O’TKIR ARTERIAL TUTULISHLAR

Yuklangan vaqt

2025-09-05

Yuklab olishlar soni

1

Sahifalar soni

16

Faytl hajmi

21,3 MB


O’TKIR ARTERIAL 
TUTULISHLAR
O’TKIR ARTERIAL TUTULISHLAR Logotip
REJA
• ARTERIAL TROMBOZ VA 
EMBOLIYALAR
• TROMBOZLARNING 
EMBOLIYADAN FARQI 
• TROMBOZ VA EMBOLIYALAR 
ETIOLOGIYASI
• TROMB HOSIL BOLISHIGA 
OLIB KELADIGAN OMILLAR
• TEKSHIRISH USULLARI
• O’TKIR TROMBOZ VA 
EMBOLIYALARNING KLINIK KECHISHI 
VA KLINIK DAVRLARI
• TROMBOZ VA TROMBOFLEBITLAR
• KONSERVATIV DAVO USULLARI
• JARROHLIK DAVOLASH USULLARI
REJA • ARTERIAL TROMBOZ VA EMBOLIYALAR • TROMBOZLARNING EMBOLIYADAN FARQI • TROMBOZ VA EMBOLIYALAR ETIOLOGIYASI • TROMB HOSIL BOLISHIGA OLIB KELADIGAN OMILLAR • TEKSHIRISH USULLARI • O’TKIR TROMBOZ VA EMBOLIYALARNING KLINIK KECHISHI VA KLINIK DAVRLARI • TROMBOZ VA TROMBOFLEBITLAR • KONSERVATIV DAVO USULLARI • JARROHLIK DAVOLASH USULLARI Logotip
ARTERIAL TROMBOZ VA 
EMBOLIYALAR
ARTERIAL TROMBOZ VA EMBOLIYALAR Logotip
ARTERIAL 
TROMBOZ
TASNIFI
O’zgargan
arteriya
qon
tomiri
devorida
tromb hosil bolishi va uning vaqt davomida
o’sishi va tiqilishi (okklyuziya). Trombozning
asosiy
sabablaridan
biri
bu
obletiratsiyalshgan ateroskleroz hisoblanadi.
Qon tomir devorining bunday o’zgarishi qon
oqimini o’zgarishiga va tromb hosil bolishiga
olib keladi
ARTERIAL TROMBOZ TASNIFI O’zgargan arteriya qon tomiri devorida tromb hosil bolishi va uning vaqt davomida o’sishi va tiqilishi (okklyuziya). Trombozning asosiy sabablaridan biri bu obletiratsiyalshgan ateroskleroz hisoblanadi. Qon tomir devorining bunday o’zgarishi qon oqimini o’zgarishiga va tromb hosil bolishiga olib keladi Logotip
EMBOLIYA
TASNIFI
Trombning biror bir organdan (yurak yoki
aorta)
boshqa
organga
o’tishi
natijasida
uning o’tkir okklyuziyasi hosil bo’lishi va
trombning
o’sishi.
Ko’p
holatlarda
emboliyalar
yurak
kasalliklarida
(miokard
infarkti,
yurak
klapanlarining
infeksion
zararlanishi) va qon tomilarining patologik
kengayishi - anevrizmalarda hosil bo’ladi
EMBOLIYA TASNIFI Trombning biror bir organdan (yurak yoki aorta) boshqa organga o’tishi natijasida uning o’tkir okklyuziyasi hosil bo’lishi va trombning o’sishi. Ko’p holatlarda emboliyalar yurak kasalliklarida (miokard infarkti, yurak klapanlarining infeksion zararlanishi) va qon tomilarining patologik kengayishi - anevrizmalarda hosil bo’ladi Logotip
TROMBOZNING
ETIOLOGIYASI
Trombozning rivojlanishiga quyidagi 
omillar sabab bo’ladi 
(Virxov triadasi) 
• qon tarkibi (giperkoagulyatsiya va trombofiliya)
• qon tomir devorining zararlanishi (endoteliy 
hujayralarining zararlanishi)
• qon oqimining xususiyati (staz, turbulentlik)
TROMBOZNING ETIOLOGIYASI Trombozning rivojlanishiga quyidagi omillar sabab bo’ladi (Virxov triadasi) • qon tarkibi (giperkoagulyatsiya va trombofiliya) • qon tomir devorining zararlanishi (endoteliy hujayralarining zararlanishi) • qon oqimining xususiyati (staz, turbulentlik) Logotip
TROMBOEMBOLIYANI
NG ETIOLOGIYASI
• Tromboemboliya - qon tomilarda eng ko’p 
uchraydigan holat. Tromb paydo bo’lishi va 
uning ko’chishiga yurak ritmining buzilishi 
sabab boladi (hilpillovchi aritmiya) 
paroksizmal kechishi bilan
TROMBOEMBOLIYANI NG ETIOLOGIYASI • Tromboemboliya - qon tomilarda eng ko’p uchraydigan holat. Tromb paydo bo’lishi va uning ko’chishiga yurak ritmining buzilishi sabab boladi (hilpillovchi aritmiya) paroksizmal kechishi bilan Logotip
ARTERIAL QON TOMIR EMBOLIYASI KLINIK 
KECHISHI 
Kasallikning boshlanishi ta'sirlangan a'zoda to'satdan og'riq 
paydo bo'lishi bilan tavsiflanadi. Uning kelib chiqishida 
spazm, asosiy arteriya ham, kollaterallar ham katta 
ahamiyatga ega. 2-4 soatdan keyin spazm kamayadi va 
og'riqning intensivligi biroz kamayadi. Og'riq, oyoq-qo'llarda 
uyushish, sovuqlik va kuchli zaiflik hissi bilan birga keladi.
ARTERIAL QON TOMIR EMBOLIYASI KLINIK KECHISHI Kasallikning boshlanishi ta'sirlangan a'zoda to'satdan og'riq paydo bo'lishi bilan tavsiflanadi. Uning kelib chiqishida spazm, asosiy arteriya ham, kollaterallar ham katta ahamiyatga ega. 2-4 soatdan keyin spazm kamayadi va og'riqning intensivligi biroz kamayadi. Og'riq, oyoq-qo'llarda uyushish, sovuqlik va kuchli zaiflik hissi bilan birga keladi. Logotip
ARTERIYA QON TOMIRIDA EMBOLIYA 
KLINIK KECHISHI
• Zararlangan organ  rangi marmar rangpar rangga o'zgaradi
• Bo'sh vena tomiri 
• Zararlangan ateriya distal qismida pulsatsiya yo'q, yuqorisida kuchaygan
Kasallikning klinik ko'rinishiga okklyuziya darajasi, arterial spazmning 
intensivligi, arteriya qon tomirining embol bilan to'silganlik  darajasi, 
kollateral qon aylanishining xususiyatlari va  trombning o'lchami 
sezilarli darajada ta'sir qiladi.
ARTERIYA QON TOMIRIDA EMBOLIYA KLINIK KECHISHI • Zararlangan organ rangi marmar rangpar rangga o'zgaradi • Bo'sh vena tomiri • Zararlangan ateriya distal qismida pulsatsiya yo'q, yuqorisida kuchaygan Kasallikning klinik ko'rinishiga okklyuziya darajasi, arterial spazmning intensivligi, arteriya qon tomirining embol bilan to'silganlik darajasi, kollateral qon aylanishining xususiyatlari va trombning o'lchami sezilarli darajada ta'sir qiladi. Logotip
O'TKIR ARTERIAL TROMBOZNING KLINIK 
KO'RINISHI
Tromboz klinik kechishi qon tomir emboliyasiga o’xshash boladi, lekin 
simptomlar sekinlik bilan rivojlanadi
O'TKIR ARTERIAL TROMBOZNING KLINIK KO'RINISHI Tromboz klinik kechishi qon tomir emboliyasiga o’xshash boladi, lekin simptomlar sekinlik bilan rivojlanadi Logotip
V.S.SAVELYEV KLASSIFIKATISYASI
• ISHEMIYA I А DARAJASI : UYQUSIZLIK VA SOVUQLIK 
HISSI, PARESTEZIYA
• ISHEMIYA I B DARAJASI : OG’RIQ
• ISHEMIYA II А DARAJASI  : OYOQ-QO'LLARNING 
BO'G'IMLARIDA SEZGIRLIK VA FAOL HARAKATLARNING 
BUZILISHI PAREZ
• ISHEMIYA II B DARAJASI : OYOQ-QO'LLARNING 
BO'G'IMLARIDA SEZGIRLIK VA FAOL HARAKATLARNING 
BUZILISHI, PARAPLEGIYA
• ISHEMIYA III A DARAJASI : NEKROZ, SUBFASSIAL SHISH
• ИШЕМИЯ III В СТЕПЕНИ : MUSHAK KONTRAKTURASI
OYOQ-QO’L 
ISHEMIYASINIG 
3 DARAJASI 
FARQLANADI
GANGREN
A
V.S.SAVELYEV KLASSIFIKATISYASI • ISHEMIYA I А DARAJASI : UYQUSIZLIK VA SOVUQLIK HISSI, PARESTEZIYA • ISHEMIYA I B DARAJASI : OG’RIQ • ISHEMIYA II А DARAJASI : OYOQ-QO'LLARNING BO'G'IMLARIDA SEZGIRLIK VA FAOL HARAKATLARNING BUZILISHI PAREZ • ISHEMIYA II B DARAJASI : OYOQ-QO'LLARNING BO'G'IMLARIDA SEZGIRLIK VA FAOL HARAKATLARNING BUZILISHI, PARAPLEGIYA • ISHEMIYA III A DARAJASI : NEKROZ, SUBFASSIAL SHISH • ИШЕМИЯ III В СТЕПЕНИ : MUSHAK KONTRAKTURASI OYOQ-QO’L ISHEMIYASINIG 3 DARAJASI FARQLANADI GANGREN A Logotip