Taqdimotning tuzilishi. O’qish davrida yoki mehnat faoliyatini boshlaganimizda eng kerakli ko’nikmalardan biri – taqdimot yaratishni bilish deyilsa mubolag’a bo’lmaydi. Agar bu jarayonning bir nechta muhim qoidalarini o’rganib olinsa, taqdimotlarni tayyorlash tez va oson ishga aylanib qoladi. Ushbu maqolada taqdimot tayyorlash va taqdim etish usullari haqida qisqacha ma’lumot beriladi. Ta’sirchan taqdimot (ya’ni prezentatsiya) yaratish uchun amerikalik professor Andrew Abelani “Ekstrim Taqdimot” usulidan foydalanishimiz mumkin. Taqdimot yaratishdan oldin quyidagi savollarga javob topilsa, uni ustida ishlashga ketgan vaqtimiz samarali sarflanadi. Taqdimot tinglovchilari Mening auditoriyam kimlar va ularning taqdimotdagi ehtiyojlari nimada? Tinglovchilarning yoshi, mutaxassisligi, qiziqishlari va taqdimot joyi kabi faktorlar uning uslubini to’g’ri tanlashda yordam beradi. Taqdimot maqsadi Taqdimotdan ko’zlangan maqsad nima? Tinglovchilar taqdimotdan oldin shu mavzu bo’yicha o’y-fikrlari va amallari qanday edi? Taqdimotdan so’ng ularning fikrlari va amallari qanday bo’lishi kerak? Qaysi eng asosiy g’oyani tinglovchilar bilan ulashmoqchiman va uni evaziga o’zim nima olmoqchiman? Taqdimot uchun e’tibor berilishi kerak bo’lgan yana bir muhim masala - uni auditoriyaga qo’ldan kelgancha onson tushuniladigan, aniq va qiziqarli tarzda yetkazib berishdir. Chunki ko’pincha auditoriya taqdimotchi hikoyasini ham tinglab, ham unga savol berishga ulgurishi kerak bo’ladi. Prezentatsya “hikoyasi"ni tuzishda konsaltingda keng qo’llaniladigan uslubdan foydalanish mumkin. Unga ko’ra, taqdimot birinchi hozirgi vaziyat qandayligi bilan boshlanadi. Keyin shu vaziyatga tegishlik, shu taqdimotni qilishga sababchi bo’lgan o’zgarish yoki qiyinchilik tafsilotlari tasvirlanadi. So’ng, uni yechishga kerak bo’lgan savol(lar) beriladi, ohirida unga javob(lar) taqdim qilinishi bilan yakunlanadi. Taqdimot mavzusi Tinglovchilar nega o’z vaqtlarini aynan mening taqdimotim uchun ketkazishlari kerak?Ularni taqdimotim nimasi bilan o’ziga jalb eta oladi? Shu savollar bilan mavzuni qiziqarliroq qilib ifodalashga yordam berishi mumkin. Taqdimot berish jarayoni Taqdimotimni uzoqligi qanday bo’ladi? Nechta slaydlar kerak bo’ladi? Uni qanday boshlayman va olib boraman? Savollar qachon berilishi mumkin? Ba’zida taqdimotchi o’z hikoyasini uzoqdan boshlab uni kulminatsiyaga olib kelguncha auditoriyasini “yo’qotib” qo’ygan hollar ham uchrab turadi. Ayniqsa mobil telefon va internet davrida odamlarning diqqat qilish davomiyligi qisqarib borayotganligini kuzatish mumkin. Shuning uchun taqdimot tayyorlashda Barbara Mintoning Piramida Printsipini qo’llash foyda beradi. Bu printsipga ko’ra eng asosiy fikr-g’oyani taqdimotni boshidayoq bayon qilinishi kerak. Uning tafsilotlarini esa taqdimot davomida mantiqiy bo’laklarga bo’lib hikoya shaklida yoritib boriladi. Misol uchun, avtomashinani haydash haqida taqdimot tuzilmasi: Tinglovchilar ma’lumotni qanday qabul qilishlari muallif o’z fikrini qanday bayon qilishga ham bog’liq bo’ladi. Slaydlar sonini taqdimotni davomiyligiga qarab iloji boricha kamroq qilish, ularda multimedia fayllaridan (rasm, video, musiqa) foydalanish va (oynani oldida turib) yetarlicha tayyorgarlik ko’rish hikoyani tinglovchilarga aniq yetkazib berishni osonlashtiradi. Infografika taqdimot uchun slayd turini to’g’ri tanlashga yordam beradi. Diagramma turini to’g’ri tanlash uchun ushbu infografikadan foydalanish mumkin. Taqdimotlar tajribada qancha ko’p qo’llanilsa, odamda o’ziga bo’lgan ishonchi va mahorati shunga yarasha oshib boraveradi. Shu qatorda taqdimot qiluvchiga to’g’ri qo’llanilgan o’zini non-verbal harakatlari tinglovchilar bilan