Reja
∙Umumiy adaptatsiya sindromini tushunish
∙Hans Selye tomonidan tan o'zgarishlarga qaramasdan
tajribachilarni aniqlash
∙Stresning hormonali autonomic javoblarni qanday faol ko'rsatishini
tushuntirish
Stresning o'zgaruvchan tasiri
1
Stres va uning turlari
Stresning o'zgaruvchan tasiri turli xil xususiyatlarga ega bo'lishi
mumkin, jismoniy, psixologik va ijtimoiy turlari mavjud.
2
Stresning jismoniy ta'siri
Jismoniy stresning o'zgaruvchan, o'zgaruvchan va uzunmuddatli
ta'siri mavjud, qon bosimi, pulz va hormonlar o'zgarchiliklari misol
qilib keltiradi.
3
Stresning psixologik ta'siri
Psixologik stres o'zgaruvchan va uzunmuddatli bo'lishi mumkin, bu
muammoni hal qilishning psixologik tomonlari, tashqi va ichki
ta'sirini aks ettiradi.
4
Stresning ijtimoiy ta'siri
Stresning ijtimoiy ta'siri o'zgaruvchan bo'lishi va uning ijtimoiy ahamiyati, odamlarning aloqalari,
qo'llab-quvvatlash tizimlari va boshqa jihatlariga ta'sirini o'z ichiga oladi.
Fiziksel va
ruhiy javoblar
Fiziksel va ruhiy javoblar, yoki Umumiy
Adaptatsiya Sindromi (GAS), stresga
qarshi organismning qisqa va uzun
muddatli reaktsiyalarini ta'riflaydi. Hans
Selye tomonidan tan olingan bu konsept
stresning gormonal avtomatik javoblarni
qanday faollashtirishini tushuntiradi.
Photo by Nik on Unsplash
Adrenalinni aktivlashishi
1
Adrenalin tarkibi
Adrenalin qanday o'rnatiladi
va qanday faoliyat
ko'rsatadi.
2
Adrenalinning
vazifalari
Adrenalinning stresga javob
berish va energiya
ta'minlashdagi roli.
3
Adrenalinning
salomatlikka ta'siri
Adrenalinning uzun
muddatli tarzda qanday
ta'siri borligi va uning
salomatlikka o'xshash
ta'siri.
Kortizolning roli
1
Kortizolning
funksiyalari
Kortizol o'z ichiga stresga
javob beruvchi hormonning
birinchi liniyasini o'z ichiga
oladi va energiya boyicha
muhim vazifalar bajaradi.
2
Kortizolning ta'siri
Kortizol stres paytida qon va
energiya sarflanishini
oshiradi, immun tizimni
kuchaytiradi va stresga
moslashuvchan organlarga
energiya taqsimlaydi.
3
Kortizolning
o'zgarishlari
Kortizolning darajasidagi
o'sish va kamayishlari stres
darajasining o'zgarishi,
sog'liqni ta'sir etish va
energiya tizimining
faoliyatini ko'rsatishi
mumkin.
Davolash
usullari
Davolash usullari stresga qarshi o‘z-
o‘zidan davolash tizimi bo‘ylab
mamlakatni qo‘llab-quvvatlashni tahlil
qiladi. Bu usullar shaxsiy va jismoniy
tarkibiyotga ta’sir qilishi mumkin,
masalan, yog‘lar, odamlar yoki atrof-
mushtlar orqali.
Photo by Elsa Olofsson on Unsplash
Hans Selye: Stresning Fiziologik Tahlili
Hans Selye hayoti
Hans Selye, stresning fiziologik tahlilining
asoschisi va asoschisi boʻlib, stresning
biologik oʻzgarishlarini oʻrganishda muhim
ahamiyatga ega boʻlgan ilmiy shaxs
hisoblanadi.
Stresning tavsifi
Stres, organizmning harakatlarini
oʻzgaruvchanli ravishda oʻtkazib turuvchi
tizim boʻlib, Selye tomonidan stresning
biologik jarayonlari va ularning
oʻzgaruvchanliklari tahlili keng qamrovli olib
borilgan.
Adaptatsiya jarayonlari
Organizm stres bilan murojaat qilganda,
adaptatsiya jarayonlari yuzaga keladi. Bu
jarayonlar orqali organizm stres bilan
mukhalifot koʻrsatadi va uning
oʻzgaruvchanliklari bilan mukholifot qilishga
harakat qiladi.
Stresning tashqi va ichki ta'siri
Stresning tashqi va ichki ta'siri Selye
tomonidan tahlil qilingan va ularning
organizmga olib kelishi, uning salomatlikga
o'z ta'sirini o'rganishda katta ahamiyatga
ega.
Tan O'zgarishlari va Stres
Munosabatida
Tan O'zgarishlari
Tan o'zgarishlari stres munosabatida diqqatni va hissiyotlarni o'zgarishlarga olib
keladi, bu shaxsiy xususiyatlarni ham o'z ichiga oladi.
Stresning Tashqi Ta'siratlari
Stres jarayonida tan o'zgarishlari ko'pchilik bilan qo'llab-quvvatlanadi, qon va
energetik jarayonlar o'zgaruvchanlikka olib keladi.
Tan O'zgarishlarining Tahlili
Tan o'zgarishlari stres jarayonida fiziologik o'zgarishlar hisoblanadi, bu jarayonda
qanday o'zgarishlar ro'y beradi va qanday ta'sir ko'rsatadi.
Hormonal
Autonomic Javoblar:
Tahlil va Nazariyalar
Hormonal autonomic javoblar stresning
vazifasi boʻyicha hormonlarni va
autonomic javoblarni taʓmin qiladi. Bu
jarayonlar Selye tomonidan tushirilgan va
tashqi xavfni tushuntiradi.
Photo by Alexander Grey on Unsplash
Tajribachilar va Stresning Biologik Tahlili
Stresning Biologik
Asarlar
Hormonlar va
Stres Munosabati
Immun Tizim va
Stresning Ta'siri
Tajribachilar stresning biologik ta'sirini o'rganishda
muhim rol o'ynaydi, bu jarayonni biologik tahlil orqali
tushuntirishga yordam beradi.
Tajribachilar stres holatlarida hormonlar va stres
o'rtachasidagi munosabatlarni tahlil qilish bilan
stresning biologik jihatlarini chuqurlashtiradi.
Stresning biologik tahlilida immun tizimning stresga
qanday ta'sir ko'rsatishi, shuningdek stresni qandayga
qarshi turishda o'z vazifasini bajarishni o'rganish juda
muhimdir.
Stresning Salomatlikga O'xshash Ta'siri: Nazariya va
Amaliyot
1
Salomatlikga
O'xshash Ta'sir
Stresning salomatlikka
o'xshash ta'siri, tibbiyot va
fiziologiya sohalarida keng
qo'llaniladi, shuningdek
stresning tajribachilarga o'z
ta'sirini ta'kidlaydi.
2
Nazariya
Nazariya bo'limida stresning
salomatlikga o'xshash ta'siri
qanday shakllanishi va
individiyal farkliliklar
ahamiyati haqida ma'lumot
beriladi.
3
Amaliyot
Amaliyot qismida stresning
salomatlikga o'xshash ta'siri
bilan kurashish usullari va
bu ta'sirni kamaytirishning
amaliy yollari ko'rsatiladi.
Stres va uning onta va
uzun muddatli ta'sirini
tahlil qilish
Stress va uning uzun muddatli ta'sirini
tahlil qilish, umumiy adaptatsion
sindromni tushunishga yordam beradi.
Bu, stresning vazifalarni bajarish uchun
zarur bo'lgan moddalar o'zgarishlarini
tushuntiradi. Bu jarayon davrida,
shaxsning salomatligiga ta'sir ko'rsatishi
mumkin.
Photo by Wes Hicks on Unsplash
