REJA
• ARTERIAL TROMBOZ VA
EMBOLIYALAR
• TROMBOZLARNING
EMBOLIYADAN FARQI
• TROMBOZ VA EMBOLIYALAR
ETIOLOGIYASI
• TROMB HOSIL BOLISHIGA
OLIB KELADIGAN OMILLAR
• TEKSHIRISH USULLARI
• O’TKIR TROMBOZ VA
EMBOLIYALARNING KLINIK KECHISHI
VA KLINIK DAVRLARI
• TROMBOZ VA TROMBOFLEBITLAR
• KONSERVATIV DAVO USULLARI
• JARROHLIK DAVOLASH USULLARI
ARTERIAL TROMBOZ VA
EMBOLIYALAR
ARTERIAL
TROMBOZ
TASNIFI
O’zgargan
arteriya
qon
tomiri
devorida
tromb hosil bolishi va uning vaqt davomida
o’sishi va tiqilishi (okklyuziya). Trombozning
asosiy
sabablaridan
biri
bu
obletiratsiyalshgan ateroskleroz hisoblanadi.
Qon tomir devorining bunday o’zgarishi qon
oqimini o’zgarishiga va tromb hosil bolishiga
olib keladi
EMBOLIYA
TASNIFI
Trombning biror bir organdan (yurak yoki
aorta)
boshqa
organga
o’tishi
natijasida
uning o’tkir okklyuziyasi hosil bo’lishi va
trombning
o’sishi.
Ko’p
holatlarda
emboliyalar
yurak
kasalliklarida
(miokard
infarkti,
yurak
klapanlarining
infeksion
zararlanishi) va qon tomilarining patologik
kengayishi - anevrizmalarda hosil bo’ladi
TROMBOZNING
ETIOLOGIYASI
Trombozning rivojlanishiga quyidagi
omillar sabab bo’ladi
(Virxov triadasi)
• qon tarkibi (giperkoagulyatsiya va trombofiliya)
• qon tomir devorining zararlanishi (endoteliy
hujayralarining zararlanishi)
• qon oqimining xususiyati (staz, turbulentlik)
TROMBOEMBOLIYANI
NG ETIOLOGIYASI
• Tromboemboliya - qon tomilarda eng ko’p
uchraydigan holat. Tromb paydo bo’lishi va
uning ko’chishiga yurak ritmining buzilishi
sabab boladi (hilpillovchi aritmiya)
paroksizmal kechishi bilan
ARTERIAL QON TOMIR EMBOLIYASI KLINIK
KECHISHI
Kasallikning boshlanishi ta'sirlangan a'zoda to'satdan og'riq
paydo bo'lishi bilan tavsiflanadi. Uning kelib chiqishida
spazm, asosiy arteriya ham, kollaterallar ham katta
ahamiyatga ega. 2-4 soatdan keyin spazm kamayadi va
og'riqning intensivligi biroz kamayadi. Og'riq, oyoq-qo'llarda
uyushish, sovuqlik va kuchli zaiflik hissi bilan birga keladi.
ARTERIYA QON TOMIRIDA EMBOLIYA
KLINIK KECHISHI
• Zararlangan organ rangi marmar rangpar rangga o'zgaradi
• Bo'sh vena tomiri
• Zararlangan ateriya distal qismida pulsatsiya yo'q, yuqorisida kuchaygan
Kasallikning klinik ko'rinishiga okklyuziya darajasi, arterial spazmning
intensivligi, arteriya qon tomirining embol bilan to'silganlik darajasi,
kollateral qon aylanishining xususiyatlari va trombning o'lchami
sezilarli darajada ta'sir qiladi.
O'TKIR ARTERIAL TROMBOZNING KLINIK
KO'RINISHI
Tromboz klinik kechishi qon tomir emboliyasiga o’xshash boladi, lekin
simptomlar sekinlik bilan rivojlanadi
V.S.SAVELYEV KLASSIFIKATISYASI
• ISHEMIYA I А DARAJASI : UYQUSIZLIK VA SOVUQLIK
HISSI, PARESTEZIYA
• ISHEMIYA I B DARAJASI : OG’RIQ
• ISHEMIYA II А DARAJASI : OYOQ-QO'LLARNING
BO'G'IMLARIDA SEZGIRLIK VA FAOL HARAKATLARNING
BUZILISHI PAREZ
• ISHEMIYA II B DARAJASI : OYOQ-QO'LLARNING
BO'G'IMLARIDA SEZGIRLIK VA FAOL HARAKATLARNING
BUZILISHI, PARAPLEGIYA
• ISHEMIYA III A DARAJASI : NEKROZ, SUBFASSIAL SHISH
• ИШЕМИЯ III В СТЕПЕНИ : MUSHAK KONTRAKTURASI
OYOQ-QO’L
ISHEMIYASINIG
3 DARAJASI
FARQLANADI
GANGREN
A
