Massa almashinish jarayonlarini xarakatga keltiruvchi kuch

Yuklangan vaqt

2024-10-10

Yuklab olishlar soni

1

Sahifalar soni

4

Faytl hajmi

85,8 KB


Massa almashinish jarayonlarini xarakatga keltiruvchi kuch Reja: 1. Massa o’tkazish jarayonining o’rtacha xarakatga keltiruvchi kuch. 2. O’tkazish birligining soni. 3. O’tkazish birligining balandligi. 4. Ajratib olish koeffitsiyenti Asosiy tushuncha va atamalar. Massa o’tkazish jarayonining o’rtacha xarakatga keltiruvchi kuch, o’tkazish birligining soni ,o’tkazish birligining balandligi, ajratib olish koeffitsiyenti. 1.Massa o‟tkazish jarayonining o‟rtacha harakatga keltiruvchi kuchi. Ushbu kuchning ifodalanishi muvozanat chizig`i to’g`ri yoki egri chiziq shaklida ekanligiga bog`liq. Jarayon quyidagi shartlarga amal qilgan holatda yuz bermoqda: 1) Muvozanat egri chizig`i u= f (x); 2) Fazalar sarflari o’zgarmas (G = sonst, L = const), ya’ni ishchi chiziq to’g`ri chiziq funkstiyasidir. 3) Massa o’tkazish koeffistienti qurilmaning balandligi bo’yicha o’zgarmaydi, ya’ni Kx = const, Ku =const. Massa o’tkazish jarayonida dF elementar yuzadan Fu fazaning konstentrastiyasi du ga kamayadi va tarqalgan massa dM ning miqdori quyidagicha aniqlanadi: Massa almashinish jarayonlarini xarakatga keltiruvchi kuch Reja: 1. Massa o’tkazish jarayonining o’rtacha xarakatga keltiruvchi kuch. 2. O’tkazish birligining soni. 3. O’tkazish birligining balandligi. 4. Ajratib olish koeffitsiyenti Asosiy tushuncha va atamalar. Massa o’tkazish jarayonining o’rtacha xarakatga keltiruvchi kuch, o’tkazish birligining soni ,o’tkazish birligining balandligi, ajratib olish koeffitsiyenti. 1.Massa o‟tkazish jarayonining o‟rtacha harakatga keltiruvchi kuchi. Ushbu kuchning ifodalanishi muvozanat chizig`i to’g`ri yoki egri chiziq shaklida ekanligiga bog`liq. Jarayon quyidagi shartlarga amal qilgan holatda yuz bermoqda: 1) Muvozanat egri chizig`i u= f (x); 2) Fazalar sarflari o’zgarmas (G = sonst, L = const), ya’ni ishchi chiziq to’g`ri chiziq funkstiyasidir. 3) Massa o’tkazish koeffistienti qurilmaning balandligi bo’yicha o’zgarmaydi, ya’ni Kx = const, Ku =const. Massa o’tkazish jarayonida dF elementar yuzadan Fu fazaning konstentrastiyasi du ga kamayadi va tarqalgan massa dM ning miqdori quyidagicha aniqlanadi: Tenglama o’ng tomonidagi manfiy ishora Fu fazadagi konstentrastiyaning kamayishini ifodalaydi. Xuddi shu miqdordagi dM massa Fx fazaga o’tib, uning konstentrastiyasini dx qiymatga oshiradi. Unda, dF elementar yuza uchun massa o’tkazish tenglamasini ushbu ko’rinishda yozish mumkin: O’zgaruvchi u va F qiymatlarni ajratib (5.48) tenglamani integrallasak (konstentrastiya bo’yicha ub dan uox gacha, to’qnashish yuzasi bo’yicha O dan F gacha), quyida tenglamani olamiz: Moddiy balans tenglamasiga binoan, butun qurilma uchun bir fazadan ikkinchisiga o’tgan modda massasi quyidagi tenglamadan aniqlanadi: Tenglama o’ng tomonidagi manfiy ishora Fu fazadagi konstentrastiyaning kamayishini ifodalaydi. Xuddi shu miqdordagi dM massa Fx fazaga o’tib, uning konstentrastiyasini dx qiymatga oshiradi. Unda, dF elementar yuza uchun massa o’tkazish tenglamasini ushbu ko’rinishda yozish mumkin: O’zgaruvchi u va F qiymatlarni ajratib (5.48) tenglamani integrallasak (konstentrastiya bo’yicha ub dan uox gacha, to’qnashish yuzasi bo’yicha O dan F gacha), quyida tenglamani olamiz: Moddiy balans tenglamasiga binoan, butun qurilma uchun bir fazadan ikkinchisiga o’tgan modda massasi quyidagi tenglamadan aniqlanadi: O’tkazish birligining soni. O’tkazish birligining soni quyidagi ifodalardan topilib, tenglamalari mahrajidagi integral o‟tkazish birligining soni deb nomlanadi va u noy, nox bilan belgilanadi: tenglamadan ko’rinib turibdiki, o’tkazish birligining soni va o’rtacha harakatga keltiruvchi kuch o’rtasida ma’lum bog`liqlik bor: O’tkazish birligining balandligi. Faraz qilaylik, Fu fazadan Fx ga massa o’tkazish jarayoni sodir bo’lib, o’rtacha harakatga keltiruvchi kuch Fu faza konstentrastiyasida ifodalanganda, tarqalgan modda M miqdori ushbu tenglamadan aniqlanadi: O’tkazish birligining soni. O’tkazish birligining soni quyidagi ifodalardan topilib, tenglamalari mahrajidagi integral o‟tkazish birligining soni deb nomlanadi va u noy, nox bilan belgilanadi: tenglamadan ko’rinib turibdiki, o’tkazish birligining soni va o’rtacha harakatga keltiruvchi kuch o’rtasida ma’lum bog`liqlik bor: O’tkazish birligining balandligi. Faraz qilaylik, Fu fazadan Fx ga massa o’tkazish jarayoni sodir bo’lib, o’rtacha harakatga keltiruvchi kuch Fu faza konstentrastiyasida ifodalanganda, tarqalgan modda M miqdori ushbu tenglamadan aniqlanadi: Undan tashqari, tarqalgan modda miqdori hajmiy massa o’tkazish koeffistienti orqali ifodalangan massa berish tenglamasi yordamida topilishi mumkin: Shunday qilib, o’tkazish birligining balandligi bitta o’tkazish birligiga ekvivalent bo’lgan qurilma balandligini ifodalaydi. O’tkazish birligining balandligi massa o’tkazishning hajmiy koeffistientiga teskari proporstionaldir. Demak, qurilmada massa o’tkazish intensivligi qanchalik yuqori bo’lsa, o’tkazish birligining balandligi shunchalik kichik bo’ladi. O’tkazish birligi balandligi uzunlik o’lchov birligi (m) yordamida o’lchanadi. Ajratib olish koeffistienti. Massa almashinish jarayoni nuqtai nazaridan qaralganda, qurilmaning samaradorligi tarqaluvchi komponentni gaz (yoki suyuqlik) fazadan ajratib olish darajasi yordamida xarakterlanadi. Qurilmada bir fazadan ikkinchisiga o’tgan komponent haqiqiy massasining maksimal o’tishi mumkin bo’lgan komponent massasiga nisbati massa almashinish qurilmalarining asosiy xarakteristikasibo’lib, ajratib olish yoki boyitish koeffistienti deb nomlanadi. Nazorat savollari. 1. Massa almashinish jarayonlarining yupqa qatlamli modeli. 2. Diffuziyali chegaraviy qatlamli modellar. 3. Massa almashinish jarayonlarini harakatga keltiruvchi kuch. Undan tashqari, tarqalgan modda miqdori hajmiy massa o’tkazish koeffistienti orqali ifodalangan massa berish tenglamasi yordamida topilishi mumkin: Shunday qilib, o’tkazish birligining balandligi bitta o’tkazish birligiga ekvivalent bo’lgan qurilma balandligini ifodalaydi. O’tkazish birligining balandligi massa o’tkazishning hajmiy koeffistientiga teskari proporstionaldir. Demak, qurilmada massa o’tkazish intensivligi qanchalik yuqori bo’lsa, o’tkazish birligining balandligi shunchalik kichik bo’ladi. O’tkazish birligi balandligi uzunlik o’lchov birligi (m) yordamida o’lchanadi. Ajratib olish koeffistienti. Massa almashinish jarayoni nuqtai nazaridan qaralganda, qurilmaning samaradorligi tarqaluvchi komponentni gaz (yoki suyuqlik) fazadan ajratib olish darajasi yordamida xarakterlanadi. Qurilmada bir fazadan ikkinchisiga o’tgan komponent haqiqiy massasining maksimal o’tishi mumkin bo’lgan komponent massasiga nisbati massa almashinish qurilmalarining asosiy xarakteristikasibo’lib, ajratib olish yoki boyitish koeffistienti deb nomlanadi. Nazorat savollari. 1. Massa almashinish jarayonlarining yupqa qatlamli modeli. 2. Diffuziyali chegaraviy qatlamli modellar. 3. Massa almashinish jarayonlarini harakatga keltiruvchi kuch.