalar soni

5

Faytl hajmi

20,4 KB


 
 
 
 
MA'MURIY HUQUQ SUBYEKTLARI 
 
MAVZU DOIRASIDA KO'RIB CHIQILADIGAN ASOSIY MASALALAR: 
1. Mamuriy huquq subyektlari tushunchasi, ko'rinishlari. 
2. O'zbekiston Respublikasi fuqarosi, xorijiy davlatlar fuqarolari va fuqaroligi 
bo'lmagan shaxslarning ma'muriy-huquqiy maqomi. 
3.Ijro hokimiyati organlari va ularning kompetentsiyasi. O'zbekiston 
Respublikasi hukumati. Mahalliy boshqaruv organi. 
4.Ommaviy huquqning yuridik shaxslari.  
5.Yuridik shaxslar (korxonalar, muassasalar va NNT).   
 
MA'MURIY HUQUQ SUBYEKTI 
 
 
Ma'muriy-huquqiy munosabatlarning aniq ishtirokchisi bo'lib, mazkur 
subyekt o'z ixtiyori (ixtiyori)ga yoki maxsus huquqiy norma bilan yuklatilgan 
majburiyatilariga ko'ra ma'muriy-huquqiy munosabatlariga kirishadi. Huquqiy 
munosabatlarning mazmunini tashkil etuvchi, ularning vujudga kelishi uchun zarur  
bo'lgan tarkibiy qismlar mazkur munosabatlarning unsurlari deb ataladi. Bular 
huquqiy munosabatlarning subyekti, obyekti, subyektiv huquq va yuridik. 
majburiyatlardir. 
 
MA'MURIY HUQUQ SUBYEKTLARINING HUQUQ LAYOQATI VA 
MUOMALA LAYOQATI 
Huquq layoqati – yuridik huquq va majburiyatlarni mujassamlashadi. Aniq 
subyektning subyektiv huquqlari va yuridik majburiyatlari. 
Huquq layoqati –tegishli huquqlarni qo'lga kiritish va majburiyatlarni ijro 
etish imkoniyatini anglatadi. 
Logotip
MA'MURIY HUQUQ SUBYEKTLARI MAVZU DOIRASIDA KO'RIB CHIQILADIGAN ASOSIY MASALALAR: 1. Mamuriy huquq subyektlari tushunchasi, ko'rinishlari. 2. O'zbekiston Respublikasi fuqarosi, xorijiy davlatlar fuqarolari va fuqaroligi bo'lmagan shaxslarning ma'muriy-huquqiy maqomi. 3.Ijro hokimiyati organlari va ularning kompetentsiyasi. O'zbekiston Respublikasi hukumati. Mahalliy boshqaruv organi. 4.Ommaviy huquqning yuridik shaxslari. 5.Yuridik shaxslar (korxonalar, muassasalar va NNT). MA'MURIY HUQUQ SUBYEKTI Ma'muriy-huquqiy munosabatlarning aniq ishtirokchisi bo'lib, mazkur subyekt o'z ixtiyori (ixtiyori)ga yoki maxsus huquqiy norma bilan yuklatilgan majburiyatilariga ko'ra ma'muriy-huquqiy munosabatlariga kirishadi. Huquqiy munosabatlarning mazmunini tashkil etuvchi, ularning vujudga kelishi uchun zarur bo'lgan tarkibiy qismlar mazkur munosabatlarning unsurlari deb ataladi. Bular huquqiy munosabatlarning subyekti, obyekti, subyektiv huquq va yuridik. majburiyatlardir. MA'MURIY HUQUQ SUBYEKTLARINING HUQUQ LAYOQATI VA MUOMALA LAYOQATI Huquq layoqati – yuridik huquq va majburiyatlarni mujassamlashadi. Aniq subyektning subyektiv huquqlari va yuridik majburiyatlari. Huquq layoqati –tegishli huquqlarni qo'lga kiritish va majburiyatlarni ijro etish imkoniyatini anglatadi.
 Muomala layoqati - subyektning o'z qarori va harakati bilan huquqlarni 
qo'lga kiritishi, amalga oshirishi, o'zi yoki boshqalar uchun majburiyatlar yuzaga 
keltirishi tushuniladi. 
 
 
MA'MURIY HUQUQ SUBYEKTLARI 
 
•Individual subyektlar(j\yu.shaxs, mansabdor shaxs) 
•Ijro hokimiyati organlari; 
•Davlat xizmatchilari. 
Subyekt - Huquqiy munosabatlarda ishtirok eta oladigan, cub'ektiv huquq va  
majburiyatlarga ega bo'lgan. 
Davlat organi – davlat vazifa va funktsiyalarini amalga oshiradi. 
Davlat muassasasi – xizmat ko'rsatadi. 
Davlat korxonasi – ishlab chiqarish bilan shug'ullanadi. 
 
 
• Davlat tomonidan tashkil etiladi; 
• Davlat mexanizmi (apparati)ning bir bo'lagi; 
• Davlat oldida turgan vazifa va funktsiyalarni amalga oshiradi; 
• Davlat-hokimiyat vakolatiga ega. 
 
 
 
 
 
 
. 
 
INDIVIDUAL SUBYEKTLAR TO'G'RISIDAGI QONUNCHILIK 
• 
O'zbekiston Respublikasining “O'zbekiston Respublikasining fuqaroligi 
to'g'risida”gi qonuni; 
• 
O'zbekiston Respublikasining “Siyosiy partiyalar to'g'risida”gi qonun; 
Logotip
Muomala layoqati - subyektning o'z qarori va harakati bilan huquqlarni qo'lga kiritishi, amalga oshirishi, o'zi yoki boshqalar uchun majburiyatlar yuzaga keltirishi tushuniladi. MA'MURIY HUQUQ SUBYEKTLARI •Individual subyektlar(j\yu.shaxs, mansabdor shaxs) •Ijro hokimiyati organlari; •Davlat xizmatchilari. Subyekt - Huquqiy munosabatlarda ishtirok eta oladigan, cub'ektiv huquq va majburiyatlarga ega bo'lgan. Davlat organi – davlat vazifa va funktsiyalarini amalga oshiradi. Davlat muassasasi – xizmat ko'rsatadi. Davlat korxonasi – ishlab chiqarish bilan shug'ullanadi. • Davlat tomonidan tashkil etiladi; • Davlat mexanizmi (apparati)ning bir bo'lagi; • Davlat oldida turgan vazifa va funktsiyalarni amalga oshiradi; • Davlat-hokimiyat vakolatiga ega. . INDIVIDUAL SUBYEKTLAR TO'G'RISIDAGI QONUNCHILIK • O'zbekiston Respublikasining “O'zbekiston Respublikasining fuqaroligi to'g'risida”gi qonuni; • O'zbekiston Respublikasining “Siyosiy partiyalar to'g'risida”gi qonun;
• 
O'zbekiston 
Respublikasining 
“O'zbekiston 
Respublikasida 
jamoat 
birlashmalari to'g'risida”gi qonun. 
 
DAVLAT BOSHQARUV ORGANLARINING TASNIFI 
1) FAOLIYATINING HUDUDIY DOIRASIGA KO'RA  
• 
oliy organ; 
• 
markaziy organ; 
• 
mahalliy organ. 
 
2) FAOLIYATINING YO'NALISHIGA KO'RA 
• 
qonun chiqaruvchi – Konstitutsiya va qonunlarni qabul qilish va ularning 
ijrosi ustidan nazorat – qonunchilik faoliyati; 
• 
ijro etuvchi – iqtisodiyot, ijtimoiy-madaniy, ma'muriy-siyosiy va 
tarmoqlararo sohalarni tashkillashtirish, rahbarlik qilish, tartibga solish va nazorat 
qilish, qonunlarni ijro etish, farmoyish berish – ijrochilik faoliyati; 
• 
sud – odil sudlov faoliyati. 
 
3) TASHKIL ETISH ASOSLARIGA KO'RA 
• 
Konstitutsiya asosida tashkil etiladigan organlar; 
• 
Qonun xujjatlari asosida tashkil etiladigan organlar. 
 
4) VAKOLATLARINING HAJMI VA XUSUSIYATIGA KO'RA 
• 
umumiy vakolatli davlat organlari 
 
- Prezident; 
 
- Parlament; 
 
- Hukumat; 
 
- hokim.  
• 
sohaviy vakolatli davlat organlari 
 
- vazirliklar, davlat qo'mitalari va boshqa davlat idoralari. 
5) TASHKILIY-HUQUQIY SHAKLIGA KO'RA 
Logotip
• O'zbekiston Respublikasining “O'zbekiston Respublikasida jamoat birlashmalari to'g'risida”gi qonun. DAVLAT BOSHQARUV ORGANLARINING TASNIFI 1) FAOLIYATINING HUDUDIY DOIRASIGA KO'RA • oliy organ; • markaziy organ; • mahalliy organ. 2) FAOLIYATINING YO'NALISHIGA KO'RA • qonun chiqaruvchi – Konstitutsiya va qonunlarni qabul qilish va ularning ijrosi ustidan nazorat – qonunchilik faoliyati; • ijro etuvchi – iqtisodiyot, ijtimoiy-madaniy, ma'muriy-siyosiy va tarmoqlararo sohalarni tashkillashtirish, rahbarlik qilish, tartibga solish va nazorat qilish, qonunlarni ijro etish, farmoyish berish – ijrochilik faoliyati; • sud – odil sudlov faoliyati. 3) TASHKIL ETISH ASOSLARIGA KO'RA • Konstitutsiya asosida tashkil etiladigan organlar; • Qonun xujjatlari asosida tashkil etiladigan organlar. 4) VAKOLATLARINING HAJMI VA XUSUSIYATIGA KO'RA • umumiy vakolatli davlat organlari - Prezident; - Parlament; - Hukumat; - hokim. • sohaviy vakolatli davlat organlari - vazirliklar, davlat qo'mitalari va boshqa davlat idoralari. 5) TASHKILIY-HUQUQIY SHAKLIGA KO'RA