“Milliy tarbiya” fani o‘qitish amaliyotini takomillashtirish

Time

Yuklangan vaqt

2025-11-08

Downloads

Yuklab olishlar soni

0

Pages

Sahifalar soni

19

File size

Fayl hajmi

197,0 KB


“Milliy tarbiya” fani o‘qitish amaliyotini takomillashtirish yo‘llari.
Reja:
1. “Milliy  tarbiya”  fanini  o‘qitish  amaliyotini  takomillashtirishda  tadqiqotlar
xulosalaridan foydalanish. 
2.  Fanni  o‘qitish  amaliyotini  takomillashtirishda  ijtimoiy  so‘rovnomalardan
foydalanish.
 3. Fanni o‘qitish amaliyotini takomillashtirishda individual amaliy tajribalardan 
foydalanish.
“Milliy tarbiya” fanini o‘qitish amaliyotini takomillashtirishda tadqiqotlar
xulosalaridan  foydalanish.  Oliy  pedagogik  ta’lim  jarayonida  bo‘lajak
boshlang‘ich  sinf  o‘qituvchilariga  “Boshlang‘ich  ta’limda  “Tarbiya”  fanini
o‘qitish metodikasi” o‘quv fanini o‘qitishda butunlay yangi  amaliy asoslarga
tayanish  lozim  bo‘ladi.  Chunki  bu  fan  quyidagi  jihatlari  bilan  bo‘lajak
boshlang‘ich sinf o‘qituvchilarining kasbiy faoliyatida muhim o‘rin tutadi:
1)  fan butunlay yangi bo‘lib, uni o‘qitishda yangicha asoslarga tayanish
lozim;
2)  fanning nazariy, metodologik va amaliy asoslari innovatsion g‘oyalarga,
yondashuvlarga hamda texnologiyalarga tayanadi;
3)  fanning  amaliy  samaradorligi  ta’lim  oluvchilarning  tarbiyalanganlik
darajasini amaliyoti bilan belgilanadi.
Shu sababli “Boshlang‘ich ta’limda “Tarbiya” fanini o‘qitish metodikasi”
o‘quv  fanini  oliy  pedagogik  ta’lim  jarayonida  o‘qitish  amaliyotini
takomillashtirishda  pedagogik tadqiqotlar xulosalaridan muntazam foydalanib
Logotip
“Milliy tarbiya” fani o‘qitish amaliyotini takomillashtirish yo‘llari. Reja: 1. “Milliy tarbiya” fanini o‘qitish amaliyotini takomillashtirishda tadqiqotlar xulosalaridan foydalanish. 2. Fanni o‘qitish amaliyotini takomillashtirishda ijtimoiy so‘rovnomalardan foydalanish. 3. Fanni o‘qitish amaliyotini takomillashtirishda individual amaliy tajribalardan foydalanish. “Milliy tarbiya” fanini o‘qitish amaliyotini takomillashtirishda tadqiqotlar xulosalaridan foydalanish. Oliy pedagogik ta’lim jarayonida bo‘lajak boshlang‘ich sinf o‘qituvchilariga “Boshlang‘ich ta’limda “Tarbiya” fanini o‘qitish metodikasi” o‘quv fanini o‘qitishda butunlay yangi amaliy asoslarga tayanish lozim bo‘ladi. Chunki bu fan quyidagi jihatlari bilan bo‘lajak boshlang‘ich sinf o‘qituvchilarining kasbiy faoliyatida muhim o‘rin tutadi: 1) fan butunlay yangi bo‘lib, uni o‘qitishda yangicha asoslarga tayanish lozim; 2) fanning nazariy, metodologik va amaliy asoslari innovatsion g‘oyalarga, yondashuvlarga hamda texnologiyalarga tayanadi; 3) fanning amaliy samaradorligi ta’lim oluvchilarning tarbiyalanganlik darajasini amaliyoti bilan belgilanadi. Shu sababli “Boshlang‘ich ta’limda “Tarbiya” fanini o‘qitish metodikasi” o‘quv fanini oliy pedagogik ta’lim jarayonida o‘qitish amaliyotini takomillashtirishda pedagogik tadqiqotlar xulosalaridan muntazam foydalanib
borish  muhim  o‘rin  tutadi.  Bunday  tadqiqotlarning  xulosalarida  quyidagilar
bo‘yicha muhim yondashuvlar va tavsiyalar taqdim etilgan hisoblanadi:
-  mavzularning takomillashtirib borilishi va o‘quv materiallarini yangilash
asoslari yaratilganligi;
-  mazkur o‘quv fanning metodlari, texnologiyalari va ularning xususiyatlari
bo‘yicha tavsiyalar berilganligi;
-  bu  fanning  amaliy  samaradorligiga  erishish  bo‘yicha  metodik  asoslar
taqdim etilganligi.
Oliy pedagogik ta’olim jarayonida “Boshlang‘ich ta’limda “Tarbiya” fanini
o‘qitish metodikasi” o‘quv fanini o‘qitishning amaliy jihatdan takomillashtirib
borishda ilmiy tadqiqotlarda taqdim etiladigan xulosalarni muntazam o‘rganib
borish va ularni amaliyotga joriy qilish taqoza etiladi. 
Fanni
 
o‘qitish
 
amaliyotini
 
takomillashtirishda
 
ijtimoiy
so‘rovnomalardan  foydalanish.  Oliy  pedagogik  ta’lim  jarayonida  bo‘lajak
boshlang‘ich sinf o‘qituvchilari uchun “Boshlang‘ich ta’limda “Tarbiya” fanini
o‘qitish metodikasi” o‘quv fanini o‘qitishning amaliyotini takomillashtirib borish
mexanizmlaridan  biri  ijtimoiy  so‘rovnomalar o‘tkazish  va  ularning  natijalari
asosida fanni o‘qitish asoslarini takomillashtirib borish muhim ahamiyatga ega.
Bunda quyidagilarga asoslanish tavsiya etiladi:
1) fan mavzularini va ularning o‘quv materiallarini takomillashtiruvchi davriy
ijtimoiy so‘rovnomalar o‘tkazib borish; 
2) fanni o‘qitishda ta’lim oluvchilar va undan manfaatdorlarning fikrini bilib
borish bo‘yicha choraklik ijtimoiy so‘rovnomalar o‘tkazib borish;
3) fanning  metodlari,  texnologiyalari  va  uning  innovatsion  asoslarini
takomillashtirib borish bo‘yicha ijtimoiy so‘rovnomalar o‘tkazib borish;
4) fanni  o‘qitishni  takomillashtirib  borish  bo‘yicha  o‘quv  va  ilmiy
muassasalarning  takliflarini  bilib  borishga  doir  yilliy  ijtimoiy  so‘rovnomalar
o‘tkazib borish.
E’tibor  berilsa,  ijtimoiy  so‘rovnoma  va  ularning  natijasida  olinadigan
tahlillar oliy pedagogik ta’lim jarayonida “Boshlang‘ich ta’limda “Tarbiya” fanini
o‘qitish  metodikasi”  o‘quv  fanini  o‘qitishni  amaliy  takomillashtirib  borishda
o‘ziga xos laboratoriya manbaidir. Bunday yondashuv asosida fanni o‘qitishning
Logotip
borish muhim o‘rin tutadi. Bunday tadqiqotlarning xulosalarida quyidagilar bo‘yicha muhim yondashuvlar va tavsiyalar taqdim etilgan hisoblanadi: - mavzularning takomillashtirib borilishi va o‘quv materiallarini yangilash asoslari yaratilganligi; - mazkur o‘quv fanning metodlari, texnologiyalari va ularning xususiyatlari bo‘yicha tavsiyalar berilganligi; - bu fanning amaliy samaradorligiga erishish bo‘yicha metodik asoslar taqdim etilganligi. Oliy pedagogik ta’olim jarayonida “Boshlang‘ich ta’limda “Tarbiya” fanini o‘qitish metodikasi” o‘quv fanini o‘qitishning amaliy jihatdan takomillashtirib borishda ilmiy tadqiqotlarda taqdim etiladigan xulosalarni muntazam o‘rganib borish va ularni amaliyotga joriy qilish taqoza etiladi. Fanni o‘qitish amaliyotini takomillashtirishda ijtimoiy so‘rovnomalardan foydalanish. Oliy pedagogik ta’lim jarayonida bo‘lajak boshlang‘ich sinf o‘qituvchilari uchun “Boshlang‘ich ta’limda “Tarbiya” fanini o‘qitish metodikasi” o‘quv fanini o‘qitishning amaliyotini takomillashtirib borish mexanizmlaridan biri ijtimoiy so‘rovnomalar o‘tkazish va ularning natijalari asosida fanni o‘qitish asoslarini takomillashtirib borish muhim ahamiyatga ega. Bunda quyidagilarga asoslanish tavsiya etiladi: 1) fan mavzularini va ularning o‘quv materiallarini takomillashtiruvchi davriy ijtimoiy so‘rovnomalar o‘tkazib borish; 2) fanni o‘qitishda ta’lim oluvchilar va undan manfaatdorlarning fikrini bilib borish bo‘yicha choraklik ijtimoiy so‘rovnomalar o‘tkazib borish; 3) fanning metodlari, texnologiyalari va uning innovatsion asoslarini takomillashtirib borish bo‘yicha ijtimoiy so‘rovnomalar o‘tkazib borish; 4) fanni o‘qitishni takomillashtirib borish bo‘yicha o‘quv va ilmiy muassasalarning takliflarini bilib borishga doir yilliy ijtimoiy so‘rovnomalar o‘tkazib borish. E’tibor berilsa, ijtimoiy so‘rovnoma va ularning natijasida olinadigan tahlillar oliy pedagogik ta’lim jarayonida “Boshlang‘ich ta’limda “Tarbiya” fanini o‘qitish metodikasi” o‘quv fanini o‘qitishni amaliy takomillashtirib borishda o‘ziga xos laboratoriya manbaidir. Bunday yondashuv asosida fanni o‘qitishning
yangicha  asoslari  kashf  etib  boriladi  va  bo‘lajak  boshlang‘ich  sinf
o‘qituvchilarining kasbiy ko‘nikmalarini amaliy shakllantirib borish imkoniyatiga
ega  bo‘linadi.  Shu  sababli  ijtimoiy  so‘rovnoma  mexanizmlaridan  oqilona
foydalanish  bo‘lajak  boshlang‘ich  sinf  o‘qituvchilari  va  amaliy  faoliyatdagi
o‘qituvchilarga tavsiya etiladi.
Fanni  o‘qitish  amaliyotini  takomillashtirishda  individual  amaliy
tajribalardan  foydalanish. Oliy  pedagogik  ta’lim  jarayonida  bo‘lajak
boshlang‘ich sinf o‘qituvchilari uchun “Boshlang‘ich ta’limda “Tarbiya” fanini
o‘qitish  metodikasi”  o‘quv  fanini  o‘qitish  amaliyotini  takomillashtirishda
individual amaliy tajribalardan foydalanish ham muhim ahamiyatga ega. 
Individual  amaliy  tajribalar   bu–  “Tarbiya”   fanini  o‘qitishni  amalga
oshiruvchi professor va o‘qituvchilarning o‘ziga xos yondashuvlari, metodlari va
texnologiyalari majmuidir. Shu sababli bu tajriba majmui fanni o‘qitishda o‘ziga
xos tayanchlardan biri hisoblanadi. 
Oliy pedagogik ta’lim jarayonida “Boshlang‘ich ta’limda “Tarbiya” fanini
o‘qitish metodikasi” o‘quv fanini o‘qitishning individual amaliy tajribalaridan
foydalanish uchun quyidagilarga amal qilish maqsadga muvofiq bo‘ladi:
1)  oliy, o‘rta maxsus va umumiy o‘rta ta’lim muassasalarida “Tarbiya”
o‘quv  fani  bo‘yicha  faoliyat  olib  borayotgan  professor  va  o‘qituvchilarning
faoliyatini monitoring qilib borish;
2)  mazkur  fanni  o‘qitishda  muvaffaqiyatga  erishayotgan  professor  va
o‘qituvchilarning yutuqlarini tahlil qilib borish;
3)  mazkur fan bo‘yicha ta’lim oluvchilar, ta’lim beruvchilar, o‘quv va ilmiy
muassasalarning tashabbuslarini o‘rganib borish;
4)  o‘rganilayotgan individual amaliy tajribalarni fanni o‘qitish jarayoniga
tadbiq etish mexanizmlarini yaratib borish.
Bunday yondashuv oliy pedagogik ta’lim jarayonida “Boshlang‘ich ta’limda
“Tarbiya”  fanini  o‘qitish  metodikasi”  o‘quv  fanini  o‘qitish  amaliyotini
takomillashtirishning muhim mexanizmi hisoblanadi. 
Shunday  qilib  oliy  pedagogik  ta’lim  jarayonida  “Boshlang‘ich  ta’limda
“Tarbiya”  fanini  o‘qitish  metodikasi”  o‘quv  fanini  o‘qitishning  amaliyotini
takomillashtirib borishda ilmiy- tadqiqot xulosalari, ijtimoiy so‘rovnoma va ilg‘or
Logotip
yangicha asoslari kashf etib boriladi va bo‘lajak boshlang‘ich sinf o‘qituvchilarining kasbiy ko‘nikmalarini amaliy shakllantirib borish imkoniyatiga ega bo‘linadi. Shu sababli ijtimoiy so‘rovnoma mexanizmlaridan oqilona foydalanish bo‘lajak boshlang‘ich sinf o‘qituvchilari va amaliy faoliyatdagi o‘qituvchilarga tavsiya etiladi. Fanni o‘qitish amaliyotini takomillashtirishda individual amaliy tajribalardan foydalanish. Oliy pedagogik ta’lim jarayonida bo‘lajak boshlang‘ich sinf o‘qituvchilari uchun “Boshlang‘ich ta’limda “Tarbiya” fanini o‘qitish metodikasi” o‘quv fanini o‘qitish amaliyotini takomillashtirishda individual amaliy tajribalardan foydalanish ham muhim ahamiyatga ega. Individual amaliy tajribalar bu– “Tarbiya” fanini o‘qitishni amalga oshiruvchi professor va o‘qituvchilarning o‘ziga xos yondashuvlari, metodlari va texnologiyalari majmuidir. Shu sababli bu tajriba majmui fanni o‘qitishda o‘ziga xos tayanchlardan biri hisoblanadi. Oliy pedagogik ta’lim jarayonida “Boshlang‘ich ta’limda “Tarbiya” fanini o‘qitish metodikasi” o‘quv fanini o‘qitishning individual amaliy tajribalaridan foydalanish uchun quyidagilarga amal qilish maqsadga muvofiq bo‘ladi: 1) oliy, o‘rta maxsus va umumiy o‘rta ta’lim muassasalarida “Tarbiya” o‘quv fani bo‘yicha faoliyat olib borayotgan professor va o‘qituvchilarning faoliyatini monitoring qilib borish; 2) mazkur fanni o‘qitishda muvaffaqiyatga erishayotgan professor va o‘qituvchilarning yutuqlarini tahlil qilib borish; 3) mazkur fan bo‘yicha ta’lim oluvchilar, ta’lim beruvchilar, o‘quv va ilmiy muassasalarning tashabbuslarini o‘rganib borish; 4) o‘rganilayotgan individual amaliy tajribalarni fanni o‘qitish jarayoniga tadbiq etish mexanizmlarini yaratib borish. Bunday yondashuv oliy pedagogik ta’lim jarayonida “Boshlang‘ich ta’limda “Tarbiya” fanini o‘qitish metodikasi” o‘quv fanini o‘qitish amaliyotini takomillashtirishning muhim mexanizmi hisoblanadi. Shunday qilib oliy pedagogik ta’lim jarayonida “Boshlang‘ich ta’limda “Tarbiya” fanini o‘qitish metodikasi” o‘quv fanini o‘qitishning amaliyotini takomillashtirib borishda ilmiy- tadqiqot xulosalari, ijtimoiy so‘rovnoma va ilg‘or
individual amaliy tajribalar muhim ahamiyatga ega. Bu tajribalar asosida bo‘lajak
boshlang‘ich sinf o‘qituvchilarining kasbiy kompetensiyasini zamonaviy talablar
asosida rivojlantirishga muhim tayanchlar bo‘lib xizmat qiladi. 
Mustahkamlash uchun savollar va topshiriq:
1. “Tarbiya”  fanini  o‘qitish  amaliyotini  takomillashtirishda  tadqiqotlar
xulosalaridan foydalanish qanday bo‘ladi?
2. Fanni o‘qitish amaliyotini takomillashtirishda ijtimoiy so‘rovnomalardan
foydalanishning asoslari nimalardan iborat?
3. Fanni  o‘qitish  amaliyotini  takomillashtirishda  individual  amaliy
tajribalardan foydalanish tayanchlarini nimalar tashkil etadi?
“Milliy tarbiya” fani o‘qitish amaliyotini takomillashtirish yo‘llari
Zamonaviy  bilimlar  sari  keng  yo‘l  ochish,  ta’limni  takomillashtirishda
pedagogik texnologiyalardan unumli foydalanish, noan’anaviy darslarni tashkillash
va o‘tkazish bugungi kunning asosiy talablaridan biridir. 
Mustaqil O‘zbekistonda uzluksiz ta’lim tizimini isloh qilishni yangi Davlat
ta’lim standartlari asosida ta’lim va tarbiya jarayonini tashkil etishga qaratilgan
hozirgi kunda o‘qituvchi faoliyatiga, uning pedagogik mahoratiga alohida e’tibor
berilmoqda.  Yurtimiz  milliy  mustaqillikka  erishgan  kundan  e’tiboran
mamlakatimizda ulkan o‘zgarishlar amalga oshirilmoqda. Ijtimoiy hayotimizga
“Tarbiya” fanining kirib kelishi, biz uchun qanchalik katta ahamiyatga ega. 
Hayotimizda  hal  qiluvchi  ahamiyatga  ega  bo‘lgan  ta’lim-tarbiya  tizimi
haqida gapirganda, Abdulla Avloniy bobomizning dono fikrlarini takror va takror
aytishga to‘g‘ri keladi: ta’lim-tarbiya – biz uchun hayot-mamot masalasidir, dedi
Prezident. Qaysi sohani olmaylik, biz zamonaviy yetuk kadrlarni tarbiyalamasdan
turib biron-bir o‘zgarishga, farovon hayotga erisha olmaymiz. 
O‘zbekiston Respublikasi Prezidenti Sh.M.Mirziyoyev huzurida 2019-yil 23-
avgust kuni kengaytirilgan tarzda o‘tkazilgan 34-sonli majlis bayonining 24-bandi
hamda  O‘zbekiston  Respublikasi  Prezidenti  Administratsiyasining  2019-yil  9-
dekabrdagi  11435-xdfu-son  topshirig‘iga  muvofiq  “O‘qituvchi”  Davlat  unitar
korxonasi ilmiy metodik nashriyot markazi hamda maxsus ijodiy ishchi guruh
tomonidan “Umumiy o‘rta ta’lim uchun “Tarbiya” fani bo‘yicha davlat ta’lim
Logotip
individual amaliy tajribalar muhim ahamiyatga ega. Bu tajribalar asosida bo‘lajak boshlang‘ich sinf o‘qituvchilarining kasbiy kompetensiyasini zamonaviy talablar asosida rivojlantirishga muhim tayanchlar bo‘lib xizmat qiladi. Mustahkamlash uchun savollar va topshiriq: 1. “Tarbiya” fanini o‘qitish amaliyotini takomillashtirishda tadqiqotlar xulosalaridan foydalanish qanday bo‘ladi? 2. Fanni o‘qitish amaliyotini takomillashtirishda ijtimoiy so‘rovnomalardan foydalanishning asoslari nimalardan iborat? 3. Fanni o‘qitish amaliyotini takomillashtirishda individual amaliy tajribalardan foydalanish tayanchlarini nimalar tashkil etadi? “Milliy tarbiya” fani o‘qitish amaliyotini takomillashtirish yo‘llari Zamonaviy bilimlar sari keng yo‘l ochish, ta’limni takomillashtirishda pedagogik texnologiyalardan unumli foydalanish, noan’anaviy darslarni tashkillash va o‘tkazish bugungi kunning asosiy talablaridan biridir. Mustaqil O‘zbekistonda uzluksiz ta’lim tizimini isloh qilishni yangi Davlat ta’lim standartlari asosida ta’lim va tarbiya jarayonini tashkil etishga qaratilgan hozirgi kunda o‘qituvchi faoliyatiga, uning pedagogik mahoratiga alohida e’tibor berilmoqda. Yurtimiz milliy mustaqillikka erishgan kundan e’tiboran mamlakatimizda ulkan o‘zgarishlar amalga oshirilmoqda. Ijtimoiy hayotimizga “Tarbiya” fanining kirib kelishi, biz uchun qanchalik katta ahamiyatga ega. Hayotimizda hal qiluvchi ahamiyatga ega bo‘lgan ta’lim-tarbiya tizimi haqida gapirganda, Abdulla Avloniy bobomizning dono fikrlarini takror va takror aytishga to‘g‘ri keladi: ta’lim-tarbiya – biz uchun hayot-mamot masalasidir, dedi Prezident. Qaysi sohani olmaylik, biz zamonaviy yetuk kadrlarni tarbiyalamasdan turib biron-bir o‘zgarishga, farovon hayotga erisha olmaymiz. O‘zbekiston Respublikasi Prezidenti Sh.M.Mirziyoyev huzurida 2019-yil 23- avgust kuni kengaytirilgan tarzda o‘tkazilgan 34-sonli majlis bayonining 24-bandi hamda O‘zbekiston Respublikasi Prezidenti Administratsiyasining 2019-yil 9- dekabrdagi 11435-xdfu-son topshirig‘iga muvofiq “O‘qituvchi” Davlat unitar korxonasi ilmiy metodik nashriyot markazi hamda maxsus ijodiy ishchi guruh tomonidan “Umumiy o‘rta ta’lim uchun “Tarbiya” fani bo‘yicha davlat ta’lim
standarti” loyihalari ishlab chiqildi. Bu loyihani muhokama qilish samarali natija
bermoqda. 
Yuqori  sinflarda “Tarbiya” fanini o‘qitish ta’limda darslarni shu asosda
tashkil etish, avvalambor, o‘qituvchining innovatsion faoliyatiga, ijodiy tafakkuriga
bog‘liqdir. 
Pedagogik innovatsiyalar ta’limning majmuaviy vazifalarini hal etish uchun
xizmat qilishga yo‘naltirilgan, o‘zgarishlardan iboratdir. Agar o‘qituvchi qandaydir
yangi usul, uslub yoki texnologiyani joriy etish orqali o‘quvchida mustahkam bilim
bilan birga, uni amaliy faoliyatda qo‘llashning ko‘nikma va malakalarini tarkib
toptirib, yuqori samaradorlikka erishsa, yangi g‘oyalar ustida muntazam ish olib
borsa, ushbu innovatsiyalar kafolatlangan natijalarini beradi.1
Ta’lim jarayonini zamon talablari darajasida moslashtirishga, muammolar
yechimini topishga va ta’lim mazmuni, shakli va usullarini muntazam yangilashga
qaratilgan zamonaviy pedogogik texnologiyalar dars sifatini oshiradi. 
“Tarbiya” fani o‘qituvchisi o‘quv texnologiyasining bevosita yetkazuvchisi
sifatida mashg‘ulotlatlarga jiddiy tayyorlangan, yangilikdan boxabar bo‘lgani holda
dars  jarayonini  qiziqarli  olib  borishi  lozim.  Dars  berayotgan  sinfiga  taaluqli
didaktik  materiallarni,  darsliklarni,  uslubiy  qo‘llanmalarni  va  elektron  o‘quv
vositalarni ham mukammal o‘rganishi, shuningdek, ularni darslarda qo‘llay olishi,
faoliyatini muntazam yangilab borishi darkor.
 “Milliy tarbiya” fani o‘qitish amaliyotini takomillashtirish yo‘llari
“TARBIYA” FANINI O‘QITISHDA FOYDALANILADIGAN INTERFAOL 
METODLAR
1 O‘zbekiston Respublikasi Prezidenti Shavkat Mirziyoyev raisligida 19-oktabr kuni maktabgacha ta’lim tizimini
tubdan takomillashtirish masalalariga bag‘ishlangan yig‘ilishdan 
Logotip
standarti” loyihalari ishlab chiqildi. Bu loyihani muhokama qilish samarali natija bermoqda. Yuqori sinflarda “Tarbiya” fanini o‘qitish ta’limda darslarni shu asosda tashkil etish, avvalambor, o‘qituvchining innovatsion faoliyatiga, ijodiy tafakkuriga bog‘liqdir. Pedagogik innovatsiyalar ta’limning majmuaviy vazifalarini hal etish uchun xizmat qilishga yo‘naltirilgan, o‘zgarishlardan iboratdir. Agar o‘qituvchi qandaydir yangi usul, uslub yoki texnologiyani joriy etish orqali o‘quvchida mustahkam bilim bilan birga, uni amaliy faoliyatda qo‘llashning ko‘nikma va malakalarini tarkib toptirib, yuqori samaradorlikka erishsa, yangi g‘oyalar ustida muntazam ish olib borsa, ushbu innovatsiyalar kafolatlangan natijalarini beradi.1 Ta’lim jarayonini zamon talablari darajasida moslashtirishga, muammolar yechimini topishga va ta’lim mazmuni, shakli va usullarini muntazam yangilashga qaratilgan zamonaviy pedogogik texnologiyalar dars sifatini oshiradi. “Tarbiya” fani o‘qituvchisi o‘quv texnologiyasining bevosita yetkazuvchisi sifatida mashg‘ulotlatlarga jiddiy tayyorlangan, yangilikdan boxabar bo‘lgani holda dars jarayonini qiziqarli olib borishi lozim. Dars berayotgan sinfiga taaluqli didaktik materiallarni, darsliklarni, uslubiy qo‘llanmalarni va elektron o‘quv vositalarni ham mukammal o‘rganishi, shuningdek, ularni darslarda qo‘llay olishi, faoliyatini muntazam yangilab borishi darkor. “Milliy tarbiya” fani o‘qitish amaliyotini takomillashtirish yo‘llari “TARBIYA” FANINI O‘QITISHDA FOYDALANILADIGAN INTERFAOL METODLAR 1 O‘zbekiston Respublikasi Prezidenti Shavkat Mirziyoyev raisligida 19-oktabr kuni maktabgacha ta’lim tizimini tubdan takomillashtirish masalalariga bag‘ishlangan yig‘ilishdan
Hozirgi  kunda  ta’lim  jarayonida  interaktiv  metodlar,  innovatsion
texnologiyalar,  pedagogik  va  axborot  texnologiyalarning  o‘quv  jarayonida
qo‘llashga bo‘lgan qiziqish, e’tibor kundan-kunga kuchayib bormoqda, bunday
bo‘lishining  sabablaridan  biri,  shu  vaqtgacha  an’anaviy  ta’limda  o‘quvchi-
talabalarni  faqat  tayyor  bilimlarni  egallashga  o‘rgatilgan  bo‘lsa,  zamonaviy
texnologiyalar ularni egallayotgan bilimlarini o‘zlari qidirib topishlariga, mustaqil
o‘rganib, tahlil qilishlariga, hatto xulosalarni ham o‘zlari keltirib chiqarishlariga
o‘rgatadi.  “Tarbiya”  fanining  o‘qitilish  targ‘ibotida  ham  bunday  yangi
texnologiyalarda, interaktiv metodlardan foydalanilsa maqsadga muvofiq bo‘ladi.
Bu orqali ta’lim samaradorligi oshirilib, o‘quvchiga “Tarbiya” fanining o‘qitilish
targ‘ibotining mazmunini ochib berib, ularni erkin fikrlashga o‘rgatadi.
Interfaol metodlar. 1. Loli-lops (aqlni charhlash) usuli 
Logotip
Hozirgi kunda ta’lim jarayonida interaktiv metodlar, innovatsion texnologiyalar, pedagogik va axborot texnologiyalarning o‘quv jarayonida qo‘llashga bo‘lgan qiziqish, e’tibor kundan-kunga kuchayib bormoqda, bunday bo‘lishining sabablaridan biri, shu vaqtgacha an’anaviy ta’limda o‘quvchi- talabalarni faqat tayyor bilimlarni egallashga o‘rgatilgan bo‘lsa, zamonaviy texnologiyalar ularni egallayotgan bilimlarini o‘zlari qidirib topishlariga, mustaqil o‘rganib, tahlil qilishlariga, hatto xulosalarni ham o‘zlari keltirib chiqarishlariga o‘rgatadi. “Tarbiya” fanining o‘qitilish targ‘ibotida ham bunday yangi texnologiyalarda, interaktiv metodlardan foydalanilsa maqsadga muvofiq bo‘ladi. Bu orqali ta’lim samaradorligi oshirilib, o‘quvchiga “Tarbiya” fanining o‘qitilish targ‘ibotining mazmunini ochib berib, ularni erkin fikrlashga o‘rgatadi. Interfaol metodlar. 1. Loli-lops (aqlni charhlash) usuli
Metodni qo‘llash jarayonida bizga muzqaymoq cho‘plari (10 tacha) kerak
bo‘ladi. Bu muzqaymoq cho‘plariga o‘quvchilarning ismlari yoziladi va qutichaga
solinadi, doskaga yoki ekranga 100 gacha bo‘lgan sonlar yozib qo‘yiladi. Bu
jarayondan  darsning  o‘tilgan  qismini  takrorlashda  yoki  yangi  mavzuni
mustahkamlashda foydalansa bo‘ladi. 
Qutichaga  o‘quvchilarning  ismlari  yozilgan  muzqaymoq  cho‘plarini
yordamchi o‘quvchi birma-bir ismlarni o‘qiydi, ismi chiqqan o‘quvchi doskadagi
sonlardan birini tanlab bo‘lgach o‘qituvchi o‘sha sondagi savolni o‘qiydi, o‘quvchi
esa javob beradi. Savollar orasida sovg‘a bonusi yashiringan, qaysi o‘quvchiga
chiqsa bu bonus, o‘quvchi bu sovg‘ani olib hech qanday savolga javob bermasdan
joyiga  o‘tiradi.  O‘ntacha  savollarga  o‘quvchilar  javob  beradi.  To‘g‘ri  javob
berilgan  savollarga  o‘qituvchi  tomonidan  ballar  to‘plami  berib  rag‘batlantirib
boradi.  Darsni  mustahkamlash  jarayonida  o‘quvchilar  o‘z  og‘zaki  nutqdan,
doskadan, muzqaymoq cho‘plaridan foydalanadi (o‘quvchi uchun bu juda qiziqarli
tuyuladi).
2. “Step by step” metodi. 
Bu  metoddan 4-5 yoshli  bolaning  oyog‘ining  panjasidan  rangli  yaltiroq
qog‘ozlardan chizib olinadi (har xil rangdagi qog‘oz bo‘ladi). Bu metoddan yangi
mavzuni  tushuntirish  jarayonida  qo‘llasa  bo‘ladi.  Deylik,  o‘qituvchi  “Qonun
ustivorligi” mavzusini o‘ta turib, O‘zbekiston Respublikasining birinchi Prezidenti
Logotip
Metodni qo‘llash jarayonida bizga muzqaymoq cho‘plari (10 tacha) kerak bo‘ladi. Bu muzqaymoq cho‘plariga o‘quvchilarning ismlari yoziladi va qutichaga solinadi, doskaga yoki ekranga 100 gacha bo‘lgan sonlar yozib qo‘yiladi. Bu jarayondan darsning o‘tilgan qismini takrorlashda yoki yangi mavzuni mustahkamlashda foydalansa bo‘ladi. Qutichaga o‘quvchilarning ismlari yozilgan muzqaymoq cho‘plarini yordamchi o‘quvchi birma-bir ismlarni o‘qiydi, ismi chiqqan o‘quvchi doskadagi sonlardan birini tanlab bo‘lgach o‘qituvchi o‘sha sondagi savolni o‘qiydi, o‘quvchi esa javob beradi. Savollar orasida sovg‘a bonusi yashiringan, qaysi o‘quvchiga chiqsa bu bonus, o‘quvchi bu sovg‘ani olib hech qanday savolga javob bermasdan joyiga o‘tiradi. O‘ntacha savollarga o‘quvchilar javob beradi. To‘g‘ri javob berilgan savollarga o‘qituvchi tomonidan ballar to‘plami berib rag‘batlantirib boradi. Darsni mustahkamlash jarayonida o‘quvchilar o‘z og‘zaki nutqdan, doskadan, muzqaymoq cho‘plaridan foydalanadi (o‘quvchi uchun bu juda qiziqarli tuyuladi). 2. “Step by step” metodi. Bu metoddan 4-5 yoshli bolaning oyog‘ining panjasidan rangli yaltiroq qog‘ozlardan chizib olinadi (har xil rangdagi qog‘oz bo‘ladi). Bu metoddan yangi mavzuni tushuntirish jarayonida qo‘llasa bo‘ladi. Deylik, o‘qituvchi “Qonun ustivorligi” mavzusini o‘ta turib, O‘zbekiston Respublikasining birinchi Prezidenti
Islom  Karimovning  “Taraqqiyotning  o‘zbek  modeli”ning  tamoyillarini,  yana
Prezidentimiz  Sh.M.Mirziyoyevning  “Harakatlar  strategiyasi”ni  ketma-ketlikda
yozilgan oyoq panjalarini doskaga yopishtirib qadamba qadam qilib ilib taqqoslab
aytib o‘tsa maqsadga muvofiq bo‘ladi. Doskada rangli oyoq panjalari ketma-ket
qoidalar yoki tamoyillar qadamba qadam qilib ilingani o‘quvchilarning bu fanga
yanada qiziqishlarini orttiradi.
3. “Biblig‘oya” (turli adabiyotlardan foydalanish) metodi 
Bu metodni ko‘proq o‘qituvchi darsning oxirida, ya’ni uyga vazifa berish
qismida  foydalansa  bo‘ladi.  O‘qituvchi  o‘quvchilarga  bugungi  o‘tilgan  yangi
mavzudan kelib chiqqan topshiriqni OAV, adabiyotlardan qo‘shimcha ma’lumotlar
topib kelishini aytadi. O‘quvchi kun yangiliklaridan, uyga vazifani bajarishda OAV
va adabiyotlardan keyingi darsga biz uchun yangilik bo‘lgan ma’lumotlarni topib
kelishga harakat qiladi. 
4.“Tropik yomg‘ir”  o‘yini (Bu o‘yin , “Ekologik madaniyat” mavzusida
ishlatsa bo‘ladi) 
Bu metod ko‘proq 5-6-7 sinf o‘quvchilari o‘rtasida o‘tkaziladi. O‘qituvchi
qo‘l harkatlari orqali tabiatning turli hodisalarini avval sekin, so‘ng tezlashgan
holda  ko‘rsatadi.  O‘quvchilar  soat  millari  bo‘ylab  ushbu  harakatni  davom
ettiradilar. 
1. Shamol (qo‘llar kaftlari bir- biriga ishqalanadi) 
2.Yomg‘ir  (o‘rtancha  barmoq  va  bosh  barmoq  ishtirokida  qo‘llar
qarsillatiladi.) 
3. Jala (qo‘llar chirmashtirilib, yelkalarga qarsillatib uriladi) 
4. Do‘l, sel (tizzalarga uriladi) 
5. Qor, izg‘irin (qo‘llar bir-biriga ishqalanib, galma-galdan sakraladi) 
5. “Fikrlar testi” metodi. “Ha” yoki “Yo‘q metodi deb ataladi”. 
Bu metodda aytilgan fikrlarga o‘quvchilar  “ha”  yoki  “yo‘q”  deb javob
berish kerak bo‘ladi. Sinfdagi barcha o‘quvchilar qo‘llariga old tomoniga  “ha”
Logotip
Islom Karimovning “Taraqqiyotning o‘zbek modeli”ning tamoyillarini, yana Prezidentimiz Sh.M.Mirziyoyevning “Harakatlar strategiyasi”ni ketma-ketlikda yozilgan oyoq panjalarini doskaga yopishtirib qadamba qadam qilib ilib taqqoslab aytib o‘tsa maqsadga muvofiq bo‘ladi. Doskada rangli oyoq panjalari ketma-ket qoidalar yoki tamoyillar qadamba qadam qilib ilingani o‘quvchilarning bu fanga yanada qiziqishlarini orttiradi. 3. “Biblig‘oya” (turli adabiyotlardan foydalanish) metodi Bu metodni ko‘proq o‘qituvchi darsning oxirida, ya’ni uyga vazifa berish qismida foydalansa bo‘ladi. O‘qituvchi o‘quvchilarga bugungi o‘tilgan yangi mavzudan kelib chiqqan topshiriqni OAV, adabiyotlardan qo‘shimcha ma’lumotlar topib kelishini aytadi. O‘quvchi kun yangiliklaridan, uyga vazifani bajarishda OAV va adabiyotlardan keyingi darsga biz uchun yangilik bo‘lgan ma’lumotlarni topib kelishga harakat qiladi. 4.“Tropik yomg‘ir” o‘yini (Bu o‘yin , “Ekologik madaniyat” mavzusida ishlatsa bo‘ladi) Bu metod ko‘proq 5-6-7 sinf o‘quvchilari o‘rtasida o‘tkaziladi. O‘qituvchi qo‘l harkatlari orqali tabiatning turli hodisalarini avval sekin, so‘ng tezlashgan holda ko‘rsatadi. O‘quvchilar soat millari bo‘ylab ushbu harakatni davom ettiradilar. 1. Shamol (qo‘llar kaftlari bir- biriga ishqalanadi) 2.Yomg‘ir (o‘rtancha barmoq va bosh barmoq ishtirokida qo‘llar qarsillatiladi.) 3. Jala (qo‘llar chirmashtirilib, yelkalarga qarsillatib uriladi) 4. Do‘l, sel (tizzalarga uriladi) 5. Qor, izg‘irin (qo‘llar bir-biriga ishqalanib, galma-galdan sakraladi) 5. “Fikrlar testi” metodi. “Ha” yoki “Yo‘q metodi deb ataladi”. Bu metodda aytilgan fikrlarga o‘quvchilar “ha” yoki “yo‘q” deb javob berish kerak bo‘ladi. Sinfdagi barcha o‘quvchilar qo‘llariga old tomoniga “ha”
orqa  tomoniga  “yo‘q”  degan  so‘zlar  yozilgan  kartondan  tayyorlangan  bir  xil
tarqatmalardan foydalanadi. 
O‘qituvchi o‘quvchilarga savolni o‘qittirib eshittiradi, to‘g‘ ri javob berilsa
“ha” , noto‘g‘ri javobga esa “yo‘q” degan javob kartochkasi ko‘taradi. Masalan: 
1. Mustaqillik bayramini 1992-yil 14-yanvarda nishonlaymizmi? “Yo‘q” 
           2. “Obod mahalla yili” 2003-yilda e’lon qilindimi? “Ha”
3. Bizning birinchi Prezidentimiz I.A.Karimovmi? “Ha” 
4.  O‘zbekiston  Respublikasi  Konstitutsiyasi  1999-yil  8-martda  qabul
qilingan-mi? “Yo‘q”. 
6. “Raqamlar tilga kirganda” metodi. 
Bu  metoddan  foydalanib  o‘tilgan  mavzuda  yoki  takrorlash  mavzusida
foydalanilsa maqsadga muvofiq bo‘ladi. Muhim sanalarni yozib , qanday
voqealar sodir bo‘lganini yozishadi. Masalan:
1.1992 yil 2 mart – BMT ga O‘zbekiston a’zo bo‘ldi 
2.1993 yil - Ahmad Yassaviy yili deb e’lon qilingan 
3.2007 - Toshkent Islom madaniyati poytaxti deb e’lon qilindi 
4.2017 - 2021 yillarda - “Harakatlar strategiyasi” qabul qilingan 
GLOSSARIY 
№ Atamala
r 
O`zbek tilida 
Rus tilida 
Ingliz tilida 
1. dars 
 
урок 
lesson 
2. Individu
allik 
Individning 
boshqalardan 
farqlanadigan ijtimoiy 
xususiyatlari va 
psixikasining o`ziga 
xosligi, qaytarilmasligi
Индивидуаллизм повтарные 
стороны общественные и 
психологеческие сферы 
человека которые другие 
другим 
Individualizm 
recurrent sides, 
social and 
psychological 
spheres of person 
which are 
different to others 
3. Ijtimoiyl Inson tamonidan 
Процесс 
Process of 
Logotip
orqa tomoniga “yo‘q” degan so‘zlar yozilgan kartondan tayyorlangan bir xil tarqatmalardan foydalanadi. O‘qituvchi o‘quvchilarga savolni o‘qittirib eshittiradi, to‘g‘ ri javob berilsa “ha” , noto‘g‘ri javobga esa “yo‘q” degan javob kartochkasi ko‘taradi. Masalan: 1. Mustaqillik bayramini 1992-yil 14-yanvarda nishonlaymizmi? “Yo‘q” 2. “Obod mahalla yili” 2003-yilda e’lon qilindimi? “Ha” 3. Bizning birinchi Prezidentimiz I.A.Karimovmi? “Ha” 4. O‘zbekiston Respublikasi Konstitutsiyasi 1999-yil 8-martda qabul qilingan-mi? “Yo‘q”. 6. “Raqamlar tilga kirganda” metodi. Bu metoddan foydalanib o‘tilgan mavzuda yoki takrorlash mavzusida foydalanilsa maqsadga muvofiq bo‘ladi. Muhim sanalarni yozib , qanday voqealar sodir bo‘lganini yozishadi. Masalan: 1.1992 yil 2 mart – BMT ga O‘zbekiston a’zo bo‘ldi 2.1993 yil - Ahmad Yassaviy yili deb e’lon qilingan 3.2007 - Toshkent Islom madaniyati poytaxti deb e’lon qilindi 4.2017 - 2021 yillarda - “Harakatlar strategiyasi” qabul qilingan GLOSSARIY № Atamala r O`zbek tilida Rus tilida Ingliz tilida 1. dars   урок lesson 2. Individu allik Individning boshqalardan farqlanadigan ijtimoiy xususiyatlari va psixikasining o`ziga xosligi, qaytarilmasligi Индивидуаллизм повтарные стороны общественные и психологеческие сферы человека которые другие другим Individualizm recurrent sides, social and psychological spheres of person which are different to others 3. Ijtimoiyl Inson tamonidan Процесс Process of
ashuv 
ijtimoiy tajribani 
egallash va hayot 
faoliyat jarayonida uni 
faol tarzdao`zlashtirish
jarayoni 
обобществлениепроцесс 
получения общественного 
опыта и успользуя это в 
течение целой жизни 
socializing- the 
process of 
acquiring social 
experience and 
making use of it 
in lifetime 
4. Kasb 
Faoliyat shakllari 
birlashmasi bo`lib, 
mazmun vositalar, 
tashkilotlar, mehnat 
natijalari hamda 
mehnat sube`ktini 
tayyorlashga 
qo`yiladigan talablar 
majmui 
Профессия- это сбор 
деятельности типов, 
которые – совокупность 
требований подготовливать 
значение инструментальные 
средства, оздания, 
результаты торговли и 
владельцев 
Profession-the 
collection of 
activity tupes 
which is the 
totality of 
requierements to 
prepare meaning 
tools, 
establishments 
results of trade 
and owners 
5. Kuzatis
h 
Sinaluvchini aniq 
maqsad,faoliyat, vaqt, 
guruh bilan bog`liq 
ravishda tekshirish 
o`rganish ma`lumotlar 
to`plash metodi 
Наблюдение является 
методом исследования кому-
нибудь с определенными 
целями, деятельностью, 
временем и сгруппированое 
для того чтобы получать 
ясные резултаты о них 
Observation is the
method of 
investigating 
someone with 
certain purposes, 
activites, time and
groups in order to 
get clear results 
about them 
6. Ko`nik 
ma 
Odamning ma`lum 
ishni bajarishga 
tayyorgarligida 
ko`rinadigan qobiliyat.
Qobiliyat mahoratning
asossini tashkil etadi. 
Умение, привычка 
способность которая может 
быт увидна их доверием и 
готовностью, чтобы сделать 
чемунибудь.Это лежит в 
основе опытности. 
Skill, habit is the 
ability which can 
be seen with their 
confidence and 
readiness to do 
anything. It is the 
Logotip
ashuv ijtimoiy tajribani egallash va hayot faoliyat jarayonida uni faol tarzdao`zlashtirish jarayoni обобществлениепроцесс получения общественного опыта и успользуя это в течение целой жизни socializing- the process of acquiring social experience and making use of it in lifetime 4. Kasb Faoliyat shakllari birlashmasi bo`lib, mazmun vositalar, tashkilotlar, mehnat natijalari hamda mehnat sube`ktini tayyorlashga qo`yiladigan talablar majmui Профессия- это сбор деятельности типов, которые – совокупность требований подготовливать значение инструментальные средства, оздания, результаты торговли и владельцев Profession-the collection of activity tupes which is the totality of requierements to prepare meaning tools, establishments results of trade and owners 5. Kuzatis h Sinaluvchini aniq maqsad,faoliyat, vaqt, guruh bilan bog`liq ravishda tekshirish o`rganish ma`lumotlar to`plash metodi Наблюдение является методом исследования кому- нибудь с определенными целями, деятельностью, временем и сгруппированое для того чтобы получать ясные резултаты о них Observation is the method of investigating someone with certain purposes, activites, time and groups in order to get clear results about them 6. Ko`nik ma Odamning ma`lum ishni bajarishga tayyorgarligida ko`rinadigan qobiliyat. Qobiliyat mahoratning asossini tashkil etadi. Умение, привычка способность которая может быт увидна их доверием и готовностью, чтобы сделать чемунибудь.Это лежит в основе опытности. Skill, habit is the ability which can be seen with their confidence and readiness to do anything. It is the
basis of 
proficiency 
7. Metodol 
ogiya 
Tadqiqot, tekshirish 
usuli bo`lib bilishning 
nazariy va amaliy 
o`zlashtirish usullari 
yig`indisi 
Методология- является 
типом исследований которий
быт совокупность 
практически и 
Methodology is a 
tupe of researches 
which is the 
totality of 
practically and 
theoretically 
 
 
 
теоритически приобретая 
знание 
asquiring 
knowledge 
8. Metod 
Bilishning nazariy va 
amaliy o`zlashtirish 
usullari yig`indisi 
Метод-совокупность 
теоритически приобретая 
знание 
Method is the 
totality of 
practically and 
theoretically 
acquiring 
knowledge 
9. Malaka  Mashq qilish 
jarayonida ish 
harakatlar 
bajarilishining 
avtomatlashgan shakli 
Квалификация-это коллекция
автоматических путей 
занятия деятельности при 
подготовке 
Qualification is 
the amount of 
automatic ways 
of doing 
activities while 
form 
10. Test 
Sinaluvchini tekshirish 
jarayonida maxsus 
qo’llaniladigan 
metodlardan biri bo’lib, 
bu metod orqali aniq bir
psixologik xususiyat 
aniqlanadi 
Тест являетсия специальным 
методом, каторым 
определенные 
психологические 
характеристики могут 
обнаруживаться в процессе 
контрольных людей 
Test is a special 
method by 
which certain 
psychological 
features can be 
found out and 
which is used in 
the process of 
checking people 
Logotip
basis of proficiency 7. Metodol ogiya Tadqiqot, tekshirish usuli bo`lib bilishning nazariy va amaliy o`zlashtirish usullari yig`indisi Методология- является типом исследований которий быт совокупность практически и Methodology is a tupe of researches which is the totality of practically and theoretically       теоритически приобретая знание asquiring knowledge 8. Metod Bilishning nazariy va amaliy o`zlashtirish usullari yig`indisi Метод-совокупность теоритически приобретая знание Method is the totality of practically and theoretically acquiring knowledge 9. Malaka  Mashq qilish jarayonida ish harakatlar bajarilishining avtomatlashgan shakli Квалификация-это коллекция автоматических путей занятия деятельности при подготовке Qualification is the amount of automatic ways of doing activities while form 10. Test Sinaluvchini tekshirish jarayonida maxsus qo’llaniladigan metodlardan biri bo’lib, bu metod orqali aniq bir psixologik xususiyat aniqlanadi Тест являетсия специальным методом, каторым определенные психологические характеристики могут обнаруживаться в процессе контрольных людей Test is a special method by which certain psychological features can be found out and which is used in the process of checking people
11. Temper 
ament 
SHaxsning 
individualpsixologik 
xususiyatlari majmui 
bo’lib, u kishida 
faoliyat va xulq 
atvorning dinamik va 
emottsional tamonlari 
bilan xarakterlanadi 
Темперамент является 
суммой персоналньных 
психологическый 
характеристик человеческий, 
которое выделяется 
винамическими сторонами 
деятельности и поведения 
Temperament is 
the amound of 
humans 
personal 
psychological 
features which is
marked with 
dynamical and 
emotional sides 
of ones activity 
and behaviyor 
12. Faoliyat Insongagina xos, ong 
bilan boshqariladigan 
ehtiyojlar tufayli paydo 
bo’ladigan va tashqi 
olam bilan kishining 
o’z-o’zini bilishga, uni 
qayta qurishga 
yo’naltirilgan faolligi 
Деятельность является 
активносью человека, 
который направляется, чтобы
реализовать связь между 
внешным миром и 
человеком, которые 
оказываются потребностями, 
которые типичные для 
только человеческого, и 
которые управляются умом 
Aktivity is the 
activeness of 
person which is 
directed to 
realize the 
connection 
between outer 
world and 
person which is 
appeared by 
needs 
that are peculiar 
to only human, 
and 
which is 
controlled by 
mend 
13. Faollik Tirik materiyaning 
umumiy xususiyati, 
tevarak muhit bilan 
o’zaro ta’sirida 
Активностьуказываться, 
чтообшая характеристика, 
живущая мастериам, который
излучается в процесс 
Aktiveness is the
state common 
feature of living 
matery and 
Logotip
11. Temper ament SHaxsning individualpsixologik xususiyatlari majmui bo’lib, u kishida faoliyat va xulq atvorning dinamik va emottsional tamonlari bilan xarakterlanadi Темперамент является суммой персоналньных психологическый характеристик человеческий, которое выделяется винамическими сторонами деятельности и поведения Temperament is the amound of humans personal psychological features which is marked with dynamical and emotional sides of ones activity and behaviyor 12. Faoliyat Insongagina xos, ong bilan boshqariladigan ehtiyojlar tufayli paydo bo’ladigan va tashqi olam bilan kishining o’z-o’zini bilishga, uni qayta qurishga yo’naltirilgan faolligi Деятельность является активносью человека, который направляется, чтобы реализовать связь между внешным миром и человеком, которые оказываются потребностями, которые типичные для только человеческого, и которые управляются умом Aktivity is the activeness of person which is directed to realize the connection between outer world and person which is appeared by needs that are peculiar to only human, and which is controlled by mend 13. Faollik Tirik materiyaning umumiy xususiyati, tevarak muhit bilan o’zaro ta’sirida Активностьуказываться, чтообшая характеристика, живущая мастериам, который излучается в процесс Aktiveness is the state common feature of living matery and
bo’lishida namayon 
bo’ladi 
сосредой 
which is 
emanated in the 
process of being 
with 
environment 
14. Harakat Maqsadga muofiq 
yo’naltirilib , ongli 
ravishda amalga 
oshiriladigan harakatlar 
yig’indisi. Harakat 
ongli faoliyatning 
tarkibiy qisimlari va 
motivlaridan biridir 
Действие является суммой 
движений, которые 
направляются для 
определенных целей. Это-
один из основных 
компонентов и мотивов 
сознательной деятельности 
Aktion is the 
amount of 
motions which is
directed for the 
certain purposes.
Its one of the 
main 
components and 
motive s of 
conscious 
aktivity 
15. Shaxs 
Ijtimoiy 
munosabatlarga 
kiruvchi va ongli 
faoliyat bilan 
shug’ullanuvchi 
betakror odam 
Человек-это ктонибуды, 
который принимает участие в
общественной беседе и 
занимается сознательной 
деятельностью 
Person is 
someone who 
takes part in 
social 
conversations 
and engages in 
conscious 
aktivity 
 
16 
O’qish SHaxsning bilim va 
faoliyat usullarini 
egallashga hamda uni 
mustahkam esda saqlab 
qolish jarayoni 
Обучение –процесс 
получения знания и 
деятельности намеков, и 
помня он неуклонно 
Studying is the 
process of 
acquiring 
knowledge and 
activity hints, 
and 
remembering 
them 
Logotip
bo’lishida namayon bo’ladi сосредой which is emanated in the process of being with environment 14. Harakat Maqsadga muofiq yo’naltirilib , ongli ravishda amalga oshiriladigan harakatlar yig’indisi. Harakat ongli faoliyatning tarkibiy qisimlari va motivlaridan biridir Действие является суммой движений, которые направляются для определенных целей. Это- один из основных компонентов и мотивов сознательной деятельности Aktion is the amount of motions which is directed for the certain purposes. Its one of the main components and motive s of conscious aktivity 15. Shaxs Ijtimoiy munosabatlarga kiruvchi va ongli faoliyat bilan shug’ullanuvchi betakror odam Человек-это ктонибуды, который принимает участие в общественной беседе и занимается сознательной деятельностью Person is someone who takes part in social conversations and engages in conscious aktivity   16 O’qish SHaxsning bilim va faoliyat usullarini egallashga hamda uni mustahkam esda saqlab qolish jarayoni Обучение –процесс получения знания и деятельности намеков, и помня он неуклонно Studying is the process of acquiring knowledge and activity hints, and remembering them