Navro‘z eng qadimiy,asl bayram

Yuklangan vaqt

2024-03-06

Yuklab olishlar soni

2

Sahifalar soni

23

Faytl hajmi

5,7 MB


8-sinf
Milliy istiqlol g‘oyasi
va
ma’naviyat asoslari.
8-sinf Milliy istiqlol g‘oyasi va ma’naviyat asoslari.
O‘tilgan mavzuni takrorlash:
Mavzu:Vaqtni qadrlash ma’naviyat mezoni.
• She’rning muallifini toping.
Aziz asrimizning aziz onlari
Aziz odamlardan so‘raydi qadrin.
Fursat g‘animatdir, shoh satrlar-la
Bezamoq chog‘idir umr daftarin,-
G‘afur G‘ulom
“VAQT” she’ri.
O‘tilgan mavzuni takrorlash: Mavzu:Vaqtni qadrlash ma’naviyat mezoni. • She’rning muallifini toping. Aziz asrimizning aziz onlari Aziz odamlardan so‘raydi qadrin. Fursat g‘animatdir, shoh satrlar-la Bezamoq chog‘idir umr daftarin,- G‘afur G‘ulom “VAQT” she’ri.
Maqolni sharhlang.
“Vaqting ketdi-
naqding ketdi”.
Maqol zamirida
qanday hayotiy
haqiqat
yashirin?
• Garchi vaqt
chegarasiz, hech
qachon tugamasada, 
inson umrining
chegarasi bor.
Shunday ekan har
bir kishi o‘ziga
berilgan vaqtdan
unumli foydalanishi, 
uni bekorga
sarflamasligi lozim.
Maqolni sharhlang. “Vaqting ketdi- naqding ketdi”. Maqol zamirida qanday hayotiy haqiqat yashirin? • Garchi vaqt chegarasiz, hech qachon tugamasada, inson umrining chegarasi bor. Shunday ekan har bir kishi o‘ziga berilgan vaqtdan unumli foydalanishi, uni bekorga sarflamasligi lozim.
1. NAVRO‘Z BAYRMI HAQIDA.
2. NAVRO‘Z BAYRAMI HAQIDA ALISHER
NAVOIY FIKRLARI.
3. NAVRO‘Z AYYOMINING HAYOTIMIZDAGI
AHAMIYATI.
Dars rejasi:
1. NAVRO‘Z BAYRMI HAQIDA. 2. NAVRO‘Z BAYRAMI HAQIDA ALISHER NAVOIY FIKRLARI. 3. NAVRO‘Z AYYOMINING HAYOTIMIZDAGI AHAMIYATI. Dars rejasi:
Navro‘z- eng qadimiy,
asl milliy bayram.
Navro‘z- eng qadimiy, asl milliy bayram.
Navro‘z bayrami haqida…
• Navro‘z tabiat bayrami
hisoblanib, u kun bilan tunning
o‘zaro teng kelgan mahalini, 
yangi yil va bahorning
boshlanishini nishonlash
hisoblanadi.
Navro‘z bayrami haqida… • Navro‘z tabiat bayrami hisoblanib, u kun bilan tunning o‘zaro teng kelgan mahalini, yangi yil va bahorning boshlanishini nishonlash hisoblanadi.
Bizning ajdodlarimiz amal qilgan shamsiy yil hisobi
bo‘yicha Hamal yilning birinchi oyi hisoblanadi .
U aynan Navro‘zdan – 21- martdan boshlanadi.
Shu tufayli ham xalqimiz :
“ Hamal kirdi-amal kirdi”,- deydi.
• Demakki, shu kundan boshlab ona
tabiatdagi jamiki mavjudotda – maxluqot
va nabodotda uyg‘onish, yangilanish, o‘sish-
ulg‘ayish, ajib bir tabiiy- ichki ko‘tarilish
yuz beradi. Mudrab yotgan urug‘lar, 
ildizlar, kurtaklar oftobning iliq nurlaridan
kuch olib, harakatga – amalga oshiqadi.
Bizning ajdodlarimiz amal qilgan shamsiy yil hisobi bo‘yicha Hamal yilning birinchi oyi hisoblanadi . U aynan Navro‘zdan – 21- martdan boshlanadi. Shu tufayli ham xalqimiz : “ Hamal kirdi-amal kirdi”,- deydi. • Demakki, shu kundan boshlab ona tabiatdagi jamiki mavjudotda – maxluqot va nabodotda uyg‘onish, yangilanish, o‘sish- ulg‘ayish, ajib bir tabiiy- ichki ko‘tarilish yuz beradi. Mudrab yotgan urug‘lar, ildizlar, kurtaklar oftobning iliq nurlaridan kuch olib, harakatga – amalga oshiqadi.
Navro‘z so‘zining ma’nosi-
• “Navro‘z”  forscha so‘z
bo‘lib, 
“YANGI KUN”
degan ma’noni anglatadi.
Navro‘z so‘zining ma’nosi- • “Navro‘z” forscha so‘z bo‘lib, “YANGI KUN” degan ma’noni anglatadi.
Birinchi prezidentimiz
Islom Karimovning
“Yuksak ma’naviyat-
yengilmas kuch” 
asarida Navro‘z
bayrami haqida
bildirilgan fikr :
• Yangilanish va ezgulik
timsoli bolgan Navro‘z
falsafasi xalqimizga
mansub odamiylik, 
mehr-oqibat, muruvvat
va himmat kabi yuksak
xususiystlardan
oziqlanib kelgani, 
ajdodlarimiz asrlar
davomida qanday buyuk
umuminsoniy
g‘oyalardan bahramand
bo‘lib, ma’naviy kamol
topganining yana bir
tasdig‘idir, desak, hech
qanday xato bo’lmaydi.
Birinchi prezidentimiz Islom Karimovning “Yuksak ma’naviyat- yengilmas kuch” asarida Navro‘z bayrami haqida bildirilgan fikr : • Yangilanish va ezgulik timsoli bolgan Navro‘z falsafasi xalqimizga mansub odamiylik, mehr-oqibat, muruvvat va himmat kabi yuksak xususiystlardan oziqlanib kelgani, ajdodlarimiz asrlar davomida qanday buyuk umuminsoniy g‘oyalardan bahramand bo‘lib, ma’naviy kamol topganining yana bir tasdig‘idir, desak, hech qanday xato bo’lmaydi.
MA’NOSI:
“ VISOLGA ERISHGACH
KO‘RDIMKI, MAHBUBAMNING BO‘YI
(KUNDEK OQ) BILAN UZUN SOCHI
(TUNDEK
QORA ) NAVRO‘ZDAGI KECHA BILAN
KUNDUZDEK TENG EKAN “
Navro‘z buyuk mutafakkir bobomiz Alisher Navoiy
ta’rifida:
Vasl aro ko‘rdum, teng emish bo‘yi-yu sochi,
Tun-kun teng eka, zohir o‘lur bo‘ldi chu Navro‘z.
MA’NOSI: “ VISOLGA ERISHGACH KO‘RDIMKI, MAHBUBAMNING BO‘YI (KUNDEK OQ) BILAN UZUN SOCHI (TUNDEK QORA ) NAVRO‘ZDAGI KECHA BILAN KUNDUZDEK TENG EKAN “ Navro‘z buyuk mutafakkir bobomiz Alisher Navoiy ta’rifida: Vasl aro ko‘rdum, teng emish bo‘yi-yu sochi, Tun-kun teng eka, zohir o‘lur bo‘ldi chu Navro‘z.
JUMLADAN:
ABU RAYHON BERUNIY -
“QADIMGI XALQLARDAN
QOLGAN YODGORLIKLAR”,
UMAR HAYYOM -
“NAVRO‘ZNOMA”,
ABULQOSIM FIRDAVSIY -
“SHOHNOMA”,
XOJA ALI TERMIZIY -
“NAVRO‘ZNOMA”,
ALISHER NAVOIY -
“HAYRAT UL-ABROR”,                     
“LAYLI VA MAJNUN”,             “SADDI ISKANDARIY”  
KABI ASARLAR NAVRO‘Z VA UNING PAYDO BO‘LISH
TARIXI, U BILAN BOG‘LIQ URF ODATLAR,  HAQIDA
MUHIM MA’LUMOT BERUVCHI MANBALAR
HISOBLANADI.
Navroz juda qadimiy bayram. Bu holatni o‘tmish allomalarimiz o‘z
asarlarida asoslab berganlar.
JUMLADAN: ABU RAYHON BERUNIY - “QADIMGI XALQLARDAN QOLGAN YODGORLIKLAR”, UMAR HAYYOM - “NAVRO‘ZNOMA”, ABULQOSIM FIRDAVSIY - “SHOHNOMA”, XOJA ALI TERMIZIY - “NAVRO‘ZNOMA”, ALISHER NAVOIY - “HAYRAT UL-ABROR”, “LAYLI VA MAJNUN”, “SADDI ISKANDARIY” KABI ASARLAR NAVRO‘Z VA UNING PAYDO BO‘LISH TARIXI, U BILAN BOG‘LIQ URF ODATLAR, HAQIDA MUHIM MA’LUMOT BERUVCHI MANBALAR HISOBLANADI. Navroz juda qadimiy bayram. Bu holatni o‘tmish allomalarimiz o‘z asarlarida asoslab berganlar.
SHOH JAMSHID ZAMONIDA
NAVRO‘ZNI BAYRAM QILISH URFGA
AYLANGAN.MANBALARNING
GUVOHLIK BERISHICHA, NAVRO‘Z
BAYRAMINING PAYDO BO‘LISHI
TO‘RT MING YILLIK TARIXGA EGA.
Alisher Navoiy bobomiz ta’biriga ko‘ra…
SHOH JAMSHID ZAMONIDA NAVRO‘ZNI BAYRAM QILISH URFGA AYLANGAN.MANBALARNING GUVOHLIK BERISHICHA, NAVRO‘Z BAYRAMINING PAYDO BO‘LISHI TO‘RT MING YILLIK TARIXGA EGA. Alisher Navoiy bobomiz ta’biriga ko‘ra…
Alisher Navoiyning “Layli va Majnun dostonining 12-bobida Navro‘z munosabati
bilan Majnun va Laylining yashirincha uchrashgani, unda Layli ishqining
kuchidan Majnunning hushidan ketgani to‘g‘risida hikoya qilinadi. 
•
Navro‘zda uyg‘ongan, gul-
chechaklarga burkangan sahrolar, 
bog‘lar bag‘ri odamlar bilan to‘lgan. 
Ular orasida Majnun bilan Layli ham 
bor. Lekin Odamlardan uyalganidan
ular bir-birlariga yaqinlasholmasdan, 
sirlasholmasdan qiynalishadi. Layli bir
chamanzor ichiga kirgach , odamlar
ko‘zidan ancha pinhon bo‘ladi. Bu 
chamanzor ichida esa Majnunga duch
keladi. Shunda Layli ishq iztirobida
kuygan Majnunni yupatar ekan , 
Navro‘z kuni insonlar tabiat qo‘yniga
chiqmog‘i, ko‘nglidagi chigillarni
yozmog‘i, uning qalbi xuddi gul-
chechaklardek ochilmog‘i lozimligini
bunday ifoda etadi:
Bu damki esib nasimi Navro‘z,
Gul atrini qildi majlisafro‘z.
Bog‘ o‘ldi bahordin gulafshon,
Sunbul bu gul uzra kokulafshon.
Bu faslda azmi gulshan etgay,
Bo‘ston haramini maskan etgay.
Alisher Navoiyning “Layli va Majnun dostonining 12-bobida Navro‘z munosabati bilan Majnun va Laylining yashirincha uchrashgani, unda Layli ishqining kuchidan Majnunning hushidan ketgani to‘g‘risida hikoya qilinadi. • Navro‘zda uyg‘ongan, gul- chechaklarga burkangan sahrolar, bog‘lar bag‘ri odamlar bilan to‘lgan. Ular orasida Majnun bilan Layli ham bor. Lekin Odamlardan uyalganidan ular bir-birlariga yaqinlasholmasdan, sirlasholmasdan qiynalishadi. Layli bir chamanzor ichiga kirgach , odamlar ko‘zidan ancha pinhon bo‘ladi. Bu chamanzor ichida esa Majnunga duch keladi. Shunda Layli ishq iztirobida kuygan Majnunni yupatar ekan , Navro‘z kuni insonlar tabiat qo‘yniga chiqmog‘i, ko‘nglidagi chigillarni yozmog‘i, uning qalbi xuddi gul- chechaklardek ochilmog‘i lozimligini bunday ifoda etadi: Bu damki esib nasimi Navro‘z, Gul atrini qildi majlisafro‘z. Bog‘ o‘ldi bahordin gulafshon, Sunbul bu gul uzra kokulafshon. Bu faslda azmi gulshan etgay, Bo‘ston haramini maskan etgay.
Navro‘z tabiat va odamlararo diydor, 
mehr-oqibat, insonsevarlik bayramidir .
• Bu kunda obodonchilik ishlari olib boriladi, 
ulug‘lar yotgan joylar ziyorat qilinadi, keksa, 
nogiron , yolg‘iz odamlar, ota-onalar yo‘qlanadi, 
tansiq dasturxon yozilib, mehmon kutiladi, 
kishilar suyukli insonlariga sovg‘a-salomlar
ulashib , bolalarga shirinliklar hadya etadilar.
Navro‘z tabiat va odamlararo diydor, mehr-oqibat, insonsevarlik bayramidir . • Bu kunda obodonchilik ishlari olib boriladi, ulug‘lar yotgan joylar ziyorat qilinadi, keksa, nogiron , yolg‘iz odamlar, ota-onalar yo‘qlanadi, tansiq dasturxon yozilib, mehmon kutiladi, kishilar suyukli insonlariga sovg‘a-salomlar ulashib , bolalarga shirinliklar hadya etadilar.
Navroz do‘stlik, birodarlik tantanasidir.
•
U nafaqat Sharq xalqlari
bayrami, balki millati , dini, 
e’tiqodidan qat’iy nazar, shu
yurtlarda yashaydigan barcha
millatlar undan bahra oladilar, 
bir-birlarini yaxshiroq tanib, 
ko‘ngillariga yo‘l
topadilar.
Navroz do‘stlik, birodarlik tantanasidir. • U nafaqat Sharq xalqlari bayrami, balki millati , dini, e’tiqodidan qat’iy nazar, shu yurtlarda yashaydigan barcha millatlar undan bahra oladilar, bir-birlarini yaxshiroq tanib, ko‘ngillariga yo‘l topadilar.
Navro‘z – tansihatlik bayramidir.
• Yilning bu pallasida
tayyorlangan tabiiy va
to‘yimli taomlar qishning
uzoq va ilikuzdi
tunlaridan eson-omon
chiqib olgan inson uchun
koni shifodir.
Navro‘z – tansihatlik bayramidir. • Yilning bu pallasida tayyorlangan tabiiy va to‘yimli taomlar qishning uzoq va ilikuzdi tunlaridan eson-omon chiqib olgan inson uchun koni shifodir.