Xiva xonligining tashkil topishi
O`TGAN MAVZUNI MUSTAHKAMLASH
BUXORO AMIRLIGIDA MADANIY HAYOT
1.Muhammad Yaqub ibn Donyolbiy Buxoriyning
asarini ayting.
JAVOB :”gulshanul-mullk” asari
2.Mirzo Shams Buxoriyning asarini ayting
JAVOB:”Byoni ba`zi havodosotiBuxoro,Xo`qand va
Qoshqar”
3.Muhammad Hakimxon asarini ayting.
JAVOB: “yilnomalar to`plami”
Muhammadniyoz Nishotiy
……..-yilda
“Husni
Dil”
dostonini
yaratdi.
“Qushlar
munozarasi”
majmuasi.
Mujrim Obid,Shavqiy, JONIY,Hiromiy va
Vola.
Vola tug`ma ko`r bo`lgan. ….ta devon
va
……..
misra
sheri
bizgacha
yetib
kelgan.
Nuqtalar o`rnini to`ldiring
1.Amir haydar davrida ijod qilgan Mir
Ma`sum Olamiyon qaysi asarlarni bezagan?
Javob: “Ahloqi Muhsiniy kitobini hamda
Sa`diyning sheriy asarlarini bezagan.
2.Faylasuf, yirik olim,rassom-Axmad
Donish. Qaysi asarni beagan?
Javob:”Ajayib at-tabaqot”asarini bezagan.
3.XVIII-asrda yaratilgan shashmaqom
nechta kuy va ashula namunalaridan iborat.
Javob: 250 dan ortiq
Hiva xonligining tashkil topishi
Xorazm hududida jami 20 ga yaqin
o`zbek qabilasi istiqomat qilar edi.
Ular orasida qo`ngirot, mang`it,
nayman, qipchoq va qiyot
qabilalari ko`p sonli va eng kuchli
qabilalar bo`lgan. Shayboniyxon
bosqini arafasida Xorazm temuriy
Sulton Husayn Boyqaro boshliq
Xuroson davlati tasarrufida edi.
Xorazmda qo`ng`irot qabilasidan
chiqqan Chin So`fi hokim edi. U
rasman Husayn Boyqaro noyibi
hisoblanardi.
Xorazmning
mo`tabar
zotlari
mamlakat
taxtiga
Shaybon
avlodlaridan
Berka
Sultonning
o`g`li
Elbarsxonni
o`tqazishga
qaror qildilar. U bu davrda Dashti
Qipchoqda edi. Berka Sultonning
xonadoni
Shayboniyxon
xonadoni
bilan
garchand
bir
shajaradan bo`lsa-da, ular o`zaro
dushmanlik munosabatida edilar.
1480-
yilda
o`zaro
toj-u
taxt
uchun
kurashda
Muhammad
Shayboniyxon
tomonidan
o`z
bobokaloni Shaybonxon avlodiga
mansub
Berka
Sultonning
o`ldirilganligi
buning
sabablaridan biri edi
Xorazmning erksevar xalqi
Elbarsxon yetakchiligida 1511 -
1512 yillarda Eron qo`shinlarini
mamlakatdan butunlay quvib
chiqarishga muvaffaq bo`ldi.
Shu tariqa 1511- yilda Xorazm
mustaqilligi tiklandi va bu
davlat endi Xiva xonligi deb
atala boshlandi. Bu davlat
asoschisi ham shayboniylar
vakillari bo`ldi. Xiva xonligida
shayboniylar hukmronligi 1770-
yilgacha davom etdi.
Elbarsxon davrida Dashti
Qipchoqdan Xorazmga ko`pgina
qabilalarning ko`chib kelishi
yanada kuchaydi. Natijada,
xonlik hukmdorlarining ijtimoiy
tayanchi mustahkamlandi. Bu
omil Xiva hukmdoriga xonlik
hududini qo`shni davlatlar
hisobiga kengaytirib olish
imkonini berdi. Chunonchi,
Elbarsxon 1516- yilgacha
bo`lgan hukmronlik davrida
Shimoliy Xuroson, Shimoliy
Erondagi Saraxs, Orol va
Mang`ishloq egallandi.
G`OZIY
XAQ DIN UCHUN
KURASHUVCHILAR
Atamalar
Noib
Tobe mamlakat
boshlig`i yoki viloyat
hokimi
