Stomatologik qurilmalar. Stomatologiyada qo’llaniladigan dastalar va
dastaklar turlari. Ularni o’rnatish qoidalari.
Stomatologik qurilma texnikaning estetika talablariga, texnika xavfsizlik
qoidalariga, vrach-stomatologning mehnat-gigiena talablariga javob berishi lozim.
Stomatologik qurilmalar yil sayin takomillashmokda. Universal stomatologik
qurilmalar, kreslolar, yoritgichlar, fizioterapevtik usulda tashhislash va davolash
uchun qurilmalar soni ortib bormoqda. Bu holat vrach-stomatolog va tibbiy
hamshira oldida ekspluatasiya uchun bir qancha talablarni qo'yadi. Ko'pgina
stomatologik poliklinika va klinikalarda - "Chirana", "Chiradent", "Probodul",
"AIDEC" va boshqa turdagi stomatologik qurilmalardan foydalaniladi.
Elektrik stomatologik qurilma usu-3-M tuzilishini ko'rib chiqaylik. Bu qurilma bir
necha bloklar orqali bir funktsional yagona blokka ulangandir. Qurilmaning asosiy
qismi - staninali qoplamadan iborat bo'lib, unda suv bilan ta'minlash, suvni to'kish,
elektr ta'minot, siqilgan havoni uzatish kompressor dastaklari o'rnatilgandir. Korpus
qoplamasi polga boltlar yordamida mahkamlangandir. Korpusning yuqori qismida
yoritgich reflektori joylashgan. Yoritgichning ushlovchi qismi bir qancha sharnirli
birlashmalar bilan mahkamlangan bo'lib, bu yoritgichni turli tarafga surish
imkoniyatini beradi. Yoritgich dastasiga ventilyator biriktirilgandir. Korpus
panelining yuqori qismiga aylana disk va boltlar yordamida qattiq dasta
birlashgandir. Bu dasta bir qancha tirsak va roliklardan iboratdir. Bu dasta roliklari
orqali qurilmaning elektrmotoridan harakat dastakka mahsus shnur orqali uzatiladi.
Tibbiyot hamshirasi doimo shu shnurga ahamiyat berishi lozim. Shnur doimo tarang
holda turishi lozim. Shnurning tarangligi dastaning birinchi tirsagidagi mahsus
shayba yordamida boshqariladi, soat strelkasi bo'yicha buralganda shnur
taranglashadi, qarama-qarshi yo'nalishda buralganda shnur bo'shashadi. Shnur
aylanib qolmasligi va uning ustki yuzasining butunligi buzilmasligi kerak. Nuqsonli
shnurlar darhol o'zgartirilishi lozim, chunki ular borning harakatiga halal beradi,
natijada vrachga va bemorlarga noqulaylik yaratadi. Har bir tirsak sohasida mahsus
moy tomizgich sohasi bo'lib, shu erga tibbiyot hamshirasi tarafidan xaftasiga bir
marotaba yog’ tomizilishi kerak. Qurilmaning elektrdvigateli korpusning yuqori
qismida joylashgan bo'lib, dvigatelni yoqish, tezlikni boshqarish o'tuvchan reostat
yordamida boshqarilib turiladi. Korpusning old panelida egiluvchi shlangda ikkita
pistolet joylashgan. Biri siqilgan havoni uzatish uchun, biri esa suv uzatish uchun
mo'ljallangandir. Ba'zi qurilmalarga elektrodontometriya uchun asbob ham
o'rnatilgandir. Korpusning chap tarafiga kronshteynga tufdon biriktirilgan bo'lib,
unga doimiy ravishda yuvib turuvchi tizim biriktirilgandir. Shu erning o'zida
so'laktortgich ham joylashgan bo'lib, u bemor og’zidan so'lak mahsulotlarini
tortishga mo'ljallangan. So'laktortgichning ishlash tezligi, suv yuvuvchi tizimning
ishlash tezligiga bog’liq. Korpus qurilmasiga yaqin sohada stakan uchun moslama,
uning ustida suv uchun mahsus jo'mrak joylashgandir. Xonaning tibbiy hamshirasi
sanitarka tarafidan har bir bemor qabulidan so'ng bajargan tozalash ishlarini nazorat
qilishi lozim. Ayniqsa, har bir bemor qabulidan so'ng tufdon tozaligi nazorat ostida
bo'lishi kerak. Tufdonda amalgama qoldiqlari bo'lmasligi kerak, u tufdon metallini
va qurilma suv chiqarish tizimining ishdan chiqishiga olib keladi. Qurilmaga o'ng
tarafda kronshteynga harakatchan stolik biriktirilgan bo'lib, unda vrachning
ixtiyoriga binoan, asboblar, davolash-tashxislash uchun qurilmalar yoki boshqa
narsalar joylashtirish mumkin. Tibbiyot hamshirasi ish boshlashdan yarim soat avval
suv bilan ta'minlash, elektr bilan ta'minlash tizimini nazorat qilishi lozim. Bu
tizimlar nosoz bo'lsa, hamshira darhol qurilmaning texnik daftarida bu narsani qayd
