Pol qoplamalari uchun zamonaviy qurilish materiallari

Yuklangan vaqt

2024-09-23

Yuklab olishlar soni

1

Sahifalar soni

17

Faytl hajmi

563,8 KB


 
 
 
 
 
 
Pol qoplamalari uchun zamonaviy qurilish materiallari 
 
 
Reja  
11.1. Pollar to’g’risida umumiy ma’lumotlar. 
11.2. Polbop zamonaviy qurilish materiallari. 
  
11.1. Pollar to’g’risida umumiy ma’lumotlar. 
   Pol-bu ekspluatatsion ta'sirlarni sezadigan binoning tuzilishi va ichki qismining 
eng muhim elementlaridan biridir. Pol qurilmasi eng ko'p vaqt talab qiladigan 
qurilish jarayonlaridan biridir. Fuqarolik qurilishida pol ishlab chiqarishning 
murakkabligi umumiy qurilish ishlarining 17-20% ni tashkil qiladi. 
Polga bir qator talablar qo'yiladi — xonaning maqsadiga qarab turli xil va ba'zan 
qarama-qarshi (konstruktiv, ekspluatatsion, sanitariya-gigiena, dekorativ va 
boshqalar). Fuqarolik binolarining pollari mustahkam, chirishga bardoshli, elastik, 
silliq (lekin seg’anchiq emas), kichik issiqlik yutish xossasiga ega, iflislikdan 
tozalash oson, estetik ko'rinishga ega va ichki arxitekturaga mos bo’lishi kerak. 
 Sanoat binolarining pollariga mexanik ta’sirga ( ishqalanish, zarba va boshqalar) 
qarshilik ko'rsatish uchun yuqori talablar qo'yiladi va ba'zi sanoat tarmoqlari uchun 
— kimyoviy qarshilik, issiqlikka chidamlilik va shunga o’xshash talablar qo’yiladi. 
  Yuqori namlik va "ho'l" ish rejimiga ega xonalarda pollar suvga chidamli va suv 
o'tkazmaydigan, yong'in xavfi yuqori xonalarda esa yong'inga chidamli bo'lishi 
kerak. Zamonaviy sanoat tarmoqlarini rivojlantirish (masalan, radioelektronika), 
shuningdek kompyuter texnologiyalaridan keng foydalanish 
pollarning changsizligi, tuksizligi, elektr o'tkazuvchanligi kabi xususiyatlariga 
yuqori talablarni qo'yadi. 
Pol qoplamalari uchun zamonaviy qurilish materiallari Reja 11.1. Pollar to’g’risida umumiy ma’lumotlar. 11.2. Polbop zamonaviy qurilish materiallari. 11.1. Pollar to’g’risida umumiy ma’lumotlar. Pol-bu ekspluatatsion ta'sirlarni sezadigan binoning tuzilishi va ichki qismining eng muhim elementlaridan biridir. Pol qurilmasi eng ko'p vaqt talab qiladigan qurilish jarayonlaridan biridir. Fuqarolik qurilishida pol ishlab chiqarishning murakkabligi umumiy qurilish ishlarining 17-20% ni tashkil qiladi. Polga bir qator talablar qo'yiladi — xonaning maqsadiga qarab turli xil va ba'zan qarama-qarshi (konstruktiv, ekspluatatsion, sanitariya-gigiena, dekorativ va boshqalar). Fuqarolik binolarining pollari mustahkam, chirishga bardoshli, elastik, silliq (lekin seg’anchiq emas), kichik issiqlik yutish xossasiga ega, iflislikdan tozalash oson, estetik ko'rinishga ega va ichki arxitekturaga mos bo’lishi kerak. Sanoat binolarining pollariga mexanik ta’sirga ( ishqalanish, zarba va boshqalar) qarshilik ko'rsatish uchun yuqori talablar qo'yiladi va ba'zi sanoat tarmoqlari uchun — kimyoviy qarshilik, issiqlikka chidamlilik va shunga o’xshash talablar qo’yiladi. Yuqori namlik va "ho'l" ish rejimiga ega xonalarda pollar suvga chidamli va suv o'tkazmaydigan, yong'in xavfi yuqori xonalarda esa yong'inga chidamli bo'lishi kerak. Zamonaviy sanoat tarmoqlarini rivojlantirish (masalan, radioelektronika), shuningdek kompyuter texnologiyalaridan keng foydalanish pollarning changsizligi, tuksizligi, elektr o'tkazuvchanligi kabi xususiyatlariga yuqori talablarni qo'yadi.  
 
  Zamonaviy pol ko'p qatlamli konstruksiya bo'lib, qoplama, qatlam, gidroizolyatsiya 
va taglikdan iborat. Polning har bir qatlami bitta tuzilmada o'z vazifasini bajaradi va 
butun tuzilma sifatining umumiy tarkibiy qismini ta'minlaydi. 
  Tegishli QMQ talablari bo’yicha, pol uchun taglik (styajka) monolit beton pollarda 
ham, tuproqlarda ham (pastki qatlamda) o'rnatilishi mumkin. 
  Qoplama uchun taglik (styajka) — bu ma'lum bir qiyalikga ega pastki qavat 
qatlamining sirtini tekislash, turli xil quvurlarni qoplash, yuklamalarni qattiq 
bo'lmagan pastki qatlamlarga taqsimlash uchun xizmat qiladigan pol qatlami. 
  Qoplama-bu to'g'ridan-to'g'ri turli xil ekspluatatsion ta'sirlarga duchor bo'ladigan 
polning yuqori qatlami. Bulday ta’sirlarga statik yoki dinamik yuklar, pol yuzasiga 
turli xil kimyoviy moddalar tushishi, harorat o'zgarishi va boshqalar kiradi. Pol 
qoplamasi taglik bilan qatlam orqali ulanadi, bu ularning ishonchli ulanishini 
ta'minlaydi, ekspluatatsiya paytida qoplamaning taglikdan tozalanishiga yo'l 
qo'ymaydi. 
  Ish sharoitlari kanalizatsiya yoki boshqa suyuqliklarning, shuningdek er osti 
suvlarining polga kirib borishini istisno qilishni talab qiladigan hollarda 
gidroizolyatsiya qatlami (yoki qatlamlar)dan foydalaniladi. 
 Ushbu pol elementlarining har birining qurilmasi qo’llaniladigan materiallarning 
osono’rnatilishini, 
ma'lum 
texnologiyalarning, 
uskunalarning, 
shuningdek 
xodimlarning professionalligini talab qiladi. Bularning barchasi birgalikda ishlarning 
sifatli bajarilishini ta'minlaydi. Polni qurish bo'yicha ishlarning narxi binoni qurish 
narxining 10-15 foizini (kapital ta'mirlash paytida — taxminiy qiymatning 30 
foizigacha) yoki pardozlash ishlarining qiymatining 40 foizini tashkil qiladi. 
 
 Pollar uchun asos va taglik(styajka)lar.  
 
  Har xil turdagi qoplamali pollarni o’rnatishni eng muhim bosqichi pollar uchun 
beton asos (styajka) ni yuqori sifatli qilib tayyorlashdir. Beton sirtini tayyorlash 
sifatini nazorat qilish davlat standartlari va boshqa meyoriy xujjatlarga muvofiq 
amalga oshiriladi. 
Zamonaviy pol ko'p qatlamli konstruksiya bo'lib, qoplama, qatlam, gidroizolyatsiya va taglikdan iborat. Polning har bir qatlami bitta tuzilmada o'z vazifasini bajaradi va butun tuzilma sifatining umumiy tarkibiy qismini ta'minlaydi. Tegishli QMQ talablari bo’yicha, pol uchun taglik (styajka) monolit beton pollarda ham, tuproqlarda ham (pastki qatlamda) o'rnatilishi mumkin. Qoplama uchun taglik (styajka) — bu ma'lum bir qiyalikga ega pastki qavat qatlamining sirtini tekislash, turli xil quvurlarni qoplash, yuklamalarni qattiq bo'lmagan pastki qatlamlarga taqsimlash uchun xizmat qiladigan pol qatlami. Qoplama-bu to'g'ridan-to'g'ri turli xil ekspluatatsion ta'sirlarga duchor bo'ladigan polning yuqori qatlami. Bulday ta’sirlarga statik yoki dinamik yuklar, pol yuzasiga turli xil kimyoviy moddalar tushishi, harorat o'zgarishi va boshqalar kiradi. Pol qoplamasi taglik bilan qatlam orqali ulanadi, bu ularning ishonchli ulanishini ta'minlaydi, ekspluatatsiya paytida qoplamaning taglikdan tozalanishiga yo'l qo'ymaydi. Ish sharoitlari kanalizatsiya yoki boshqa suyuqliklarning, shuningdek er osti suvlarining polga kirib borishini istisno qilishni talab qiladigan hollarda gidroizolyatsiya qatlami (yoki qatlamlar)dan foydalaniladi. Ushbu pol elementlarining har birining qurilmasi qo’llaniladigan materiallarning osono’rnatilishini, ma'lum texnologiyalarning, uskunalarning, shuningdek xodimlarning professionalligini talab qiladi. Bularning barchasi birgalikda ishlarning sifatli bajarilishini ta'minlaydi. Polni qurish bo'yicha ishlarning narxi binoni qurish narxining 10-15 foizini (kapital ta'mirlash paytida — taxminiy qiymatning 30 foizigacha) yoki pardozlash ishlarining qiymatining 40 foizini tashkil qiladi. Pollar uchun asos va taglik(styajka)lar. Har xil turdagi qoplamali pollarni o’rnatishni eng muhim bosqichi pollar uchun beton asos (styajka) ni yuqori sifatli qilib tayyorlashdir. Beton sirtini tayyorlash sifatini nazorat qilish davlat standartlari va boshqa meyoriy xujjatlarga muvofiq amalga oshiriladi.  
 
  Beton asos zarur tekislik, ishonchli qoplama yopishishi kabi muhim 
ko'rsatkichlarni ta'minlashi, shuningdek, betonning qisqarishi bilan bog'liq yoriqlarni 
istisno qilishi kerak. 
  Polning sifatini ta'minlaydigan asosiy parametrlardan biri uning tekisligidir. 
Beton poydevorning tekisligi to'g'ridan-to'g'ri yotqizish texnologiyasiga, betonning 
tarkibi va bir xilligiga, uni ob'ektga etkazib berish usuli va ritmiga, havo oqimlarining 
paydo bo'lishiga olib keladigan ob-havo va iqlim omillariga, ish joyida haroratning 
keskin o'zgarishiga bog'liq. Ba'zi hollarda, pol yuzasi tekisligiga yuqori talablar 
qo'yiladi. Bu yuklarni ko'tarish balandligi yuqori bo'lgan tor teshikli stackerlar 
ishlatiladigan omborxonalarga, masalan, uch yaruslii omborxonalarga tegishli. 
  Bu erda "super tekis" beton asos va qoplamani olish ayniqsa muhimdir. 
Bunday tenglikni kafolatlash uchun beton asosni o'rnatish bo'yicha barcha 
jarayonlarni nazorat qilishni ta'minlash kerak. 
  Nazoratning birinchi bosqichi uni yotqizish uchun beton aralashmani yetkazib 
berish bosqichida amalga oshiriladi. Uni yotqizish joyiga uzluksiz etkazib berish 
ta'minlanishi kerak. Shu bilan birga, betonning sifati va bir xilligini kuzatish kerak. 
Konusning cho'kindi farqi (KCH) uchun etkazib beriladigan qismlar 3-4 sm dan 
oshmasligi kerak. 
 Ushbu talablarga rioya qilmaslik notekis yog'ingarchiliklarga va yuzaga kelishi 
mumkin bo'lgan nuqsonlarni bartaraf etish bilan bog'liq qo'shimcha ishlarga va 
xarajatlarga olib keladi, masalan, teng qismlarga yotqizilgan betonning bo'g'inlarida 
paydo bo'ladigan nosimmetrikliklar ("sovuq" choklar) va keyinchalik sirtni tekislash 
uchun ularni frezalash zarurati. 
  Keyingi bosqich — beton yotqizish. Betonni yotqizish qo'lda ham, beton yotqizgich 
yordamida ham, yo’naltiruvchi bilan ham, yo’naltiruvchisiz ham amalga oshirilishi 
mumkin. Yo’naltiruvchilarsiz qurilma betonni ancha tezroq yotqizishga imkon 
beradi,agar yuqori sifat talablari bo'lmasa va qurilish muddati qisqa bo'lsa, bu juda 
muhimdir. 
Beton asos zarur tekislik, ishonchli qoplama yopishishi kabi muhim ko'rsatkichlarni ta'minlashi, shuningdek, betonning qisqarishi bilan bog'liq yoriqlarni istisno qilishi kerak. Polning sifatini ta'minlaydigan asosiy parametrlardan biri uning tekisligidir. Beton poydevorning tekisligi to'g'ridan-to'g'ri yotqizish texnologiyasiga, betonning tarkibi va bir xilligiga, uni ob'ektga etkazib berish usuli va ritmiga, havo oqimlarining paydo bo'lishiga olib keladigan ob-havo va iqlim omillariga, ish joyida haroratning keskin o'zgarishiga bog'liq. Ba'zi hollarda, pol yuzasi tekisligiga yuqori talablar qo'yiladi. Bu yuklarni ko'tarish balandligi yuqori bo'lgan tor teshikli stackerlar ishlatiladigan omborxonalarga, masalan, uch yaruslii omborxonalarga tegishli. Bu erda "super tekis" beton asos va qoplamani olish ayniqsa muhimdir. Bunday tenglikni kafolatlash uchun beton asosni o'rnatish bo'yicha barcha jarayonlarni nazorat qilishni ta'minlash kerak. Nazoratning birinchi bosqichi uni yotqizish uchun beton aralashmani yetkazib berish bosqichida amalga oshiriladi. Uni yotqizish joyiga uzluksiz etkazib berish ta'minlanishi kerak. Shu bilan birga, betonning sifati va bir xilligini kuzatish kerak. Konusning cho'kindi farqi (KCH) uchun etkazib beriladigan qismlar 3-4 sm dan oshmasligi kerak. Ushbu talablarga rioya qilmaslik notekis yog'ingarchiliklarga va yuzaga kelishi mumkin bo'lgan nuqsonlarni bartaraf etish bilan bog'liq qo'shimcha ishlarga va xarajatlarga olib keladi, masalan, teng qismlarga yotqizilgan betonning bo'g'inlarida paydo bo'ladigan nosimmetrikliklar ("sovuq" choklar) va keyinchalik sirtni tekislash uchun ularni frezalash zarurati. Keyingi bosqich — beton yotqizish. Betonni yotqizish qo'lda ham, beton yotqizgich yordamida ham, yo’naltiruvchi bilan ham, yo’naltiruvchisiz ham amalga oshirilishi mumkin. Yo’naltiruvchilarsiz qurilma betonni ancha tezroq yotqizishga imkon beradi,agar yuqori sifat talablari bo'lmasa va qurilish muddati qisqa bo'lsa, bu juda muhimdir.  
 
   Qoplama uchun taglik(styajka) deyarli har bir qavatning majburiy elementidir va 
notekis pol elementlari (asos) bo'ylab qattiq, zich, hatto qobiq hosil qiluvchi 
qatlamdir. 
  Pol konstruktsiyalarini buzilishi bo'yicha ma'lumotlarni tahlil qilish shuni 
ko'rsatdiki, aksariyat hollarda polning yaroqsiz holatga kelishining sababi past sifatli 
dastani holati: yuqori qatlamda zaiflashgan zonaning mavjudligi, yuqori namlik, 
taglikni materialining qo'shni pol elementlariga past yopishishi. Barcha pollar 
tomonidan qabul qilingan yuklar (mexanik, termal, agressiv, kimyoviy va boshqalar) 
uning uzoq umr ko'rishiga eng katta ta'sir ko'rsatadi. Polning yuqori chidamliligini 
ta'minlash uchun asos quruq, mustahkam va tekis yuzaga ega bo'lib, qo'shni pol 
elementlariga yuqori yopishqoqlikka ega bo’lishi kerak. Taglikka qo’yilayotgan 
yuqori texnologik talab- bu uni tayyorlash va yotqizish bo'yicha ishlarni to'liq 
mexanizatsiyalashlar. 
  Qoplama uchun tagliklar yaxlit va yig’ma ko’rinishida bo’ladi. 
Yaxlit tagliklar odatda kamida 150 markali sement-qum qorishmadan, shuningdek 
betondan (keramzit beton, shlakli beton va boshqalar) tayyorlanadi. Bundan tashqari 
ksilolit va asfalt-betonli tagliklar ham mavjud. Portlend sementiga asoslangan beton 
va qorishmali tagliklarni o'rnatishda ushbu materiallarning qotishi uchun nam 
sharoitlar zarurligini yodda tutish kerak. Shuning uchun, yotqizgandan keyin 7-10 
kun ichida taglikni alohida parvarish qilishni talab qiladi. 
  Polimer qo'shimchalari bilan modifikatsiya qilingan, turli xil mineral bog’lovchilar 
asosida zavodlarda tayyorlangan maxsus quruq aralashmalardan foydalanish taglik 
quyish jarayonini soddalashtirish va sezilarli darajada tezlashtirishga imkon beradi. 
O'z-o'zidan tekislanadigan kompozitsiyalar tobora keng qo'llanilmoqda, ular qotish 
jarayonida o'z og'irligi ostida tarqaladigan harakatlanuvchi aralashma hosil bo'ladi. 
Qoplamaning belgilangan qalinligiga eng oddiy qo'l asboblari yordamida erishiladi. 
  Issiqlik va ovoz yutımı yoki gidroizolyatsiya qatlamining funktsiyalarini 
birlashtiragan tagliklar -bu istiqbolli qoplama uchun tagliklardir. Yaxlit monolit 
styajkalarning asosiy kamchiligi-bu sirt qoplamani yotqizishdan oldin styajka 
yetarlich mustahkamlikka ega bo’lishi va namligini yo’qotishi uchun ma’lum vaqt 
Qoplama uchun taglik(styajka) deyarli har bir qavatning majburiy elementidir va notekis pol elementlari (asos) bo'ylab qattiq, zich, hatto qobiq hosil qiluvchi qatlamdir. Pol konstruktsiyalarini buzilishi bo'yicha ma'lumotlarni tahlil qilish shuni ko'rsatdiki, aksariyat hollarda polning yaroqsiz holatga kelishining sababi past sifatli dastani holati: yuqori qatlamda zaiflashgan zonaning mavjudligi, yuqori namlik, taglikni materialining qo'shni pol elementlariga past yopishishi. Barcha pollar tomonidan qabul qilingan yuklar (mexanik, termal, agressiv, kimyoviy va boshqalar) uning uzoq umr ko'rishiga eng katta ta'sir ko'rsatadi. Polning yuqori chidamliligini ta'minlash uchun asos quruq, mustahkam va tekis yuzaga ega bo'lib, qo'shni pol elementlariga yuqori yopishqoqlikka ega bo’lishi kerak. Taglikka qo’yilayotgan yuqori texnologik talab- bu uni tayyorlash va yotqizish bo'yicha ishlarni to'liq mexanizatsiyalashlar. Qoplama uchun tagliklar yaxlit va yig’ma ko’rinishida bo’ladi. Yaxlit tagliklar odatda kamida 150 markali sement-qum qorishmadan, shuningdek betondan (keramzit beton, shlakli beton va boshqalar) tayyorlanadi. Bundan tashqari ksilolit va asfalt-betonli tagliklar ham mavjud. Portlend sementiga asoslangan beton va qorishmali tagliklarni o'rnatishda ushbu materiallarning qotishi uchun nam sharoitlar zarurligini yodda tutish kerak. Shuning uchun, yotqizgandan keyin 7-10 kun ichida taglikni alohida parvarish qilishni talab qiladi. Polimer qo'shimchalari bilan modifikatsiya qilingan, turli xil mineral bog’lovchilar asosida zavodlarda tayyorlangan maxsus quruq aralashmalardan foydalanish taglik quyish jarayonini soddalashtirish va sezilarli darajada tezlashtirishga imkon beradi. O'z-o'zidan tekislanadigan kompozitsiyalar tobora keng qo'llanilmoqda, ular qotish jarayonida o'z og'irligi ostida tarqaladigan harakatlanuvchi aralashma hosil bo'ladi. Qoplamaning belgilangan qalinligiga eng oddiy qo'l asboblari yordamida erishiladi. Issiqlik va ovoz yutımı yoki gidroizolyatsiya qatlamining funktsiyalarini birlashtiragan tagliklar -bu istiqbolli qoplama uchun tagliklardir. Yaxlit monolit styajkalarning asosiy kamchiligi-bu sirt qoplamani yotqizishdan oldin styajka yetarlich mustahkamlikka ega bo’lishi va namligini yo’qotishi uchun ma’lum vaqt  
 
talab qilinishidir, bu ish qurilish vaqtini uzaytiradi. Agar bu talablarga rioya 
qilinmasajarayonda nosozlik yuzaga keladi. 
  Yig’ma tagliklar katta o'lchamdagi listlardan va plitalar- fanera,DSP,DVP va 
 gips tolali listlardan olinadi. 
  Yig’ma styajka elementlarining massasi kichik bo'lib,o’rnatishda ortiqcha kuch 
talab qilmaydi. Yig’ma tagliklardan foydalanish "ho'l" jarayonlarni istisno qiladi, 
shuning uchun darhol yuz qoplamasini yotqizishni boshlash mumkin. Biroq, yig’ma 
tagliklardan foydalanish barcha turdagi yuz qoplamalari uchun mumkin emas. 
  Qurilishda pollar uchun o'z-o'zidan tekislanadigan quyma tagliklar keng tarqalgan. 
Ular maxsus tekislash vositalariga muhtoj emas: tekislash yuqori harakatchan 
qorishmalar yordamida amalga oshiriladi, ular 
gravitatsion kuchlar ta'siri ostida tabiiy sharoitlar tegishli texnik shartlar talablariga 
javob beradigan gorizontal sirt hosil qilish uchun yoyiladi. 
O'z-o'zidan 
tekislanadigan 
styajkalar 
sement-qum 
(tayyor 
yoki 
quruq 
aralashmalardan) va gips (quruq aralashmalardan) qorishmalar yordamida amalga 
oshirilishi mumkin. 
  Monolit tagliklarning boshqa turlari bilan taqqoslaganda, gipslar eng kam mehnat 
talab qiladi, ma’lim miqdorda sementni tejashga va binolarni pardozlashda 
texnologik tanaffuslarni 2-3 soatgacha kamaytirishga imkon beradi. Gips 
styajkalarni quruq va namlik rejimi normal xonalarda ishlatilishi kerak.  
11.2. Polbop zamonaviy qurilish materiallari 
   Polning ishlash muddati qoplama materialiga bog'liq. Polning sirt qatlami 
to'g'ridan-to'g'ri ekspluatatsion ta'sirga duchor bo'ladi, shuning uchun yakuniy 
qoplash turini to’g’ri tanlash juda muhimdir. Buning uchun quyidagi holatlarni 
hisobga olish kerak:  
 - polga mexanik yuklar miqdori; 
 - pollarning harorat namligi sharoitlari; 
 - xonadagi agressiv muhitlarning mavjudligi, ta'sir qilish muddati va tabiati; 
 - taglikning turi va qalinligi; 
talab qilinishidir, bu ish qurilish vaqtini uzaytiradi. Agar bu talablarga rioya qilinmasajarayonda nosozlik yuzaga keladi. Yig’ma tagliklar katta o'lchamdagi listlardan va plitalar- fanera,DSP,DVP va gips tolali listlardan olinadi. Yig’ma styajka elementlarining massasi kichik bo'lib,o’rnatishda ortiqcha kuch talab qilmaydi. Yig’ma tagliklardan foydalanish "ho'l" jarayonlarni istisno qiladi, shuning uchun darhol yuz qoplamasini yotqizishni boshlash mumkin. Biroq, yig’ma tagliklardan foydalanish barcha turdagi yuz qoplamalari uchun mumkin emas. Qurilishda pollar uchun o'z-o'zidan tekislanadigan quyma tagliklar keng tarqalgan. Ular maxsus tekislash vositalariga muhtoj emas: tekislash yuqori harakatchan qorishmalar yordamida amalga oshiriladi, ular gravitatsion kuchlar ta'siri ostida tabiiy sharoitlar tegishli texnik shartlar talablariga javob beradigan gorizontal sirt hosil qilish uchun yoyiladi. O'z-o'zidan tekislanadigan styajkalar sement-qum (tayyor yoki quruq aralashmalardan) va gips (quruq aralashmalardan) qorishmalar yordamida amalga oshirilishi mumkin. Monolit tagliklarning boshqa turlari bilan taqqoslaganda, gipslar eng kam mehnat talab qiladi, ma’lim miqdorda sementni tejashga va binolarni pardozlashda texnologik tanaffuslarni 2-3 soatgacha kamaytirishga imkon beradi. Gips styajkalarni quruq va namlik rejimi normal xonalarda ishlatilishi kerak. 11.2. Polbop zamonaviy qurilish materiallari Polning ishlash muddati qoplama materialiga bog'liq. Polning sirt qatlami to'g'ridan-to'g'ri ekspluatatsion ta'sirga duchor bo'ladi, shuning uchun yakuniy qoplash turini to’g’ri tanlash juda muhimdir. Buning uchun quyidagi holatlarni hisobga olish kerak: - polga mexanik yuklar miqdori; - pollarning harorat namligi sharoitlari; - xonadagi agressiv muhitlarning mavjudligi, ta'sir qilish muddati va tabiati; - taglikning turi va qalinligi;  
 
 - ishning tugashi va pollarning ekspluatatsiya davrining boshlanishi o'rtasidagi 
maksimal ruxsat etilgan interval va boshqalar. 
  Polning sirt qoplamasi deyarli barcha qurilish materiallaridan (yog’och, polimerlar, 
keramika, tabiiy tosh, beton, metallar va boshqalar)tayyorlanishi mumkin. 
 
 Quyida bir nechta zamonaviy polbop materiallar turlari, ularning afzaliklari va 
kamchiliklarini ko’rib chiqamiz. 
 Laminat-polning zamonaviy turlaridan biri. U o'z nomini ishlab chiqarish 
texnologiyasi-laminatsiya, ya'ni bir nechta qatlamlarni birlashtirish tufayli oldi. 
Tashqi ko'rinishi bo’yicha u ilgak birikmasi va o'ziga xos "yog'och" sirt naqshiga ega 
lamel (qalinligi 7-14 mm bo'lgan taxta), ammo shunga qaramay, u sintetik pol 
qoplamalari deb ataladi.  
  Laminat bir nechta rangli qatlamdan iborat bo’lib, ularning har biri nafaqat turli 
funktsiyalarni bajaradi, balki turli xil materiallardan, asosan tabiiy bo'lmagan 
materiallardan ham ishlab chiqariladi. 
 Laminat qatlamlarning tuzilishi quyidagicha: 
 
 Stabillashadigan qatlam. U mustahkamlik 
berish va namlikdan himoya qilish uchun 
maxsus sintetik qatronlar bilan shimdirilgan 
qog'oz yoki kartondan tayyorlanadi. 
 Yuk ko’taruvchi yoki asosiy qatlamning 
vazifasini odatda yog’och tolali plita bajaradi. 
Ishlab chiqarishda ikki turdagi plitalardan biri 
qo'llaniladi: 
MDF 
– 
nisbatan 
past 
mustahkamlikga ega yengil o'rta zichlikdagi 
material yoki CDF-zichroq, og'irroq va mustahkam material. Yog'och plita o'rniga 
plastmassadan ham foydalanish mumkin, masalan, u suv o'tkazmaydigan 
laminatning asosi bo'lib xizmat qiladi, chunki u namlikni mutlaqo yutmaydi. 
- ishning tugashi va pollarning ekspluatatsiya davrining boshlanishi o'rtasidagi maksimal ruxsat etilgan interval va boshqalar. Polning sirt qoplamasi deyarli barcha qurilish materiallaridan (yog’och, polimerlar, keramika, tabiiy tosh, beton, metallar va boshqalar)tayyorlanishi mumkin. Quyida bir nechta zamonaviy polbop materiallar turlari, ularning afzaliklari va kamchiliklarini ko’rib chiqamiz. Laminat-polning zamonaviy turlaridan biri. U o'z nomini ishlab chiqarish texnologiyasi-laminatsiya, ya'ni bir nechta qatlamlarni birlashtirish tufayli oldi. Tashqi ko'rinishi bo’yicha u ilgak birikmasi va o'ziga xos "yog'och" sirt naqshiga ega lamel (qalinligi 7-14 mm bo'lgan taxta), ammo shunga qaramay, u sintetik pol qoplamalari deb ataladi. Laminat bir nechta rangli qatlamdan iborat bo’lib, ularning har biri nafaqat turli funktsiyalarni bajaradi, balki turli xil materiallardan, asosan tabiiy bo'lmagan materiallardan ham ishlab chiqariladi. Laminat qatlamlarning tuzilishi quyidagicha: Stabillashadigan qatlam. U mustahkamlik berish va namlikdan himoya qilish uchun maxsus sintetik qatronlar bilan shimdirilgan qog'oz yoki kartondan tayyorlanadi. Yuk ko’taruvchi yoki asosiy qatlamning vazifasini odatda yog’och tolali plita bajaradi. Ishlab chiqarishda ikki turdagi plitalardan biri qo'llaniladi: MDF – nisbatan past mustahkamlikga ega yengil o'rta zichlikdagi material yoki CDF-zichroq, og'irroq va mustahkam material. Yog'och plita o'rniga plastmassadan ham foydalanish mumkin, masalan, u suv o'tkazmaydigan laminatning asosi bo'lib xizmat qiladi, chunki u namlikni mutlaqo yutmaydi.  
 
 Dekorativ. Aslida, aynan shu qatlam pol qoplamasi qanday ko'rinishi uchun 
javobgardir. Arzon laminatda dekorativ qatlam sifatida yog'och turlaridan birining 
(odatiy emandan ekzotik andirobagacha) tuzilishini taqlid qiladigan naqshli qog'oz 
ishlatiladi. Yashash davomiyligini oshirish uchun uning ostiga Kraft qog'oz qo'yilishi 
mumkin. Qimmatbaho laminatda dekorativ qatlam sifatida tabiiy yog'ochdan 
yasalgan shpon ishlatilishi mumkin. Shunga ko'ra, uni ishlab chiqarish uchun 
qanchalik noyob va qimmatbaho yog'och ishlatilsa, laminatning o'zi shunchalik 
qimmat bo'ladi. 
 Overley (qoplama). Qog'oz, qanchalik zich bo'lmasin, mexanik shikastlanishga va 
ayniqsa namlikka mutlaqo chidamli emas, shuning uchun polimer qatronlaridan 
tayyorlangan mustahkam plyonka- shaffof qoplama har doim oxirgi qatlam sifatida 
ishlatiladi. Qoplama silliq (mat, yarim yaltiroq, yaltiroq) yoki teksturali bo'lishi 
mumkin, bu yog'och tolalarining notekisligini taqlid qiladi. Himoya funktsiyasidan 
tashqari, u laminatga "yaltiroqli tugallash "berib, bir vaqtning o’zida dekorativ 
funktsiyani bajaradi. 
 Ishlab chiqarish texnologiyasini 3 harfli belgilar bilan aniqlash mumkin. 
 
  DPL-to'g'ridan-to'g'ri 
presslash. 
Orzon 
laminat 
ishlab 
chiqarish 
uchun 
ishlatiladigan eng oddiy texnologiya. Ishlab chiqarish jarayonida keng qatlamli 
materiallar bir-birining ustiga qo'yiladi va yuqori harorat ostida bosiladi. Olingan 
"plastinka" alohida lamellarga kesiladi. Ushbu turdagi laminat eng kam yashash 
davri bilan ajralib turadi, chunki finish qatlami vaqt o'tishi bilan ko’chaa boshlaydi 
va parchalanadi, bu esa tez orada dekorativ qatlamga va hatto asosga zarar etkazadi. 
 HPL-yuqori bosimli presslash. Laminatni yig'ish 2 bosqichda amalga oshiriladi: eng 
yaxshi yopishtirishga erishish uchun avval qoplama va dekorativ qatlam bosiladi, 
so'ngra ular taglik bilan birgalikda presslanadi. Natijada, eng yaxshi eskirishga 
qarshilik va uzoq umr ko'rish. 
 CPL-doimiy bosim bilan bosish. Oldingi usulga o'xshash, ammo ikkita yuqori 
qatlamni bosganda, dekorativ qatlam ostiga qo'shimcha qattiqlashtiruvchi Kraft 
qog'oz qatlami qo'yiladi. 
Dekorativ. Aslida, aynan shu qatlam pol qoplamasi qanday ko'rinishi uchun javobgardir. Arzon laminatda dekorativ qatlam sifatida yog'och turlaridan birining (odatiy emandan ekzotik andirobagacha) tuzilishini taqlid qiladigan naqshli qog'oz ishlatiladi. Yashash davomiyligini oshirish uchun uning ostiga Kraft qog'oz qo'yilishi mumkin. Qimmatbaho laminatda dekorativ qatlam sifatida tabiiy yog'ochdan yasalgan shpon ishlatilishi mumkin. Shunga ko'ra, uni ishlab chiqarish uchun qanchalik noyob va qimmatbaho yog'och ishlatilsa, laminatning o'zi shunchalik qimmat bo'ladi. Overley (qoplama). Qog'oz, qanchalik zich bo'lmasin, mexanik shikastlanishga va ayniqsa namlikka mutlaqo chidamli emas, shuning uchun polimer qatronlaridan tayyorlangan mustahkam plyonka- shaffof qoplama har doim oxirgi qatlam sifatida ishlatiladi. Qoplama silliq (mat, yarim yaltiroq, yaltiroq) yoki teksturali bo'lishi mumkin, bu yog'och tolalarining notekisligini taqlid qiladi. Himoya funktsiyasidan tashqari, u laminatga "yaltiroqli tugallash "berib, bir vaqtning o’zida dekorativ funktsiyani bajaradi. Ishlab chiqarish texnologiyasini 3 harfli belgilar bilan aniqlash mumkin. DPL-to'g'ridan-to'g'ri presslash. Orzon laminat ishlab chiqarish uchun ishlatiladigan eng oddiy texnologiya. Ishlab chiqarish jarayonida keng qatlamli materiallar bir-birining ustiga qo'yiladi va yuqori harorat ostida bosiladi. Olingan "plastinka" alohida lamellarga kesiladi. Ushbu turdagi laminat eng kam yashash davri bilan ajralib turadi, chunki finish qatlami vaqt o'tishi bilan ko’chaa boshlaydi va parchalanadi, bu esa tez orada dekorativ qatlamga va hatto asosga zarar etkazadi. HPL-yuqori bosimli presslash. Laminatni yig'ish 2 bosqichda amalga oshiriladi: eng yaxshi yopishtirishga erishish uchun avval qoplama va dekorativ qatlam bosiladi, so'ngra ular taglik bilan birgalikda presslanadi. Natijada, eng yaxshi eskirishga qarshilik va uzoq umr ko'rish. CPL-doimiy bosim bilan bosish. Oldingi usulga o'xshash, ammo ikkita yuqori qatlamni bosganda, dekorativ qatlam ostiga qo'shimcha qattiqlashtiruvchi Kraft qog'oz qatlami qo'yiladi.  
 
 DPR-bu ishlab chiqarishning eng innovatsion usullaridan biri bo'lib, unda dekorativ 
qog'oz qatlami asosga to'g'ridan-to'g'ri rangli bosib chiqarish bilan almashtiriladi. 
Bunda sublimatsiya bosib chiqarish deb ataladigan usuldan foydalanadi, bu nafaqat 
rasmlarni, balki to'liq fotosuratlarni deyarli har qanday materialga o'tkazishga imkon 
beradi. 
  Laminatning afzalliklari: 
 - jozibali ko'rinish; 
 - turli xil ranglar va tekisturalar; 
 - turli xil sharoitlarda qo’llash uchun bir nechta mustahkamlik sinflari mavjud; 
 - oddiy o'rnatish texnologiyasi; 
 - yuqori issiqlik izolyatsiyasi xususiyatlari. Isitish pollariga yotqizish uchun 
mo'ljallangan navlar mavjud; 
 - xizmat muddati lamellar sinfiga bog'liq. O'rtacha bu 15-20 yil. Yuqori darajadagi 
modellar 30 yil yoki undan ko'proq davom etadi. 
 Kamchiliklari: 
 -namlikka sezgirlik. Zaif himoyalangan uchlari suvni o'zlashtiradi, uning ta'siri 
ostida lamellar burishadi va yo'q qilinadi. Ushbu kamchilikni tekislash uchun, 
yotqizish paytida elementlar maxsus plomba bilan qoplanadi; 
 - qoplamaning "shovqini". To'g'ri o'rnatish va qo'shimcha ovoz yutumı bu 
kamchilikni olib tashlaydi. 
  Parket-bu qattiq yog'ochdan yasalgan alohida plankalar, ularning qirralarida ularni 
ulash uchun mo'ljallangan o’yiqlar va tizmalar mavjud. Qirralarning profiliga qarab, 
plankalar turlarga bo'linadi: qarama-qarshi qirralar va uchlarda tizmalar va o’yiqlar 
bilan, bir chetida tizma, ikkinchisida va uchlarida oyiqlar bilan. Birinchi turdagi 
taxtalar "o'ng" va "chap"tomonidan ulanadigan ko’rinishlarda ishlab chiqariladi. 
Shuningdek, oyiqlari va tizmalari bo'lmagan parket ham ishlab chiqariladi 
 Parket geometrik o'lchamlari, yog'och turlari va kesish turlari, shuningdek 
monotonligi bo'yicha tanlovning mavjudligi yoki yo'qligi bilan ajralib turadi. 
 
DPR-bu ishlab chiqarishning eng innovatsion usullaridan biri bo'lib, unda dekorativ qog'oz qatlami asosga to'g'ridan-to'g'ri rangli bosib chiqarish bilan almashtiriladi. Bunda sublimatsiya bosib chiqarish deb ataladigan usuldan foydalanadi, bu nafaqat rasmlarni, balki to'liq fotosuratlarni deyarli har qanday materialga o'tkazishga imkon beradi. Laminatning afzalliklari: - jozibali ko'rinish; - turli xil ranglar va tekisturalar; - turli xil sharoitlarda qo’llash uchun bir nechta mustahkamlik sinflari mavjud; - oddiy o'rnatish texnologiyasi; - yuqori issiqlik izolyatsiyasi xususiyatlari. Isitish pollariga yotqizish uchun mo'ljallangan navlar mavjud; - xizmat muddati lamellar sinfiga bog'liq. O'rtacha bu 15-20 yil. Yuqori darajadagi modellar 30 yil yoki undan ko'proq davom etadi. Kamchiliklari: -namlikka sezgirlik. Zaif himoyalangan uchlari suvni o'zlashtiradi, uning ta'siri ostida lamellar burishadi va yo'q qilinadi. Ushbu kamchilikni tekislash uchun, yotqizish paytida elementlar maxsus plomba bilan qoplanadi; - qoplamaning "shovqini". To'g'ri o'rnatish va qo'shimcha ovoz yutumı bu kamchilikni olib tashlaydi. Parket-bu qattiq yog'ochdan yasalgan alohida plankalar, ularning qirralarida ularni ulash uchun mo'ljallangan o’yiqlar va tizmalar mavjud. Qirralarning profiliga qarab, plankalar turlarga bo'linadi: qarama-qarshi qirralar va uchlarda tizmalar va o’yiqlar bilan, bir chetida tizma, ikkinchisida va uchlarida oyiqlar bilan. Birinchi turdagi taxtalar "o'ng" va "chap"tomonidan ulanadigan ko’rinishlarda ishlab chiqariladi. Shuningdek, oyiqlari va tizmalari bo'lmagan parket ham ishlab chiqariladi Parket geometrik o'lchamlari, yog'och turlari va kesish turlari, shuningdek monotonligi bo'yicha tanlovning mavjudligi yoki yo'qligi bilan ajralib turadi.  
 
 Parket plankalari turli xil qalinliklarda 14, 15, 16, 22 mm va shu kabi o’lchamlarda 
ishlab chiqariladi.nafaqat parket plitasining qalinligi, balki ishchi qatlamning 
qalinligi, ya'ni yotqizish va ta'mirlash paytida silliqlanishi mumkin bo'lgan 
tizmalarining qalinligi ham katta ahamiyatga ega. 15 mmli plankalarda ishchi 
qatlamning qalinligi 7 mm, 22 mmli plankalarda esa 9 mm.bo’ladi.Qalinligi yuqori 
bo'lgan plankalar kamroq elastik, ya'ni ular asos yuzasining notekisligiga ko'proq 
talabchan. Bundan tashqari, agar ularda hali ham qoldiq zo’riqishlar bo'lsa, unda 
o’rnatgandan keyin ular deformatsiyalanishi mumkin.  
 Egiluvchanlik va deformatsiyaning mutlaq ko'rsatkichlariga plankalarning uzunligi 
ham ta'sir qiladi (uzunligi 350 mm dan ortiq bo'lgan plankalar qalinligi kattaroq 
plankalar bilan bir xil elastiklik muammolariga ega). Parket namlikni asosan uchlari 
bo'ylab to'playdi, yuqoridan va pastdan himoyalangan. 22 mm parket ko'proq 
namlikni va shuning uchun deformatsiyani his qiladi, bu qoplamaning ishlash 
muddatini qisqartiradi. Parket plankalari qanchalik keng bo'lsa, polda choklar 
shunchalik kam bo'ladi. Biroq, sifatsiz quritish va yog'ochda qoldiq zo’riqishlar 
mavjudligi bilan deformatsiya va burishish ehtimoli ortadi. 
  Polning silliq va tekis qoplamasini olish 
uchun zarur shart, harorat va namlik 
rejimining 
o'zgarishiga 
deyarli 
ta'sir 
qilmagan holdai, o'lchamlari va burchak 
xususiyatlarida minimal xatolar bilan 
kerakli o’yiq va tizma parametrlariga ega 
parket plankalarini ishlab chiqarishdir. 
 Odatda, parket plankalari finish qatlamisiz 
sotiladi. Faqat ularni asosga yotqizilgandan so'ng, ular silliqlanadi, laklanadi va pol 
tugagan ko'rinishga ega bo'ladi. Parketni turli yo'llar bilan yotqizish mumkin: " 
archa", "pastki", "to'quv" va boshqalar. Parketdan oddiy naqsh qo'shish (rozetka, 
chegara) bilan to'ldirilishi mumkin. Parketni badiiy yotqizishda nafaqat to'g'ri 
chiziqli, balki turli xil yog'och turlaridan egri chiziqli shakllar ham qo'llaniladi, 
buning natijasida murakkab chizmalar yaratish mumkin. 
Parket plankalari turli xil qalinliklarda 14, 15, 16, 22 mm va shu kabi o’lchamlarda ishlab chiqariladi.nafaqat parket plitasining qalinligi, balki ishchi qatlamning qalinligi, ya'ni yotqizish va ta'mirlash paytida silliqlanishi mumkin bo'lgan tizmalarining qalinligi ham katta ahamiyatga ega. 15 mmli plankalarda ishchi qatlamning qalinligi 7 mm, 22 mmli plankalarda esa 9 mm.bo’ladi.Qalinligi yuqori bo'lgan plankalar kamroq elastik, ya'ni ular asos yuzasining notekisligiga ko'proq talabchan. Bundan tashqari, agar ularda hali ham qoldiq zo’riqishlar bo'lsa, unda o’rnatgandan keyin ular deformatsiyalanishi mumkin. Egiluvchanlik va deformatsiyaning mutlaq ko'rsatkichlariga plankalarning uzunligi ham ta'sir qiladi (uzunligi 350 mm dan ortiq bo'lgan plankalar qalinligi kattaroq plankalar bilan bir xil elastiklik muammolariga ega). Parket namlikni asosan uchlari bo'ylab to'playdi, yuqoridan va pastdan himoyalangan. 22 mm parket ko'proq namlikni va shuning uchun deformatsiyani his qiladi, bu qoplamaning ishlash muddatini qisqartiradi. Parket plankalari qanchalik keng bo'lsa, polda choklar shunchalik kam bo'ladi. Biroq, sifatsiz quritish va yog'ochda qoldiq zo’riqishlar mavjudligi bilan deformatsiya va burishish ehtimoli ortadi. Polning silliq va tekis qoplamasini olish uchun zarur shart, harorat va namlik rejimining o'zgarishiga deyarli ta'sir qilmagan holdai, o'lchamlari va burchak xususiyatlarida minimal xatolar bilan kerakli o’yiq va tizma parametrlariga ega parket plankalarini ishlab chiqarishdir. Odatda, parket plankalari finish qatlamisiz sotiladi. Faqat ularni asosga yotqizilgandan so'ng, ular silliqlanadi, laklanadi va pol tugagan ko'rinishga ega bo'ladi. Parketni turli yo'llar bilan yotqizish mumkin: " archa", "pastki", "to'quv" va boshqalar. Parketdan oddiy naqsh qo'shish (rozetka, chegara) bilan to'ldirilishi mumkin. Parketni badiiy yotqizishda nafaqat to'g'ri chiziqli, balki turli xil yog'och turlaridan egri chiziqli shakllar ham qo'llaniladi, buning natijasida murakkab chizmalar yaratish mumkin.  
 
Afzalliklari: 
 -ekologik toza; 
 -yaxshi issiqlik va ovoz yutumı; 
 -uzoq xizmat muddati. Agar to'g'ri yotqizilgan bo'lsa, u 50 yildan oshadi; 
 -juda chiroyli ko'rinish. 
Kamchiliklari: 
 -harorat va namlik farqlariga sezgirlik; 
 -murakkab va qimmat o'rnatish; 
 -yuqori narx. 
  Parket taxtalari-bir-biriga yopishtirilgan uchta asosiy qatlamdan iborat ko'p 
qatlamli qurilish konstruksiyasi: 
 -yuqori qismi-dekorativ, qattiq yog'ochdan yasalgan va yemirilishga bardoshli lak 
bilan qoplangan yoki yog ' bilan shimdirilgan, qalinligi 1-4 mm; 
 -yuk ko’taruvchi-taxta bo'ylab yotqizilgan archa yoki qarag'ay barlaridan yasalgan 
o'rta qatlam; 
 -pastki-kompensatsion, shpondan yasalgan, tolalar taxta bo'ylab joylashgan. 
  Taxtaning umumiy qalinligi 7-22 mm. taxta o’yiq va tizmaga ega va silliqlashni va 
tugatishni talab qilmaydigan qattiq qoplamaga osongina yig'iladi.  
Parket doskalar ijobiy tomonlari:  
 - o'rnatish tenologiyasining soddaligi. 
Muayyan 
sharoitlarda 
isitish 
tizimiga 
yotqizishga ruxsat beriladi; 
 - styling o'zgaruvchanligi; . 
 - tekstura va ranglarning katta tanlovi; 
 - yuqori mustahkamlik, bukish yuklariga 
qarshilik; 
 - barqarorlik va xavfsizlik; 
 -oddiy parvarish va texnik xizmat ko'rsatish.  
Kamchiliklari: 
 -namlikka sezgirlik. Suv bilan uzoq vaqt to'g'ridan-to'g'ri aloqa qilish mumkin emas; 
Afzalliklari: -ekologik toza; -yaxshi issiqlik va ovoz yutumı; -uzoq xizmat muddati. Agar to'g'ri yotqizilgan bo'lsa, u 50 yildan oshadi; -juda chiroyli ko'rinish. Kamchiliklari: -harorat va namlik farqlariga sezgirlik; -murakkab va qimmat o'rnatish; -yuqori narx. Parket taxtalari-bir-biriga yopishtirilgan uchta asosiy qatlamdan iborat ko'p qatlamli qurilish konstruksiyasi: -yuqori qismi-dekorativ, qattiq yog'ochdan yasalgan va yemirilishga bardoshli lak bilan qoplangan yoki yog ' bilan shimdirilgan, qalinligi 1-4 mm; -yuk ko’taruvchi-taxta bo'ylab yotqizilgan archa yoki qarag'ay barlaridan yasalgan o'rta qatlam; -pastki-kompensatsion, shpondan yasalgan, tolalar taxta bo'ylab joylashgan. Taxtaning umumiy qalinligi 7-22 mm. taxta o’yiq va tizmaga ega va silliqlashni va tugatishni talab qilmaydigan qattiq qoplamaga osongina yig'iladi. Parket doskalar ijobiy tomonlari: - o'rnatish tenologiyasining soddaligi. Muayyan sharoitlarda isitish tizimiga yotqizishga ruxsat beriladi; - styling o'zgaruvchanligi; . - tekstura va ranglarning katta tanlovi; - yuqori mustahkamlik, bukish yuklariga qarshilik; - barqarorlik va xavfsizlik; -oddiy parvarish va texnik xizmat ko'rsatish. Kamchiliklari: -namlikka sezgirlik. Suv bilan uzoq vaqt to'g'ridan-to'g'ri aloqa qilish mumkin emas;  
 
 -haddan tashqari issiqlik va agressiv muxitga sezgirlik. 
   
  Tabiiy yog'ochdan yasalgan pollar orasida muhandislik taxtasi alohida o'rin tutadi. 
Mahsulotlar nafaqat yog’och polning tashqi ko'rinishiga mos keladi, balki texnik 
xususiyatlari, mexanik omillarga chidamliligi va ishlash muddati jihatidan ham 
ustundir. 
 Muhandislik taxtasi-bu turar-joy va jamoat binolari pollarini o’rnatish uchun 
yog'och qoplama. Plankalar konstruksiyasi bir-biriga yopishtirilgan bir necha 
qatlamlardan iborat. Plankani styajka yoki faneraga yopishtiruvchi kley bilan 
yopishtiriladi. 
 Muhandislik taxtasi tuzilishi jihatidan farq qiladigan ikkita ko’rinishda ishlab 
chiqariladi: 
  Ikki qavatli. Pastki qatlam yuqori mustahkamlikga 
ega qayin faneralaridan yoki HDF plitasidan qilingan, 
yuqori qatlam qimmatbaho yog'och turini ifodalaydi: 
eman, yong'oq va boshqalar. Faneraning stabill 
ashadigan qatlami tufayli qoplama namlik va harorat 
o'zgarishiga chidamli bo'ladi. Asosiy qatlamning 
qalinligi 0,8 dan 1,1 sm gacha o'zgarishi mumkin. 
  Uch qavatli. Parket taxtasiga o'xshash eng keng tarqalgan konstruktiv varianti. 
Tashqi qatlam sifatida (qalinligi 2-4 mm) eman, yasen, yong'oq yoki ekzotik yog'och 
ishlatiladi. Pastki qismida ignabargli yoki qayin faneralarining yupqa qatlami bor va 
ular orasida ignabargli daraxtlar yoki qayinlardan parallel lamellar joylashgan. 
 Dekorativ qoplamaning qalinligiga qarab, polning saqlanishi va uning xizmat qilish 
muddati aniqlanadi. Daraxtning kesimi qanchalik qalin bo'lsa, uning tashqi 
ko'rinishini qayta tiklash va yangilash uchun pol qoplamasi shunchalik ko'p bo'ladi. 
Qalinligi 3-4 mm bo'lgan shpon eng keng tarqalgan bo'lib, uni 3-4 marta yangilash 
mumkin. 
  Boshqa tabiiy yog'och pollar singari, muhandislik taxtasi ham afzalliklar va 
kamchiliklarga ega, quyida ularni batafsilroq ko'rib chiqamiz. 
-haddan tashqari issiqlik va agressiv muxitga sezgirlik. Tabiiy yog'ochdan yasalgan pollar orasida muhandislik taxtasi alohida o'rin tutadi. Mahsulotlar nafaqat yog’och polning tashqi ko'rinishiga mos keladi, balki texnik xususiyatlari, mexanik omillarga chidamliligi va ishlash muddati jihatidan ham ustundir. Muhandislik taxtasi-bu turar-joy va jamoat binolari pollarini o’rnatish uchun yog'och qoplama. Plankalar konstruksiyasi bir-biriga yopishtirilgan bir necha qatlamlardan iborat. Plankani styajka yoki faneraga yopishtiruvchi kley bilan yopishtiriladi. Muhandislik taxtasi tuzilishi jihatidan farq qiladigan ikkita ko’rinishda ishlab chiqariladi: Ikki qavatli. Pastki qatlam yuqori mustahkamlikga ega qayin faneralaridan yoki HDF plitasidan qilingan, yuqori qatlam qimmatbaho yog'och turini ifodalaydi: eman, yong'oq va boshqalar. Faneraning stabill ashadigan qatlami tufayli qoplama namlik va harorat o'zgarishiga chidamli bo'ladi. Asosiy qatlamning qalinligi 0,8 dan 1,1 sm gacha o'zgarishi mumkin. Uch qavatli. Parket taxtasiga o'xshash eng keng tarqalgan konstruktiv varianti. Tashqi qatlam sifatida (qalinligi 2-4 mm) eman, yasen, yong'oq yoki ekzotik yog'och ishlatiladi. Pastki qismida ignabargli yoki qayin faneralarining yupqa qatlami bor va ular orasida ignabargli daraxtlar yoki qayinlardan parallel lamellar joylashgan. Dekorativ qoplamaning qalinligiga qarab, polning saqlanishi va uning xizmat qilish muddati aniqlanadi. Daraxtning kesimi qanchalik qalin bo'lsa, uning tashqi ko'rinishini qayta tiklash va yangilash uchun pol qoplamasi shunchalik ko'p bo'ladi. Qalinligi 3-4 mm bo'lgan shpon eng keng tarqalgan bo'lib, uni 3-4 marta yangilash mumkin. Boshqa tabiiy yog'och pollar singari, muhandislik taxtasi ham afzalliklar va kamchiliklarga ega, quyida ularni batafsilroq ko'rib chiqamiz.  
 
  Muhandislik taxtasining afzalliklari: 
 -barqarorlik. Bir-biriga yopishtirilgan qatlamlar tufayli material namlik va harorat 
farqi ta'sirida deformatsiyalarga chidamliligini namoyish etadi. Parketning boshqa 
variantlari bilan taqqoslaganda, muhandislik taxtasi geometrik barqarorlikka ega 
bo'lib, butun ish davrida chiziqlar shaklini saqlab qoladi; 
 -chidamlilik. Plankaning ishlash muddati ishlab chiqaruvchining parvarish qilish 
qoidalari va tavsiyalariga rioya qilgan holda 30 yildan oshadi. Qoplamani silliqlash 
va aylantirish mumkin, shu bilan tashqi ko'rinishini yangilaydi; 
 - muhandislik taxtasi isitiladigan pollarni yotqizishda ham qo’llaniladi: agar harorat 
27 darajadan oshmasa; 
 -tashqi ko'rinishini tiklash jarayonida taxtalar demontaj qilinmaydi, bu esa tiklash 
jarayonini osonlashtiradi; 
 - materialning o'lchamlari va qalinligidagi xilma-xillik binodagi barcha pol 
qoplamalarini bitta balandlikda joylashtirish uchun mahsulotlarni tanlashga imkon 
beradi; 
 - o'rnatish uchun faner taglikka yotqizish shart emas, yotqizishni styajka ustida 
amalga oshirilishi mumkin; 
 - yotqizish har qanday naqsh bilan amalga oshiriladi: klassik tarqalish, Venger va 
frantsuz archasi, shuningdek dekorativ qo'shimchalardan foydalanish imkoniyati 
istisno qilinmaydi; 
 - yelimli o'rnatish usulidan foydalanib, xonaning ovoz yutumını oshirish mumkin; 
 - parket bilan taqqoslaganda, xonadagi maxsus mikroiqlim sharoitlarini bunday 
ehtiyotkorlik bilan saqlashni talab qilmaydi; 
 - turli xil dekoratsiyalar va dizayn echimlari. Planka nafaqat standart o'lcham va 
ranglarda, balki shaklli lamellar yoki moslashtirilgan ranglarni ham yaratishi 
mumkin. 
  Muhandislik taxtasining kamchiliklari: 
 -yopiq qoplamalarga nisbatan yuqori o'rnatish narxi. Ishning o'zi qimmatroq va 
parket kimyosi ham talab qilinadi: tuproq va elim; 
 -suzuvchi usul bilan polni yig'ish imkoniyati yo'q; 
Muhandislik taxtasining afzalliklari: -barqarorlik. Bir-biriga yopishtirilgan qatlamlar tufayli material namlik va harorat farqi ta'sirida deformatsiyalarga chidamliligini namoyish etadi. Parketning boshqa variantlari bilan taqqoslaganda, muhandislik taxtasi geometrik barqarorlikka ega bo'lib, butun ish davrida chiziqlar shaklini saqlab qoladi; -chidamlilik. Plankaning ishlash muddati ishlab chiqaruvchining parvarish qilish qoidalari va tavsiyalariga rioya qilgan holda 30 yildan oshadi. Qoplamani silliqlash va aylantirish mumkin, shu bilan tashqi ko'rinishini yangilaydi; - muhandislik taxtasi isitiladigan pollarni yotqizishda ham qo’llaniladi: agar harorat 27 darajadan oshmasa; -tashqi ko'rinishini tiklash jarayonida taxtalar demontaj qilinmaydi, bu esa tiklash jarayonini osonlashtiradi; - materialning o'lchamlari va qalinligidagi xilma-xillik binodagi barcha pol qoplamalarini bitta balandlikda joylashtirish uchun mahsulotlarni tanlashga imkon beradi; - o'rnatish uchun faner taglikka yotqizish shart emas, yotqizishni styajka ustida amalga oshirilishi mumkin; - yotqizish har qanday naqsh bilan amalga oshiriladi: klassik tarqalish, Venger va frantsuz archasi, shuningdek dekorativ qo'shimchalardan foydalanish imkoniyati istisno qilinmaydi; - yelimli o'rnatish usulidan foydalanib, xonaning ovoz yutumını oshirish mumkin; - parket bilan taqqoslaganda, xonadagi maxsus mikroiqlim sharoitlarini bunday ehtiyotkorlik bilan saqlashni talab qilmaydi; - turli xil dekoratsiyalar va dizayn echimlari. Planka nafaqat standart o'lcham va ranglarda, balki shaklli lamellar yoki moslashtirilgan ranglarni ham yaratishi mumkin. Muhandislik taxtasining kamchiliklari: -yopiq qoplamalarga nisbatan yuqori o'rnatish narxi. Ishning o'zi qimmatroq va parket kimyosi ham talab qilinadi: tuproq va elim; -suzuvchi usul bilan polni yig'ish imkoniyati yo'q;  
 
 -alohida qismlarni tiklashdagi qiyinchiliklar, chunki qoplama elim bilan o'rnatiladi; 
 -bir xil rangdagi materialni tanlashning murakkabligi;  
 -yopishtirish jarayoni faqat professionallar tomonidan amalga oshirilishi 
mumkinligi. 
 
 Marmoleum-tabiiy va funktsional zamin qoplamasi. Tashqi ko'rinishi va 
funktsional xususiyatlari jihatidan marmoleum linolyumga o'xshaydi. Farqi 
shundaki, marmoleum faqat tabiiy komponentlardan tayyorlanadi. Tabiiy pigmentlar 
bo'yoq sifatida ishlatiladi, sun'iy bo'yoqlar chiqarib tashlanadi. Ushbu material 
quyidagilarni o'z ichiga oladi:  
 -yog'och uni; 
 -ohaktosh;  
 -ignabargli tabiiy qatronlar; 
 -jut yigiruv tolalari; 
 -zig'ir moyi.  
  Barcha tarkibiy qismlar ma'lum bir nisbatda aralashtiriladi va pishganidan keyin 
hosil bo'lgan massa yuqori harorat va bosim ostida presslanadi. Sirt marmoleumning 
ekspluatatsion xususiyatlarini oshiradigan va 
unga g'amxo'rlik qilishni osonlashtiradigan 
himoya 
qatlami 
bilan 
qoplangan.Marmoleumning strukturasi quyidagi 
qatlamlardan iborat: 
- jut asosi;  
- asosiy presslangan qatlam;  
- himoya sirt qatlami. 
 Marmoleum materiali bir qancha afzalliklarga ega: 
 Marmoleum mutlaqo ekologik toza, u faqat tabiiy komponentlardan tayyorlanadi va 
ular shunchalik arzonki, qalbakilashtirish iqtisodiy jihatdan oqlanmaydi. 
 Marmoleum toksik emas, allergiya keltirib chiqarmaydi va qo'shimcha ravishda 
bakteritsid xususiyatlariga ega. 
-alohida qismlarni tiklashdagi qiyinchiliklar, chunki qoplama elim bilan o'rnatiladi; -bir xil rangdagi materialni tanlashning murakkabligi; -yopishtirish jarayoni faqat professionallar tomonidan amalga oshirilishi mumkinligi. Marmoleum-tabiiy va funktsional zamin qoplamasi. Tashqi ko'rinishi va funktsional xususiyatlari jihatidan marmoleum linolyumga o'xshaydi. Farqi shundaki, marmoleum faqat tabiiy komponentlardan tayyorlanadi. Tabiiy pigmentlar bo'yoq sifatida ishlatiladi, sun'iy bo'yoqlar chiqarib tashlanadi. Ushbu material quyidagilarni o'z ichiga oladi: -yog'och uni; -ohaktosh; -ignabargli tabiiy qatronlar; -jut yigiruv tolalari; -zig'ir moyi. Barcha tarkibiy qismlar ma'lum bir nisbatda aralashtiriladi va pishganidan keyin hosil bo'lgan massa yuqori harorat va bosim ostida presslanadi. Sirt marmoleumning ekspluatatsion xususiyatlarini oshiradigan va unga g'amxo'rlik qilishni osonlashtiradigan himoya qatlami bilan qoplangan.Marmoleumning strukturasi quyidagi qatlamlardan iborat: - jut asosi; - asosiy presslangan qatlam; - himoya sirt qatlami. Marmoleum materiali bir qancha afzalliklarga ega:  Marmoleum mutlaqo ekologik toza, u faqat tabiiy komponentlardan tayyorlanadi va ular shunchalik arzonki, qalbakilashtirish iqtisodiy jihatdan oqlanmaydi.  Marmoleum toksik emas, allergiya keltirib chiqarmaydi va qo'shimcha ravishda bakteritsid xususiyatlariga ega.  
 
 Marmoleum arzon: marmoleum poli hozirgi materiallarning eng arzoni – laminatdan 
15-30% arzonroq. 
 Marmoleum poli qo'shimcha izolyatsiya va issiqlik izolatsiyasini talab qilmaydi: 
materialning o'zi izolyatsion xususiyatlarga ega. 
 Marmoleum chidamli va gigienik: uning rangi o’chmaydi, ho'l bo'lganda shishib 
ketmaydi va burishmaydi, ulkan mahalliy yukga bardosh beradi, hatto to'kilgan 
bo'yoq ham unga yopishmaydi. Marmoleumning kafolat muddati 20 yil, ammo 
tuzilishi va ishlab chiqarish texnologiyasiga ko'ra, kelajakda u 100 yilgacha 
oshiriladi. 
 Marmoleum statik elektrni to'plamaydi va yonmaydi: unga tashlangan sigaret 
qoldig'i iz qoldirmasdan o’chadi va marmoleumni faqat avtogen bilan yoqish 
mumkin. 
 Marmoleum dekorativdir: uni turli xil ranglarda teksturalarda ishlab chiqarish 
mumkin. 
 Marmoleumni yotqizish juda oson. 
 Marmoleumning kamchiliklari ham bor. 
 Mo'rtlik. Marmoleumning qirralari osongina sinadi. Uni teng ravishda kesish juda 
qiyin. 
 Salmoqli vazn. 
 Vaqt o'tishi bilan u qattiqlashadi va tarqaladi. Shuning uchun devor va tugatish 
orasidagi texnologik bo'shliq talab qilinadi. 
 Kovralin (gilam qoplamasi) - bu nisbatan yumshoq, cheksiz uzunlikdagi rulonli 
yoki bo'lakli pol qoplamasi bo'lib, u vors va bir yoki ikki qavatli asosdan iborat bo'lib, 
odatda boshqa qoplama ustiga yotqizish uchun mo'ljallangan bo'lib, asosan tekis 
rangga ega yoki mayda takrorlanadigan naqsh yoki bezakka ega va gilam 
xususiyatlariga o'xshash kompozitsiya. Gilamdan asosiy farq-bu tugallangan o'lcham 
va naqshning yo'qligi. Kovralin, asosan, xonaning butun maydoni bo'ylab devordan 
devorga bir yoki bir nechta polotno bilan yotqiziladi va devorlarning perimetri 
bo'ylab taglik taxtalari(plintus) bilan qotiriladi. 
 Marmoleum arzon: marmoleum poli hozirgi materiallarning eng arzoni – laminatdan 15-30% arzonroq.  Marmoleum poli qo'shimcha izolyatsiya va issiqlik izolatsiyasini talab qilmaydi: materialning o'zi izolyatsion xususiyatlarga ega.  Marmoleum chidamli va gigienik: uning rangi o’chmaydi, ho'l bo'lganda shishib ketmaydi va burishmaydi, ulkan mahalliy yukga bardosh beradi, hatto to'kilgan bo'yoq ham unga yopishmaydi. Marmoleumning kafolat muddati 20 yil, ammo tuzilishi va ishlab chiqarish texnologiyasiga ko'ra, kelajakda u 100 yilgacha oshiriladi.  Marmoleum statik elektrni to'plamaydi va yonmaydi: unga tashlangan sigaret qoldig'i iz qoldirmasdan o’chadi va marmoleumni faqat avtogen bilan yoqish mumkin.  Marmoleum dekorativdir: uni turli xil ranglarda teksturalarda ishlab chiqarish mumkin.  Marmoleumni yotqizish juda oson. Marmoleumning kamchiliklari ham bor.  Mo'rtlik. Marmoleumning qirralari osongina sinadi. Uni teng ravishda kesish juda qiyin.  Salmoqli vazn.  Vaqt o'tishi bilan u qattiqlashadi va tarqaladi. Shuning uchun devor va tugatish orasidagi texnologik bo'shliq talab qilinadi. Kovralin (gilam qoplamasi) - bu nisbatan yumshoq, cheksiz uzunlikdagi rulonli yoki bo'lakli pol qoplamasi bo'lib, u vors va bir yoki ikki qavatli asosdan iborat bo'lib, odatda boshqa qoplama ustiga yotqizish uchun mo'ljallangan bo'lib, asosan tekis rangga ega yoki mayda takrorlanadigan naqsh yoki bezakka ega va gilam xususiyatlariga o'xshash kompozitsiya. Gilamdan asosiy farq-bu tugallangan o'lcham va naqshning yo'qligi. Kovralin, asosan, xonaning butun maydoni bo'ylab devordan devorga bir yoki bir nechta polotno bilan yotqiziladi va devorlarning perimetri bo'ylab taglik taxtalari(plintus) bilan qotiriladi.  
 
  Kovralin quyidagi strukturaga ega: vors, birlamchi asos, mahkamlash qatlami, 
ikkilamchi asos. Vors kesilmagan va qirqilgan, qisqa yoki ko'p qatlamli bo'lishi 
mumkin. Kovralinning chidamliligi vorsning zichligi va uzunligiga va uning 
qirqilganmi yoki yo'qligiga bog'liq. Mustahkamroq qoplama bu-qalin vors va pastki 
naqshli dizayn bilan qoplanganidir Vorslar ishlab chiqarish uchun eng keng tarqalgan 
materiallar jun, polipropilen va poliamiddir. Asos uchun ko'pincha jut, sun'iy jut, 
lateks ishlatiladi.  
 Ishlab chiqarish usuli bo’yicha kovralin quyidagilarga bo'linadi: 
 -to'qilgan;  
 -tufting;  
 -igna bilan teshilgan;  
 -flokatsiya qilingan.  
  To'qilgan kovralin eng mustahkam, sifatli va 
qimmat. U ko'p rangli iplarni to'qishning 
an'anaviy usuli va kuchli to'rga asoslangan 
tugunlarni bog'lash orqali ishlab chiqariladi. 
  Tufting usulidan foydalanganda ipli igna qoplamaning tagiga o'raladi va 
kovralinning old tomonida ilmoqlar hosil qiladi. Ilmoqlar kesilishi mumkin (kesilgan 
vors) yoki kesilmagan holda qolishi mumkin. Bu usuldagi kovralin to'qilgan 
kovralinga qaraganda mustahkamligi pastroq, ammo uni ishlab chiqarish osonroq va 
arzonroq. 
   Igna bilan teshilgan gilamda vorslar yo'q va tashqi ko'rinishida kigizga o'xshaydi. 
Uni ishlab chiqarishda iplar birlamchi asosga yotqiziladi va keyin ignalar bilan 
uriladi. Keyin rezinali pastki qatlami qo'shiladi. Igna bilan teshilgan gilam juda 
mustahkam va yemirilishga bardoshli, shovqinni yutish darajada yuqori bo’ladi. 
Ushbu qoplama juda ko'p tashrif bo'ladigan jamoat joylari uchun juda mos keladi. 
  Floklangan kovralin juda qattiq va mustahkamdir. Ushbu qoplamani ishlab 
chiqarish jarayonida vorslar elektrostatik maydon ta'sirida polixlorvinil asosga 
yopishtiriladi. Floklangan kovralin hammom va namligi yuqori bo'lgan boshqa 
xonalar uchun to’g’ri keladi. 
Kovralin quyidagi strukturaga ega: vors, birlamchi asos, mahkamlash qatlami, ikkilamchi asos. Vors kesilmagan va qirqilgan, qisqa yoki ko'p qatlamli bo'lishi mumkin. Kovralinning chidamliligi vorsning zichligi va uzunligiga va uning qirqilganmi yoki yo'qligiga bog'liq. Mustahkamroq qoplama bu-qalin vors va pastki naqshli dizayn bilan qoplanganidir Vorslar ishlab chiqarish uchun eng keng tarqalgan materiallar jun, polipropilen va poliamiddir. Asos uchun ko'pincha jut, sun'iy jut, lateks ishlatiladi. Ishlab chiqarish usuli bo’yicha kovralin quyidagilarga bo'linadi: -to'qilgan; -tufting; -igna bilan teshilgan; -flokatsiya qilingan. To'qilgan kovralin eng mustahkam, sifatli va qimmat. U ko'p rangli iplarni to'qishning an'anaviy usuli va kuchli to'rga asoslangan tugunlarni bog'lash orqali ishlab chiqariladi. Tufting usulidan foydalanganda ipli igna qoplamaning tagiga o'raladi va kovralinning old tomonida ilmoqlar hosil qiladi. Ilmoqlar kesilishi mumkin (kesilgan vors) yoki kesilmagan holda qolishi mumkin. Bu usuldagi kovralin to'qilgan kovralinga qaraganda mustahkamligi pastroq, ammo uni ishlab chiqarish osonroq va arzonroq. Igna bilan teshilgan gilamda vorslar yo'q va tashqi ko'rinishida kigizga o'xshaydi. Uni ishlab chiqarishda iplar birlamchi asosga yotqiziladi va keyin ignalar bilan uriladi. Keyin rezinali pastki qatlami qo'shiladi. Igna bilan teshilgan gilam juda mustahkam va yemirilishga bardoshli, shovqinni yutish darajada yuqori bo’ladi. Ushbu qoplama juda ko'p tashrif bo'ladigan jamoat joylari uchun juda mos keladi. Floklangan kovralin juda qattiq va mustahkamdir. Ushbu qoplamani ishlab chiqarish jarayonida vorslar elektrostatik maydon ta'sirida polixlorvinil asosga yopishtiriladi. Floklangan kovralin hammom va namligi yuqori bo'lgan boshqa xonalar uchun to’g’ri keladi.  
 
Afzalliklari: 
 -zo'r issiqlik va ovoz yutımı; 
 -har qanday poydevorga oddiy yotqizish. Yog'och taxta, eski laminat, kontrplak, 
dastani va boshqalar mos keladi; 
 -jozibali ko'rinish. 
Kamchiliklari: 
 -murakkab parvarish. Gilamda chang to'planadi, undan iflosliklar va dog'larni olib 
tashlash juda qiyin. 
 
Kvartsvinil plitkalar deb kvarts qumi va polivinilxloriddan tayyorlangan modulli 
qoplamaga aytiladi. Kvartsvinil plitkalarining o'ziga xos xususiyati shundaki, ishlab 
chiqarish uchun daryo qumi ishlatiladi, u aralashmalardan yaxshilab tozalanadi. 
Bunday plitkalardagi kvarts moddasi kamida 70% ni tashkil qiladi, qolgan 30% 
material polivinilxlorid bo'lib, bakteriyalar paydo bo'lishidan himoya qiladi. Boshqa 
PVX qoplamalar singari, plitkalar ham yuqori harorat ostida presslangan bir necha 
qatlamlardan iborat. Pastki qatlam polivinilxloriddan tayyorlangan, so'ngra 
mahsulotga mustahkamlik va ishonchlilik beradigan kuchaytirilgan shisha tolali 
qatlam mavjud. Naqsh qo'llaniladigan dekorativ sirt shaffof poliuretan qatlami bilan 
himoyalangan, bu qoplamaning yemirilishiga yo'l qo'ymaydi. 
 
Ushbu turdagi modulli qoplama ikki 
shaklda ishlab chiqariladi – laminatni 
taqlid qiladigan kvadrat plitkalar va 
panellar. 
Kvartsvinil 
plitkalar 
kollektsiyalarida 
turli 
xil 
to'qimalar 
mavjud – teri, kafel, tosh, parket, boshqa 
turdagi pollar. Kvarts va PVX asosidagi 
modulli qoplamaning qalinligi 2-6 mm. 
 Qum va PVX asosidagi modulli qoplama bir qator afzalliklarga ega. Kvartsvinil 
plitkalarining afzalliklari: 
Afzalliklari: -zo'r issiqlik va ovoz yutımı; -har qanday poydevorga oddiy yotqizish. Yog'och taxta, eski laminat, kontrplak, dastani va boshqalar mos keladi; -jozibali ko'rinish. Kamchiliklari: -murakkab parvarish. Gilamda chang to'planadi, undan iflosliklar va dog'larni olib tashlash juda qiyin. Kvartsvinil plitkalar deb kvarts qumi va polivinilxloriddan tayyorlangan modulli qoplamaga aytiladi. Kvartsvinil plitkalarining o'ziga xos xususiyati shundaki, ishlab chiqarish uchun daryo qumi ishlatiladi, u aralashmalardan yaxshilab tozalanadi. Bunday plitkalardagi kvarts moddasi kamida 70% ni tashkil qiladi, qolgan 30% material polivinilxlorid bo'lib, bakteriyalar paydo bo'lishidan himoya qiladi. Boshqa PVX qoplamalar singari, plitkalar ham yuqori harorat ostida presslangan bir necha qatlamlardan iborat. Pastki qatlam polivinilxloriddan tayyorlangan, so'ngra mahsulotga mustahkamlik va ishonchlilik beradigan kuchaytirilgan shisha tolali qatlam mavjud. Naqsh qo'llaniladigan dekorativ sirt shaffof poliuretan qatlami bilan himoyalangan, bu qoplamaning yemirilishiga yo'l qo'ymaydi. Ushbu turdagi modulli qoplama ikki shaklda ishlab chiqariladi – laminatni taqlid qiladigan kvadrat plitkalar va panellar. Kvartsvinil plitkalar kollektsiyalarida turli xil to'qimalar mavjud – teri, kafel, tosh, parket, boshqa turdagi pollar. Kvarts va PVX asosidagi modulli qoplamaning qalinligi 2-6 mm. Qum va PVX asosidagi modulli qoplama bir qator afzalliklarga ega. Kvartsvinil plitkalarining afzalliklari:  
 
 
 -yemirilishga qarshilik va chidamlilik.Yemirilishgaa bardoshliligining yuqori 
darajasi tufayli bunday qoplama katta tirbandlikka ega xonalarda va koridorlarda 
ishlatilishi mumkin. Kvarts vinil plitkalar oyoq va mebel roliklaridan, shuningdek, 
poshnali poyabzallardan zarar ko'rmaydi. Materiallarning mustahkamligi va 
qattiqligi kvarts plitkalarining ishlash muddatini 20 yilgacha uzaytiradi; 
 -issiqlik izolyatsiyasi. Keramik plitkalar va toshlardan farqli o'laroq, kvarts vinil 
plitkalar sirti issiq bo'lib, ichki havoni issiq ushlab turadi. Bu poyabzalsiz qoplamada 
qulay harakatlanish imkonini beradi; 
 -ekologik toza. Hatto 60 daraja haroratda ham plitkalar sog'liq yoki atrof-muhitga 
zarar etkazadigan toksinlarni chiqarmaydi; 
 -xavfsizlik. Plitka sirtida sirpanishga qarshi vosita mavjud va materiallar 
yonmaydi, bu hammom va oshxonada plitka qo'yish imkonini beradi; 
 -namlik va past haroratga qarshilik. Kvartsvinil plitkalar maksimal namlikka 
chidamlilikga ega va nam xonalarda – dushlarda, hovuzlar atrofida va ochiq 
balkonda qo’llash mumkin. Fasllarning o'zgarishi bilan haroratning o'zgarishi kvarts 
plitkalarining mustahkamligiga ta'sir qilmaydi, chunki qoplama sovuqqa chidamli. 
Bu ochiq joylarda va terassalarda plitkalarni yotqizish imkonini beradi; 
 -ovoz yutımı-kvartsvinil plitkalarning yana bir ijobiy sifati. Ushbu material qulay 
muhit zarur bo'lgan turar-joy binolari uchun yaxshi yechimdir; 
 -tekstura va dekorlarning boy tanlovi. Kvartsvinil asosidagi plitkalar har qanday 
ichki uslubga mos keladi. Bunday materiallar tabiiy materiallarga taqlid qiluvchi 
bezaklar, teksturalar, shuningdek modulli qoplama ranglarining boy tanlovini taklif 
etadi. 
 
 
-yemirilishga qarshilik va chidamlilik.Yemirilishgaa bardoshliligining yuqori darajasi tufayli bunday qoplama katta tirbandlikka ega xonalarda va koridorlarda ishlatilishi mumkin. Kvarts vinil plitkalar oyoq va mebel roliklaridan, shuningdek, poshnali poyabzallardan zarar ko'rmaydi. Materiallarning mustahkamligi va qattiqligi kvarts plitkalarining ishlash muddatini 20 yilgacha uzaytiradi; -issiqlik izolyatsiyasi. Keramik plitkalar va toshlardan farqli o'laroq, kvarts vinil plitkalar sirti issiq bo'lib, ichki havoni issiq ushlab turadi. Bu poyabzalsiz qoplamada qulay harakatlanish imkonini beradi; -ekologik toza. Hatto 60 daraja haroratda ham plitkalar sog'liq yoki atrof-muhitga zarar etkazadigan toksinlarni chiqarmaydi; -xavfsizlik. Plitka sirtida sirpanishga qarshi vosita mavjud va materiallar yonmaydi, bu hammom va oshxonada plitka qo'yish imkonini beradi; -namlik va past haroratga qarshilik. Kvartsvinil plitkalar maksimal namlikka chidamlilikga ega va nam xonalarda – dushlarda, hovuzlar atrofida va ochiq balkonda qo’llash mumkin. Fasllarning o'zgarishi bilan haroratning o'zgarishi kvarts plitkalarining mustahkamligiga ta'sir qilmaydi, chunki qoplama sovuqqa chidamli. Bu ochiq joylarda va terassalarda plitkalarni yotqizish imkonini beradi; -ovoz yutımı-kvartsvinil plitkalarning yana bir ijobiy sifati. Ushbu material qulay muhit zarur bo'lgan turar-joy binolari uchun yaxshi yechimdir; -tekstura va dekorlarning boy tanlovi. Kvartsvinil asosidagi plitkalar har qanday ichki uslubga mos keladi. Bunday materiallar tabiiy materiallarga taqlid qiluvchi bezaklar, teksturalar, shuningdek modulli qoplama ranglarining boy tanlovini taklif etadi.