PEDAGOGIK FAOLIYATNING KASBIY HUQUQIY ASOSLARI

Yuklangan vaqt

2024-10-17

Yuklab olishlar soni

1

Sahifalar soni

4

Faytl hajmi

20,4 KB


 
 
 
 
 
 
PEDAGOGIK FAOLIYATNING KASBIY HUQUQIY ASOSLARI 
 
 
Reja: 
• Pedagogik faoliyatning normativ-huquqiy asosi.  
• Yangi tahrirdagi «Ta’lim to‘g‘risida»gi Qonundagi o‘zgarishlar.  
• “Ta’lim to‘g‘risida»gi Qonunning mazmun mohiyati va undan kelib 
chiqadigan vazifalar. 
2020-yil 23-sentabrda O‘zbekiston Respublikasi prezidenti tomonidan 637-son 
bilan “Ta’lim to‘g‘risida”gi Qonunning yangi tahriri imzolandi. Ushbu qonun 11 
bob, 75 moddadan iborat. 
5-bob. Ta’lim tashkilotlari pedagog xodimlarining huquqiy maqomi. 44, 45, 46-
moddalarni o‘z ichiga oladi. 
44-modda. Pedagogik faoliyat bilan shug‘ullanish huquqi 
Tegishli ma’lumoti, kasbiy tayyorgarligi bo‘lgan va ma’naviy-axloqiy 
fazilatlarga ega shaxslar pedagogik faoliyat bilan shug‘ullanish huquqiga ega. 
Magistraturani tamomlagan shaxslar va diplomli mutaxassislar o‘z mutaxassisligi 
bo‘yicha pedagogik faoliyat bilan shug‘ullanish huquqiga ega.  
Agar qonunchilikda boshqacha qoida nazarda tutilmagan bo‘lsa, 
pedagogik oliy ma’lumotga ega bo‘lmagan shaxslarga qayta tayyorlash 
kurslaridan o‘tganidan keyin ta’lim tashkilotlarida (bundan oliy ta’lim 
tashkilotlari mustasno) pedagogik faoliyat bilan shug‘ullanish huquqi beriladi. 
Ishlab chiqarish ta’limi ustalari qayta tayyorlash kurslaridan o‘tmasdan 
professional ta’lim tashkilotlarida pedagogik faoliyat bilan shug‘ullanishga haqli. 
Zarurat bo‘lganda professional ta’lim tashkilotlari ishlab chiqarish ta’limi 
ustalarini, shuningdek tegishli bilim hamda amaliy ko‘nikmalarga ega bo‘lgan, 
oliy ma’lumoti bo‘lmagan boshqa mutaxassislarni amaliy va qo‘shimcha 
mashg‘ulotlarni olib borish uchun jalb etishi mumkin. 
PEDAGOGIK FAOLIYATNING KASBIY HUQUQIY ASOSLARI Reja: • Pedagogik faoliyatning normativ-huquqiy asosi. • Yangi tahrirdagi «Ta’lim to‘g‘risida»gi Qonundagi o‘zgarishlar. • “Ta’lim to‘g‘risida»gi Qonunning mazmun mohiyati va undan kelib chiqadigan vazifalar. 2020-yil 23-sentabrda O‘zbekiston Respublikasi prezidenti tomonidan 637-son bilan “Ta’lim to‘g‘risida”gi Qonunning yangi tahriri imzolandi. Ushbu qonun 11 bob, 75 moddadan iborat. 5-bob. Ta’lim tashkilotlari pedagog xodimlarining huquqiy maqomi. 44, 45, 46- moddalarni o‘z ichiga oladi. 44-modda. Pedagogik faoliyat bilan shug‘ullanish huquqi Tegishli ma’lumoti, kasbiy tayyorgarligi bo‘lgan va ma’naviy-axloqiy fazilatlarga ega shaxslar pedagogik faoliyat bilan shug‘ullanish huquqiga ega. Magistraturani tamomlagan shaxslar va diplomli mutaxassislar o‘z mutaxassisligi bo‘yicha pedagogik faoliyat bilan shug‘ullanish huquqiga ega. Agar qonunchilikda boshqacha qoida nazarda tutilmagan bo‘lsa, pedagogik oliy ma’lumotga ega bo‘lmagan shaxslarga qayta tayyorlash kurslaridan o‘tganidan keyin ta’lim tashkilotlarida (bundan oliy ta’lim tashkilotlari mustasno) pedagogik faoliyat bilan shug‘ullanish huquqi beriladi. Ishlab chiqarish ta’limi ustalari qayta tayyorlash kurslaridan o‘tmasdan professional ta’lim tashkilotlarida pedagogik faoliyat bilan shug‘ullanishga haqli. Zarurat bo‘lganda professional ta’lim tashkilotlari ishlab chiqarish ta’limi ustalarini, shuningdek tegishli bilim hamda amaliy ko‘nikmalarga ega bo‘lgan, oliy ma’lumoti bo‘lmagan boshqa mutaxassislarni amaliy va qo‘shimcha mashg‘ulotlarni olib borish uchun jalb etishi mumkin.
 
 
45-modda. Pedagog xodimlarning maqomi va ular faoliyatining 
kafolatlari  
Pedagog xodimlarning maqomi jamiyat va davlat tomonidan tan olinadi. 
Pedagog xodimlar ijtimoiy qo‘llab-quvvatlanadi, o‘z kasbiy faoliyatini amalga 
oshirishi, ularning ijtimoiy maqomi va obro‘sini oshirish uchun tashkiliy-huquqiy 
shart-sharoitlar yaratiladi, shuningdek o‘z huquq va qonuniy manfaatlarini 
amalga oshirish uchun kafolatlar beriladi.  
Ta’lim tashkilotlari pedagog xodimlarining huquqlari, sha’ni, qadr-
qimmati va ishchanlik obro‘si davlat himoyasi ostida bo‘ladi.  
Ta’lim 
tashkilotlari 
pedagog 
xodimlarining 
kasbiy 
faoliyatiga 
aralashishga, ta’lim oluvchilarning bilimlarini to‘g‘ri va xolis baholashga ta’sir 
ko‘rsatishga, shuningdek ushbu pedagog xodimlarning xizmat majburiyatlarini 
bajarishiga to‘sqinlik qilishga yo‘l qo‘yilmaydi.  
Pedagog xodimlar quyidagi huquqlarga ega: 
o‘z sha’ni, qadr-qimmati va ishchanlik obro‘sini himoya qilish; 
o‘quv dasturlari doirasida mualliflik dasturlarini ishlab chiqish va joriy 
etish, o‘qitish uslubiyotini ishlab chiqish, shuningdek tegishli o‘quv fanlari, 
kurslari, modullaridan foydalanish, ijodiy faollik ko‘rsatish; 
zamonaviy pedagogik shakllarni, o‘qitish va tarbiya vositalarini, 
usullarini erkin tanlash hamda ulardan foydalanish; 
kasbiy faoliyatini amalga oshirish uchun ularga zarur shart-sharoitlar 
yaratilishini talab qilish; 
o‘quv, ilmiy va uslubiy yo‘nalishlardagi axborot-resurs markazlarining 
xizmatlaridan bepul foydalanish; 
davlat ta’lim standartlarini, davlat ta’lim talablarini, malaka talablarini, 
o‘quv rejalari va o‘quv dasturlarini ishlab chiqishda ishtirok etish; 
ilmiy, ilmiy-tadqiqot va ijodiy faoliyatni amalga oshirish, eksperimental 
faoliyatda ishtirok etish, innovatsiyalarni ishlab chiqish va joriy qilish;  
ta’lim tashkilotini boshqarishda, shuningdek ta’lim tashkilotining 
faoliyati bilan bog‘liq masalalarni muhokama qilishda ishtirok etish; 
kasaba uyushmalari va nodavlat notijorat tashkilotlari a’zosi bo‘lish, 
xodimlarining vakillari bo‘lish, fuqarolik jamiyati boshqa institutlari faoliyatida 
qatnashish; 
45-modda. Pedagog xodimlarning maqomi va ular faoliyatining kafolatlari Pedagog xodimlarning maqomi jamiyat va davlat tomonidan tan olinadi. Pedagog xodimlar ijtimoiy qo‘llab-quvvatlanadi, o‘z kasbiy faoliyatini amalga oshirishi, ularning ijtimoiy maqomi va obro‘sini oshirish uchun tashkiliy-huquqiy shart-sharoitlar yaratiladi, shuningdek o‘z huquq va qonuniy manfaatlarini amalga oshirish uchun kafolatlar beriladi. Ta’lim tashkilotlari pedagog xodimlarining huquqlari, sha’ni, qadr- qimmati va ishchanlik obro‘si davlat himoyasi ostida bo‘ladi. Ta’lim tashkilotlari pedagog xodimlarining kasbiy faoliyatiga aralashishga, ta’lim oluvchilarning bilimlarini to‘g‘ri va xolis baholashga ta’sir ko‘rsatishga, shuningdek ushbu pedagog xodimlarning xizmat majburiyatlarini bajarishiga to‘sqinlik qilishga yo‘l qo‘yilmaydi. Pedagog xodimlar quyidagi huquqlarga ega: o‘z sha’ni, qadr-qimmati va ishchanlik obro‘sini himoya qilish; o‘quv dasturlari doirasida mualliflik dasturlarini ishlab chiqish va joriy etish, o‘qitish uslubiyotini ishlab chiqish, shuningdek tegishli o‘quv fanlari, kurslari, modullaridan foydalanish, ijodiy faollik ko‘rsatish; zamonaviy pedagogik shakllarni, o‘qitish va tarbiya vositalarini, usullarini erkin tanlash hamda ulardan foydalanish; kasbiy faoliyatini amalga oshirish uchun ularga zarur shart-sharoitlar yaratilishini talab qilish; o‘quv, ilmiy va uslubiy yo‘nalishlardagi axborot-resurs markazlarining xizmatlaridan bepul foydalanish; davlat ta’lim standartlarini, davlat ta’lim talablarini, malaka talablarini, o‘quv rejalari va o‘quv dasturlarini ishlab chiqishda ishtirok etish; ilmiy, ilmiy-tadqiqot va ijodiy faoliyatni amalga oshirish, eksperimental faoliyatda ishtirok etish, innovatsiyalarni ishlab chiqish va joriy qilish; ta’lim tashkilotini boshqarishda, shuningdek ta’lim tashkilotining faoliyati bilan bog‘liq masalalarni muhokama qilishda ishtirok etish; kasaba uyushmalari va nodavlat notijorat tashkilotlari a’zosi bo‘lish, xodimlarining vakillari bo‘lish, fuqarolik jamiyati boshqa institutlari faoliyatida qatnashish;