MOLIYA ORGANLARI, G‘AZNACHILIK VA UNING HUDUDIY BO‘LINMALARIDA BUXGALTERIYA HISOBINI TASHKIL ETISHNING USLYBIY ASOSLARI

Time

Yuklangan vaqt

2025-11-08

Downloads

Yuklab olishlar soni

0

Pages

Sahifalar soni

16

File size

Fayl hajmi

46,6 KB


MOLIYA ORGANLARI, G‘AZNACHILIK VA UNING HUDUDIY
BO‘LINMALARIDA BUXGALTERIYA HISOBINI TASHKIL ETISHNING
USLYBIY ASOSLARI
                                                 REJA:
1. Moliya  organlari,  G’aznachilik  va  uning  hududiy  bo’linmalarida davlat
maqsadli jamg’armalari buxgalteriya hisobini tashkil etishning uslubiy asoslari.
2. Moliya organlari, G’aznachilik va uning hududiy bo’linmalari, davlat maqsadli
jamg’armalari buxgalteriya hisobida qo’llaniladigan buxgalteriya xujjatlari. 
3. Moliya  organlari,  G’aznachilik  va  uning  hududiy  bo’linmalarida davlat
maqsadli jamg’armalari buxgalteriya hisobida qo’llaniladigan hisobvaraqlar. 
4. Moliya  organlari,  G’aznachilik  va  uning  hududiy  bo’linmalarida davlat
maqsadli  jamg’armalari, buxgalteriya  hisobi  registrlari  va  ularga  yozuvlar
qilish tartibi.
5. Moliya  organi,  G’aznachilik  va  uning  hududiy  bo’linmalari 
bosh
hisobchisining majburiyatlari, huquqlari va javobgarligi.
6.
Moliya organlari, G’aznachilik va uning hududiy bo’linmalarida hamda     
davlat maqsadli  jamg’armalari  byudjetlarining  ijrosi  bo’yicha  byudjet
hisobining axborot tizimlari va ulardan foydalanish. 
7.
Davlat  byudjeti  ijrosi  bo’yicha  byudjet  hisobini  tashkil  etishning  xorij
tajribasi.
1. Moliya  organlari,  G’aznachilik  va  uning  hududiy  bo’linmalarida
buxgalteriya hisobini tashkil etishning uslubiy asoslari.
Logotip
MOLIYA ORGANLARI, G‘AZNACHILIK VA UNING HUDUDIY BO‘LINMALARIDA BUXGALTERIYA HISOBINI TASHKIL ETISHNING USLYBIY ASOSLARI REJA: 1. Moliya organlari, G’aznachilik va uning hududiy bo’linmalarida davlat maqsadli jamg’armalari buxgalteriya hisobini tashkil etishning uslubiy asoslari. 2. Moliya organlari, G’aznachilik va uning hududiy bo’linmalari, davlat maqsadli jamg’armalari buxgalteriya hisobida qo’llaniladigan buxgalteriya xujjatlari. 3. Moliya organlari, G’aznachilik va uning hududiy bo’linmalarida davlat maqsadli jamg’armalari buxgalteriya hisobida qo’llaniladigan hisobvaraqlar. 4. Moliya organlari, G’aznachilik va uning hududiy bo’linmalarida davlat maqsadli jamg’armalari, buxgalteriya hisobi registrlari va ularga yozuvlar qilish tartibi. 5. Moliya organi, G’aznachilik va uning hududiy bo’linmalari bosh hisobchisining majburiyatlari, huquqlari va javobgarligi. 6. Moliya organlari, G’aznachilik va uning hududiy bo’linmalarida hamda davlat maqsadli jamg’armalari byudjetlarining ijrosi bo’yicha byudjet hisobining axborot tizimlari va ulardan foydalanish. 7. Davlat byudjeti ijrosi bo’yicha byudjet hisobini tashkil etishning xorij tajribasi. 1. Moliya organlari, G’aznachilik va uning hududiy bo’linmalarida buxgalteriya hisobini tashkil etishning uslubiy asoslari.
Davlat byudjeti ijrosi bo’yicha O’zbekiston Respublikasining "Byudjet tizimi
to’g’risida" va "Buxgalteriya hisobi to’g’risida"gi qonunlariga, “Qoraqalpog’iston
Respublikasi, viloyatlar va Toshkent shahri byudjeti ijrosining moliya organlarida
buxgalteriya  hisobi  bo’yicha  yo’riqnoma”,  G’aznachilik  va  uning  hududiy
bo’limlarida  davlat  byudjeti  kassa  ijrosi  .O’zbekiston  Respublikasi  Moliya
vazirligining  2013  yil  2  dekabrdagi  157-sonli  buyrug’i  bilan  tasdiqlangan
“O’zbekiston Respublikasi Davlat byudjeti g’azna ijrosi byudjet  hisobi to’g’risida
yo’riqnoma”  ga asosan buxgalteriya hisobi yuritilmoqda va boshqa tegishli qonuniy
hujjatlarga  asosan  O’zbekiston  Respublikasi  Moliya  vazirligi,  O’zbekiston
Respublikasi  Moliya  vazirligi  G’aznachiligi  va  uning  hududiy  bo’linmalari
Qaroqalpog’iston Respublikasi moliya vazirligi, viloyatlar va Toshkent shahar moliya
boshqarmalari, shahar va tuman moliya bo’limlari buxgalteriya hisobini yuritadi.
Hozirda byudjet ijrosi hisobi kassa usuliga asoslangani sababli, Moliya organlari,
shuningdek,  G’aznachiligi  va  uning  hududiy  bo’linmalari  buxgalteriya  hisobi  va
hisobotlarini yagona “G’azna dasturi”da yuritmoqda. Moliya organlari, shuningdek
G’aznachiligi  va  uning  hududiy  bo’linmalari  bosh  buxgalterlari  o’z  ishlarida
(faoliyatlarida)  O’zbekiston  Respublikasi  Davlat  byudjetini  ijro  etish  qoidalarini
tartibga soluvchi amaldagi me’yoriy-huquqiy hujjatlarga tayanadilar.
Moliya organlarida, G’aznachilik va uning hududiy bo’linmalarida buxgalteriya
hisobini yuritishdan maqsad davlat byudjeti ijrosi jarayoni bo’yicha buxgalteriya
axborotlarini shakllantirishdan iboratdir.
Moliya  organlarida  G’aznachilik  va  uning  hududiy  bo’linmalarida
buxgalteriya hisobining vazifalari quyidagilardan iborat:
1. Davlat byudjeti g’azna ijrosi jarayoni muomalalarini buxgalteriya hujjatlarida aks
ettirish;
2. Buxgalteriya hisobvaraqlarida byudjet mablag’larini holati va harakatini  aks ettirish;
3. Davlat byudjeti ijrosi natijalarini aniqlash;
4. Davlat byudjeti ijrosi bo’yicha oylik, choraklik va yillik buxgalteriya hisobotlarini tuzish,
taqdim etish va boshqalar.
Logotip
Davlat byudjeti ijrosi bo’yicha O’zbekiston Respublikasining "Byudjet tizimi to’g’risida" va "Buxgalteriya hisobi to’g’risida"gi qonunlariga, “Qoraqalpog’iston Respublikasi, viloyatlar va Toshkent shahri byudjeti ijrosining moliya organlarida buxgalteriya hisobi bo’yicha yo’riqnoma”, G’aznachilik va uning hududiy bo’limlarida davlat byudjeti kassa ijrosi .O’zbekiston Respublikasi Moliya vazirligining 2013 yil 2 dekabrdagi 157-sonli buyrug’i bilan tasdiqlangan “O’zbekiston Respublikasi Davlat byudjeti g’azna ijrosi byudjet hisobi to’g’risida yo’riqnoma” ga asosan buxgalteriya hisobi yuritilmoqda va boshqa tegishli qonuniy hujjatlarga asosan O’zbekiston Respublikasi Moliya vazirligi, O’zbekiston Respublikasi Moliya vazirligi G’aznachiligi va uning hududiy bo’linmalari Qaroqalpog’iston Respublikasi moliya vazirligi, viloyatlar va Toshkent shahar moliya boshqarmalari, shahar va tuman moliya bo’limlari buxgalteriya hisobini yuritadi. Hozirda byudjet ijrosi hisobi kassa usuliga asoslangani sababli, Moliya organlari, shuningdek, G’aznachiligi va uning hududiy bo’linmalari buxgalteriya hisobi va hisobotlarini yagona “G’azna dasturi”da yuritmoqda. Moliya organlari, shuningdek G’aznachiligi va uning hududiy bo’linmalari bosh buxgalterlari o’z ishlarida (faoliyatlarida) O’zbekiston Respublikasi Davlat byudjetini ijro etish qoidalarini tartibga soluvchi amaldagi me’yoriy-huquqiy hujjatlarga tayanadilar. Moliya organlarida, G’aznachilik va uning hududiy bo’linmalarida buxgalteriya hisobini yuritishdan maqsad davlat byudjeti ijrosi jarayoni bo’yicha buxgalteriya axborotlarini shakllantirishdan iboratdir. Moliya organlarida G’aznachilik va uning hududiy bo’linmalarida buxgalteriya hisobining vazifalari quyidagilardan iborat: 1. Davlat byudjeti g’azna ijrosi jarayoni muomalalarini buxgalteriya hujjatlarida aks ettirish; 2. Buxgalteriya hisobvaraqlarida byudjet mablag’larini holati va harakatini aks ettirish; 3. Davlat byudjeti ijrosi natijalarini aniqlash; 4. Davlat byudjeti ijrosi bo’yicha oylik, choraklik va yillik buxgalteriya hisobotlarini tuzish, taqdim etish va boshqalar.
Byudjetlarning g’azna ijrosi bo’yicha operatsiyalarni buxgalteriya hisobini yuritish
uchun operatsiyalar amalga oshirilganligini belgilovchi hujjatlar va ularni o’tkazishga doir
farmoyishlar kabi birlamchi hisob hujjatlari asos bo’ladi.
Birlamchi hisob hujjatlar byudjetlarning g’a zna ijrosi bo’yicha operatsiyalar amalga
oshirilgan paytda yoki ular amalga oshirilgandan so’ng tuziladi.
Byudjetlarning g’azna ijrosi bo’yicha hisobot davriga doir operatsiyalarni amalga
oshirilganligini tasdiqlovchi hujjatlar olinmagan bo’lsa, ular buxgalteriya hisobida tegishli
birlamchi hujjatlarni rasmiylashtirish orqali aks ettiriladi.
Bunda, o’tgan yilga doir byudjetning g’azna ijrosi amalga oshiriladigan moliya yiliga
qo’shimcha  davrda  byudjetlarning  g’azna  ijrosi  bo’yicha  amalga  oshirilgan
operatsiyalarning hisobi, belgilangan tartibda aks ettirilgan, qo’shimcha davr mobaynida
tuzilgan birlamchi hisob hujjatlari asosida, o’tgan yilning byudjetlarning g’azna ijrosi
buxgalteriya hisobida amalga oshiriladi.
2. Moliya  organlari,  G’aznachilik  va  uning  hududiy  bo’linmalari
buxgalteriya hisobida qo’llaniladigan buxgalteriya hujjatlari. 
Byudjetlarning  g’azna  ijrosi  buxgalteriya  hisobini  amalga  oshirish  uchun
g’aznachilik bo’linmalarining birlamchi hujjatlarga va hisobga olish registrlariga imzo
qo’yish  huquqiga  ega  xodimlari  tomonidan  imzolangan  birlamchi  hujjatlar
rasmiylashtiriladi.
Birlamchi hisob hujjatlarida ma’sul shaxslarning imzolari bo’lmasa, ular  haqiqiy
hisoblanmaydi.  Byudjetlarning g’azna ijrosi bo’yicha operatsiyalarni buxgalteriya yozuvi
uchun quyidagi belgilangan tartibda rasmiylashtirilganlar asos bo’lib xizmat qiladi:
G’aznachilik bo’linmalarining g’azna hisobvaraqlaridan, ushbu hisobvaraqlardan pul
mablag’larining (o’tkazish va qabul qilish) harakatini tasdiqlovchi xizmat ko’rsatuvchi
banklarning tegishli belgilari qo’yilgan to’lov topshiriqnomalari va boshqa to’lov hujjatlari
(elektron yoki qog’oz holatidagi) ilova qilingan bank ko’chirmalari;
G’aznachilik bo’linmalari maxsus hisobvaraqlaridan byudjet mablag’lari hisobiga
ish haqi va unga tenglashtirilgan to’lovlarni amalga oshirish, shuningdek byudjetdan
Logotip
Byudjetlarning g’azna ijrosi bo’yicha operatsiyalarni buxgalteriya hisobini yuritish uchun operatsiyalar amalga oshirilganligini belgilovchi hujjatlar va ularni o’tkazishga doir farmoyishlar kabi birlamchi hisob hujjatlari asos bo’ladi. Birlamchi hisob hujjatlar byudjetlarning g’a zna ijrosi bo’yicha operatsiyalar amalga oshirilgan paytda yoki ular amalga oshirilgandan so’ng tuziladi. Byudjetlarning g’azna ijrosi bo’yicha hisobot davriga doir operatsiyalarni amalga oshirilganligini tasdiqlovchi hujjatlar olinmagan bo’lsa, ular buxgalteriya hisobida tegishli birlamchi hujjatlarni rasmiylashtirish orqali aks ettiriladi. Bunda, o’tgan yilga doir byudjetning g’azna ijrosi amalga oshiriladigan moliya yiliga qo’shimcha davrda byudjetlarning g’azna ijrosi bo’yicha amalga oshirilgan operatsiyalarning hisobi, belgilangan tartibda aks ettirilgan, qo’shimcha davr mobaynida tuzilgan birlamchi hisob hujjatlari asosida, o’tgan yilning byudjetlarning g’azna ijrosi buxgalteriya hisobida amalga oshiriladi. 2. Moliya organlari, G’aznachilik va uning hududiy bo’linmalari buxgalteriya hisobida qo’llaniladigan buxgalteriya hujjatlari. Byudjetlarning g’azna ijrosi buxgalteriya hisobini amalga oshirish uchun g’aznachilik bo’linmalarining birlamchi hujjatlarga va hisobga olish registrlariga imzo qo’yish huquqiga ega xodimlari tomonidan imzolangan birlamchi hujjatlar rasmiylashtiriladi. Birlamchi hisob hujjatlarida ma’sul shaxslarning imzolari bo’lmasa, ular haqiqiy hisoblanmaydi. Byudjetlarning g’azna ijrosi bo’yicha operatsiyalarni buxgalteriya yozuvi uchun quyidagi belgilangan tartibda rasmiylashtirilganlar asos bo’lib xizmat qiladi: G’aznachilik bo’linmalarining g’azna hisobvaraqlaridan, ushbu hisobvaraqlardan pul mablag’larining (o’tkazish va qabul qilish) harakatini tasdiqlovchi xizmat ko’rsatuvchi banklarning tegishli belgilari qo’yilgan to’lov topshiriqnomalari va boshqa to’lov hujjatlari (elektron yoki qog’oz holatidagi) ilova qilingan bank ko’chirmalari; G’aznachilik bo’linmalari maxsus hisobvaraqlaridan byudjet mablag’lari hisobiga ish haqi va unga tenglashtirilgan to’lovlarni amalga oshirish, shuningdek byudjetdan
mablag’  oluvchilarning  ma’lum  maqsadlar  uchun  byudjetdan  tashqari  mablag’lari
hisobidan naqd pul mablag’lari to’lovi bo’yicha shu hisobvaraqlardan pul mablag’larining
(o’tkazish va qayta tushirish) harakatini tasdiqlovchi xizmat ko’rsatuvchi banklarning
tegishli belgilari qo’yilgan to’lov topshiriqnomalari va boshqa to’lov hujjatlari (elektron
yoki qog’oz ko’rinishida) ilova qilingan bank ko’chirmalari;
Davlat byudjeti,  jamg’armalar  byudjeti,  bojxona  organlari  g’azna  depozit  
schyoti, shuningdek,  byudjetdan  mablag’  oluvchilarning  byudjetdan  tashqari  boshqa 
mablag’lari hisobini yuritishda ishlatiladigan boshqa hujjatlar.
Birlamchi hisob hujjatlarini tuzgan va imzolagan shaxslar, ushbu hujjatlarni o’z
ichiga olgan ma’lumotlarning o’z vaqtida tuzilishi, to’g’riligi va haqqoniyligi, shuningdek,
ularni buxgalteriya hisobotida aks ettirilishi uchun belgilangan muddatlarda etkazilishi
uchun javobgardirlar.
Birlamchi  va  boshqa  hisob  hujjatlariga,  operatsiyalar  qatnashchilari  tomonidan
tasdiqlanmagan  o’zgartirish  kiritishga  yo’l  qo’yilmaydi.  Bank  va  kassa  hujjatlarini
o’zgartirish va bo’yashga yo’l qo’yilmaydi.
Har bir ish kuni tugashi  bilan respublika byudjeti ijrosi bo’yicha, mahalliy
byudjet ijrosi bo’yicha, jamg’armalar byudjeti, byudjetdan mablag’ oluvchilarning
byudjetdan tashqari boshqa mablag’lari, shuningdek bojxona organlari g’azna depozit
schyoti mablag’lari operatsiyalari barcha birlamchi va hisob hujjatlari g’aznachilik
bo’linmalari buxgalteriya hisobi хodimlari tomonidan ularning kelib tushishi bo’yicha
taxlanadi va broshyuralanadi.
Byudjetlarning g’azna ijrosi bo’yicha operatsiyalarning buxgalteriya hisobi registrlari
ikkiyoqlama  yozuv  qoidalariga  muvofiq  tasdiqlangan  blankalar  (shakllar),  jurnallar,
kitoblarni o’zida ifodalaydi
Byudjetlarning ijrosi bo’yicha operatsiyalarning buxgalteriya hisobi quyidagi
hisobga olish registrlarida yuritiladi:
a) "Bosh jurnal" daftari;
b)  byudjet  mablag’lari  kassa  xarajatlari  kitobi,  jamg’arma  mablag’lari
taqsimlovchilari kassa xarajatlari kitobi, byudjetdan tashqari Pensiya jamg’armasi
mablag’lari tushumi va sarflanishi hisob kitobi, bojxona organlari g’azna depozit
Logotip
mablag’ oluvchilarning ma’lum maqsadlar uchun byudjetdan tashqari mablag’lari hisobidan naqd pul mablag’lari to’lovi bo’yicha shu hisobvaraqlardan pul mablag’larining (o’tkazish va qayta tushirish) harakatini tasdiqlovchi xizmat ko’rsatuvchi banklarning tegishli belgilari qo’yilgan to’lov topshiriqnomalari va boshqa to’lov hujjatlari (elektron yoki qog’oz ko’rinishida) ilova qilingan bank ko’chirmalari; Davlat byudjeti, jamg’armalar byudjeti, bojxona organlari g’azna depozit schyoti, shuningdek, byudjetdan mablag’ oluvchilarning byudjetdan tashqari boshqa mablag’lari hisobini yuritishda ishlatiladigan boshqa hujjatlar. Birlamchi hisob hujjatlarini tuzgan va imzolagan shaxslar, ushbu hujjatlarni o’z ichiga olgan ma’lumotlarning o’z vaqtida tuzilishi, to’g’riligi va haqqoniyligi, shuningdek, ularni buxgalteriya hisobotida aks ettirilishi uchun belgilangan muddatlarda etkazilishi uchun javobgardirlar. Birlamchi va boshqa hisob hujjatlariga, operatsiyalar qatnashchilari tomonidan tasdiqlanmagan o’zgartirish kiritishga yo’l qo’yilmaydi. Bank va kassa hujjatlarini o’zgartirish va bo’yashga yo’l qo’yilmaydi. Har bir ish kuni tugashi bilan respublika byudjeti ijrosi bo’yicha, mahalliy byudjet ijrosi bo’yicha, jamg’armalar byudjeti, byudjetdan mablag’ oluvchilarning byudjetdan tashqari boshqa mablag’lari, shuningdek bojxona organlari g’azna depozit schyoti mablag’lari operatsiyalari barcha birlamchi va hisob hujjatlari g’aznachilik bo’linmalari buxgalteriya hisobi хodimlari tomonidan ularning kelib tushishi bo’yicha taxlanadi va broshyuralanadi. Byudjetlarning g’azna ijrosi bo’yicha operatsiyalarning buxgalteriya hisobi registrlari ikkiyoqlama yozuv qoidalariga muvofiq tasdiqlangan blankalar (shakllar), jurnallar, kitoblarni o’zida ifodalaydi Byudjetlarning ijrosi bo’yicha operatsiyalarning buxgalteriya hisobi quyidagi hisobga olish registrlarida yuritiladi: a) "Bosh jurnal" daftari; b) byudjet mablag’lari kassa xarajatlari kitobi, jamg’arma mablag’lari taqsimlovchilari kassa xarajatlari kitobi, byudjetdan tashqari Pensiya jamg’armasi mablag’lari tushumi va sarflanishi hisob kitobi, bojxona organlari g’azna depozit
schyotiga  mablag’lar  tushumi  va  sarflanishi  hisob  kitobi,  byudjetdan  mablag’
oluvchilarning boshqa byudjetdan tashqari mablag’lari tushumi va sarflanishi hisob
kitobi;
v) byudjetlar bilan hisoblashuvlar kitobi, byudjetlar va jamg’armalar bilan 
hisoblashuvlar,  shuningdek  jamg’armalar  bilan  ssudalar  bo’yicha
hisoblashuvlar kitobi;
g) boshqa byudjetlar bilan hisob-kitoblar kitobi;
d) byudjet mablag’lari daromadlari va tushumlari hisobi kitobi, jamg’armalar
mablag’lari daromadlari va tushumlari hisob kitobi.
Bunda,  byudjetlarning  g’azna  ijrosi  buxgalteriya hisobi  registrlari  bo’yicha
operatsiyalar  elektron  shaklda  yuritiladi.  Davlat  byudjeti,  jamg’armalar  byudjeti,
bojxona organlari g’azna depozit schyoti, shuningdek byudjetdan mablag’ oluvchilarning
byudjetdan tashqari boshqa mablag’lari bo’yicha amalga oshirilgan kassa xarajatlari
to’g’risidagi  ma’lumot  Davlat  byudjetining  g’azna  ijrosi  dasturiy  majmuida  kunlik
asosida  va  hisobot  oyi,  choragi  va  yilining  o’sib  boruvchi  yakuni  bilan  bank
ko’chirmalaridan  olingan  va  tegishli  g’azna  hisobvaraqlariga  (operatsiya  amalga
oshirilgan kunning ertangi bank kunidan kechiktirmasdan) kelib tushgan va ko’chirilgan
mablag’lar to’lov hujjatlari ma’lumotlari asosida aks ettiriladi.
3. Moliya  organlari,  G’aznachilik  va  uning  hududiy  bo’linmalarida
buxgalteriya  hisobida  qo’llaniladigan  hisobvaraqlar  va  buxgalteriya
balansining tuzilishi.
Hisobga olinadigan 
ob’ektlarning iqtisodiy 
mazmuni bo’yicha
Passiv 
Aktiv 
Hisobga olinadigan 
ob’ektlarning nomlanishi 
bo’yicha
Xarajatlar
Pul mablag’lari
Ob’ektlarni 
hisobda aks 
ettirish usuli 
bo’yicha
Analitik
Sintetik
Buxgalteriya schyotlarining 
tasnifi
Logotip
schyotiga mablag’lar tushumi va sarflanishi hisob kitobi, byudjetdan mablag’ oluvchilarning boshqa byudjetdan tashqari mablag’lari tushumi va sarflanishi hisob kitobi; v) byudjetlar bilan hisoblashuvlar kitobi, byudjetlar va jamg’armalar bilan hisoblashuvlar, shuningdek jamg’armalar bilan ssudalar bo’yicha hisoblashuvlar kitobi; g) boshqa byudjetlar bilan hisob-kitoblar kitobi; d) byudjet mablag’lari daromadlari va tushumlari hisobi kitobi, jamg’armalar mablag’lari daromadlari va tushumlari hisob kitobi. Bunda, byudjetlarning g’azna ijrosi buxgalteriya hisobi registrlari bo’yicha operatsiyalar elektron shaklda yuritiladi. Davlat byudjeti, jamg’armalar byudjeti, bojxona organlari g’azna depozit schyoti, shuningdek byudjetdan mablag’ oluvchilarning byudjetdan tashqari boshqa mablag’lari bo’yicha amalga oshirilgan kassa xarajatlari to’g’risidagi ma’lumot Davlat byudjetining g’azna ijrosi dasturiy majmuida kunlik asosida va hisobot oyi, choragi va yilining o’sib boruvchi yakuni bilan bank ko’chirmalaridan olingan va tegishli g’azna hisobvaraqlariga (operatsiya amalga oshirilgan kunning ertangi bank kunidan kechiktirmasdan) kelib tushgan va ko’chirilgan mablag’lar to’lov hujjatlari ma’lumotlari asosida aks ettiriladi. 3. Moliya organlari, G’aznachilik va uning hududiy bo’linmalarida buxgalteriya hisobida qo’llaniladigan hisobvaraqlar va buxgalteriya balansining tuzilishi. Hisobga olinadigan ob’ektlarning iqtisodiy mazmuni bo’yicha Passiv Aktiv Hisobga olinadigan ob’ektlarning nomlanishi bo’yicha Xarajatlar Pul mablag’lari Ob’ektlarni hisobda aks ettirish usuli bo’yicha Analitik Sintetik Buxgalteriya schyotlarining tasnifi
 
1  –Chizma.  Moliya  organlarida,  G’aznachilik  va  uning  hududiy
bo’linmalarida qo’llaniladigan buxgalteriya schyotlari tasnifi.
Moliya organlarida shuningdek G’aznachilik va uning hududiy bo’linmalarida Davlat
byudjeti, jamg’armalar byudjeti, bojxona organlari g’azna depozit schyoti shuningdek
byudjetdan mablag’  oluvchilarning  byudjetdan  tashqari  boshqa  mablag’lari  bo’yicha
amalga oshirilgan kassa xarajatlari buxgalteriya hisobi schyotlar rejasida kassa metodi
asosida yuritiladi.
Moliya  organlarining  Davlat  byudjeti  ijrosi  bo’yicha  buxgalteriya  balansi
quyidagi bo’limlardan iboratdir (2-jadval).
2 - jadval   
Davlat byudjeti ijrosi bo’yicha buxgalteriya balansi
AKTIV
PASSIV
Bo’lim
Bo’lim
I
Pul mablag’lari
I
Daromadlar
II
Xarajatlar
II
Olingan ssudalar
III
Berilgan ssudalar
III
Hisoblashuvlar
IV
Hisoblashuvlar
IV
Olingan mablag’lar
V
Berilgan mablag’lar
V
Natijalar
BALANS
BALANS
Aktiv-passiv schyotlar
r
r
Berilgan va olingan byudjet 
ssudalari
Davlat byudjeti, DMJ,
 boshqa byudjetdan 
tashqari  
    jamg’armalar, 
boshqa mablag’lari 
Daromadlar
y
r
schyotla
r
Hisob-kitoblar
Natijalar
Berilgan va olingan 
mablag’lar
Kurs bo’yicha farq
Logotip
1 –Chizma. Moliya organlarida, G’aznachilik va uning hududiy bo’linmalarida qo’llaniladigan buxgalteriya schyotlari tasnifi. Moliya organlarida shuningdek G’aznachilik va uning hududiy bo’linmalarida Davlat byudjeti, jamg’armalar byudjeti, bojxona organlari g’azna depozit schyoti shuningdek byudjetdan mablag’ oluvchilarning byudjetdan tashqari boshqa mablag’lari bo’yicha amalga oshirilgan kassa xarajatlari buxgalteriya hisobi schyotlar rejasida kassa metodi asosida yuritiladi. Moliya organlarining Davlat byudjeti ijrosi bo’yicha buxgalteriya balansi quyidagi bo’limlardan iboratdir (2-jadval). 2 - jadval Davlat byudjeti ijrosi bo’yicha buxgalteriya balansi AKTIV PASSIV Bo’lim Bo’lim I Pul mablag’lari I Daromadlar II Xarajatlar II Olingan ssudalar III Berilgan ssudalar III Hisoblashuvlar IV Hisoblashuvlar IV Olingan mablag’lar V Berilgan mablag’lar V Natijalar BALANS BALANS Aktiv-passiv schyotlar r r Berilgan va olingan byudjet ssudalari Davlat byudjeti, DMJ, boshqa byudjetdan tashqari jamg’armalar, boshqa mablag’lari Daromadlar y r schyotla r Hisob-kitoblar Natijalar Berilgan va olingan mablag’lar Kurs bo’yicha farq
4. Moliya  organlari,  G’aznachilik  va  uning  hududiy  bo’linmalarida
buxgalteriya hisobi registrlari va ularga yozuvlar qilish tartibi
Muomalalar  "Bosh jurnal"ga, analitik (tahliliy)  hisob daftarlariga memorial
orderlar  va  ularga  ilova  qilingan  hujjatlarga  hujjatlar  asosida  yoziladi.  Moliya
organlari  shuningdek  G’aznachilik  va  uning  hududiy  bo’linmalari  buxgalteriya
bo’limida byudjet ijrosiga oid dastlabki hujjatlar asosida yig’ma hujjatlar tuziladi va
buxgalteriya yozuvlarida aks ettirilib memorial order va tegishli buxgalteriya kitoblari
rasmiylashtiriladi,  shuningdek  memorial  orderlardagi  yozuvlar  Bosh  daftarga
o’tkaziladi.
Oyning ohirida  buxgalteriya  yozuvlarining to’g’riligi  ustidan  nazorat  qilish
uchun  tahliliy  hisob  daftarida  ko’rsatilgan  debet  va  kredit  bo’yicha  aylanmalar
yig’indilari  va  qoldiqlar  “Bosh  jurnal”  daftarining  sintetik  hisobvaraqlaridagi
aylanmalar yig’indilari va qoldiqlar bilan solishtiriladi. 
Buxgalteriya  balansini  tuzish  uchun  asos  bo’lib,  Bosh  jurnal  daftaridagi
chiqarilgan qoldiq summalari olinadi.
Joriy yil bo’yicha byudjet ijrosining buxgalteriya hisobi yozuvlarida topilgan
xatolar quyidagi tartibda to’g’rilanadi: 
a)  mazkur  hisobot  davrida  buxgalteriya  balansi  taqdim  qilingunga  qadar
aniqlangan, memorial order ma’lumotlarini o’zgartirishni talab qilinmaydigan xato
noto’g’ri summalar va matnni ustidan, o’qib bo’ladigan darajada ingichka chiziq
tortish, kerak bo’lgan paytda chizilganlar ustiga to’g’ri summalarni va yangi matnni
yozish  orqali  to’g’rilanadi.  Har  bir  tuzatish  bosh  buxgalterning  imzosi  bilan
tasdiqlanadi;
b) buxgalteriya balansini taqdim qilingunga qadar, memorial orderdagi hato
natijasida topilgan hato yozuv, uning xarakteriga muvofiq qo’shimcha memorial order
tuzish orqali yoki "Qizil storno" usuli bilan tuzatiladi. Balans taqdim qilingandan
so’ng hisobot davri buxgalteriya hisobi yozuvlaridagi topilgan hatolar ham xuddi shu
tarzda tuzatiladi. Xatolar "Qizil storno" usuli bilan tuzatilganda quyidagi buxgalteriya
yozuvlari amalga oshiriladi: xato yozuv qilib qizil siyohda qaytadan yozilib, to’g’risi
esa - qora (ko’k, siyoh rang) siyohda yoziladi. Jami summalarni hisoblashda qizil
Logotip
4. Moliya organlari, G’aznachilik va uning hududiy bo’linmalarida buxgalteriya hisobi registrlari va ularga yozuvlar qilish tartibi Muomalalar "Bosh jurnal"ga, analitik (tahliliy) hisob daftarlariga memorial orderlar va ularga ilova qilingan hujjatlarga hujjatlar asosida yoziladi. Moliya organlari shuningdek G’aznachilik va uning hududiy bo’linmalari buxgalteriya bo’limida byudjet ijrosiga oid dastlabki hujjatlar asosida yig’ma hujjatlar tuziladi va buxgalteriya yozuvlarida aks ettirilib memorial order va tegishli buxgalteriya kitoblari rasmiylashtiriladi, shuningdek memorial orderlardagi yozuvlar Bosh daftarga o’tkaziladi. Oyning ohirida buxgalteriya yozuvlarining to’g’riligi ustidan nazorat qilish uchun tahliliy hisob daftarida ko’rsatilgan debet va kredit bo’yicha aylanmalar yig’indilari va qoldiqlar “Bosh jurnal” daftarining sintetik hisobvaraqlaridagi aylanmalar yig’indilari va qoldiqlar bilan solishtiriladi. Buxgalteriya balansini tuzish uchun asos bo’lib, Bosh jurnal daftaridagi chiqarilgan qoldiq summalari olinadi. Joriy yil bo’yicha byudjet ijrosining buxgalteriya hisobi yozuvlarida topilgan xatolar quyidagi tartibda to’g’rilanadi: a) mazkur hisobot davrida buxgalteriya balansi taqdim qilingunga qadar aniqlangan, memorial order ma’lumotlarini o’zgartirishni talab qilinmaydigan xato noto’g’ri summalar va matnni ustidan, o’qib bo’ladigan darajada ingichka chiziq tortish, kerak bo’lgan paytda chizilganlar ustiga to’g’ri summalarni va yangi matnni yozish orqali to’g’rilanadi. Har bir tuzatish bosh buxgalterning imzosi bilan tasdiqlanadi; b) buxgalteriya balansini taqdim qilingunga qadar, memorial orderdagi hato natijasida topilgan hato yozuv, uning xarakteriga muvofiq qo’shimcha memorial order tuzish orqali yoki "Qizil storno" usuli bilan tuzatiladi. Balans taqdim qilingandan so’ng hisobot davri buxgalteriya hisobi yozuvlaridagi topilgan hatolar ham xuddi shu tarzda tuzatiladi. Xatolar "Qizil storno" usuli bilan tuzatilganda quyidagi buxgalteriya yozuvlari amalga oshiriladi: xato yozuv qilib qizil siyohda qaytadan yozilib, to’g’risi esa - qora (ko’k, siyoh rang) siyohda yoziladi. Jami summalarni hisoblashda qizil
siyohda  yozilgan  summalar  qora  (ko’k,  siyoh  rang)  siyohda  yozilgan  summalar
yig’indisidan  ayiriladi.  Hatolarni  tuzatish  bo’yicha  qo’shimcha  buxgalteriya
yozuvlari, shuningdek "Qizil storno" usuli bilan xato tuzatishlar, odatdagi rekvizitlar
bilan  bir  qatorda  memorial  orderlar  bilan  rasmiylashtirilib,  tuzatish  kiritilgan
memorial orderning tuzilgan sanasi va raqamiga asosan tuzilganligi ta’kidlab o’tiladi.
Hisobot yili tugashi bilan va yakuniy balans tuzilishidan oldin buxgalteriya
hisobi  daftarlarida  har  bir  sintetik  va  analitik  (tahliliy)  hisobvaraqlar  bo’yicha
aylanmalar yig’indisi hisoblanib, ushbu hisobvaraqlar bo’yicha qoldiqlar chiqariladi.
Yangi hisobot yilida sintetik va analitik hisobvaraqlar bo’yicha buxgalteriya
registrlarida yilning boshiga mavjud bo’lgan qoldiqlar yakuniy balans va o’tgan
yilning  hisob  registrlaridagi  yozuvlarga  to’liq  mos  kelgan  holda  yoziladi.
Buxgalteriya balansi Davlat byudjeti ijrosi jarayonida byudjet mablag’lari va ularni
manbaalari  holatini aks ettirib beradi.
5.  Moliya organi, G’aznachilik va uning hududiy bo’linmalari bosh 
hisobchisining majburiyatlari, huquqlari va javobgarligi.
Bosh  hisobchi  boshchilik  qiladigan  moliya  organi,  G’aznachilik  va  uning
hududiy bo’linmalari buxgalteriyasi mustaqil tarkibiy bo’linma hisoblanadi.
Moliya  organlari,  G’aznachilik  va  uning  hududiy  bo’linmalarining  bosh
buxgalterlari o’z ishlarida (faoliyatlarida) O’zbekiston Respublikasi Davlat byudjetini
ijro  etish  qoidalarini  tartibga  soluvchi  amaldagi  me’yoriy-huquqiy  hujjatlarga
tayanadilar.
Bosh hisobchi buxgalteriya hodimlari uchun xizmat vazifalarini har bir hodim
uchun  alohida  belgilaydi.  Buxgalteriyada  hizmat  vazifalari  funktsional  belgilarga
qarab taqsimlanadi, ya’ni hodimlarning har bir guruhiga yoki alohida bir xodimga
ishning hajmiga qarab, ma’lum bir soha biriktiriladi.
Moliya  organi,  G’aznachilik  va  uning  hududiy  bo’linmalari  bosh  hisobchisi
lavozimga tayinlanishida va undan ozod etilishida belgilangan tartibda moliya organi
rahbarining  buyrug’iga  muvofiq  tuzilgan  komissiya  tomonidan  qabul  qilish  –
topshirish  kunida  hisob,  hisobot  va  arxiv hujjatlarining  holatini  ko’rsatgan  holda
buxgalteriya ishlarini qabul qilish–topshirish to’g’risidagi dalolatnoma tuziladi. 
Logotip
siyohda yozilgan summalar qora (ko’k, siyoh rang) siyohda yozilgan summalar yig’indisidan ayiriladi. Hatolarni tuzatish bo’yicha qo’shimcha buxgalteriya yozuvlari, shuningdek "Qizil storno" usuli bilan xato tuzatishlar, odatdagi rekvizitlar bilan bir qatorda memorial orderlar bilan rasmiylashtirilib, tuzatish kiritilgan memorial orderning tuzilgan sanasi va raqamiga asosan tuzilganligi ta’kidlab o’tiladi. Hisobot yili tugashi bilan va yakuniy balans tuzilishidan oldin buxgalteriya hisobi daftarlarida har bir sintetik va analitik (tahliliy) hisobvaraqlar bo’yicha aylanmalar yig’indisi hisoblanib, ushbu hisobvaraqlar bo’yicha qoldiqlar chiqariladi. Yangi hisobot yilida sintetik va analitik hisobvaraqlar bo’yicha buxgalteriya registrlarida yilning boshiga mavjud bo’lgan qoldiqlar yakuniy balans va o’tgan yilning hisob registrlaridagi yozuvlarga to’liq mos kelgan holda yoziladi. Buxgalteriya balansi Davlat byudjeti ijrosi jarayonida byudjet mablag’lari va ularni manbaalari holatini aks ettirib beradi. 5. Moliya organi, G’aznachilik va uning hududiy bo’linmalari bosh hisobchisining majburiyatlari, huquqlari va javobgarligi. Bosh hisobchi boshchilik qiladigan moliya organi, G’aznachilik va uning hududiy bo’linmalari buxgalteriyasi mustaqil tarkibiy bo’linma hisoblanadi. Moliya organlari, G’aznachilik va uning hududiy bo’linmalarining bosh buxgalterlari o’z ishlarida (faoliyatlarida) O’zbekiston Respublikasi Davlat byudjetini ijro etish qoidalarini tartibga soluvchi amaldagi me’yoriy-huquqiy hujjatlarga tayanadilar. Bosh hisobchi buxgalteriya hodimlari uchun xizmat vazifalarini har bir hodim uchun alohida belgilaydi. Buxgalteriyada hizmat vazifalari funktsional belgilarga qarab taqsimlanadi, ya’ni hodimlarning har bir guruhiga yoki alohida bir xodimga ishning hajmiga qarab, ma’lum bir soha biriktiriladi. Moliya organi, G’aznachilik va uning hududiy bo’linmalari bosh hisobchisi lavozimga tayinlanishida va undan ozod etilishida belgilangan tartibda moliya organi rahbarining buyrug’iga muvofiq tuzilgan komissiya tomonidan qabul qilish – topshirish kunida hisob, hisobot va arxiv hujjatlarining holatini ko’rsatgan holda buxgalteriya ishlarini qabul qilish–topshirish to’g’risidagi dalolatnoma tuziladi.
Hududiy moliya organlari, G’aznachilik bo’linmalarida ishlarni topshirish va
qabul  qilish  yuqori  moliya  organi,  G’aznachilikning  bosh  buxgalteri  ishtirokida
amalga oshiriladi. 
Quyida  misol  tariqasida  buxgalteriya  ishlarini  qabul  qilish–topshirish
to’g’risidagi dalolatnomani namunaviy ko’rinishini keltiramiz:
Moliya organi, G’aznachilik va uning hududiy bo’linmalari bosh buxgalterining
asosiy vazifalari quyidagilardan iborat:
- buxgalteriya hisobini byudjet hisobiga oid normativ-huquqiy hujjatlarga
amal qilgan holda yuritish, shuningdek, hisob ishlarini zamonaviy texnik vositalar va
axborot texnologiyalaridan foydalangan holda tashkil etish;
- buxgalteriya hujjatlarini o’z vaqtida va to’g’ri rasmiylashtirilishini hamda
amalga oshirilayotgan operatsiyalarning qonuniyligini oldindan nazorat qilish;
Buxgalteriya  hisobi  va  hisobotlarni  tuzish  masalalari  yuzasidan  ko’rsatmalar
berish hamda ular ustidan nazoratni amalga oshirish;
-  byudjet  mablag’larini,  shuningdek,  jamg’armalar  mablag’lari,  byudjetdan
tashqari  mablag’larni  xarajatlar  smetasida  ko’zda  tutilgan  muayyan  maqsadlarga
to’g’ri sarflanishi, shuningdek, pul mablag’lari va moddiy qimmatliklarning butligi
ustidan muntazam nazorat qilish;
-  byudjet  ijrosi  jarayonida  vujudga  keladigan  byudjetlar  o’rtasida  o’zaro
hisoblashuvlar,  byudjet  ssudalari  bo’yicha  hisob-kitoblarni  o’z  vaqtida  amalga
oshirish;
- byudjet ijrosi jarayoniga oid moliyaviy hisobotlarni belgilangan muddatlarda
tuzish va topshirish;
- buxgalteriya hujjatlarini, hisob registrlarini, shuningdek, xarajatlar smetalarini
(ilova hisob-kitoblari bilan birga) saqlanishini ta’minlash;
-  qonunchilikda nazarda tutilgan boshqa vazifalarni bajarilishini ta’minlash.
Moliya  organi  bosh  hisobchisi  yuqoridagi  vazifa  va  majburiyatlardan  kelib
chiqqan holda quyidagi huquqlarga ega: 
- buxgalteriya hisobi va nazorat ishlari to’g’ri tashkil etilishini ta’minlash
yuzasidan tegishli chora-tadbirlar ko’rishni rahbardan talab qilish;
Logotip
Hududiy moliya organlari, G’aznachilik bo’linmalarida ishlarni topshirish va qabul qilish yuqori moliya organi, G’aznachilikning bosh buxgalteri ishtirokida amalga oshiriladi. Quyida misol tariqasida buxgalteriya ishlarini qabul qilish–topshirish to’g’risidagi dalolatnomani namunaviy ko’rinishini keltiramiz: Moliya organi, G’aznachilik va uning hududiy bo’linmalari bosh buxgalterining asosiy vazifalari quyidagilardan iborat: - buxgalteriya hisobini byudjet hisobiga oid normativ-huquqiy hujjatlarga amal qilgan holda yuritish, shuningdek, hisob ishlarini zamonaviy texnik vositalar va axborot texnologiyalaridan foydalangan holda tashkil etish; - buxgalteriya hujjatlarini o’z vaqtida va to’g’ri rasmiylashtirilishini hamda amalga oshirilayotgan operatsiyalarning qonuniyligini oldindan nazorat qilish; Buxgalteriya hisobi va hisobotlarni tuzish masalalari yuzasidan ko’rsatmalar berish hamda ular ustidan nazoratni amalga oshirish; - byudjet mablag’larini, shuningdek, jamg’armalar mablag’lari, byudjetdan tashqari mablag’larni xarajatlar smetasida ko’zda tutilgan muayyan maqsadlarga to’g’ri sarflanishi, shuningdek, pul mablag’lari va moddiy qimmatliklarning butligi ustidan muntazam nazorat qilish; - byudjet ijrosi jarayonida vujudga keladigan byudjetlar o’rtasida o’zaro hisoblashuvlar, byudjet ssudalari bo’yicha hisob-kitoblarni o’z vaqtida amalga oshirish; - byudjet ijrosi jarayoniga oid moliyaviy hisobotlarni belgilangan muddatlarda tuzish va topshirish; - buxgalteriya hujjatlarini, hisob registrlarini, shuningdek, xarajatlar smetalarini (ilova hisob-kitoblari bilan birga) saqlanishini ta’minlash; - qonunchilikda nazarda tutilgan boshqa vazifalarni bajarilishini ta’minlash. Moliya organi bosh hisobchisi yuqoridagi vazifa va majburiyatlardan kelib chiqqan holda quyidagi huquqlarga ega: - buxgalteriya hisobi va nazorat ishlari to’g’ri tashkil etilishini ta’minlash yuzasidan tegishli chora-tadbirlar ko’rishni rahbardan talab qilish;
-  barcha  bo’linmalaridan  buxgalteriya  hisobini  yuritish  uchun  talab
qilinadigan hujjatlar va ma’lumotlarni rasmiylashtirishni hamda buxgalteriyaga taqdim
qilishni talab qilish;
- qonunchilikda belgilangan boshqa huquqlarni amalga oshirish.
Bosh hisobchi quyidagilar uchun javobgar hisoblanadi:
- buxgalteriya hisobi noto’g’ri yuritilib, natijada tartibsiz holatga kelgani va
byudjet ijrosiga oid moliyaviy hisobotlar buzilganda (noto’g’ri tuzilganda);
- byudjet ijrosi jarayoni yuzasidan qonunchilikda belgilangan tartibga zid
operatsiyalar bo’yicha hujjatlar rasmiylashtirilgan va ijroga qabul qilingan hollarda;
-  buxgalteriya  hisobini  tashkil  etishga  doir  boshqa  normativ-huquqiy
hujjatlar talablari buzilganda.
Bosh buxgalterga uning hisob va hisobot bo’yicha to’g’ridan-to’g’ri vazifalarini
bajarish bilan bog’liq bo’lmagan (taalluqli bo’lmagan) topshiriqlarni berish mumkin
emas (berilmaydi). Bosh buxgalterga pul mablag’lari va moddiy qiymatliklar uchun
bevosita moddiy javobgarlik bilan bog’liq bo’lgan vazifalarni yuklash mumkin emas.
Agarda  buxgalteriya  hisobi  va  hisobotini  yuritishning  belgilangan  tartibiga  yoki
amaldagi qonunchilikka zid bo’lgan farmoyish olgan holatda, bu haqda bosh buxgalter
yuqori moliya organining rahbariga ma’lum qilishi shart.
Bosh buxgalterga yuklatilgan vazifalarni (majburiyatlarni) amalga oshirish uchun
unga buxgalteriya hisobi va nazoratini amalga oshirish uchun zarur bo’lgan barcha
hujjatlar: byudjetning daromadlari va xarajatlarining choraklar bo’yicha taqsimlangan
yillik  yoyilmasi  yoki  undan  ko’chirma,  moliyalashtirish  rejalari,  buyruqlar,
farmoyishlar, moliyalashtirish hajmlarining o’zgarganligi to’g’risidagi ma’lumotnoma-
bildirishnomalar  va ma’lumotnoma-xabarnomalar, mahalliy byudjet  va Jamg’arma
byudjetining ijro etilishi bilan bog’liq bo’lgan boshqa materiallar va hujjatlar o’z
vaqtida berib turilishi kerak. 
Bosh  buxgalterning  buxgalteriya  hujjatlarini  rasmiylashtirish  tartibi  bo’yicha
beradigan  farmoyishlari  moliya  organining  barcha  xodimlari  uchun  majburiy
hisoblanadi.
Logotip
- barcha bo’linmalaridan buxgalteriya hisobini yuritish uchun talab qilinadigan hujjatlar va ma’lumotlarni rasmiylashtirishni hamda buxgalteriyaga taqdim qilishni talab qilish; - qonunchilikda belgilangan boshqa huquqlarni amalga oshirish. Bosh hisobchi quyidagilar uchun javobgar hisoblanadi: - buxgalteriya hisobi noto’g’ri yuritilib, natijada tartibsiz holatga kelgani va byudjet ijrosiga oid moliyaviy hisobotlar buzilganda (noto’g’ri tuzilganda); - byudjet ijrosi jarayoni yuzasidan qonunchilikda belgilangan tartibga zid operatsiyalar bo’yicha hujjatlar rasmiylashtirilgan va ijroga qabul qilingan hollarda; - buxgalteriya hisobini tashkil etishga doir boshqa normativ-huquqiy hujjatlar talablari buzilganda. Bosh buxgalterga uning hisob va hisobot bo’yicha to’g’ridan-to’g’ri vazifalarini bajarish bilan bog’liq bo’lmagan (taalluqli bo’lmagan) topshiriqlarni berish mumkin emas (berilmaydi). Bosh buxgalterga pul mablag’lari va moddiy qiymatliklar uchun bevosita moddiy javobgarlik bilan bog’liq bo’lgan vazifalarni yuklash mumkin emas. Agarda buxgalteriya hisobi va hisobotini yuritishning belgilangan tartibiga yoki amaldagi qonunchilikka zid bo’lgan farmoyish olgan holatda, bu haqda bosh buxgalter yuqori moliya organining rahbariga ma’lum qilishi shart. Bosh buxgalterga yuklatilgan vazifalarni (majburiyatlarni) amalga oshirish uchun unga buxgalteriya hisobi va nazoratini amalga oshirish uchun zarur bo’lgan barcha hujjatlar: byudjetning daromadlari va xarajatlarining choraklar bo’yicha taqsimlangan yillik yoyilmasi yoki undan ko’chirma, moliyalashtirish rejalari, buyruqlar, farmoyishlar, moliyalashtirish hajmlarining o’zgarganligi to’g’risidagi ma’lumotnoma- bildirishnomalar va ma’lumotnoma-xabarnomalar, mahalliy byudjet va Jamg’arma byudjetining ijro etilishi bilan bog’liq bo’lgan boshqa materiallar va hujjatlar o’z vaqtida berib turilishi kerak. Bosh buxgalterning buxgalteriya hujjatlarini rasmiylashtirish tartibi bo’yicha beradigan farmoyishlari moliya organining barcha xodimlari uchun majburiy hisoblanadi.
6. Moliya organlari, G’aznachilik va uning hududiy bo’linmalarida  hamda
davlat  maqsadli  jamg’armalari  byudjetlarining  ijrosi  bo’yicha  byudjet
hisobining axborot tizimlari va ulardan foydalanish. 
      O'zbekiston Respublikasi Prezidentining 2013 yil 27 iyundagi №PQ-1989 sonli
“O'zbekiston  Respublikasi  Milliy  axborot-kommunikatsiya  tizimini  yanada
rivojlantirish  chora-tadbirlari  to’g’risida”gi  qarori  ijrosini  ta’minlash  bo’yicha
O'zbekiston  Respublikasi  Milliy  axborot-kommunikatsiya  tizimini  majmuaviy
rivojlantirish  Respublika  muvofiqlashtirish  komissiyasining  bayonnomasi  asosida
2013-2020 yillarga mo’ljallangan “Byudjet” axborot tizimi majmui loyihasini tuzish
va integrasiyalashuvini amalga oshirish bo’yicha tegishli muddatlar belgilangan. 
Yuqorida  zikr  etilgan  qarorni  amalga  oshirish  doirasida  hamda  O'zbekiston
Respublikasi  Prezidentining  2007  yil  28  fevraldagi  №PQ-594  sonli  “Davlat
byudjetining g'azna ijrosi tizimini yanada rivojlantirish chora-tadbirlari to'g'risida”gi
qarori va 2007 yil 1 noyabrdagi PQ-721 sonli “Osiyo taraqqiyot banki ishtirokida
“Davlat  moliyasini  boshqarishni  isloh  qilish”  loyihasini  amalga  oshirish  chora-
tadbirlari  to'g'risida”gi  qarorlariga  asosan,  Moliya  vazirligida  zamonaviy
telekommunikatsiya  va  server  uskunalari  negizida  axborot-kommunikatsiya
infrastrukturasi  tuzildi.  Asosiy  va  zaxira  ma'lumotlar  markazlari  (ma'lumotlar
markazlari)   o’rnatildi va ishga tushirildi. Byudjet tashkilotlari va Moliya Vazirligi
faoliyatini  ta’minlovchi  o’zaro integrasiyalashgan  qator  axborot  tizimlari  faoliyati
yo’lga qo’yilgan: «Byudjet» ATM, shu jumladan byudjet tashkilotlari hisobchilari
faoliyatini qamrab oluvchi «UzASBO» dasturiy majmuasi, davlat byudjetining g’azna
ijrosini ta’minlash bo’yicha «G’aznachilik» dasturiy majmuasi va boshqalar shular
jumlasidan.
Hozirgi vaqtda «Byudjet» ATMda Moliya Vazirligining barcha bo’linmalari (qariyb
4500 foydalanuvchi), shuningdek 186 000 dan ko’p shaxsiy hisob raqamlariga ega
hamda 25 000 dan ziyod byudjet tashkilotlari ro’yxatdan o’tgan.
O'zbekiston Respublikasi Vazirlar Mahkamasining 2013 yil 14 fevraldagi №41 sonli
“O’zbekiston Respublikasi Moliya Vazirligining Yagona integratsiyalashgan axborot
tizimini yanada yangilash va rivojlantirish chora-tadbirlari to’g’risida”gi qarori ijrosini
Logotip
6. Moliya organlari, G’aznachilik va uning hududiy bo’linmalarida hamda davlat maqsadli jamg’armalari byudjetlarining ijrosi bo’yicha byudjet hisobining axborot tizimlari va ulardan foydalanish. O'zbekiston Respublikasi Prezidentining 2013 yil 27 iyundagi №PQ-1989 sonli “O'zbekiston Respublikasi Milliy axborot-kommunikatsiya tizimini yanada rivojlantirish chora-tadbirlari to’g’risida”gi qarori ijrosini ta’minlash bo’yicha O'zbekiston Respublikasi Milliy axborot-kommunikatsiya tizimini majmuaviy rivojlantirish Respublika muvofiqlashtirish komissiyasining bayonnomasi asosida 2013-2020 yillarga mo’ljallangan “Byudjet” axborot tizimi majmui loyihasini tuzish va integrasiyalashuvini amalga oshirish bo’yicha tegishli muddatlar belgilangan. Yuqorida zikr etilgan qarorni amalga oshirish doirasida hamda O'zbekiston Respublikasi Prezidentining 2007 yil 28 fevraldagi №PQ-594 sonli “Davlat byudjetining g'azna ijrosi tizimini yanada rivojlantirish chora-tadbirlari to'g'risida”gi qarori va 2007 yil 1 noyabrdagi PQ-721 sonli “Osiyo taraqqiyot banki ishtirokida “Davlat moliyasini boshqarishni isloh qilish” loyihasini amalga oshirish chora- tadbirlari to'g'risida”gi qarorlariga asosan, Moliya vazirligida zamonaviy telekommunikatsiya va server uskunalari negizida axborot-kommunikatsiya infrastrukturasi tuzildi. Asosiy va zaxira ma'lumotlar markazlari (ma'lumotlar markazlari)  o’rnatildi va ishga tushirildi. Byudjet tashkilotlari va Moliya Vazirligi faoliyatini ta’minlovchi o’zaro integrasiyalashgan qator axborot tizimlari faoliyati yo’lga qo’yilgan: «Byudjet» ATM, shu jumladan byudjet tashkilotlari hisobchilari faoliyatini qamrab oluvchi «UzASBO» dasturiy majmuasi, davlat byudjetining g’azna ijrosini ta’minlash bo’yicha «G’aznachilik» dasturiy majmuasi va boshqalar shular jumlasidan. Hozirgi vaqtda «Byudjet» ATMda Moliya Vazirligining barcha bo’linmalari (qariyb 4500 foydalanuvchi), shuningdek 186 000 dan ko’p shaxsiy hisob raqamlariga ega hamda 25 000 dan ziyod byudjet tashkilotlari ro’yxatdan o’tgan. O'zbekiston Respublikasi Vazirlar Mahkamasining 2013 yil 14 fevraldagi №41 sonli “O’zbekiston Respublikasi Moliya Vazirligining Yagona integratsiyalashgan axborot tizimini yanada yangilash va rivojlantirish chora-tadbirlari to’g’risida”gi qarori ijrosini