Ilmiybaza.uz
TEXNOLOGIYA DARSLARINI TASHKIL ETISH METODIKASI
Reja:
1. Texnologiya dasturi tashkil etish
2. Texnologiya darslari ish rejasi bilan tanishish
3. Dars ishlanmasini tuzish texnologiyasi
4. .Amaliy mashg’ulot uchun dars ishlanmasini tuzish Texnologiya dasturi
tashkil etish
Ilmiybaza.uz
Dars ishlanmasaini tuzish bosqichlari
1. Kirish qismi – mavzu nechanchi yil o’qitilayotganligi o’quvchilarning o’sish
darajasiga qarab, vaqt jahitdan xiyla uzun yoki qisqa bo’lishi mumkin. Kirish qismi
o’quvchilarni emotsional qiziqtirishi o’quvchi ishlashi lozim bo’lgan biror mehnat
ob’ektini namoyish qilishda go’zallik hissini o’yg’otish lozim.
O’qituvchining ko’rsatmasi – ko’rsatmalikning xilma-xil vositalarini (karton,
maket, ish protsessining bajarilishi keng tasvirlangan shit kabilarni) qo’llab
o’qituvchi darsini bu bosqichida o’quv ishning maqsadiga eng muvofiq izchilligi
bilan tanishtiradi.
O’quvchilarni topshiriqni mustaqil bajarishi – darsning asosiy qismi bo’lib, unga
darsning 2/3 hatto 3/4 ulushi ajratiladi. Bu bosqichda o’qituvchi o’quvchilarni diqqat
bilan kuzatib turadi, ularning ishlariga boshchilik qiladi, ish harakatlaridagi ish
holatlari, asboblardan foydalanishdagi xatolar va kamchiliklarni kuzatadi. Bordi-yu
ish o’quvchilarga qiyinlik qilsa, o’qituvchi o’quvchilarga o’zi bajariyotgan
operatsiyalarga e’tibor berib turishini va uning harakatiga o’xshatib asta-sekin
harakat qilishini aytadi.
a) O’qituvchining ko’rsatmalariga qanday amal qilmoqda.
b) O’quvchilarning mehnat madaniyati va sanitariya-gigiena ko’nikmalari qanday.
v) Material qanday saqlanmoqda, o’quvchilar asboblarni qanday to’g’ri
ishlatmoqdalar.
g) O’quvchilar o’z usullarini qay darajada o’qib oladilar.
Tekshirish va qat’iy baho qo’yish asosida ishni hisobga olish.
O’qituvchi har bir bolaning ishini qisqa tavsiflab jurnalga bah qo’yadi. (
o’quvchilarga yorliq etiketkasi qilib tayyorlangan buyumni yopishtiradilar, yorliqqa
ishning tugallangan vaqti, necha soat vaqt sarflaganligi, bajaruvchining familiyasi
va ismi, sinfi aniq ko’rsatiladi.
Uy vazifasini tushuntirish - darsning bu bosqichida darsda bajarilgan topshiriqning
yakuni bilan bog’liq, o’qituvchi har bir o’quvchining faoliyatiga baho qo’yib,
Ilmiybaza.uz
ishdagi kamchilik tomonlarini ko’rsatadi va uyga berilgan topshiriqni tushntirish
davomida xatolarni tuzatish uchun qo’shimcha ko’rsatmalar beradi.
“Assesment” texnikasi
TEST
1. Texnologiya darslarida axloqiy tarbiya.
A. O’quvchilarni mehnat natijalariga hurmat
bilan yondashishlari nazarda tutiladi.
B. Bolalarga jamoada ishlani, o’zaro do’stona
yordamni,
ijodiy
tashabbuskorlikni,
tashkilotchilik
qobiliyatlarini
namoish
qilishdan iborat.
V.
Mehnat ta’limi
va
tarbiyasi
bilan
o’quvchilarni mehnatga tayyorlash.
G. O’quvchilarni mehnat kishilariga va
mehnat natijalariga yaxshi munosabatda
bo’lish.
2. Texnologiya darslarida ish joyini to’g’ri
tashkil qilish.
A. Stol ustiga salfetka yozib, ung tomoniga
kerakli asbob uskunalar chap tomoniga kerakli
materiallar to’plami, old tomoniga chiqindilar
uchun quticha, yelim va sochiq.
B. Stol ustiga qog’oz yozib darsga kerakli
bo’lgan buyumlarni tayyorlab qo’yish.
V. Bolalarni harakatlariga halaqit qilmaydigan
qilib darsga kerakli
narsalarni tayyorlab qo’yish.
G.Sanitariya-gigiena,
texnika
xavfsizligi,
to’g’ri o’tirish qoidasiga amal qilish. 0-5 ball
MUAMMOLI VAZIYAT
Darsida
talabalar
oraliq
nazorat topshiriqlarini amaliy
bajarish
uchun
ish
ish
materiallari va ish qurollari
olib
kelish
kerak.
Lekin
talabalarning ko’pchiligi bu
narsalarni olib kelishmagan.
Oraliq
nazoratni
hamma
talabalar shu vaqtda bajarish
kerak.
Bunday
vaziyatda
qanday yo’l tutasiz?
Ilmiybaza.uz
1-5 ball
SIMPTON
1.
Boshlang’ich sinflarda qanday ish turlari
mavjud?
2.
Mehnatga
ruhiy
tayyorlash
komponentlari.
1-5 ball
AMALIY KO’NIKMA
1. Qog’ozga ishlov berish
usullari -
2.Texnika
xafvsizligi
qoidalari-
1-5 ball
Javoblar
TEST
1.B
2.A
MUAMMOLI VAZIYAT
Bunday vaziyatda o’qituvchi talabalar
o’rtasida o’zaro do’stona yordam va
hamma bir kishi uchun , bir kishi
hamma uchun iborasiga amal qiladi
SIMPTON
-Qog’oz va karton bilan ishlash
-Gazlama va tola turlari bilan ishlash
-Plastillin va loy bilan ishlash
-Konstruktorlik va modellashtirish
ishlari
-Tabiiy va mahalliy materiallar bilan
ishlash
1.
Sezish, anglash, emotsional idrok,
diqqat, xotira, tafakkur.
AMALIY KO’NIKMA
1.
Qog’ozga ishlov berish usullari:
qog’ozni
qirqish,
yirtish,
chizish,
g’ijimlash, tekislash, qog’ozni ikkiga
buklash, turtga buklash, teng buklash,
uchburchak buklash, kvadrat shakliga
keltirish, ikki tomonini parallel buklash,
konvert
shaklida
buklash,
do’ppi
shaklida buklash .
2.Qaychidan foydalanish qoidalari.
Bigiz bilan ishlash qoidalari
Pichoq bilan ishlash qoidalari.
Nina bilan ishlash qoidalari.
Ilmiybaza.uz
Mavzu:Texnologiya darslarini tashkil etish metodikasi
Reja:
5. Texnologiya dasturi tashkil etish
6. Texnologiya darslari ish rejasi bilan tanishish
7. Dars ishlanmasini tuzish texnologiyasi
8. .Amaliy mashg’ulot uchun dars ishlanmasini tuzish
Dars ishlanmasaini tuzish bosqichlari
1. Kirish qismi – mavzu nechanchi yil o’qitilayotganligi o’quvchilarning o’sish
darajasiga qarab, vaqt jahitdan xiyla uzun yoki qisqa bo’lishi mumkin. Kirish qismi
o’quvchilarni emotsional qiziqtirishi o’quvchi ishlashi lozim bo’lgan biror mehnat
ob’ektini namoyish qilishda go’zallik hissini o’yg’otish lozim.
O’qituvchining ko’rsatmasi – ko’rsatmalikning xilma-xil vositalarini (karton,
maket, ish protsessining bajarilishi keng tasvirlangan shit kabilarni) qo’llab
o’qituvchi darsini bu bosqichida o’quv ishning maqsadiga eng muvofiq izchilligi
bilan tanishtiradi.
O’quvchilarni topshiriqni mustaqil bajarishi – darsning asosiy qismi bo’lib, unga
darsning 2/3 hatto 3/4 ulushi ajratiladi. Bu bosqichda o’qituvchi o’quvchilarni diqqat
bilan kuzatib turadi, ularning ishlariga boshchilik qiladi, ish harakatlaridagi ish
holatlari, asboblardan foydalanishdagi xatolar va kamchiliklarni kuzatadi. Bordi-yu
ish o’quvchilarga qiyinlik qilsa, o’qituvchi o’quvchilarga o’zi bajariyotgan
operatsiyalarga e’tibor berib turishini va uning harakatiga o’xshatib asta-sekin
harakat qilishini aytadi.
a) O’qituvchining ko’rsatmalariga qanday amal qilmoqda.
b) O’quvchilarning mehnat madaniyati va sanitariya-gigiena ko’nikmalari qanday.
v) Material qanday saqlanmoqda, o’quvchilar asboblarni qanday to’g’ri
ishlatmoqdalar.
g) O’quvchilar o’z usullarini qay darajada o’qib oladilar.
Ilmiybaza.uz
Tekshirish va qat’iy baho qo’yish asosida ishni hisobga olish.
O’qituvchi har bir bolaning ishini qisqa tavsiflab jurnalga bah qo’yadi. (
o’quvchilarga yorliq etiketkasi qilib tayyorlangan buyumni yopishtiradilar, yorliqqa
ishning tugallangan vaqti, necha soat vaqt sarflaganligi, bajaruvchining familiyasi
va ismi, sinfi aniq ko’rsatiladi.
Uy vazifasini tushuntirish - darsning bu bosqichida darsda bajarilgan topshiriqning
yakuni bilan bog’liq, o’qituvchi har bir o’quvchining faoliyatiga baho qo’yib,
ishdagi kamchilik tomonlarini ko’rsatadi va uyga berilgan topshiriqni tushntirish
davomida xatolarni tuzatish uchun qo’shimcha ko’rsatmalar beradi.
“Assesment” texnikasi
TEST
1. Texnologiya darslarida axloqiy tarbiya.
A. O’quvchilarni mehnat natijalariga hurmat
bilan yondashishlari nazarda tutiladi.
B. Bolalarga jamoada ishlani, o’zaro do’stona
yordamni,
ijodiy
tashabbuskorlikni,
tashkilotchilik
qobiliyatlarini
namoish
qilishdan iborat.
V.
Mehnat ta’limi
va
tarbiyasi
bilan
o’quvchilarni mehnatga tayyorlash.
G. O’quvchilarni mehnat kishilariga va
mehnat natijalariga yaxshi munosabatda
bo’lish.
2. Texnologiya darslarida ish joyini to’g’ri
tashkil qilish.
A. Stol ustiga salfetka yozib, ung tomoniga
kerakli asbob uskunalar chap tomoniga kerakli
materiallar to’plami, old tomoniga chiqindilar
uchun quticha, yelim va sochiq.
MUAMMOLI VAZIYAT
Darsida
talabalar
oraliq
nazorat topshiriqlarini amaliy
bajarish
uchun
ish
ish
materiallari va ish qurollari
olib
kelish
kerak.
Lekin
talabalarning ko’pchiligi bu
narsalarni olib kelishmagan.
Oraliq
nazoratni
hamma
talabalar shu vaqtda bajarish
kerak.
Bunday
vaziyatda
qanday yo’l tutasiz?
Ilmiybaza.uz
B. Stol ustiga qog’oz yozib darsga kerakli
bo’lgan buyumlarni tayyorlab qo’yish.
V. Bolalarni harakatlariga halaqit qilmaydigan
qilib darsga kerakli
narsalarni tayyorlab qo’yish.
G.Sanitariya-gigiena,
texnika
xavfsizligi,
to’g’ri o’tirish qoidasiga amal qilish. 0-5 ball
1-5 ball
SIMPTON
3.
Boshlang’ich sinflarda qanday ish turlari
mavjud?
4.
Mehnatga
ruhiy
tayyorlash
komponentlari.
1-5 ball
AMALIY KO’NIKMA
1. Qog’ozga ishlov berish
usullari -
2.Texnika
xafvsizligi
qoidalari-
1-5 ball
Javoblar
TEST
1.B
2.A
MUAMMOLI VAZIYAT
Bunday vaziyatda o’qituvchi talabalar
o’rtasida o’zaro do’stona yordam va
hamma bir kishi uchun , bir kishi
hamma uchun iborasiga amal qiladi
SIMPTON
-Qog’oz va karton bilan ishlash
-Gazlama va tola turlari bilan ishlash
-Plastillin va loy bilan ishlash
-Konstruktorlik va modellashtirish
ishlari
-Tabiiy va mahalliy materiallar bilan
ishlash
AMALIY KO’NIKMA
2.
Qog’ozga ishlov berish usullari:
qog’ozni
qirqish,
yirtish,
chizish,
g’ijimlash, tekislash, qog’ozni ikkiga
buklash, turtga buklash, teng buklash,
uchburchak buklash, kvadrat shakliga
keltirish, ikki tomonini parallel buklash,