41-§.TEMURIYLAR DAVRIDA SIYOSIY JARAYONLAR 7-SINF O’ZBEKISTON TARIXI Temuriylar davrida siyosiy jarayonlar haqida; Amir Temur saltanatining parchalanish sabablari haqida bilib olasiz. Mavzu ustida ishlash natijasida: Tayanch tushunchalar  Muxolafat, saltanat taxti uchun kurash, Shohrux hukmronligining qaror topishi.  2017-yil 30- iyunda O’zbekiston Respublikasi Prezidenti Sh.M.Mirziyoyev “Kamolot” yoshlar ijtimoiy harakatining IV qurultoyida so’zlagan nutqi davomida yoshlarga harbiy ta’lim-tarbiya beradigan kursantlar maktablariga “Temurbeklar maktabi” deb nom berishni ilgari surdi va ushbu taklif yoshlar tomonidan mamnuniyat bilan qabul qilindi. Sohibqiron 1405-yil 18-fevral kuni Xitoy tomon yurish vaqtida O’tror shahrida vafot etdi. TAXT UCHUN KURASH Amir Temur vafot etgach uning bir necha o’n yillar davomidagi sa’y harakatlari natijasida barpo etilgan yirik saltanat parchalana boshladi. Saltanatning parchalanishiga Amir Temur vorislari o’rtasidagi toj- taxt ilinjida uzoq yillar davom etgan o’zaro ziddiyat va urushlar sabab bo’ldi. Amir Temur vafoti oldidan taxt vorisi etib nabirasi Pirmuhammadni (Kobul, Qandahor, va Hindiston viloyatlarining hukmdori) tayinlangan edi. Pirmuhammadni taxtga o’tkazish tarafdordorlari kuchli bo’lsa-da, biroq Mironshohning o’g’li Xalil Sulton Mirzo o’zboshimchalik bilan 1405- yil 18- mart kuni Samarqandni egallab, o’zini Movarounnahrni oliy hukmdori deb e’lon qildi. Pirmuhammadning yo’lini to’sib, uning rejalarini buzib yuborish niyatida hatto u Amudaryoning o’ng tomonidagi yerlarni ham o’z hokimiyatiga qo’shib oladi. Turkiston hamda Farg’onaning hokimi amir Xudoyot bilan Shayx Nuriddin Xalil Sultonga qarshi isyon ko’taradilar Amir Temur taxtining qonuniy valiahdi Pirmuhammad Amudaryodan kechib o’tib, Xalil Sultonga qarshi Nasaf tomonga yurish qiladi. Pirmuhammad 1407- yil 22- fevralda vaziri Pir Ali Toz boshliq fitnachilar qo’lida halok bo’ladi Shohrux hokimiyatining qaror topishi. Shu davrda Xurosondagi amirlar isyonini bostirishga ulgurgan Shohrux endilikda butun e’tiborni Movorounnahrga qaratdi 1409-yil 25-aprelda u Amudaryodan o’tib, Samarqand sari yurish qiladi. Qariyb besh yil davom etgan o’zaro kurash va isyonlar xalqning jiddiy noroziligiga sabab bo’ladi Shohruxning uzoq hukmronligi davrida Amir Temur saltanatining asosiy qismi uning qo’l ostida saqlanib qolsada, ammo bu ulkan mamlakat ikki davlatga bo’lingan edi. 1.Amir Temur saltanatining parchalanish sabablari nimada? 2.Siz Xalil Sultonning harakatini qanday baholaysiz? 3.Shohrux Mirzo qachon Samarqandga yurish qildi, nima uchun uni xalq quvvatladi? 4. O’ylab ko’ring, yurtning parchalanishiga shu yurt fuqarolarining hayotiga qanday ta’sir qiladi Yurtni omon va yaxlit saqlash uchun nima qilish kerak? UYGA VAZIFA: Mavzuni o‘qib o‘rganish, savollarga javob yozish. E’tiboringiz uchun rahmat