Martinelli - Boxner formulasi

Yuklangan vaqt

2024-04-05

Yuklab olishlar soni

1

Sahifalar soni

4

Faytl hajmi

167,6 KB


Martinelli - Boxner formulasi 
 
 
Biz avvalgi bobda Koshining integral formulasi bilan tanishgan edik: 
  
1
( )
( )
(2
)n
f
d
f z
i
z








         
(1) 
Bu formula 


:|
|
n
n
U
z
z
r





 polikrugda golomorf  va uning yopig’ida uzluksiz 
funksiyani aniqlaydi. Bu yerda  


:|
|
n
z
z
r


 


 polikrugning ostovi va 
1
1
1
...
(
)...(
)
n
n
n
d
d
d
z
z
z












 
Bu integral formula juda qulay, biroq u faqat tor sohalar sinfida amal qiladi. (U yaqqol 
ravishda tekis sohalar ko’paytmasiga yoyiladi) 
Bu mavzuda biz ixtiyoriy silliq yoki bo’lakli silliq chegarali sohalar uchun formulani 
keltirib chiqaramiz, ularda integrallash butun chegara bo’ylab amalga oshiriladi. 
Ulardan birini hosil qilish uchun 
n da bidarajali (n-1,n) z=0 maxsuslikka ega 
differensial formani ko’ramiz. 
 
1
2
1
( 1)
( )
|
|
n
n
z
z
dz
dz
z











 (2) 
Bu yerda 
 
1
1
1
...
...
n
dz
dz
dz
dz
dz










,   
1
...
n
dz
dz
dz



 
 
 
1
(
)
( 1)
d z dz
dz
dz
dz








 
   (3) 
2
2
2
2
1
1
1
(
)
(
)
0
|
|
|
|
|
|
n
n
n
n
n
z
nz z
d
dz
dz
dz
dz
z
z
z
z



















   (4) 
(
2
|
|
z z
z

 

)  Bu yerda shundan foydalanildi. Bu forma 
 
n \ 0
 da yopiqligi uchun, 
keyin ixtiyoriy sfera uchun 


|
|
rS
z
r


 
Martinelli - Boxner formulasi Biz avvalgi bobda Koshining integral formulasi bilan tanishgan edik: 1 ( ) ( ) (2 )n f d f z i z         (1) Bu formula   :| | n n U z z r      polikrugda golomorf va uning yopig’ida uzluksiz funksiyani aniqlaydi. Bu yerda   :| | n z z r       polikrugning ostovi va 1 1 1 ... ( )...( ) n n n d d d z z z             Bu integral formula juda qulay, biroq u faqat tor sohalar sinfida amal qiladi. (U yaqqol ravishda tekis sohalar ko’paytmasiga yoyiladi) Bu mavzuda biz ixtiyoriy silliq yoki bo’lakli silliq chegarali sohalar uchun formulani keltirib chiqaramiz, ularda integrallash butun chegara bo’ylab amalga oshiriladi. Ulardan birini hosil qilish uchun n da bidarajali (n-1,n) z=0 maxsuslikka ega differensial formani ko’ramiz.   1 2 1 ( 1) ( ) | | n n z z dz dz z            (2) Bu yerda   1 1 1 ... ... n dz dz dz dz dz           , 1 ... n dz dz dz        1 ( ) ( 1) d z dz dz dz dz           (3) 2 2 2 2 1 1 1 ( ) ( ) 0 | | | | | | n n n n n z nz z d dz dz dz dz z z z z                    (4) ( 2 | | z z z     ) Bu yerda shundan foydalanildi. Bu forma   n \ 0 da yopiqligi uchun, keyin ixtiyoriy sfera uchun   | | rS z r  


 


 
1
1
2
2
1
1
1
1
1
|
|
r
r
r
n
n
n
n
d z
dz
d z
dz
z
r
S
S
S
z
z
























      (5) 
Integral ostidagi ifoda maxsus nuqtaga endi ega emas, shuning uchun Stoks formulasini 
qo’llash mumkin. (3) ga ko’ra 
2
r
r
n
n
d z
dz
r
S
B
 



  (6) 
Bu 
yerda 


|
|
rB
z
r


 
shar. 
Lekin 
agar 
n
z
x
idx





,  
2
n
dz
dz
idx
dx







,   
 
2
n
dz
dz
i
dx


 
1
2
...
n
dx
dx
dx



    
R2n
da hajm elementi. 
Shuning uchun oldingi formulani quyidagi ko’rinishda yozishimiz mumkin. 


2
(2
)
2
(
1)!
r
r
n
n
n
n
i
i
dx
r
n
S
B

 




     (7) 
Aytaylik, 
bo’lakli 
silliq 
D
 
chegarali 
chegaralangan 
n
D 
 
soha 
va 
( )
( )
f
D
C D


O
 funksiya berilgan bo’lsin. 0
D
 deylik. Ma’lum formulaga asosan 
 
\ 0
z
D
 nuqtada  

d f
df
fd






   tenglikka ega bo’lamiz. Biroq, 
0
df


, chunki golomorflik ta’sirida df  faqatgina 
dzv
differensiallar orqali ifodalanadi,   
esa bu differensiallarni ko’paytmasini o’z ichiga oladi. fd  ham (4) ga ko’ra 0 ga teng. 
0
fd  . Shunday qilib, f   forma  
 
D \ 0
da yopiq va Stoks teoremasiga ko’ra undan
D
 bo’yicha olingan integralga teng. 
Funksiya uzluksizligi  va (7) formuladan foydalanib, quyidagi tenglikka ega bo’lamiz: 
(2
)
(0)
( )
(
1)!
r
n
D
S
i
f
f
f
r
n











 
Bu yerda  
0
( )
0
r
da
 r

  
Chap tomoni r ga bog’liq emas, shuning uchun 
( )
0
 r
  va natijada 
        1 1 2 2 1 1 1 1 1 | | r r r n n n n d z dz d z dz z r S S S z z                         (5) Integral ostidagi ifoda maxsus nuqtaga endi ega emas, shuning uchun Stoks formulasini qo’llash mumkin. (3) ga ko’ra 2 r r n n d z dz r S B      (6) Bu yerda   | | rB z r   shar. Lekin agar n z x idx      , 2 n dz dz idx dx        ,   2 n dz dz i dx   1 2 ... n dx dx dx    R2n da hajm elementi. Shuning uchun oldingi formulani quyidagi ko’rinishda yozishimiz mumkin.   2 (2 ) 2 ( 1)! r r n n n n i i dx r n S B        (7) Aytaylik, bo’lakli silliq D chegarali chegaralangan n D  soha va ( ) ( ) f D C D   O funksiya berilgan bo’lsin. 0 D deylik. Ma’lum formulaga asosan   \ 0 z D nuqtada   d f df fd       tenglikka ega bo’lamiz. Biroq, 0 df   , chunki golomorflik ta’sirida df faqatgina dzv differensiallar orqali ifodalanadi,  esa bu differensiallarni ko’paytmasini o’z ichiga oladi. fd ham (4) ga ko’ra 0 ga teng. 0 fd  . Shunday qilib, f  forma   D \ 0 da yopiq va Stoks teoremasiga ko’ra undan D bo’yicha olingan integralga teng. Funksiya uzluksizligi va (7) formuladan foydalanib, quyidagi tenglikka ega bo’lamiz: (2 ) (0) ( ) ( 1)! r n D S i f f f r n            Bu yerda 0 ( ) 0 r da  r   Chap tomoni r ga bog’liq emas, shuning uchun ( ) 0  r  va natijada